Agballigi ti Nadiosan a Panangisuro
“Dagiti matam makitadanto ti Naindaklan nga Instruktormo. Ket dagiti lapayagmo makangngegdanto iti maysa a sao iti likudam a kunana: ‘Isu daytoy ti dalan. Magnakayo kenkuana, dakayo nga umili.’”—ISAIAS 30:20, 21.
1. Apay a siuumiso a maikuna a ti pannursuro ni Jehova ket nadiosan a panangisuro?
NI Jehova a Dios ti Gubuayan ti kasayaatan a pannursuro a mabalin nga awaten ti uray siasino. No dumngegtayo no agsasao, nangruna babaen ti Sagrado a Saona, isu ti agbalin a Naindaklan nga Instruktortayo. (Isaias 30:20) Iti Hebreo a teksto ti Biblia, isu ket maawagan met iti “Daydiay Nadibinuan.” (Salmo 50:1) Gapuna, ti pannursuro ni Jehova ket nadiosan a panangisuro.
2. Iti ania a pamay-an a pudno a ti laeng Dios ti masirib?
2 Pagtangsit ti lubong dagiti adu nga edukasional nga institusionna, ngem awan uray maysa kadakuada ti makaipaay iti nadiosan a pannursuro. Amin a kinasirib a nagun-od ti tao iti intero a historia nagbassitda no idilig iti nadiosan a pannursuro a naibatay iti awan inggana a kinasirib ni Jehova. Kuna ti Roma 16:27 a ti laeng Dios ti masirib, ket pudno daytoy gapu ta ni laeng Jehova ti agikut iti naan-anay a kinasirib.
3. Apay a ni Jesu-Kristo ti katan-okan a mannursuro a nagbiag ditoy daga?
3 Ti Anak ti Dios, ni Jesu-Kristo, ket isu ti naan-anay a pagwadan ti kinasirib ken katan-okan a mannursuro a nagbiag ditoy daga. Saan a pakasdaawan dayta! Ni Jehova ti Mannursurona idiay langit iti nakabaybayagen. Kinapudnona, nangrugi ti nadiosan a panangisuro idi rinugian ti Dios a suruan ti umuna a parsuana, ti bugbugtong nga Anakna. Maikuna ngarud ni Jesus: “Kas iti insuro kaniak ni Ama sawek dagitoy a bambanag.” (Juan 8:28; Proverbio 8:22, 30) Ti mismo a sasao ni Kristo a nailanad iti Biblia dakkel mainayonna iti pannakaammotayo iti nadiosan a pannursuro. Babaen ti panangisuro iti insuro ni Jesus, tungtungpalen dagiti napulotan a Kristiano ti Naindaklan nga Instruktorda, a pagayatanna a maipakaammo “ti nagduduma unay a sirib ti Dios” babaen ti kongregasion.—Efeso 3:10, 11; 5:1; Lucas 6:40.
Ti Panangsapul iti Kinasirib
4. Ania ti naikuna maipapan iti kabaelan ti utek?
4 Ti pananggun-od iti kinasirib a resulta ti nadiosan a panangisuro sapulenna ti napinget a panangusar iti inted-Dios a kabaelantayo nga agpanunot. Posible daytoy agsipud ta ti utek ti tao addaan iti nakaskasdaaw a kabaelan. Kuna ti libro a The Incredible Machine: “Uray dagiti kamodernuan a kompiuter a mapanunottayo nakasimsimpleda no idilig iti napalalot’ kinarikut ken kinamannakibagayna nga utek ti tao—a pinagbalin a posible ti nasulit, kalibrado a sistema dagiti elektrokemikal a senial daytoy. . . . Naglaon iti nakaad-adu nga impormasion ti riniwriw a senial a gumilap iti utekyo iti aniaman a kanito. Mangyegda iti damag maipapan iti mapaspasamak iti uneg ken ruar ti bagiyo: maipapan iti pipikel iti ramay ti sakayo, wenno ti ayamuom ti kape, wenno ti makapakatawa nga imbaga ti maysa a gayyem. Bayat nga ur-urnosen ken am-amirisen dagiti dadduma a senial ti impormasion, mangpataudda kadagiti emosion, lagip, panunot, wenno plano a mangiturong iti panagdesision. Gistay ibaga a dagus dagiti senial manipud iti utekyo kadagiti dadduma a paset ti bagiyo no aniat’ aramidenyo: ikutiyo ti ramay ti sakayo, inumenyo ti kape, agkatawa, wenno nalabit makiinnangawkayo. Kabayatanna, monitoren met ti utek ti panaganges, kemika ti dara, temperatura, ken dadduma pay a nasken a sistema a diyo mapupuotan. Mangiruar kadagiti bilin a mamagtalinaed iti bagiyo a natalged ken naannayas ti panagandarna uray pay kanayon nga agbaliwbaliw ti aglawlawyo. Saganaanna met dagiti masanguanan a kasapulan.”—Panid 326.
