Ti Aya Pannakisalisal ti Tulbek iti Balligi?
“AWANEN ti napatpateg pay ngem ti panangabak.” Adu ita ti agbibiag a mayannurot kadagitoy a sasao, a masansan a maipagarup nga insawang ti Americano a coach ti football a ni Vince Lombardi. Itatta, nakipaseten dagiti pagilian a dati a Komunista iti panangidayaw iti dayta a prinsipio ti pannakisalisal. Maikuna a ti panangirugida ti kompetensia iti paglakuan isu ti kasapulan tapno bumaknang. Iti Dumaya, pakisalisalen dagiti adu a nagannak dagiti annakda ket pagbasaenda ida kadagiti pribado a pagadalan a mangisuro kadakuada iti ababa a panawen no kasanoda a makapasa kadagiti entrance exam. Patien dagiti agar-arapaap a nagannak a ti iseserrek kadagiti agdindinamag nga eskuelaan isu ti tulbek iti narang-ay a masanguanan.
Adu ti mangipatangken a ti pannakisalisal ket isu ti tulbek iti balligi. Sigun iti pammatida, rimmang-ay dagiti tattao gapu iti panagsisinnalisalda. “Ti gubuayan ti biag dagiti korporasion ti Japan isu ti pannakikompetensia,” kinuna ti 65.9 a porsiento dagiti ehekutibo dagiti dadakkel a korporasion a napagdamagan ti Japan’s Federation of Economic Organizations. Ket kasla agbalballigin iti nabayag bassit dagiti kompania a Hapones. Nupay kasta, pudno aya a ti panagsasalisal ti tulbek iti balligi?
Pudno Aya a Makagunggona?
Ipakita dagiti tattao a makisalisal kadagiti sabsabali ti agimbubukodan, siak-pay a kababalin. Maragsakanda no maabak dagiti dadduma, nga ipagarupda a daytanto ti mangital-o ti kabaelanda. Maipaay iti agimbubukodan a paglainganda, nalabit agusarda kadagiti taktika a mangdangran kadagiti dadduma. Anianto ngata ti pagtungpalan ti kasta a panagtarigagay iti balligi babaen ti pannakisalisal? Ni Yasuo, a nangikagumaan a mangipabigbig iti bagina iti ayanna a kompania, malagipna ti napalabasna ket kunana: “Gapu ta napnoak iti espiritu ti pannakisalisal ken pampanunot maipapan iti kanayon a panagrang-ay, indiligko ti bagik kadagiti dadduma ket nariknak a natantan-okak. No ipuestoda dagidiay tattao a nangatngato ngem siak, inaldaw a madukotanak wenno agreklamoak maipapan iti wagas ti pannakaimanehar dagiti empleado ti kompania. Awan pudpudno a gagayyemko.”
Mabalin a mangiturong met iti nasapa nga ipapatay ti espiritu ti pannakisalisal. Kasano? Innaig ti Mainichi Daily News ti Japan ti karoshi, wenno ipapatay gapu iti nalabes a panagtrabaho, iti kababalin a type-A. Iladawan ti Type A ti naipasdek a kababalin a makadaer iti rigat a pasamaken ti naganat a tiempo, pannakisalisal, ken ibubusor. Innaig da Americano a kardiologo a Friedman ken Rosenman ti Type-A a kababalin iti coronary heart disease. Wen, mabalin a makapapatay ti mannakisalisal a kababalin.
Ti panagiinnartap iti pagtrabahuan mabalin a mangituggod met iti dadduma pay a pisikal ken mental a sakit. Maysa a pangarigan ni Keinosuke, ti kalaingan a salesman ti maysa kadagiti kangrunaan a dealer ti kotse idiay Japan. Nakaipasdek ti rekord babaen ti nailakona a kotse nga agdagup iti 1,250. Naikuadro ken naibitin ti retratona iti kuarto iti hedkuarter ti kompania nga us-usaren ti board of directors. Uray dina kayat nga usaren dagiti kakaduana kas agdan tapno maital-o, pinilit ti kompania a makilinnaing. Kas resultana, kalpasan ti makatawen nakaala iti gastric ken duodenal ulcer. Iti dayta met la a tawen, naiyospital ti 15 nga ehekutibo ti kompania, ket maysa ti nagpakamatay.
No awan iti trabaho, ti panagtarigagay a maaddaan met kadagiti material a sanikua a kas dagiti dadduma pilitenna dagiti tattao a mangiparammag kadagiti sanikuada iti awan inggana a pannakisalisal. (1 Juan 2:16) Ti laeng komersialismo ti gunggonaan daytoy, nga ikabkabilna ti pirak kadagiti ima dagiti komersiante iti daga.—Idiligyo ti Apocalipsis 18:11.
Nupay ti pannakiinnartap ken pannakisalisal ket mabalin a pasayaatenna ti trabaho, di pakasdaawan a kinuna ni Ari Solomon: “Idin nakitak amin nga aramid ken tunggal napnuan-laing nga aramid, a gapu itoy ti tao inaguman ti kaarrubana; daytoy met isu ti kinaubbaw ken maysa a panagagawa iti angin.” (Eclesiastes 4:4) Isu a kasanotayo a mapagtalinaed ti talna ti panunot bayat nga agbibiagtayo iti mannakisalisal a kagimongan? Tapno maammuantayo, kitaentayo pay nga umuna no sadino ti nangrugian ti panagsisinnalisal.