“Sapulenyo ti Talna ket Surotenyo Dayta”
“Ni Jehova maitan-ok koma, isu a pagayatanna ti kinatalna ti adipenna.”—SALMO 35:27.
1. Ania a talna ti tagtagiragsakentayo itan?
ANIAN a rag-o ti adda iti talna iti daytoy nasinasina a lubong! Anian a nakaay-ayat ti agdayaw ken Jehova, “ti met laeng Dios ti talna,” ken makiraman kadagiti bendision ti “tulagna ti talna”! Anian a makapabang-ar, iti baet dagiti rigrigat ti biag, ti panangammo “ti talna ti Dios a daeganna ti amin a pannakaawat” ken ti pannakapadas ti ‘singgalut ti talna’ a mamagkaykaysa kadagiti tattao ti Dios aniaman ti nasionalidadda, pagsasao, rasa, wenno sosial a kasasaadda!—1 Tesalonica 5:23; Ezequiel 37:26; Filipos 4:7; Efeso 4:3.
2, 3. (a) Bayat a dagiti tattao ti Dios sangsangkamaysa a makapagibturda, aniat’ mabalin a mapasamak kadagiti indibidual a Kristiano? (b) Aniat’ kalikaguman ti Biblia nga aramidentayo?
2 Kas Saksi ni Jehova, tagipatgentayo daytoy a talna. Nupay kasta, saantayo a mabalin a laglag-anen dayta. Ti talna saan nga automatiko a mataginayon gapu laeng ta naitimpuyogtayo iti maysa a Kristiano a kongregasion wenno paset ti maysa a Kristiano a pamilia. Bayat a ti napulotan a natda ken dagiti kakaduada iti “sabsabali a karnero” makapagibturda kas maymaysa nga arban aginggat’ panungpalan, mabalin a mapukaw dagiti indibidual ti talnada ket maiyadayuda.—Juan 10:16; Mateo 24:13; Roma 11:22; 1 Corinto 10:12.
3 Ni apostol Pablo pinakdaaranna dagiti napulotan a Kristiano idi kaaldawanna: “Kitaenyo ngarud, kakabsat, di la ket ta addanto iti siasinoman kadakayo ti maysa a puso a dakes a saan mamati nga umadayu iti Dios a sibibiag.” (Hebreo 3:12) Daytoy a pakdaar agaplikar met iti dakkel a bunggoy. Gapuna ti Biblia idawatna kadagiti Kristiano: “Sapulenyo koma ti talna ket isu ti surutenyo. Ta dagiti mata ni Jehova sikikitada kadagiti nalinteg, ket dagiti pagdengngegna sititimudda kadagiti ararawda; ngem ti rupa ni Jehova sisasango kadagiti agaramid iti dakes.”—1 Pedro 3:10-12; Salmo 34:14, 15.
“Ti Nakem a Linalasag”
4. Aniat’ mangsinga ti talnatayo iti Dios?
4 Aniat’ mabalin a mangsinga ti panangsurottayo ti talna? Dinakamat ni Pablo ti maysa a banag idi a kunana: “Ti nakem a linalasag isu ti patay, ngem ti nakem a naespirituan isu ti biag ken talna; agsipud ta ti nakem a linalasag maibusor iti Dios.” (Roma 8:6, 7) Iti “linalasag,” ni Pablo tuktukoyenna ti nakapuy a kasasaad kas imperpekto a tattao nga addaan natawid a managbasol a pagannayasan. Ti pannakatnag iti pagannayasan ti nakapuy a lasag dadaelennanto ti talnatayo. No ti maysa a Kristiano agaramid ti imoralidad, panagulbod, panagtakaw, panagusar ti droga, wenno iti dadduma a wagas salungasingenna ti nadiosan a linteg a di agbabawi, dadaelenna ti talnana ken Jehova a tinagiragsakna idi naminsan. (Proverbio 15:8, 29; 1 Corinto 6:9, 10; Apocalipsis 21:8) Mainayon pay, no palubosanna dagiti material a bambanag nga agbalin a kangrunaan kenkuana imbes a dagiti naespirituan a bambanag, ti talnana iti Dios agpegpeggad unay.—Mateo 6:24; 1 Juan 2:15-17.