5. Iti Kasuratan, ania ti kinasirib?
5 Nupay di pagduaduaan nga addaan ti utek ti tao iti nakaskasdaaw a kabaelan, kasanotay a mausar ti isip iti kasayaatan a pamay-an? Saan a babaen ti panangirarem ti bagitayo iti makabannog a panagadal iti pagsasao, historia, siensia, wenno panagdidinnilig iti relihion. Rumbeng nga usarentay ti panunottayo kangrunaanna iti panangawat iti nadiosan a pannursuro. Dayta laeng ti mangibunga iti napaypayso a kinasirib. Ngem ania kadi ti pudno a kinasirib? Iti Kasuratan, ipaganetget ti kinasirib ti husto a pangngeddeng a naibatay iti umiso a pannakaammo ken napaypayso a pannakaawat. Tulongannatay ti kinasirib a mangusar iti pannakaammo ken pannakaawat a mangrisut a sibaballigi kadagiti parikut, mangliklik wenno manglapped kadagiti peggad, mangtulong kadagiti sabsabali, ken mangragpat kadagiti kalat. Makapainteres ta pinaggidiat ti Biblia ti kinasirib iti kinamaag ken kinanengneng—kababalin a kayattayo a liklikan.—Deuteronomio 32:6; Proverbio 11:29; Eclesiastes 6:8.
Ti Naindaklan a Libro ni Jehova
6. Tapno maiparangarangtayo ti pudno a kinasirib, ania ti rumbeng nga aramatentayo a naimbag?
6 Aglaplapusanan ti nailubongan a kinasirib iti aglawlawtayo. (1 Corinto 3:18, 19) Napno daytoy a lubong kadagiti eskuelaan ken libraria a naglaon iti riniwriw a libro! Adu kadagitoy a libro ti makaisuro iti pagsasao, matematika, siensia, ken dadduma pay a pannakaammo. Ngem nangipaay ti Naindaklan nga Instruktor iti libro a manglab-aw kadagiti amin a dadduma a libro—ti naipaltiing a Saona, ti Biblia. (2 Timoteo 3:16, 17) Husto ti ibagbagana saan laeng a no masagidna ti historia, geograpia, ken botania no di pay ket iti panangipadlesna iti masanguanan. Mainayon pay, tulongannatayo a maaddaan iti karagsakan ken nabunga unay a panagbiag ita. Siempre, no kasano a dagiti estudiante ti maysa a nailubongan a pagadalan kasapulan nga aramatenda dagiti libroda, kasapulan met nga ammuentayo a naimbag ken aramatentayo ti naindaklan a Libro ti Dios tapno maiparangarangtayo ti pudno a kinasirib kas tattao a ‘sinursuruan ni Jehova.’—Juan 6:45.
7. Apay a maikunayo a saan nga umdas ti kinalaing iti linaon ti Biblia?
7 Ngem ti kinalaing iti Biblia saan a maipada iti pudno a kinasirib ken panangannurot iti nadiosan a pannursuro. Kas panangiyilustrar: Idi maika-17 a siglo K.P., kayat ti maysa a lalaki a Katoliko a ni Cornelius van der Steen ti agbalin a Jesuita ngem saan a naawat agsipud ta pandek. Kuna ni Manfred Barthel iti librona a The Jesuits—History & Legend of the Society of Jesus: “Imbaga ti komite ken ni van der Steen a sisasaganada a mangilaksid iti kasapulan a katayagna, no la ketdi maikabesana ti intero a Biblia. Saan koma a maikari a saritaen daytoy nga estoria no saan a nagtungpal ni van der Steen iti daytoy di nainkalintegan a dawatda.” Anian a panagregget ti sapulen ti panangikabesa iti intero a Biblia! Nupay kasta, napatpateg nga adayo ti panangtarus iti Sao ti Dios ngem ti panangikabesa iti dayta.
