Ti Kaadda ti Mesias ken ti Panagturayna

“Daytoy Jesus a naipangato sadi langit nanipud kadakayo umayto iti isu met la a pamay-an a kas ti pannakakitayo nga ipapanna sadi langit.”​—ARAMID 1:11.

1, 2. (a) Kasano a liniwliwa dagiti dua nga anghel dagiti apostol ni Jesus idi isut’ immuli sadi langit? (b) Aniada a saludsod ti patauden ti panagsubli ni Kristo?

AGTAKTAKDER ti sangapulo ket maysa a lallaki iti makindaya a bakras ti Bantay Olibo a tumangtangad iti langit. Kaipangpangato ni Jesus manipud kadakuada, in-inut a nagpukaw iti imatangda agingga a nalingdan iti ulep. Iti kaaddada kenkuana iti sumagmamano a tawen, naimatangan dagitoy a lallaki ti panangipaay ni Jesus iti nawadwad a pammaneknek nga isu ti Mesias; napasaranda pay ti saem ti ipapatayna ken ti nalaus a ragsak iti panagungarna. Ita awanen.

² Pagammuan la a nagparang ti dua nga anghel ket imbagada dagitoy makaliwliwa a sasao: “Lallaki a taga Galilea, apay-apay agtaktakderkayo a kumitkita iti langit? Daytoy Jesus a naipangato sadi langit nanipud kadakayo umayto iti isu met la a pamay-an a kas ti pannakakitayo nga ipapanna sadi langit.” (Aramid 1:11) Anian a makapabang-ar​—ti iyuuli ni Jesus sadi langit dina kaipapanan nga isut’ saanen a maseknan iti daga ken iti sangatauan! Maisupadi ketdi, agsublinto ni Jesus. Awan duadua a dagitoy a sasao pinunnona dagiti apostol iti namnama. Minilion a tao ita ti maseknan met iti kasta unay iti kari a panagsubli ni Kristo. Awagan ti dadduma dayta kas ti “Maikadua nga Iyaay” wenno “Idadateng.” Ngem, kasla mariro ti kaaduan no ania a talaga ti kaipapanan ti panagsubli ni Kristo. Iti ania a pamay-an nga agsubli ni Kristo? Kaano? Ken kasano nga apektaranna ti biagtayo ita?

Ti Pamay-an ti Panagsubli ni Kristo

3. Aniat’ patien ti adu a tao maipapan iti panagsubli ni Kristo?

³ Sigun iti libro nga An Evangelical Christology, “ti maikadua nga iyaay wenno panagsubli ni Kristo (parousia) ipasdekna ti pagarian ti Dios, kamaudiananna, sipapanayag, ken agnanayon.” Adut’ mamati a sipapanayagto a makita ti panagsubli ni Kristo, literal a makita ti tunggal tao ditoy daga. Tapno suportaran daytoy a kapanunotan, adut’ mangitudo iti Apocalipsis 1:7, a kunana: “Adtoy! Isu umay a buyogen dagiti ulep ket makitanto ti tunggal mata, ken dagidiay nangduyok kenkuana.” Ngem literal aya ti kaipapanan daytoy a bersikulo?

4, 5. (a) Kasanotay nga ammo a saan a literal ti kaipapanan ti Apocalipsis 1:7? (b) Kasano a pasingkedan dagiti sasao ni Jesus daytoy a pannakaawat?

⁴ Laglagipenyo, naidatag ti libro ti Apocalipsis “kadagiti tanda.” (Apocalipsis 1:1) No kasta, simboliko la ketdi daytoy a teksto; ngamin, kasano koma a “dagidiay nangduyok kenkuana” makitada ti panagsubli ni Kristo? Nabayagdan a natay, ag-20 a siglon! Maysa pay, kinuna dagiti anghel nga agsublinto ni Kristo “iti isu met la a pamay-an” a kas ti ipapanawna. Ay ket, kasano aya ti ipapanawna? Minilion ti nakakita? Saan, sumagmamano laeng a matalek a tattao ti nakaimatang iti dayta a pasamak. Ket idi nagsao dagiti anghel kadakuada, literal aya a binuya dagiti apostol ti iyuuli ni Kristo agingga a nakadanon sadi langit? Saan, nalingdan ni Jesus iti ulep iti imatangda. Di nagbayag kalpasanna, isut’ simrek la ketdin iti naespirituan a langlangit kas maysa nga espiritu a persona, di makita dagiti natauan a mata. (1 Corinto 15:50) Gapuna, ti nakita laeng dagiti apostol isu ti panagrugi ti iyuuli ni Jesus; dida nabuya ti ngudona, ti panagsublina iti nailangitan a presensia ti Amana, ni Jehova. Maawatanda laeng daytoy babaen dagiti mata ti pammati.​—Juan 20:17.

