Ni Jehova ken ni Kristo​—Dagiti Kangrunaan a Mannakikomunikar

“Ni Soberano nga Apo Jehova dinto mangaramid ti maysa a banag no dina pay impanayag ti palimedna kadagiti adipenna a mammadto.”​—AMOS 3:7.

1. Aniada a pamay-an ti pannakikomunikar ti maus-usar ita?

ITA ti komunikasion ket maysa a minilion a doliar a negosio. Amin dagiti libro a maipabpablaak, amin dagiti pagiwarnak ken magasin a regular a maiyim-imprenta, amin dagiti programa ti radio ken telebision a maiparparang, kasta met dagiti pelikula ken pabuya iti plataporma, ket ar-aramid maipaay iti komunikasion. Pudno met dayta kadagiti amin a naibuson a surat kasta met amin a pannakisarita iti telepono. Isuamin ket ar-aramid maipaay iti komunikasion.

2. Aniat’ dadduma a pangarigan kadagiti idudur-as a naaramidan ti tao iti teknikal nga aspeto ti komunikasion?

² Dagiti idudur-as nga inaramid dagiti tao kadagiti teknikal nga aspeto ti komunikasion ket nakaam-amak. Kas pangarigan, dagiti kable a fiber-optic, a naim-imbag nga amang ngem dagiti kable a copper, ti mangtaming kadagiti pinullo a ribo nga aggigiddan a panagpapatang iti telepono. Sa adda dagiti satelayt ti komunikasion, a mangrikus iti daga idiay tangatang ken addaan aruaten iti panangipatulod kadagiti impormasion iti telepono, telegrama, radio, ken telebision. Maysa kadagiti kakasta a satelayt ti makatengngel iti 30,000 nga aggigiddan a mensahe ti telepono!

3. Aniat’ mapasamak no adda dagiti nagbabaetan iti komunikasion?

³ Ngem iti laksid amin dagitoy a pamay-an ti pannakikomunikar, adda naruay a rigat ditoy lubong gapu iti kurang a komunikasion iti nagbabaetan dagiti indibidual. Ngarud, naibaga kadatayo nga “adda dumakdakkel a giwang​—maysa a lumawlawa a ‘nagbaetan iti komunikasion’​—iti biang dagiti mangiturturay ken dagiti paiturturayan.” Ket ania pay ti maaw-awagan a nagbaetan iti komunikasion no di ti pannakapaay dagiti nagannak ken dagiti annakda a makikomunikar a sibaballigi iti maysa ken maysa? Dagiti mammagbaga iti panagassawa ireportda a ti kadadakkelan a parikut ti panagassawa isut’ pannakapaay ti komunikasion iti nagbaetan ti lalaki ken babai. Ti kinakurang ti umiso a komunikasion ti mabalin pay a makapapatay. Idi rugi ti 1990, 73 a tao ti nakapukaw ti biagda iti pannakatnag ti maysa nga eroplano, a maysa kadagiti makagapu isut’ pannakapaay ti komunikasion iti nagbaetan ti piloto ken ti mangiyur-urnos ditoy baba. Indeklara ti parupa ti pagiwarnak: “Lapped ti Komunikasion Nangiturong iti Didigra.”

4. (a) Aniat’ kayat a sawen ti “komunikasion”? (b) Aniat’ kalat ti Nakristianuan a komunikasion?

⁴ Ania ti komunikasion iti Kristiano a konteksto? Sigun iti maysa a diksionario, ti “komunikasion” kaipapananna ti “panangiyallatiw iti impormasion, kapanunotan, wenno rikna tapno daytat’ nasayaat ti pannakaawatna wenno matarusan.” Ti sabali pay a diksionario dipinarenna daytoy kas “naintaktikaan a panangiyebkas a siiepektibo kadagiti kapanunotan.” Siputanyo ti depinasion a “panangiyebkas a siiepektibo.” Ti Nakristianuan a pannakikomunikar nangnangruna a kasapulanna ti panagbalin nga epektibo gapu ta daytat’ addaan panangdanon ti puso dagiti tao babaen ti kinapudno manipud Sao ti Dios a kas kalatna tapno, barbareng no, makapagtignayda maitunos iti maad-adalda. Naisalsalumina, daytat’ tignayen ti di panagimbubukodan, babaen ti ayat.