8. Ania ti makatulong kadatayo tapno magunggonaantayo iti nadiosan a panangisuro ken maiparangarangtayo ti pudno a kinasirib?
8 Tapno magunggonaantay a naan-anay iti nadiosan a panangisuro ken maiparangarangtay ti pudno a kinasirib, kasapulantayo ti umiso a pannakaammo iti Kasuratan. Nasken a paiwanwantay met iti nasantuan nga espiritu, wenno aktibo a puersa, ni Jehova. Tulongannatay daytoy a makasursuro kadagiti nauneg a kinapudno, “dagiti nauneg a bambanag ti Dios.” (1 Corinto 2:10) Gapuna, sipipinget nga adalentayo ti naindaklan a Libro ni Jehova ken ikararagtayo ti panangiwanwanna babaen ti nasantuan nga espiritu. Maitunos iti Proverbio 2:1-6, ipangagtayo ti kinasirib, ipapusotayo ti pannakaawat, ken agdawattayo iti saririt. Nasken nga aramidentay daytoy a kas man la agbirbiruktayo kadagiti nalmeng a gameng, ta iti kastoy laeng a pamay-an a ‘maawatantayo ti panagbuteng ken ni Jehova ken masarakantayo ti pannakaammo iti Dios.’ Ti panangusig kadagiti panagballigi ken gunggona ti nadiosan a panangisuro parayrayenna ti panangipategtayo iti inted-Dios a kinasirib.
Progresibo a Pannakaawat
9, 10. Ania ti kinuna ti Dios, kas nailanad idiay Genesis 3:15, ket ania ti umiso a kaipapanan dagidiay a sasao?
9 Agballigi ti nadiosan a panangisuro babaen ti panangipaayna iti ili ni Jehova iti progresibo a pannakaawat iti Kasuratan. Kas pangarigan, naammuantayo a ni Satanas a Diablo ti nagsao babaen ti maysa nga uleg idiay Eden ken nangakusar iti Dios iti panagulbod iti panagkunana a patay ti supapak ti pannangan iti naiparit a bunga. Nupay kasta, nakitatayo a ti panagsukir ken Jehova a Dios ti nangyeg iti ipapatay ti amin a tao. (Genesis 3:1-6; Roma 5:12) Ngem nangted ti Dios iti namnama iti sangatauan idi a kunana iti uleg, iti kasta ken ni Satanas: “Pagginnuraenkayto iti babai ken ti bin-im ken ti bin-ina. Sugatennanto ti ulom ket sugatemto ti mukodna.”—Genesis 3:15.
10 Naibugas kadagitoy a sasao ti maysa a palimed nga in-inut a naipalgak babaen ti nadiosan a panangisuro. Insuro ni Jehova iti ilina a ti kangrunaan a tema ti Biblia isu ti pannakaalangon ti kinasoberanona babaen ti Bin-i, a kaputotan ni Abraham ken ni David nga addaan iti legal a karbengan nga agturay iti Pagarian. (Genesis 22:15-18; 2 Samuel 7:12, 13; Ezequiel 21:25-27) Insuro kadatayo ti Naindaklan nga Instruktortayo a ni Jesu-Kristo ti kangrunaan a Bin-i ti “babai,” ti sapasap nga organisasion ti Dios. (Galacia 3:16) Iti laksid ti amin a suot nga inyeg ni Satanas kenkuana, nagtalinaed ni Jesus a natarnaw—uray agingga ken patay, ti pannakasugat ti Bin-i iti mukod. Naammuantay met nga adda 144,000 a makipagtawid iti Pagarian a naggapu iti sangatauan a kaduanto ni Kristo a mangrumek iti ulo ni Satanas, “ti kadaanan a serpiente.” (Apocalipsis 14:1-4; 20:2; Roma 16:20; Galacia 3:29; Efeso 3:4-6) Anian ti panangipategtayo iti kasta a pannakaammo iti Sao ti Dios!
