Ti Kinarang-ay Mabalin a Subokenna ti Pammatiyo

TI KINARANG-AY mabalin a subokenna ti pammati ti nalinteg a tao. Ti panagregget a bumaknang mabalin nga agtungpal iti pannakapukaw ti pammati. (1 Timoteo 6:9, 10) Ngem ti kinarang-ay mabalin a subokenna met ti pammati iti sabali a wagas. No mapaliiw ti nalinteg a tao nga adu a managdakdakes ti rumangrang-ay iti material idinto ta isu ket agrigrigat, mabalin a masulisog nga agaramid iti dakes. Kinapudnona, daytoy a kasasaad inturongna uray dagiti dadduma nga adipen ni Jehova nga agduadua iti pateg ti panangsurot iti nalinteg a panagbiag!

Napasamak daytoy iti musiko a Levita a ni Asaf bayat ti panagturay ni David nga ari ti Israel. Nangputar ni Asaf kadagiti salmo a nausar iti publiko a panagdaydayaw. Kas kada Heman ken Jedutun, nagipadto met ni Asaf, nga indaydayaw ken pinagyamananna ni Jehova a buyogen ti musika. (1 Cronicas 25:1; 2 Cronicas 29:30) Nupay naaddaan ni Asaf iti kasta a pribilehio, ipakita ti Salmo 73 a ti material a kinarang-ay dagiti managdakdakes sinubokna iti kasta unay ti pammatina.

Ti Napeggad a Kababalin ni Asaf

“Pudno a naimbag ti Dios iti Israel, kadagiti nadalus ti panagpuspusona. Ngem no maipapan kaniak, dagiti sakak nagistayda nailigsay, dagiti addangko ngannganida la naikaglis.” (Salmo 73:1, 2) Babaen dagitoy a balikas, binigbig ni Asaf a naimbag ni Jehova iti nasion ti Israel, aglalo kadagiti “nadalus ti panagpuspusona,” ta tarigagayanda nga ited iti Dios ti naipamaysa a debosion ken maaddaan paset iti panangsantipikar ti nasantuan a naganna. No addaantay iti kasta a kababalin, bendituentayo ni Jehova babaen ti panangidaydayaw kenkuana uray no suotennatayo iti kasta unay ti kinarang-ay dagiti managdakdakes wenno aniaman a sabali pay a situasion.​—Salmo 145:1, 2.

Nupay silalagip ni Asaf iti kinaimbag ni Jehova, dagiti sakana nagistayda nailigsay iti nalinteg a dalan. Kasda la naikaglis iti nayelo a dalan kabayatan ti makapaksuy a lumba. Apay a kimmapuy iti kasta unay ti pammatina? Inlawlawagna: “Ta immapalak kadagiti natangsit, idi a nakitak ti kinatalna dagiti managdakdakes. Ta awan ti panagrigat iti ipapatayda; ken dakkel ti boksitda. Awananda iti pakapulkokan ti mortal a tao, ken saanda nga agsagaba a kas kadagiti sabali a tattao.”​—Salmo 73:3-5.

Inapalan ni Asaf dagiti managdakdakes gapu iti material a kinarang-ayda. Kasla tagtagiragsakenda ti natalna a biag, nupay kinukusit ti panangurnongda iti kinabaknangda. (Idiligyo ti Salmo 37:1.) Iti baet dagiti dakes nga aramidda, agparang a natalgedda. No manungpal ti biagda, kasla saanda nga agrigat! No dadduma matayda a sitatalna ken sitatalged, a saanda man la a nakarikna iti naespirituan a kasapulan. (Mateo 5:3) Iti sabali a bangir, adda dagiti adipen ti Dios nga agsagaba iti nasaem a sakit ken ipapatay, ngem saranayenna ida, ken adda namnamada nga agungar.​—Salmo 43:1-3; Juan 5:28, 29.

Adu a managdakdakes ti awanan kadagiti parikut iti salun-at a manglapped kadakuada a mangtagiragsak iti nawadwad a taraon nga abastoda. “Dakkel ti boksitda,” uray la a bumbumsog ti tianda. Maysa pay, “awananda iti pakapulkokan ti mortal a tao,” ta saan a kas kadagiti kaaduan a tattao, saanda a marigatan a mangpaadda kadagiti kasapulan iti biag. Ingngudo ni Asaf a dagiti managdakdakes “saanda nga agsagaba a kas kadagiti sabali a tattao.” Kangrunaanna a mailisida kadagiti pakasuotan a mapasaran dagiti nadiosan a tattao gapu ta salsalimetmetan dagiti naud-udi dagiti nalinteg a pagalagadan ni Jehova iti nadangkes a lubong ni Satanas.​—1 Juan 5:19.