⁵ Isursuro ti Biblia nga agsubli ni Jesus iti isu met la a pamay-an. Kinuna a mismo ni Jesus sakbay unay ti ipapatayna: “Adda pay apagbassit ket ti lubong dinakto makitan.” (Juan 14:19) Kinunana pay a “ti pagarian ti Dios saanto nga umay babaen ti panagpalpaliiw a makita.” (Lucas 17:20) Iti ania a pamay-an, ngarud, nga isut’ ‘makitanto ti tunggal mata’? Tapno masungbatan, umuna masapul a maawatantayo a naimbag ti sao nga inusar ni Jesus ken dagiti pasurotna a mainaig iti panagsublina.

6. (a) Apay a dagiti sao kas ti “panagsubli,” “isasangpet,” “idadateng,” ken “iyaay” di umdas a patarus ti Griego a sao a pa·rou·siʹa? (b) Aniat’ mangipakita a napapaut ti pa·rou·siʹa, wenno “kaadda,” ngem iti aniaman nga apagbiit laeng a pasamak?

⁶ Kinapudnona, saan laeng a basta “agsubli” ni Kristo. Dagiti sao a kas ti “iyaay,” “isasangpet,” wenno “idadateng,” ipasimudaagna ti maymaysa laeng nga apagbiit a pasamak. Ngem saan la a kasta ti kaipapanan ti Griego a sao nga inusar ni Jesus ken dagiti pasurotna. Ti sao ket pa·rou·siʹa, literal a kayatna a sawen, “adda iti sibay” wenno “kaadda.” Umanamong ti kaaduan nga eskolar nga iraman daytoy a sao saan laeng a ti isasangpet no di ket uray ti kaadda​—a kas ti maysa nga opisial nga ibibisita ti natan-ok a tao. Saan nga apagbiit a pasamak daytoy a kaadda; maysa dayta a naisangsangayan a panawen, namarkaan a periodo ti panawen. Idiay Mateo 24:37-39, kinuna ni Jesus a “ti kaadda [pa·rou·siʹa] ti Anak ti tao” ket kas “kadagiti kaaldawan ni Noe” a nagngudo iti Layus. Nangbangon ni Noe iti daong ken namakdaar kadagiti nadangkes iti adu a dekada sakbay nga immay ti Layus ken inkisapna ti dakes a nailubongan a sistema. Kasta met, ngarud, ti di makita a kaadda ni Kristo saklawenna ti sumagmamano a dekada sakbay nga agngudo met dayta iti dakkel a pannakadadael.

7. (a) Aniat’ mangpaneknek a ti pa·rou·siʹa di makita dagiti natauan a mata? (b) Kasano ken kaano a matungpal dagiti kasuratan a mangdeskribir iti kaadda ni Kristo kas makita ti “tunggal mata”?

⁷ Awan duadua, saan a literal a makita dagiti natauan a mata ti pa·rou·siʹa. No literal a makita, apay ngay a nangbusbos ni Jesus iti adu a tiempo, kas makitatayto, a nangipapaay ti pagilasinan kadagiti pasurotna tapno matulongan ida a mangilasin itoy a kaadda?a Nupay kasta, maiparangarangto a naan-anay kadagiti isuamin ti kaaddana inton umay ni Kristo a mangdadael iti nailubongana a sistema ni Satanas. Iti dayta nga isut’ “makitanto ti tunggal mata.” Uray dagiti kabusor ni Jesus maawatandanto, iti pannakadismayada, nga agpayso ti panagturay ni Kristo.​—Kitaenyo ti Mateo 24:30; 2 Tesalonica 2:8; Apocalipsis 1:5, 6.

Kaano ti Panagrugina?