5. Aniat’ nairaman iti panangsurot ti talna?
5 Iti sabali a bangir, kinuna ni Pablo: “Ti nakem a naespirituan isu ti biag ken talna.” Ti talna ket paset ti bungbunga ti espiritu, ket no sanayentayo dagiti pusotayo a mangapresiar kadagiti naespirituan a bambanag, nga ikararag ti espiritu ti Dios a mangtulong kadatayo iti daytoy, ngarud maliklikantayo “ti nakem a linalasag.” (Galacia 5:22-24) Idiay 1 Pedro 3:10-12, ti talna ket nainaig iti kinalinteg. (Roma 5:1) Kuna ni Pedro a ti panangsurot ti talna iramanna ti ‘iyaadayu iti dakes ket aramiden ti naimbag.’ Ti espiritu ti Dios tumulong kadatayo a “mangsurot ti kinalinteg” ket iti kasta mataginayontayo ti talnatayo iti Dios.—1 Timoteo 6:11, 12.
6. Aniat’ maysa kadagiti responsabilidad dagiti panglakayen no maipapan ti talna iti kongregasion?
6 Ti panangsurot ti talna isut’ maysa a kangrunaan a pakaseknan dagiti panglakayen ti kongregasion. Kas pangarigan, no ti maysa padpadasenna nga iserrek dagiti makarugit nga ar-aramid, dagiti panglakayen responsableda a mangsalaknib ti kongregasion babaen ti panangtubngarda ti managbasol. No awatenna ti pannubngar, maipasublina ti talnana. (Hebreo 12:11) No saan, isut’ mabalin a mapapanaw tapno ti natalna a pannakirelasion ti kongregasion ken Jehova ket mataginayon.—1 Corinto 5:1-5.
Talna kadagiti Kakabsattayo
7. Ania a panangiparangarang ti ‘nakem a linalasag’ ti impakdaar ni Pablo kadagiti taga Corinto?
7 Ti ‘nakem a linalasag’ dadaelenna saan laeng a ti talnatayo iti Dios ngem ti pay met naimbag a pannakirelasiontayo kadagiti dadduma a Kristiano. Insurat ni Pablo kadagiti taga Corinto: “Ta linalasagkayo pay laeng. Ta idinto nga adda kadakayo dagiti imun ken susik, saankayo aya a linalasag ken saankayo aya nga agbibiag kas ti ugali dagiti tattao?” (1 Corinto 3:3) Dagiti imun ken susik ti mismo a kasumbangir ti talna.
8. (a) Aniat’ mabalin a mapasamak iti maysa a mangpatpataud ti imun ken susik iti kongregasion? (b) Iti ania nga agdepende ti talnatayo iti Dios?
8 Ti panangsinga ti talna iti kongregasion babaen panangpataud ti imun ken susik ket serioso unay. Agsasao maipapan kualidad a nainaig iti talna kas bunga ti espiritu, ni apostol Pablo namakdaar: “No adda agkuna: ‘Siak ayatek ti Dios,’ ket guraenna ni kabsatna, isu ti maysa a naulbod. Ta ti saan nga agayat iti kabsatna, isu a nakitana, saanna a mabalin nga ayaten ti Dios, isu a dina nakita.” (1 Juan 4:20) Iti umasping a pamay-an, no ti maysa nga indibidual mangpataud imun ken susik kadagiti agkakabsat, mabalinna kadi a talaga ti maadda iti talna iti Dios? Sigurado a saan. Nabalakadantayo: “Agrag-okayo koma, lumaingkay koma a naan-anay, maliwliwakayo koma, agmaymaysakayo koma, agbiagkayo iti talna; ket ti Dios ti ayat ken talna agtaengto kadakayo.” (2 Corinto 13:11) Wen, no itultuloytay ti agbiag iti talna iti maysa ken maysa, ngarud ti Dios ti ayat ken talna agtaengto kadatayo.