Gapu ta rumangrang-ay dagiti managdakdakes, intuloy a kinuna ni Asaf maipapan kadakuada: “Gapuna a ti kinatangsit ti pannakakuentasda; ti kinaranggas ti mangbungon kadakuada a kas kawes. Ti matada agbukbukirad iti kinalukmeg; nalab-awanda dagiti arapaap ti puso. Mangrabrabngisda ken maipapan iti dakes ti sasawenda; maipapan iti panangallilaw agsaoda a sipapalangguad. Inkabilda ti ngiwatda kadagiti langlangit, ket ti dilada agsursursor iti daga.”​—Salmo 73:6-9.

Kinatangsit ti “pannakakuentas” dagiti managdakdakes, ken nakaad-adu ti naranggas nga aramidda ta ‘nabungonda kadagitoy a kas kawes.’ Determinado a mangaramid iti kaykayatda, am-amsanda dagiti sabsabali. Saan a limnek dagiti mata dagiti managdakdakes gapu iti kinakurang ti taraon, no di ket ‘agbukbukiradda iti kinalukmeg,’ nakadidillaw gapu iti kinalukmegda a kas resulta ti kinarawetda. (Proverbio 23:20) Naballigi unay ti kinasikapda ta ‘malab-awanda [payen] dagiti arapaap ti pusoda.’ “Sipapalangguad” a pagpannakkelda ti kinamanangallilawda. Ania ketdin ta ‘ikabilda ti ngiwatda kadagiti langlangit, ket ti dilada agsursursor iti daga’! Gapu ta awan a pulos ti raemenda sadi langit wenno ditoy daga, tabbaawanda ti Dios ken rabrabngisenda dagiti tattao.

Nalawag a saan laeng a ni Asaf ti agsagsagaba gapu iti nakitana. Kinunana: “Gapuna nga isublina [ti Dios] dagiti tattaona ditoy, ket dagiti danum ti napno maibukbok kadakuada. Ket kunada: ‘Kasano ti pannakaammo ti Dios? Ken adda aya pannakaammo iti Kangatuan?’” (Salmo 73:10, 11) Ti Hebreo a teksto mabalin a kaipapananna a gapu ta kasla rumangrang-ay dagiti managdakdakes, adda dagiti tattao ti Dios a maisursurot iti di umiso a panangmatmat ket maipada ti kasasaadda kadagiti managdakdakes, a kunkunada: ‘Saan nga ammo ti Dios ti mapaspasamak ken saan nga agtignay maibusor iti kinadakes.’ Iti sabali a bangir, ti pannakakita kadagiti managdakdakes nga agar-aramid iti kinakillo a di aglak-am iti dusa, mayarig iti panaginom iti napait a sabidong, a mangtignay kadagiti nalinteg nga agsaludsod: ‘Apay nga ipalubos ti Dios dagitoy? Dina kadi makita ti mapaspasamak?’

Iti panangidiligna ti kasasaadna iti kasasaad dagiti managdakdakes, kinuna ni Asaf: “Adtoy! Dagitoy dagiti managdakdakes, nga agnamnam-ay latta. Pinaaduda ti kinabaknangda. Pudno nga ubbaw ti panangdalusko itoy pusok ken ti panangbuggok kadagiti imak iti kinaawan basol. Ken agmalmalem a nadidigraak, ket ti pannakailintegko binigambigat.” (Salmo 73:12-14) Narikna ni Asaf nga awan serserbi ti panangsurot iti nalinteg a panagbiag. Rimmang-ay dagiti managdakdakes, nalabit ‘pinaaduda ti kinabaknangda’ babaen ti kinukusit a wagas. Kasla maliklikanda ti dusa iti kadagsenan a basol, ngem “agmalmalem” a nadidigra ni Asaf​—manipud makariing agingga iti maturog iti rabii. Nariknana nga isut’ binigat nga ilinlinteg ni Jehova. Yantangay kasla di nainkalintegan daytoy, sinubok dayta ti pammati ni Asaf.

Panangbalbaliw iti Panagpampanunot

Idi maamirisna met laeng a di umiso ti panagpampanunotna, kinuna ni Asaf: “No kinunak koma: ‘Kasta ti sawekto,’ adtoy! nagaramidak koman iti liniliput iti kaputotan dagiti annakmo. Ket pinampanunotko no kasano ti pannakaammok iti daytoy; nakarikrikut unay dayta kaniak, agingga a simrekak iti nadayag a santuario ti Dios. Kayatko a maammuan ti masakbayanda. Pudno nga ikabilmo ida iti nagalis a disso. Intublakmo ida iti pannakadadael. O anian ti panagbalinda a pagsidsiddaawan iti apagdarikmat! Anian ti pannakagtengda iti kanibusananda, naibusda a namimpinsan kadagiti kellaat nga am-ames! Kas maysa a tagtagainep no agriing datao, O Jehova, no agriingka umsiemto ti langada.”​—Salmo 73:15-20.