8. Aniada a pasamak ti mangmarka iti panagrugi ti kaadda ni Kristo, ken sadino a napasamak daytoy?

⁸ Mangrugi ti kaadda ti Mesias iti maysa a pasamak a mangtungpal iti maulit-ulit a tema dagiti Mesianiko a padto. Isut’ nakoronaan kas Ari sadi langit. (2 Samuel 7:12-16; Isaias 9:6, 7; Ezequiel 21:26, 27) Impakita a mismo ni Jesus a nainaig ti kaaddana iti kinaarina. Kadagiti ilustrasionna, inyarigna ti bagina iti maysa nga apo a mangpanaw iti sangakabbalayanna ken kadagiti adipenna, ngamin mapan iti maysa a “daga nga adayo” iti atiddug a panawen tapno awatenna ti “panagarina.” Isut’ nangted ti kasta nga ilustrasion kas paset ti sungbatna iti saludsod dagiti apostolna no kaano a mangrugi ti pa·rou·siʹa-na; nangted ti sabali pay gapu ta “impapanda nga iti apagdarikmat agparang ti pagarian ti Dios.” (Lucas 19:11, 12, 15; Mateo 24:3; 25:14, 19) Isu a kabayatan ti kaaddana ditoy daga kas tao, mabayag pay ti pannakakoronana, a mapasamak iti “daga nga adayo” ti langit. Kaano a napasamak dayta?

9, 10. Aniat’ mangpaneknek nga agturturayen ni Kristo sadi langit, ken kaanona nga inrugi ti panagturayna?

⁹ Idi dinamag dagiti adalan ni Jesus kenkuana: “Anianto ti pagilasinan iti kaaddam ken iti panungpalan ti sistema dagiti bambanag?” simmungbat ni Jesus babaen ti panangtedna kadakuada iti detalyado a panangiladawan iti dayta a mapasungad a panawen. (Mateo, kapitulo 24; Marcos, kapitulo 13; Lucas, kapitulo 21; kitaenyo met ti 2 Timoteo 3:1-5; Apocalipsis, kapitulo 6.) Daytoy a pagilasinan ket buklen ti detalyado a ladawan ti nariribuk a panawen. Panawen dayta a namarkaan ti panaggugubat dagiti nasion, ilalanlan ti krimen, pannakarakrak ti pamilia, gumanap a saksakit, bisin, ken gingined​—saan laeng a parikut iti maysa a lugar no di ket iti intero a globo. Saan aya a mapaspasamaken daytoy? Pasingkedan ti tunggal aldaw nga aglabas a maitutop unay ti maika-20 a siglo iti panangiladawan ni Jesus.

¹⁰ Umanamong dagiti historiador a ti 1914 ti nagbalbaliwan ti natauan a historia, maysa a di malipatan a tawen a kalpasan dayta adu kadagitoy a parikut ti saanen a matengngel, kumarkaro iti intero a lubong. Wen, dagiti pasamak iti lubong iti kaitungpalan ti padto ti Biblia itudoda ti 1914 kas ti tawen idi a nangrugi nga agturay ni Jesus kas Ari sadi langit. Mainayon pay, maysa a padto idiay Daniel kapitulo 4 ti mangipaay iti kronolohikal nga ebidensia a mangiturong kadatayo iti isu met la a tawen​—1914​—kas ti panawen inton irugin ti dinutokan ni Jehova nga Ari ti panagturayna.b

Apay a Panawen ti Riribuk?

11, 12. (a) Apay narigat a patien dagiti dadduma nga agturturayen ni Kristo sadi langit? (b) Kasanotay a maiyilustrar ti napasamak kalpasan ti pannakakorona ni Jesus kas Ari?