9. Kasanot’ pannakaammotayo a no dadduma dagiti Kristiano addaandat’ di panagkikinnaawatan ken panagsusuppiat?
9 Daytoy dina kaipapanan nga awanto pulos di panagkikinnaawatan iti nagbabaetan dagiti Kristiano. Kadagiti lawas a sinaruno ti Pentecostes, adda idi suppiat iti ubing pay a kongregasion Kristiano maipapan ti inaldaw a panagbibingay ti taraon. (Aramid 6:1) Iti maysa nga okasion ti di panagkinnaawatan iti nagbaetan da Pablo ken Bernabe nangiturong iti “maysa a dakkel a suppiat.” (Aramid 15:39) Kasapulan met a bagbagaan ni Pablo da Evodias ken Sintique, di pagduaduaan a naimbag, naregta a kakabsat a babbai, “nga agmaymaysada koma ti nakemda iti Apo.” (Filipos 4:2) Di pagsiddaawan ni Jesus nangipaay ti detaliado a balakad no kasano a solbaren dagiti pannakasinga ti talna iti nagbabaetan dagiti Kristiano ket intampokna ti kinaganetget ti panangtaming a dagdagus kadagiti kakasta a problema! (Mateo 5:23-25; 18:15-17) Dina koma impaay daytoy a balakad no dina ninamnanama nga addanto dagiti riribuk kadagiti pasurotna.
10. Aniada a situasion ti no maminsan tumaud iti maysa a kongregasion, ket ania a responsabilidad ti ipabaklay daytoy kadagidiay nairaman?
10 Itatta, ngarud, mabalin a posible a ti maysa masair iti di naannad a panagsasao wenno kinaawan panagraem manipud pada a Kristiano. Ti maysa a kababalin iti maysa a tao mabalin a mangpaunget ti sabali iti kasta unay. Mabalin nga agsusupangil dagiti personalidad. Ti maysa mabalin a di umanamong iti pangngeddeng dagiti panglakayen. Iti bagi dagiti panglakayen laengen, maysa a panglakayen mabalin a nangato ti panagpampanunotna ket padpadasenna a lab-awan dagiti dadduma a panglakayen. Uray pay iti kinapudnona mapasamak dagiti kakasta a bambanag, kaskasdi masapul a sapulentay ti talna ket suroten dayta. Ti karit isut’ panangtaming kadagitoy a problema iti Nakristianuan a pamay-an tapno mataginayon “ti mamagkaykaysa a singgalut ti talna.”—Efeso 4:3.
11. Aniada a probision ti inaramid ni Jehova a mangtulong kadatayo a mangsurot ti talna iti maysa ken maysa?
11 Kunaen ti Biblia: “Ni Jehova maitan-ok koma, isu a pagayatanna ti kinatalna ti adipenna.” (Salmo 35:27) Wen, kalikaguman ni Jehova nga addatayo iti talna. Gapuna isut’ nangaramid ti dua a naisangsangayan a probision tapno matulongantayo a mangtaginayon ti talna kadagiti bagbagitayo ken kenkuana. Ti maysa isut’ nasantuan nga espiritu, a ti talna ket maysa a bungana, agraman dagiti nainaig a natalna a kualidad, kas ti mabayag a panagitured, kinaanus, kinaemma, ken panagteppel. (Galacia 5:22, 23) Ti sabali isut’ nadiosan a sirib, isu a mabasatayo: “Ti sirib nga aggapu sadi ngato ket umuna nadalus, sumaganad natalna, nalaing, sisasagana nga agtulnog, napno iti asi ken kadagiti nasayaat a bungbunga.”—Santiago 3:17, 18.
12. Ania komat’ aramidentayo no ti talnatayo kadagiti kakabsattayo ket nasinga?
12 Gapuna, no ti talnatayo kadagiti dadduma ket nasinga, ikararagtay koma ti sirib nga aggapu sadi ngato tapno ipakitana kadatayo no kasano ti panagtignaytayo, ket dawatentay koma ti nasantuan nga espiritu tapno mangpapigsa kadatayo nga aramiden ti naimbag. (Lucas 11:13; Santiago 1:5; 1 Juan 3:22) Maitunos iti kararagtayo, mabalintay ngarud ti kumita iti gubuayan ti nadiosan a sirib, ti Biblia, iti pannakaiwanwan, kasta met a kitaen ti mabalin a magun-odan a literatura ti Biblia para iti balakad no kasano nga iyaplikar dagiti Kasuratan. (2 Timoteo 3:16) Mabalin a kayattayo met a gun-oden ti balakad dagiti panglakayen iti kongregasion. Ti maudi nga addang isut’ panangsurot ti inawat a pannakaiwanwan. Ti Isaias 54:13 kunana: “Amin dagiti annakmo maisuronto kadakuada ni Jehova, ket dakkelto ti talna dagiti annakmo.” Daytoy ipakitana a ti talnatayo agdepende iti panamagkurritayo ti bambanag nga isursuro kadatayo ni Jehova.