Imbag ta saan a nangipeksa ni Asaf iti reklamo, agsipud ta ti panangibaga iti publiko nga ubbaw ti agserbi ken Jehova mabalin nga upayenna dagiti agdaydayaw a kameng ti pamiliana, wenno saan, mabalin a dadaelenna ti pammatida. Nasaysayaat no agulimektay lattan a kas ken Asaf! Tapno maammuanna no apay a kasla maitarayan dagiti managdakdakes ti dusa iti basolda idinto ta agsagsagaba dagiti nalinteg, napan ni Asaf iti santuario ti Dios. Sadiay, addaan ni Asaf iti gundaway nga agmennamenna a sitatalinaay iti tengnga dagiti managdayaw ni Jehova, ken nailinteg ti panagpampanunotna. Kasta met ita, no mariribukantayo iti makitatayo, birukentayo met dagiti sungbat kadagiti saludsodtayo babaen ti pannakitimpuyog kadagiti tattao ti Dios imbes a suminsinatayo.​—Proverbio 18:1.

Nabigbig ni Asaf nga inkabil ti Dios dagiti managdakdakes “iti nagalis a disso.” Gapu ta naipamaysa ti panagbiagda kadagiti material a banag, agpegpeggadda iti kellaat a pannakadadael. Iti kamaudiananna, kamakamento ida ni patay iti kinalakayda, ket ti kinabaknang a ginamsawda dina mapaatiddog ti biagda. (Salmo 49:6-12) Mayarig ti kinarang-ayda iti tagtagainep a nadaras nga aglabas. Mabalin nga agikarodanto sakbay a lumakayda agsipud ta apitenda ti imulada. (Galacia 6:7) Yantangay tinallikudanda Daydiay makabalin a tumulong kadakuada, mabaybay-anda nga awan gawayna, awan namnamada. Inton dusaen ida ni Jehova, umsiennanto ti “langada”​—ti kinaranga ken saadda.

Annadanyo ti Reaksionyo

Madi ti rikna ni Asaf iti nakitana, isut’ gapuna nga inannugotna: “Ta ti pusok napataramnay ket kadagiti bekkelko natutuokak iti kasta unay, ket napaduegak ken awan ti ammok; nagbalinak a kas kadagiti animal iti imatangmo. Ngem kanayon nga addaak kenka; tinengngelmo ti kannawan nga imak. Iturongnakto iti pammagbagam, ket kalpasanna awatennakto iti kinadayag.”​—Salmo 73:21-24.

Ti panangpampanunot iti material a kinarang-ay dagiti managdakdakes ken iti panagsagaba dagiti nalinteg mabalin a pataramnayenna ti puso ti maysa a tao wenno pagsakitenna ti nakemna. Iti kaungganna​—kadagiti bekkelna​—natutuok iti kasta unay ni Asaf gapu iti pannakariribukna iti daytoy a kasasaad. Iti imatang ni Jehova, kayarigannat’ maysa nga animal nga awan nakemna, nga agtignay maibatay iti marikna dagiti sentidona. Uray pay kasta, ‘kanayon nga adda [ni Asaf] iti Dios, a nangtengngel iti kannawan nga imana.’ No agbidduttayo iti panagpampanunottayo ngem paidalan ken Jehova a kas ken Asaf, kibinennatayo ti Dios, tapno saranayen ken iturongnatayo. (Idiligyo ti Jeremias 10:23.) Maiturongtayo iti naragsak a masanguanan no la ket ta surotentayo ti balakadna. Mabalin a mairurumentayo iti apagbiit, ngem baliktadento ni Jehova ti kasasaad, nga ‘awatennatayto iti kinadayag,’ wenno dayaw.

Iti pannakaamirisna a nasken ti agpannuray ken Jehova, innayon ni Asaf: “Siasino ti tagikuaek sadi langit? Ket awan ditoy rabaw ti daga ti tarigagayak no saan a sika. Ti lasagko ken ti pusok marsaakda. Ti Dios ti kired toy pusok ken ti bingayko nga agnanayon. Ta, adtoy! mapukawto dagiti adayo kenka. Awan duadua a pagulimekemto dagiti agbalangkantis a mangtallikud kenka. Ngem no maipapan kaniak, nasayaat kaniak ti umasideg iti Dios. Pinagbalinko ni Soberano nga Apo Jehova a kamangko, tapno maisaritak ti amin nga aramidmo.”​—Salmo 73:25-28.