Iti Nakaskasdaaw a Lawag ti Dios
11. Apay a maikuna nga agballigi ti nadiosan a panangisuro babaen ti panangiyegna kadagiti tattao iti naespirituan a lawag?
11 Agballigi ti nadiosan a panangisuro babaen ti panangiyegna kadagiti tattao iti naespirituan a lawag. Napasaran dayta dagiti napulotan a Kristiano iti kaitungpalan ti 1 Pedro 2:9: “Dakayo ket ‘maysa a napili a puli, maysa a naarian a kinapadi, maysa a nasantuan a nasion, ili nga agpaay a naisangsangayan a sanikua, tapno ideklarayo a sisasaknap dagiti kinatan-ok’ daydiay nangayab kadakayo manipud iti kinasipnget nga agturong iti nakaskasdaaw a lawagna.” Itatta, tagtagiragsaken met ti “dakkel a bunggoy” nga agbiagto nga agnanayon iti paraiso a daga ti inted-Dios a lawag. (Apocalipsis 7:9; Lucas 23:43) Bayat nga isursuro ti Dios ti ilina, matungtungpal ti Proverbio 4:18: “Ti dana ti nalinteg kas iti anaraar ti agsapa, a rumaniag a rumaniag agingga iti napaypayso nga aldaw.” Pasayaaten daytoy progresibo a panagsursuro ti pannakaawattayo iti nadiosan a pannursuro, kas iti irarang-ay dagiti estudiante gapu iti nasayaat a tulong ti mannursuro no adalenda ti gramatika, historia, wenno dadduma pay a suheto.
12, 13. Maibusor kadagiti ania a napeggad a sursuro a salsalakniban ti nadiosan a panangisuro ti ili ni Jehova?
12 Ti sabali pay a panagballigi ti nadiosan a panangisuro isu ti panangsalaknibna kadagiti sipapakumbaba nga agpaisuro manipud kadagiti “sursuro dagiti sairo.” (1 Timoteo 4:1) Iti kasumbangirna, matmatanyo ti Kakristianuan! Idi 1878, insurat ti maysa a prelado a Romano Katoliko a ni John Henry Newman: “Iti panagtalekda iti bileg ti Kinakristiano a mangsarked iti impluensia ti kinadakes, ken tapno mausar iti panagebanghelio dagiti bambanag ken ug-ugali a nainaig iti panagdayaw iti demonio, . . . dagiti agturay iti Iglesia sipud pay idi damo madadaanda, no kasapulan, a mangiserrek, wenno mangtulad, wenno manganamong kadagiti agdama a seremonia ken kaugalian dagiti umili, agraman ti pilosopia dagiti edukado.” Innayon ni Newman a dagiti bambanag a kas iti bendita, abito, ken ladawan “namunganayda amin iti paganismo, ken nasantipikar babaen ti pannakaiserrekda iti Iglesia.” Pudno nga agyaman ti ili ti Dios gapu ta salsalakniban ida ti nadiosan a panangisuro manipud iti kasta nga apostasia. Agballigi [ti nadiosan a panangisuro] maibusor iti amin a kita ti demonismo.—Aramid 19:20.
13 Agballigi ti nadiosan a panangisuro maibusor kadagiti narelihiusuan a biddut iti amin a pamay-an. Kas pangarigan, kas tattao a sinursuruan ti Dios, saantay a mamati iti Trinidad no di ket bigbigentayo a ni Jehova ti Kangatuan, ni Jesus ti Anakna, ket ti nasantuan nga espiritu isu ti aktibo a puersa ti Dios. Saantay a pagbutngan ti apuy iti impierno, ta ammotayo a ti impierno iti Biblia isu ti kadawyan a tanem ti sangatauan. Ket nupay ibagbaga dagiti ulbod a relihionista a saan a matay ti kararua ti tao, ammotayo nga awan a pulos ti puot dagiti natay. Naruay a kinapudno ti nagun-odtayo babaen ti nadiosan a panangisuro. Anian a bendision ta nawayawayaantayon iti naespirituan a pannakakayaw iti Babilonia a Dakkel, ti sangalubongan nga imperio ti ulbod a relihion!—Juan 8:31, 32; Apocalipsis 18:2, 4, 5.