“Naragsak dagiti Natalna”
13, 14. (a) Aniat’ naipakita babaen ti ebkas ni Jesus a “natalna”? (b) Kasanot’ panagbalintayo a mamagkakappia?
13 Ni Jesus, idiay Sermonna iti Bantay, kinunana: “Naragsak dagiti natalna, ta managandanto ‘annak ti Dios.’” (Mateo 5:9) Ti “natalna” ditoy dina tuktukoyen ti maysa a basta kadawyannat’ naulimek. Ti orihinal a Griego a sao kaipapananna ti “mamagkakappia.” Ti maysa a mamagkappia ket nalaing iti panangipasubli ti talna no daytat’ nasinga. Nangnangruna, nupay kasta, ti mamagkappia pagreggetanna a liklikan ti pannakasinga ti talna iti damdamona. ‘Ti talna agari iti pusona.’ (Colosas 3:15) No pagreggetan dagiti adipen ti Dios ti panagbalin a mamagkakappia, no kasta dagiti problema iti nagtengngaanda mapabassitto.
14 Ti panagbalin a mamagkappia ramanennat’ panangbigbig ti bukodtay a pagkapuyan. Kas pangarigan, ti maysa Kristiano mabalin nga isut’ managpungpungtot wenno sensitibo ken nalaka a masasair. Iti sidong ti pannakapilit, mabalin a malipatanna dagiti prinsipio ti Biblia gaput’ emosionna. Daytoy saan a di namnamaen kadagiti imperpekto a tattao. (Roma 7:21-23) Uray pay kasta, ti guranggura, riri, ken panagpungpungtot naibilangda kas ar-aramid ti lasag. (Galacia 5:19-21) No masarakantayo dagiti kakasta a pagannayasan kadagiti bagbagitayo—wenno no dagitat’ naiyawag iti biangtayo babaen kadagiti dadduma—masapul nga agkararagtayo a sipapasnek ken di agressat maipaay ti espiritu ni Jehova tapno pataudenna kadatayo ti panagteppel ken kinaemma. Pudno unay, tunggal maysa pagreggetanna koma a sukayan dagiti kakasta a kualidad kas paset ti baro a personalidadna.—Efeso 4:23, 24; Colosas 3:10, 15.
15. Kasano a ti sirib nga aggapu sadi ngato maikontra iti di rasonable a kinasukir?
15 No maminsan, ti kongregasion wenno ti bagi dagiti panglakayen ket masinga babaen ti maysa a nasukir, a kankanayon nga ipappapilitna dagiti kabukbukodanna a pamay-an. Pudno, no maipapan ti nadiosan a linteg, ti maysa a Kristiano nalaing koma, ken natibker. Ket no mariknatayo nga addaantay ti nasayaat a kapanunotan a makagunggona kadagiti dadduma, awan dakdakesna no iyebkastay bagbagitayo a deretsaan, la ketdi no ilawlawagtay dagiti rasontayo. Ngem ditay kayat ti agbalin kas kadagidiay adda iti lubong a “di silulukat iti aniaman nga urnos.” (2 Timoteo 3:1-4) Ti sirib nga aggapu iti ngato ket natalna, rasonable. Dagidiay a ti tigtignayda ket buklennat’ padron ti kinasukir ipangagda koma ti balakad ni Pablo kadagiti taga Filipos nga ‘awan koma ti maaramid gapu iti kinatangsit.’—Filipos 2:3.
16. Kasano a ti balakad ni Pablo idiay libro ti Taga Filipos tulongannatayo a mangparmek ti kinatangsit?
16 Iti isu met la a surat, imbalakad ni Pablo a datayo koma ket, ‘mabuyugan iti kinapakumbaba,’ sipapasnek a ‘padayawan ti sabali a natantan-ok ngem kadatayo met laeng.’ Daytoy ti mismo a kasumbangir ti kinatangsit. Ti maysa a nataengan a Kristiano dina panunoten nga umuna ti panangipilit kadagiti kabukbukodanna a kapanunotan, nga iyun-unana ti bukodna a dayaw, wenno salsalakniban ti bukodna a saad ken autoridad. Daytoy ket maikontra iti pammagbaga ni Pablo a ‘saan a kitaen ti tunggal maysa kadakayo ti personal a pagimbagan ti kukuana laeng, ngem kitaenna met koma ti personal a pagimbagan ti kukua dagiti sabsabali.’—Filipos 2:4; 1 Pedro 5:2, 3, 6.