¹¹ Nupay kasta, isaludsod ti dadduma, ‘No agturturayen ti Mesias sadi langit, apay ngay a nariribuk unay ti lubong? Saan kadi nga epektibo ti panagturayna?’ Mabalin a makatulong ti maysa nga ilustrasion. Dakes a pangulo ti mangiturturay iti maysa a pagilian. Isut’ nangipasdek iti dakes a sistema a mangtengtengngel iti amin a suli ti pagilian. Ngem naangay ti eleksion; nangabak ti naimbag a tao. Aniat’ mapasamak? Kas iti kasasaad kadagiti dadduma a demokratiko a pagilian, sumaruno a dagus ti panawen ti panagbalbaliw ti turay iti sumagmamano a bulan sakbay ti inagurasion ti baro a pangulo. Kasanot’ panagtignay dagitoy dua a lallaki kabayatan dayta a panawen? Insigida kadi nga atakaren ken waswasen ti naimbag a tao amin a kinadakes nga inaramid ti sinukatanna a pangulo iti intero a pagilian? Saan aya a nasaysayaat no ipamaysana ketdi nga umuna iti kabisera, a mangbuanguay iti baro a gabinete ken gupdenna ti amin a koneksion kadagiti nakillo a kaandingay ken pasurot ti sigud a pangulo? Iti kasta, inton naan-anayen ti panagturayna, isut’ makapagtignay manipud iti nadalus, nasayaat a sentro ti pagturayanna. No iti dakes a pangulo, saan aya a gundawayanna ti bassit a natda a tiempona a mangkurakot iti kinabaknang ti pagilian sakbay a mapukawna ti amin a bilegna?

¹² Umarngi iti dayta ti pa·rou·siʹa ni Kristo. Ipakita ti Apocalipsis 12:7-12 nga idi nagbalin nga Ari ni Kristo sadi langit, intappuakna nga umuna ni Satanas ken dagiti demonio manipud langit, ken dinalusanna ti yan ti gobiernona. Gapu ta napasarannan daytoy nabayagen nga ur-urayen a pannakaabak, kasanot’ panagtignay ni Satanas bayat ti “bassiten a tiempona” sakbay a naan-anay nga agturay ni Kristo ditoy daga? Kas iti dakes a pangulo, ikagkagumaanna nga alaen amin a mabalinna a maala iti daytoy daan a sistema. Saan a kuarta ti kasapulanna; no di ket tattao. Kayatna nga isina manipud ken Jehova ken iti agturturayen nga Arina amin a tao no mabalbalin.

13. Kasano nga ipakita dagiti Kasuratan a ti panagrugi ti panagturay ni Kristo ket panawen ti riribuk ditoy daga?

¹³ Isu met la a ti panagrugi ti panagturay ti Mesias kaipapananna ti panawen ti ‘ay iti daga.’ (Apocalipsis 12:12) Umasping iti dayta, ipakita ti Salmo 110:1, 2, 6 nga irugi ti Mesias ti panagturayna ‘iti tengnga dagiti kabkabusorna.’ Maud-udinto ti naan-anay a pananggibusna ‘kadagiti nasion,’ agraman amin a benneg ti bulok a sistema ni Satanas!

Inton Agturay ti Mesias ditoy Daga

14. Aniat’ maaramidanto ti Mesias kalpasan a madadaelna ti dakes a sistema dagiti bambanag ni Satanas?

¹⁴ Kalpasan a madadaelna ti sistema ni Satanas ken amin a mangsuporta iti dayta, kamaudiananna matungpalton ti Mesianiko nga Ari, ni Jesu-Kristo, dagiti nakaskasdaaw a padto ti Biblia a mangdeskribir iti Milenio a Panagturayna. Ipakita kadatayo ti Isaias 11:1-10 no anianto a kita nga agturay ti Mesias. Ibaga kadatayo ti Isa 11 bersikulo 2 nga addanto kenkuana “ti espiritu ni Jehova . . . , ti espiritu ti kinasirib ken ti pannakaawat, ti espiritu ti pammatigmaan ken ti kinamannakabalin.”

15. Anianto ti kaipapanan ti ‘espiritu ti kinamannakabalin’ iti Mesianiko a panagturay?

¹⁵ Panunotenyo no anianto ti kaipapanan ‘ti espiritu ti kinamannakabalin’ iti panagturay ni Jesus. Idi adda ditoy daga, adda pannakabalinna a naggapu ken Jehova, isu a nabalinanna ti nangaramid kadagiti milagro. Ken impakitana ti naimpusuan a tarigagayna a tumulong kadagiti tattao, a kunkunana, “Kayatko.” (Mateo 8:3) Ngem dagidiay a milagrona ipakpakitada laeng no anianto ti inna aramiden inton agturay manipud langit. Mangaramidto ni Jesus kadagiti milagro iti intero a daga! Maimbaganto nga agnanayon dagiti masakit, bulsek, tuleng, umel, ken pilay. (Isaias 35:5, 6) Agpatingganton nga agnanayon ti bisin ngamin aglaplapusananto ti taraon a padapada ti pannakaiwarasna. (Salmo 72:16) Dagidiay ngay di mabilang a riniwriw nga adda kadagiti tanem a pagragsakan ti Dios a lagipen? Ti “kinamannakabalin” ni Jesus iramannanto ti pannakabalin a mamagungar kadakuada, nga ipaayanna ti tunggal maysa iti gundaway nga agbiag nga agnanayon iti Paraiso! (Juan 5:28, 29) Kaskasdi, nupay adda kenkuana daytoy a kinamannakabalin, kanayonto a napakumbaba ti Mesianiko nga Ari. Masarakanna ti ‘‘rag-o . . . iti panagbuteng ken ni Jehova.’’​—Isaias 11:3.