14. Apay a makapagtultuloy dagiti adipen ti Dios a magna iti naespirituan a lawag?
14 Yantangay agballigi ti nadiosan a panangisuro maibusor iti narelihiusuan a biddut, matulonganna dagiti adipen ti Dios a magna iti naespirituan a lawag. Kas man la adda timek a mangngegda iti likudanda nga agkuna: “Isu daytoy ti dalan. Magnakayo kenkuana, dakayo nga umili.” (Isaias 30:21) Salakniban met ti pannursuro ti Dios dagiti adipenna manipud iti ulbod a panagrasrason. Idi rirriribuken “dagiti ulbod nga apostol” ti kongregasion sadi Corinto, insurat ni apostol Pablo: “Dagiti igam iti pannakigubatmi saan a nainlasagan, ngem mannakabalin babaen iti Dios a maipaay a pangduprak kadagiti natibker ti pannakasarikedkedna a bambanag. Ta dupduprakenmi dagiti panagrasrason ken tunggal natan-ok a banag a naibangon maibusor iti pannakaammo iti Dios; ket kaykayawanmi ti tunggal panunot tapno pagbalinen a natulnog ken Kristo.” (2 Corinto 10:4, 5; 11:13-15) Maduprak dagiti panagrasrason a maisupadi iti nadiosan a pannursuro babaen ti panangisuro a maipaay a siaalumamay iti kongregasion ken babaen ti panangikasaba ti naimbag a damag kadagiti adda iti ruar.—2 Timoteo 2:24-26.
Panagdayaw iti Espiritu ken Kinapudno
15, 16. Ania ti kayat a sawen ti panagdayaw ken Jehova iti espiritu ken kinapudno?
15 Bayat a rumangrang-ay ti pannakaikasaba ti Pagarian, agballigi ti nadiosan a panangisuro iti panangipakitana kadagiti naemma no kasanot’ panagdayaw iti Dios “iti espiritu ken kinapudno.” Iti abay ti bubon ni Jacob iti asideg ti siudad ti Sicar, imbaga ni Jesus iti maysa a Samaritana nga isut’ makaipaay iti danum a mangted iti biag nga agnanayon. Iti panangdakamatna kadagiti taga-Samaria, innayonna: “Agdaydayawkayo iti dikay am-ammo . . . Um-umayen ti oras, ket isu dayta itan, inton dagiti pudno a managdaydayaw agdaydayawdanton iti Ama buyogen ti espiritu ken kinapudno, ta, pudno unay, ti Ama sapsapulenna dagiti kakasta nga agdaydayaw kenkuana.” (Juan 4:7-15, 21-23) Kalpasanna inyam-ammo ni Jesus ti bagina kas ti Mesias.
16 Ngem kasanotay a makapagdaydayaw iti Dios iti espiritu? Babaen ti nadalus a panagdayaw manipud iti siyayaman a puso a napnuan ayat iti Dios maibatay iti umiso a pannakaammo iti Saona. Makapagserbitay kenkuana iti kinapudno babaen ti panangilaksid kadagiti narelihiusuan a kinaulbod ken panangaramid iti pagayatan ti Dios, kas naipalgak iti naindaklan a Libro ni Jehova.
Mapagballigianna Dagiti Pakasuotan ken ti Lubong
17. Kasanoyo a mapaneknekan a nakatulong ti nadiosan a panangisuro kadagiti adipen ni Jehova a mangsango kadagiti pakasuotan?
17 No masuot dagiti tattao ti Dios, masansan nga agballigi ti nadiosan a panangisuro. Panunotenyo daytoy: Idi mangrugi ti Gubat Sangalubongan II, idi Setiembre 1939, kasapulan dagiti adipen ni Jehova ti naisangsangayan a pannakaawat iti naindaklan a Librona. Dakkel ti naitulong ti maysa nga artikulo iti Pagwanawanan, Nobiembre 1, 1939, a silalawag a nangidatag iti nadiosan a pannursuro maipapan iti panagtalinaed dagiti Kristiano a neutral. (Juan 17:16) Kasta met, idi rugrugi ti dekada ’60, dagiti artikulo iti Pagwanawanan maipapan iti nakedngan a panagpasakop kadagiti “nangatngato nga agtuturay” iti gobierno natulonganda ti ili ti Dios a mangannurot iti nadiosan a pannursuro iti nariribuk a kagimongan.—Roma 13:1-7; Aramid 5:29.