Dagiti Natalna a Sasao
17. Ania a di umiso a panangusar ti dila ti makasinga ti talna iti kongregasion?
17 Ti maysa a mangsursurot ti talna ket nangnangruna a maseknan iti panangusarnat’ dilana. Ipakdaar ni Santiago: “Ti dila maysa a kameng a bassit ket pagpasindayagna dagiti dakkel a bambanag. Kitaenyo ti nagdakkel a kakaykayoan silmutan ti bassit nga apuy!” (Santiago 3:5) Ti makapasakit a panagidanon-danon, pammadpadakes kadagiti dadduma, di naasi ken nauyong a sasao, panagtanabutob ken rekreklamo, kasta met ti naulbod a pammaspasablog gapu laeng ti personal bentaha—amin dagitoy ket ar-aramid ti lasag a mangsinga ti talna dagiti tattao ti Dios.—1 Corinto 10:10; 2 Corinto 12:20; 1 Timoteo 5:13; Judas 16.
18. (a) Iti kaso ti di naannad a panangusar iti dila, ania ti umiso a kurso para iti tunggal maysa a nairaman? (b) No ti pungtot pagbalinenna ti maysa a mangiyebkas kadagiti makapasakit a sasao, kasanot’ panagtignay dagiti natataengan a Kristiano?
18 Pudno, kinuna ni Santiago: “Ti dila saan a mabalin a paammoen ti uray siasino a tao.” (Santiago 3:8) Uray dagiti natataengan a Kristiano no dadduma makaisaoda kadagiti bambanag a kalpasanna ket sipapasnek a pagladingitanda. Amintayo ket manginanama a dagiti dadduma pakawanendatayo kadagiti kakasta a kamali a kas met panangpakawantayo kadakuada. (Mateo 6:12) No dadduma ti kellaat a panagpungtot ket makapataud kadagiti nasakit a sasao. Ket, ti mamagkappia laglagipennanto a “ti sungbat, no naalumamay, pagbaw-ingenna ti pungtot, ngem ti makapaladingit a sao pataudenna ti unget.” (Proverbio 15:1) Masansan, isut’ basta umanges lattan ti nauneg ket dinan sungbatan dagiti naunget a sasao kadagiti ad-adu pay a nauunget a sasao. Kalpasanna, no dagiti pungtot bimmaawdan, ti naanus a mamagkappia ammona a lipaten dagiti bambanag a naisao kabayatan ti rinnisiris. Ket ti napakumbaba a Kristiano ammonanto no kasano ti agpadispensar ken padpadasenna nga agasan ti sugat a pinataudna. Isut’ pagilasinan ti moral a kinapigsa tapno mabalinan a kunaen a sipupudno, “Pagladingitak.”
19. Aniat’ maadaltayo manipud kada Pablo ken Jesus maipapan ti no kasanot’ panangted balakad?
19 Ti dila mabalin a mausar tapno balakadan dagiti dadduma. Ni Pablo tinubngarna ni Pedro idi a ti naud-udi nagbiddut idiay Antioquia. Ket ni Jesus nangted nainget a balakad kadagiti mensahena kadagiti pito a kongregasion. (Galacia 2:11-14; Apocalipsis, kapitulo 2, 3) No adalentay dagitoy a pangarigan, maadaltayo a ti pammalakad ket saan koma a nakalaglag-an di la ket ta mapukaw ti panggepna. Uray pay kasta, da Jesus ken Pablo ket saanda a natangsit wenno nauyong. Dagiti balakadda ket saan koma a ruaran dagiti bukodda a pannakapaay. Isudat’ pudpudno a mangpadpadas a mangtulong kadagiti kakabsatda. No daydiay mangit-ited ti balakad mariknana nga awanan naan-anay a panangmedmed iti dilana, mabalin a pilienna ti agsardeng ken agpabaaw bassit sakbay nga agsao ti aniaman a banag. No saan a kasta, mabalin nga isut’ makapagsao kadagiti nakas-ang a sasao ket pataudennat’ dakdakes a problema ngem iti daydiay padpadasenna a tamingen.—Proverbio 12:18.