Ni Jehova kas Mannakikomunikar

5. Aniat’ maysa kadagiti immuna a pamay-an a nakikomunikar ni Jehova iti tao?

⁵ Awan duadua a ni Jehova a Dios ti kadadakkelan a mannakikomunikar. Gapu ta pinarsuanatayo iti langa ken kaaspingna, kabaelanna ti makikomunikar kadatayo, ken mabalintay ti makikomunikar kadagiti sabsabali maipapan kenkuana. Sipud pay pannakaparsua ti tao, nakikomunikaren ni Jehova kadagiti naindagaan a parsuana maipapan kenkuana. Iti kasta kunaen ti salmista kadatayo: “Dagiti langlangit ipanayagda ti dayag ti Dios; ket ti law-ang ipakitana ti aramid ti imana. Iti inaldaw iyesngawda ti sao, ket iti rinabii iparangda ti pannakaammo.” (Salmo 19:1, 2) Ken ti Roma 1:20 ipakaammona kadatayo a “dagiti di makita a galad” ti Dios “ti nabatad a makita manipud pannakaparsua ti lubong nga agtultuloy.” Ti “nabatad a makita” ipabigbigna ti epektibo a komunikasion!

6. Aniat’ inkomunikar ni Jehova kadagiti naindagaan a parsuana bayat nga addada idiay minuyongan ti Eden.

⁶ Dagidiay nga awanan pammati iti Dios ken ti nadibinuan a paltiingna ti mangkumbinsir kadatayo a makaammon ti tao a mangpili iti impormasion a kayatna tapno maawatanna no apay a napaadda. Ngem pagminaren ti Sao ti Dios nga isut’ nakikomunikaren iti tao manipud idi punganay. Ngarud, inted ti Dios iti immuna a lalaki ken babai ti bilin ti panagpaadu: “Agbungakayo ken agadukayo ket punnuenyo ti daga ken agbalinkayo nga appo kenkuana, ket iturayanyo . . . ti isuamin a parsua a sibibiag.” Impalubos met ti Dios ti panagbussogda kadagiti bunga ti kayo idiay minuyongan​—malaksid laeng iti maysa. Ket, idi nagsalungasing da Adan ken Eva, inkomunikar ni Jehova ti umuna a Mesianiko a kari, a mangted silnag ti namnama iti sangatauan: “Ket pagginnuraenkayto iti babai ken ti kaputotam ken ti kaputotanna. Isu sugatennanto ta ulom ket sika sugatemto ti mukodna.”​—Genesis 1:28; 2:16, 17; 3:15.

7. Aniat’ ipanayag ti libro ti Genesis no maipapan iti pannakikomunikar ni Jehova kadagiti adipenna?

⁷ Idi a ti putot ni Adan a ni Cain napno iti makapapatay nga apal, nakikomunikar ni Jehova kenkuana, a kunkunana gapu iti dayta: ‘Agsiputka! Agturturongkan iti dakes!’ Ngem di inkankano ni Cain dayta a pakdaar ket pinapatayna ni kabsatna. (Genesis 4:6-8) Ket, idi napnon ti daga iti kinaranggas ken kinadakes, inkomunikar ni Jehova ken Noe ti panggepna a mangdalus iti daga manipud kadagiti mangtultulaw iti dayta. (Genesis 6:13–7:5) Kalpasan ti Layus, idi rimmuar ni Noe ken ti pamiliana manipud iti daong, nakikomunikar ni Jehova kadakuada maipapan ti panggepna no iti kinasanto ti dara, ken babaen iti bullalayaw intedna ti pammasiguro a dinanto manen dadaelen ti isuamin a sibibiag babaen ti layus. Adu a siglo kalpasanna, inkomunikar ni Jehova ken Abraham ti panggepna a panangbendision ti sangatauan kadagiti isuamin a pamiliada babaen iti Bin-i ni Abraham. (Genesis 9:1-17; 12:1-3; 22:11, 12, 16-18) Ken idi inkeddeng ti Dios a dadaelenna dagiti tiritir a taga Sodoma ken Gomorra, siaayat nga inkomunikarna dayta a kinapudno ken Abraham, a kunkunana: “Ilimedkonto aya ken Abraham ti aramidek?”​—Genesis 18:17.