18. Kasano ti panangmatmat dagiti agak-aklon a Kristiano idi maikadua ken maikatlo a siglo K.P. iti dakes a paglinglingayan, ket ania a tulong ti ipaay ti nadiosan a panangisuro iti dayta a banag iti kaaldawantayo?
18 Tulongannatay met ti nadiosan a panangisuro a mapagballigian dagiti pakasulisogan, kas dagiti panangallukoy ti dakes a paglinglingayan. Timudenyo ti kuna dagiti agak-aklon a Kristiano idi maikadua ken maikatlo a siglo iti Kadawyan a Panawentayo. Insurat ni Tertullian: “Awan bibiangmi, iti sao, panagkita wenno panagdengngeg, iti kinamauyong kadagiti sirko, iti kinaawan-bain kadagiti teatro, iti kinarungsot kadagiti arena.” Insaludsod ti maysa pay a mannurat iti dayta a panawen: “Ania ti pakaibiangan ti matalek a Kristiano kadagitoy a banag, idinto ta mabalin a di pay makapagpanunot iti dakes? Apay koma a pagragsakanna dagiti dinederrep a pabuya?” Nupay nagbibiag dagitoy a mannurat sumagmamano a tawen kalpasan dagiti umuna-siglo a Kristiano, kinondenarda dagiti dakes a pagpalpaliwaan. Ita, itden ti nadiosan a panangisuro kadatayo ti sirib a mangliklik kadagiti narugit, imoral, ken naranggas a paglinglingayan.
19. Kasanonatay a matulongan ti nadiosan a panangisuro a mapagballigian ti lubong?
19 Ti panangannurot iti nadiosan a pannursuro tulongannatayo a mapagballigian ti lubong a mismo. Wen, ti panangipangag iti pannursuro ti Naindaklan nga Instruktortayo tulongannatayo a mangparmek kadagiti dakes nga impluensia daytoy a lubong nga adda iti pannakabalin ni Satanas. (2 Corinto 4:4; 1 Juan 5:19) Kuna ti Efeso 2:1-3 a pinagbiagnatayo ti Dios nupay naibilangtayo idi a natay gapu kadagiti salungasing ken basbasoltayo iti pannagnatayo a mayannurot iti agturay ti pannakabalin ti angin. Agyamantayo ken Jehova gapu ta tultulongannatayo ti nadiosan a panangisuro a mapagballigian dagiti nailubongan a tarigagay ken ti espiritu nga aggapu iti kabusorna ken kabusortayo—ti kangrunaan a manangallilaw, ni Satanas a Diablo!
20. Aniada a saludsod ti maikari nga usigen pay?
20 Nalawag ngarud, a naballigi ti nadiosan a panangisuro iti adu a pamay-an. Kinapudnona, saantay a madakamat amin a panagballigina. Apektaranna dagiti tattao iti intero a lubong. Ngem ania ti ar-aramidenna a maipaay kadakayo? Kasano nga ap-apektaran ti nadiosan a panangisuro ti biagyo?
Aniat’ Nasursuroyo?
◻ Ania ti kayat a sawen ti pudno a kinasirib?
◻ Ania ti in-inut nga impalgak ti Dios maipapan iti Genesis 3:15?
◻ Kasano a nagballigi ti nadiosan a panangisuro no maipapan kadagiti naespirituan a bambanag?
◻ Ania ti kayat a sawen ti panagdayaw iti Dios iti espiritu ken kinapudno?
◻ Kasano a tultulongan ti nadiosan a panangisuro dagiti adipen ni Jehova a mapagballigian dagiti pakasuotan ken ti lubong?
[Dagiti Ladawan iti panid 10]
Nagtalinaed a natarnaw ni Jesus agingga ken patay—ti pannakasugat ti Bin-i iti mukod