20. Ania komat’ manggobernar iti tunggal banag nga ibagatayo kadagiti wenno maipapan kadagiti kakabsattayo a lallaki ken babbai?
20 Kas naibagan, ti talna ken ayat ket nasinged panagnaigda kas bungbunga ti espiritu. No aniat’ kunaentayo kadagiti kakabsattayo—wenno maipapan kadakuada—ket kankanayon nga isarmingna ti ayattayo kadakuada, ngarud daytat’ mangnayon ti talna iti kongregasion. (Juan 15:12, 13) Dagiti sasaotayo masapul a “makaay-ayo, natempla iti asin.” (Colosas 4:6) Isudat’ kasla naraman koma, a makaay-ayo iti puso. Imbalakad ni Jesus: “Addaankayo koma iti asin, ken talna ti maysa ken maysa kadakayo.”—Marcos 9:50.
“Agawaanyo”
21. Aniat’ nalawag a makita maipapan kadagiti tattao ti Dios iti linawas a gimgimongda ken kabayatan dagiti asamblea ken kumbension?
21 Insurat ti salmista: “Kitaenyo! Nagimbagen ken anian a nakaay-ayo ti panagtitimpuyog dagiti agkakabsat iti panagmaymaysa.” (Salmo 133:1) Pudno unay, pagragsakantayo ti makikadua kadagiti kakabsattayo, nangnangruna kadagiti linawas a gimgimongtayo ken kabayatan dagiti asamblea ken dadakkel a kumbension. Kadagita a tiempo ti talnatayo ket nalawag uray kadagiti tagaruar.
22. (a) Ania nga ulbod a talna ti din agbayag panunotento dagiti nasion a magun-odandan, a mangiturong iti ania? (b) Ania a pudpudno a talna ti iturong ti tulag ti Dios iti talna?
22 Din agbayag dagiti nasion panunotendanto a magun-odanda ti talna nga awan ni Jehova. Ngem bayat a kunkunaenda, “Talna ken talged!” ti kellat a pannakadadael umayto kadagiti amin nga awan iti talna iti Dios. (1 Tesalonica 5:3) Kalpasan dayta, ti naindaklan a Prinsipe ti Kappia mangrugin iti panangagas ti sangatauan manipud makadidigra a bungbunga ti pannakapukaw ti tao ti talnana iti Dios idi punganay. (Isaias 9:6, 7; Apocalipsis 22:1, 2) Kalpasanna, ti tulag ti Dios iti talna agresultanto iti sangalubongan a kinatalna. Uray dagiti an-animal iti tay-ak mapasarandanto ti inana manipud kinaranggas.—Salmo 37:10, 11; 72:3-7; Isaias 11:1-9; Apocalipsis 21:3, 4.
23. No ipategtayo ti inanama ti natalna a baro a lubong, ania komat’ aramidentayo itan?
23 Anian a nagdayag a tiemponto dayta! Il-iliwenyo kadi a makitanto dayta? No kasta, “surutenyo ti talna kadagiti isuamin.” Sapulenyo ti talna itan kadagiti kakabsatyo, ken nangnangruna ken Jehova. Wen, “yantangay ur-urayenyo dagitoy a bambanag, agawaanyo tapno masarakankay koma nga awan ti tulaw ken awan ti pakapilawanyo ken sitatalna.”—Hebreo 12:14; 2 Pedro 3:14.
Malagipyo Kadi?
◻ Aniat’ makadadael ti talnatayo ken Jehova?
◻ Aniada a kita ti di panagkikinnaawatan ti kasapulan a tamingen iti kongregasion?
◻ Ania a probision ti inaramid ni Jehova a mangtulong kadatayo a mangsapul ti talna ket suroten dayta?
◻ Aniada a linalasag a kababalin ti makasinga ti talna iti kongregasion, ket kasano a malabanantay dayta?
[Ladawan iti panid 22]
Ti talna agtalinaed kadagidiay sinursuruan ni Jehova
[Ladawan iti panid 24]
Anian a makaay-ayo ti talna kadagiti agkakabsat nga agserserbi
iti panagkaykaysa!