8. Kadagiti ania nga uppat a pamay-an a nakikomunikar ni Jehova kadagiti adipenna ditoy daga?

⁸ Nangrugi ken Moises, nagusar ni Jehova iti adu a propeta tapno makikomunikar iti Israel. (Hebreo 1:1) No dadduma isut’ nagusar iti panagbilin babaen ti sao, kas idi imbagana ken Moises: “Isuratmo dagitoy a sasao.” (Exodo 34:27) As-asitgan nga amang ti pannakikomunikar ni Jehova kadagiti pannakangiwatna babaen kadagiti sirmata, kas iti inaramidnan ken Abraham.a Inusar met ni Jehova dagiti tagtagainep tapno makikomunikar kadagiti tao, ken saan laeng a kadagiti adipenna no di pay met kadagidiay makilanglangen kadagiti adipenna. Kas pangarigan, pinagtagtagainep ni Jehova dagiti kadua ni Jose a nabalud, a ni Jose ti nangipatarus. Pinagtagtagainep met ni Jehova da Faraon ken Nabucodonosor, a dagiti adipenna a Jose ken Daniel ti nangipatarus para kadakuada. (Genesis 40:8–41:32; Daniel, kapitulo 2 ken 4) Mainayon pay, kadagiti adu a gundaway inusar ni Jehova dagiti angheliko a babaonen tapno makikomunikar kadagiti adipenna.​—Exodo 3:2; Oc-ocom 6:11; Mateo 1:20; Lucas 1:26.

9. Aniat’ namagtignay ken Jehova a makikomunikar iti ilina nga Israel, kas makita kadagiti ania nga ebkasna?

⁹ Isuamin dagitoy a pannakikomunikar ni Jehova babaen kadagiti mammadtona ti nangisilnag ti ayatna iti ilina nga Israel. Kas pangarigan, insaona babaen ken propetana nga Ezequiel: “Awan ragsakko, iti ipapatay ti nadangkes, no di ti nadangkes agbaw-ing koma iti dalanna ket agbiag. Agbaw-ingkayo, agbaw-ingkayo kadagiti dakes a dalanyo, ta apay a mataykayo, O balay ti Israel?” (Ezequiel 33:11) Ni Jehova ket maysa a naandur ken naanus a Mannakikomunikar iti nasukir a kadaanan nga ilina, a kas makita manipud 2 Cronicas 36:15, 16: “Ket ni Jehova a Dios dagiti ammada nagtultuloy a nagbaon kadagiti babaonenna a maipaay kadakuada, a maulit-ulit, gapu ta addaan asi iti ilina ken iti pagtaenganna. Ngem isuda . . . inumsida dagiti saona ken rinabrabakda dagiti mammadtona . . . agingga nga awan idin ti pamuspusan.”

10. Kasanot’ pannakikomunikar ni Jehova iti ilina ita, ken agingga iti ania a rukod nga isut’ Dios ti komunikasion?

¹⁰ Ita, addaantayo iti napaltiingan a Sao ti Dios, ti Santa Biblia, a babaen iti dayta ikomkomunikar ni Jehova kadatayo dagiti impormasion maipapan kenkuana, kadagiti panggepna, ken dagiti pagayatanna agpaay kadatayo. (2 Timoteo 3:16, 17) Kinapudnona, kas ti Kadadakkelan a Mannakikomunikar, ni Jehova, sinaona: “Ti Soberano nga Apo Jehova dinto mangaramid iti aniaman a banag no dina pay ipanayag ti palimedna kadagiti adipenna a mammadto.” (Amos 3:7) Ipakaammona kadagiti adipenna no ania ti panggepna a maaramid.

Ti Anak ti Dios kas Mannakikomunikar

11. Siasinot’ kangrunaan nga instrumento ni Jehova iti pannakikomunikarna iti tao, ken apay a ti titulona a “ti Verbo” ket maitutop?

¹¹ Kadagiti amin nga inusar ni Jehova a mangikomunikar iti pagayatanna, ti kangrunaan ket isu ti Verbo, ti Sao, a nagbalin a Jesu- Kristo. Aniat’ ipabigbig ti pannakaawagna kas ti Verbo, wenno Sao? Nga isu ti Kangrunaan a Pannakangiwat ni Jehova. Ket ania ti pannakangiwat? Isut’ maysa a mangisarsarita no ania ti ibagbaga daydiay maysa. Gapuna a ti Sao nagbalin a manangikomunikar iti Sao ni Jehova kadagiti masirib a naindagaan a parsuana. Nakapatpateg unay ti akem nga isut’ naawagan ti Verbo.​—Juan 1:1, 2, 14.

12. (a) Iti ania a panggep nga immay ni Jesus ditoy daga? (b) Aniat’ mangpaneknek iti matalek a panangitungpalna iti dayta a panggep?