Kas ken Asaf, ni Jehova laeng ti pagpannurayantayo iti kinatalged ken liwliwa. (2 Corinto 1:3, 4) Isu nga imbes nga apalantayo ti naindagaan a kinabaknang ti maysa a tao, agserbitay ketdi iti Dios ken agurnong kadagiti gupit sadi langit. (Mateo 6:19, 20) Ti pannakagun-od iti anamong ni Jehova ti kangrunaan koma a tarigagayantayo. Uray no marsaak ti lasag ken ti pusotayo, papigsaennatayo ken pakirdenna ti pusotayo tapno saantay a mapukawan iti namnama ken tibker ti pakinakem iti sidong dagiti pakarigatan. Di magatadan a sanikua ti kinasinged ken Jehova. Ti panangiwaksi iti dayta agtungpal laeng iti pannakadidigratayo a maikanunong kadagiti mangtallikud kenkuana. Ngarud, kas ken Asaf, umadanitay iti Dios ken itaklintayo kenkuana ti amin a pagdanagantayo. (1 Pedro 5:6, 7) Pasamtaken daytoy ti naespirituan a pagimbagantayo ken tignayennatay a mangisarita kadagiti dadduma maipapan kadagiti nakaskasdaaw nga aramid ni Jehova.

Agtalinaed a Nasungdo ken Jehova

Nariribukan ni Asaf gapu ta nakitana a rumangrang-ay dagiti managdakdakes idiay Israel, ti mismo nga ilina. Iti tengnga dagiti nasungdo nga adipen ni Jehova, adda dagiti “managdakdakes” a nakabasol iti kinapalangguad, kinatangsit, kinaranggas, panangrabngis, ken panangallilaw, ken nangilibak nga ammo ti Dios ti ar-aramidenda. (Salmo 73:1-11) Anian a ballaag! Tapno maay-ayo ni Jehova a Dios, masapul a liklikantayo ti kinatangsit, kinaranggas, panangrabngis, ken panagkusit. Kas ken Asaf, amin nga adipen ni Jehova ‘sumrekda [koma] iti nadayag a santuario ti Dios’ babaen ti regular a pannakitaripnong kadagiti nasungdo nga agdaydayaw kenkuana. Wen, amin nga agay-ayat ken Jehova ‘umadanida [koma] iti Dios,’ nga agpannurayda kenkuana tapno saranayenna ida iti sidong ti panagsagaba, uray ania ti sawen wenno aramiden dagiti sabsabali.​—Salmo 73:12-28; 3 Juan 1-10.

Pudno, ti material a kinarang-ay dagiti managdakdakes mabalin a subokenna ti pammatitayo, kas ken Asaf. Ngem, madaerantayo daytoy a pakasuotan no ipamaysatayo ti biagtayo iti panagserbi ken Jehova. Magunggonaantayto iti panangaramidtayo iti daytoy ta ‘saan a nakillo ti Dios tapno lipatenna ti aramidtayo ken ti ayat nga impakitatayo iti naganna.’ (Hebreo 6:10) “Apagkanito ken nalag-an” dagiti pakasuotantayo no idilig iti gunggona nga awatentayto. (2 Corinto 4:17) Uray ti 70 wenno 80 a tawen a panagsagaba mayarig iti maysa laeng nga anges a rummuar iti ngiwattayo iti arasaas no idilig iti agnanayon a naragsak a biag nga inkari ni Jehova kadagiti nasungdo nga adipenna.​—Salmo 90:9, 10.

Pulos a ditay koma ipalubos a lapdannatayo ti material a kinarang-ay dagiti managdakdakes kas maigiddiat iti panagsagabatayo gapu iti kinalinteg a mangiparangarang iti pammati a bunga ti nasantuan nga espiritu ti Dios. (Galacia 5:22, 23; 1 Pedro 3:13, 14) Maragsakan ni Satanas no tuladentayo dagiti managdakdakes, a masansan a rumang-ay gapu ta awan ti prinsipio a sursurotenda. Idaydayawtay ketdi ti nagan ni Jehova babaen ti panangsaranget kadagiti sulisog a mangiwalin kadagiti nalinteg a pagalagadanna. (Sofonias 2:3) Saantay koma nga agpulkok gapu iti panagballigi dagiti managdakdakes, ta iti kinapudnona, ti material a kinarang-ay laeng ti kabaelanda a ragpaten. Ken ania aya ti pateg dayta? Pulos a di maipadis dayta iti naespirituan a kinarang-ay a sagsagrapen dagidiay agtalek ken Soberano nga Apo Jehova.