16. Anianto a kita nga Ukom ti Mesianiko nga Ari, ken kasano a naigiddiat dayta kadagiti natauan nga ukom?

¹⁶ Maysanto met a naan-anay nga Ukom daytoy nga Ari. “Saanto a mangukom a kas iti makita dagiti matana, ken saan met a mangipato a kas iti mangngeg dagiti lapayagna.” Adda aya kasta a natauan nga ukom, idi napalabas wenno iti agdama? Uray ti nalaing a mangngeddeng a tao mabalin a mangukom babaen laeng ti makitana wenno mangngegna, nga usarenna ti aniaman a sirib wenno pannakaawat nga ik-ikutanna. Gapuna, mabalin a maimpluensiaan wenno matikaw dagiti hues ken hurado daytoy daan a lubong babaen dagiti kinasikap, taktika iti korte, wenno agsisimparat nga ebidensia. Masansan a dagiti laeng nabaknang ken nabileg ti makagun-od iti epektibo a depensa, kinapudnona gatgatangenda ti kinahustisia. Ngem saan a kasta iti sidong ti Mesianiko nga Ukom! Mabasana ti puso. Awan ti makalisi iti imatangna. Saanto a mailako ti kinahustisia, a napakuyogan iti ayat ken asi. Maitandudonto a kanayon dayta.​—Isaias 11:3-5.

No Kasano a ti Panagturayna Apektarannakayo

17, 18. (a) Ania a nakaay-ayat a ladawan ti masakbayan ti sangatauan ti ipaay ti Isaias 11:6-9? (b) Asino ti kangrunaan a pagaplikaran daytoy a padto, ken apay a kasta? (c) Kasano a maaddaanto ti literal a kaitungpalan daytoy a padto?

¹⁷ Nalawag, adut’ maaramidan ti panagturay ti Mesias kadagiti sakupna. Baliwanna dagiti tao. Ipakita ti Isaias 11:6-9 no kasano kasaknap dagita a panagbalbaliw. Nakaay-ayat ti panangiladawan daytoy a padto kadagiti narungsot nga ayup​—oso, lobo, leopardo, leon, kobra​—a kapulapol dagiti naamo nga ayup ken uray ubbing. Ngem saan a napeggad dagiti narungsot nga ayup! Apay? Sumungbat ti Isa 11 bersikulo 9: “Didanto mangranggas wenno mangdadael iti amin a bantayko a nasantuan; ta ti daga mapnonto iti pannakaammo ken ni Jehova, a kas la kadagiti dandanum saknapanda ti baybay.”

¹⁸ Siempre, awan ti epekto ti “pannakaammo ken ni Jehova” kadagiti literal nga animal; ngarud, nangnangruna nga agaplikar la ketdi dagitoy a bersikulo kadagiti tattao. Itantandudo ti panagturay ti Mesias ti sangalubongan a programa a panangisuro kadagiti tattao maipapan ken Jehova ken dagiti dalanna, a sursuruan ida a mangtrato kadagiti padada a tao buyogen ti ayat, panagraem, ken dayaw. Iti mapasungad a Paraiso, babaen ti milagro iyegto ti Mesias ti sangatauan iti pisikal ken moral a kinaperpekto. Maikkatton dagiti narungsot, inaanimal a kababalin a mangmulit iti imperpekto a natauan a kasasaad. Kasta met, literal nga agkakappianton ti sangatauan ken dagiti animal​—iti kamaudiananna!​—Idiligyo ti Genesis 1:28.