¹² Imbaga a mismo ni Jesus ken Poncio Pilato a ti kangrunaan a panggep ti yaayna ditoy daga ket tapno ikomunikarna ti kinapudno iti sangatauan: “Gapu iti daytoy naiyanakak, ken gapu itoy immayak ditoy lubong, tapno saksiak ti kinapudno.” (Juan 18:37) Ken ti rekord kadagiti Ebanghelio ibagana kadatayo no kasano kasayaat ti panangitungpalna iti dayta nga annongen. Ti Sermonna idiay Bantay ti nabigbig a kasasayaatan pay la a sermon nga inkasaba ti maysa a tao. Anian a nagsayaat ti pannakikomunikarna babaen iti dayta a sermon! “Ti resultana a ta dagiti umariwekwek [a nakangngeg iti dayta a sermon] nasnasdaawda iti pamay-an ti panangisurona.” (Mateo 7:28) Maipapan iti sabali pay a gundaway, mabasatayo: “Ti dakkel a bunggoy dumdumngeg a siaayat kenkuana.” (Marcos 12:37) Idi sumagmamano nga opisial ti naibaon tapno tiliwenda ni Jesus, nagsublida a dida kadua. Apay? Sinungbatanda dagiti Fariseo: “Awan pay tao a nagsao iti kastoy.”​—Juan 7:46.

Dagiti Pasurot ni Kristo Nabilinda nga Agbalin a Mannakikomunikar

13. Aniat’ mangipakita a di napnek ni Jesus iti panagmaymaysana a mannakikomunikar?

¹³ Saan a napnek iti panagmaymaysana a mannakikomunikar, immuna nga imbaon ni Jesus dagiti 12 nga apostol ken kalpasanna dagiti 70 nga ebanghelisador nga agtignay kas dagiti manangikomunikar iti naimbag a damag ti Pagarian. (Lucas 9:1; 10:1) Idin kasakbayan unay ti iyuulina idiay langit, imbaonna dagiti pasurotna a mangaramid iti naisangsangayan a trabaho. Ania a trabaho? Kas mabasatayo idiay Mateo 28:19, 20, binilinna ida nga agbalin a mannakikomunikar; ken isuroda pay dagiti sabsabali nga agbalin met a mannakikomunikar.

14. Kasano kaepektibo dagidi immuna a Kristiano a mannakikomunikar?

¹⁴ Epektibo kadi a mannakikomunikar dagidi adalan? La ketdi! Kas resulta ti panangasabada iti aldaw ti Pentecostes 33 K.P., 3,000 a kararua ti nainayon iti kabukbukel pay laeng a kongregasion Kristiano. Di nagbayag ti bilangda nagbalinen a 5,000 a lallaki. (Aramid 2:41; 4:4) Isu met laeng a dagiti kabusorda a Judio pinabasolda ida iti panangpunno ti Jerusalem kadagiti sursuroda ken idi agangay inreklamoda a riniribukda ti mapagnaedan a daga iti ikaskasabada!​—Aramid 5:28; 17:6.

15. Ania nga alikamen ti inusar ni Jehova kadagiti moderno a tiempo tapno makikomunikar kadagiti tattao?

¹⁵ Iti met ngay moderno a panawen? Kas naipadto idiay Mateo 24:3, 45-47, ti Apo, ni Jesu Kristo, ti nangdutok “iti matalek ken naannad nga adipen,” a buklen dagiti napulotan a Kristiano, tapno aywananda ti sangakabbalayanna ditoy daga kabayatan ti aldaw ti kaaddana. Dayta a matalek ken naannad nga adipen ti irepresentar ita ti Bagi a Manarawidwid dagiti Saksi ni Jehova, nga addaan ti manangibunannag nga ahente a Watch Tower Bible and Tract Society. Umiso la unay, dayta a matalek ken naannad nga adipen ti naawagan met kas kalasugan ti Dios iti pannakikomunikar. Dayta, met laeng, ti mangparparegta kadatayo nga agbalin a nalaing a mannakikomunikar. Kinapudnona, ti umuna amin a ruar ti Zion’s Watch Tower and Herald of Christ’s Presence ti namalakad kadagiti managbasana: “No adda kaarrubayo wenno gayyemyo a pagarupenyo nga interesado iti wenno nagunggonaan kadagiti pannursuro [daytoy a magasin], mabalinyo nga ipalagip dayta kadakuada; iti kasta ikaskasabayo ti Sao ken agar-aramidkayo iti naimbag kadagiti amin a tao kas ipalubos ti gundawayyo.”

16. Aniat’ mangipakita nga ad-adu pay ti kasapulan ngem ti basta panangbasa iti Biblia tapno siiepektibo a makikomunikar ti Dios kadagiti naindagaan nga adipenna?

¹⁶ Nupay kasta, ti kaadda laeng ti Sao ti Dios ken ti personal a panangbasatayo iti dayta ket saan nga umdas tapno magun-odan ti umiso a pannakaammo a mangiturong iti maysa iti dalan ti biag. Laglagipenyo ti opisial ti korte nga Etiope nga agbasbasa iti padto ni Isaias ngem dina met naawatan ti basbasaenna. Inlawlawag ni ebanghelisador a Felipe ti padto kenkuana, a kalpasan dayta isut’ sisasaganan a mabautisaran kas maysa a pasurot ni Kristo. (Aramid 8:27-38) Ti kinapudno nga ad-adu pay ti kasapulan ngem ti basta panangbasa iti Biblia a bukbukod ti makita manipud Efeso 4:11-13, a sadiay ipakpakita ni Pablo a ni Kristo saan laeng a nangted kadagiti napaltiingan nga apostol ken mammadto ngem nangipaay met kadagiti “dadduma kas manangibanghelio, dadduma kas papastor ken mannursuro, a maipaay iti pannakapaan-anay dagiti sasanto, maipaay iti panagserbi, maipaay ti pannakabangon ti bagi ni Kristo, agingga a magtengantay amin ti panagkaykaysa ti pammati ken iti umiso a pannakaammo iti Anak ti Dios, iti kasasaad ti tao a nataengan.”

17. Kadagiti ania a pagilasinan a marka a mailasintayo ti ahensia nga us-usaren ni Jehova ita tapno ikomunikarna dagiti panggepna iti sangatauan?

¹⁷ Kasanotay a mailasin dagidiay us-usaren ni Jehova ken ni Kristo a mangtulong kadagiti tattao nga agbalin a Kristiano a makagteng iti kasasaad ti tao a nataengan? Sigun ken Jesus, maysa kadagiti pagilasinan a marka ket dagitoy ayatenda ti maysa ken maysa kas ken Kristo inayatna dagiti pasurotna. (Juan 13:34, 35) Sabali pay a pagilasinan a marka: Saanda nga agbalin a paset ti lubong, kas ken Jesus a saan a paset ti lubong. (Juan 15:19; 17:16) Sabali pay met a marka ket bigbigenda ti Sao ti Dios nga isu ti kinapudno, kas inaramid ni Jesus, nga agtultuloy nga agpasakop iti autoridadna. (Mateo 22:29; Juan 17:17) Ti panangipakaammo iti nagan ti Dios, kas inaramid ni Jesus, ti sabali pay a marka. (Mateo 6:9; Juan 17:6) Ken ti maysa pay a marka ket isut’ panangsurot ti ulidan ni Jesus iti panangikasaba ti Pagarian ti Dios. (Mateo 4:17; 24:14) Adda laeng maymaysa a grupo a makapudno kadagitoy a kiddaw, nga isu dagiti internasional a mannakikomunikar a pagaammo kas dagiti Kristiano a Saksi ni Jehova.

18. Aniada a tallo a lugar ti komunikasion ti ilawlawag dagiti sumaganad nga artikulo?

¹⁸ Ti komunikasion, nupay kasta, ipasimudaagna ti responsabilidad kadagiti sabsabali. Kadagiti siasino a responsable a makikomunikar dagiti Kristiano? Kangrunaanna, addada tallo a lugar a masapul a pakaseknan dagiti Kristiano iti panangtaginayonda a silulukat dagiti linia ti komunikasion: iti aglikmut ti pamilia, iti Kristiano a kongregasion, ken iti Kristiano a tay-ak ti ministerio. Dagiti sumaganad nga artikulo ti mangtaming kadagitoy nga aspeto ti tematayo.

[Footnote]

Kasanot’ Panangsungbatyo?

◻ Ania a pannakadangran ti mabalin nga agresulta manipud iti kinakurang ti komunikasion?

◻ Siasino dagiti dua a kangrunaan a mannakikomunikar?

◻ Aniada a nagduduma a pamay-an ti inusar ti Dios tapno makikomunikar iti tao?

◻ Kasanot’ kinadaeg ni Jesus kas maysa a mannakikomunikar?

◻ Kasano kaballigi dagidi immuna a Kristiano iti pannakikomunikar?

[Ladawan iti panid 18]

Kas iti nailangitan nga Amana, ni Jesus ket maysa a naasi a mannakikomunikar