19. Kasano a ti panagturay ti Mesias apektaranna ti biag dagiti tao kadagitoy maudi nga al-aldaw?

¹⁹ Nupay kasta, laglagipenyo nga agturturay itan ti Mesias. Uray ita, agbibiag dagiti iturayan ti Pagarian iti kappia, a tungtungpalenda ti Isaias 11:6-9 iti maysa a pamay-an. Mainayon pay, iti agarup 80 a tawenen, tungtungpalenen ni Jesus ti Isaias 11:10: “Ket maaramidto iti dayta nga aldaw, a ti ramut ni Jesse, a sitatakder nga agpaay a maysa a wagayway kadagiti inilin-ili, isu ti sapulento dagiti nasnasion, ket ti paginanaanna nadayagto.” Agbawbaw-ing dagiti tao iti tunggal nasion iti Mesias. Apay? Gapu ta nanipud inruginat’ nagturay, isut’ “sitatakder nga agpaay a maysa a wagayway.” Ipakpakaammonan ti kaaddana iti intero a lubong babaen ti nasaknap a programa a panangisuro a nadeskribir iti ngato. Kinapudnona, impadto ni Jesus a ti sangalubongan a trabaho a panangasaba ket maysa a naisangsangayan a pagilasinan ti kaaddana sakbay ti panungpalan toy daan a sistema.​—Mateo 24:14.

20. Ania a kababalin ti rumbeng a liklikan dagiti amin a sakup ti Mesianiko a panagturay, ken apay?

²⁰ Isu a ti kaadda ni Kristo iti Naarian a pannakabalinna saan a maysa laeng nga awan pategna a banag, wenno teoria, a pagsusupiatan laeng dagiti teologo. Ti panagturayna apektaranna ken baliwanna dagiti biag ditoy daga, kas impadto ni Isaias. Minilion nga iturayan ti Pagarianna ti nairuaren ni Jesus iti daytoy bulok a nailubongan a sistema. Maysakayo kadi kadagita nga iturayan? Gapuna agserbikayo a buyogen ti kinaregta ken rag-o a kaikarian ti Agturaytayo! Pudno, nakalaklaka ti kumapuy, ti makidanggay iti pananguyaw ti lubong: “Sadino ti yan daytoy naikari nga iyaayna?” (2 Pedro 3:4) Ngem kas kinuna a mismo ni Jesus, “ti nakapagibtur agingga iti panungpalan isunto ti maisalakan.”​—Mateo 24:13.

21. Kasanotay a maparang-ay ti panangipategtayo iti Mesianiko a namnama?

²¹ Tunggal aglabas ti aldaw umad-adanitayo iti dakkel nga aldaw inton bilinen ni Jehova ti Anakna nga iparangarang ti kaaddana iti intero a lubong. Diyo pulos ipalubos nga aglidem ti namnamayo iti dayta nga aldaw. Mennamennaenyo ti kina-Mesias ni Jesus ken dagiti galadna kas agturturayen nga Ari. Panunotenyo met a naimbag ni Jehova a Dios, ti autor ken akin-urnos ti naindaklan a Mesianiko a namnama a naibalabala idiay Biblia. Bayat nga aramidenyo dayta, awan duadua nga ad-adda a mariknayo ti narikna ni apostol Pablo idi insuratna: “O nagunegen ti kinabaknang ken sirib ken pannakaammo ti Dios!”​—Roma 11:33.

[Dagiti Footnote]

Kasanoyo a Sungbatan?

◻ Iti ania a pamay-an nga agsubli ni Kristo?

◻ Kasanotay nga ammo a ti pa·rou·siʹa ni Kristo ket di makita ken saklawenna ti sumagmamano a panawen?

◻ Kaano a mangrugi ti kaadda ni Kristo, ken kasanotay nga ammo daytoy?

◻ Ania a kita a nailangitan nga Agturay ti Mesias?

◻ Kadagiti ania a pamay-an a ti panagturay ni Kristo apektaranna ti biag dagiti sakupna?

[Ladawan iti panid 15]

Ti namnama nga agsublinto ni Jesus dakkel ti kaipapananna kadagiti matalek nga apostolna

[Ladawan iti panid 17]

Agturay manipud langit, mangaramidto ni Jesus kadagiti milagro iti intero a daga

[Credit Line]

Daga: Naibatay iti ladawan ti NASA