Nakristianuan a Kinamanagpadagus iti Nasinasina a Lubong
“Ngarud, pagrebbengantayo nga awaten dagiti kakasta a tattao buyogen ti kinamanagpadagus, tapno agbalintayo a katrabahuan iti kinapudno.”—3 JUAN 8.
1. Ania dagiti makaay-ayo unay a sagut nga impaay ti Namarsua iti sangatauan?
“TI SANGATAUAN awanan naim-imbag a banag iti baba ti init ngem iti mangan ken uminum ken agrag-o, ta dayta makipagyanto kadakuada iti nagbannoganda kadagiti amin nga al-aldaw ti biagda, nga inted ti pudno a Dios kadakuada iti baba ti init.” (Eclesiastes 8:15, NW) Kadagita a sasao ibagbaga kadatayo ti nagkauna a Hebreo a managummong a saan laeng a basta kayat ni Jehova a Dios nga agrag-o ken agragsak dagiti tao a parsuana no di ket nangipaay met kadagiti pamay-an tapno agbalinda a kasta. Iti intero a pakasaritaan ti tao agparang a ti maysa a gagangay a tarigagay dagiti tao iti amin a lugar isut’ panagragsakda ken panangnanamda iti biag.
2. (a) Kasano nga inabuso ti sangatauan ti panggep ni Jehova kadakuada? (b) Aniat’ resultana?
2 Ita agbibiagtayo iti kagimongan a managayat iti ragragsak a dagiti tao naigamerda kadagiti panagragragsak ken panangnanam iti biag. Kaaduan a tao nagbalinda a ‘managayat iti bagbagida, . . . managayat iti ragragsak imbes a managayat koma iti Dios,’ kas impadto ti Biblia. (2 Timoteo 3:1-4) Siempre, maisupadi unay daytoy iti panggep ni Jehova a Dios. No ti panagragragsak ti agbalin a kangrunaan a kalat, wenno no ti panangparagsak iti bagi ti agbalin a kakaisuna a panggep, awan pudpudno a pannakapnek, ken “amin kinaubbaw ken maysa a panagagawa iti angin.” (Eclesiastes 1:14; 2:11) Kas banagna mapno ti lubong kadagiti tao a malmalday ken napaay, nga inton agangay, mangyeg iti adu a parikut iti kagimongan. (Proverbio 18:1) Managsuspetsa dagiti tao iti maysa ken maysa ken masinasinada gapu iti rasa, puli, kagimongan, ken panagbiag.
3. Kasanotay a masarakan ti pudpudno a rag-o ken pannakapnek?
3 Anian a pannakaiduma dagiti bambanag no tuladen dagiti tao ti wagas a pannakilangen ni Jehova iti sabsabali—manangngaasi, naparabur, managpadagus! Imbatadna a ti palimed iti pudno a kinaragsak saan nga agpannuray iti panangikagumaantayo a mangpennek kadagiti tarigagaytayo. Imbes ketdi, daytoy ti tulbek: “Ad-adu ti kinaragsak iti panangted ngem iti panangawat.” (Aramid 20:35) Tapno maaddaan iti pudpudno a rag-o ken pannakapnek, masapul a sarangtentayo dagiti bangen ken pannakasinasina a manglapped kadatayo. Ken kasapulan a makidanggaytayo kadagidiay kaduatayo nga agserserbi ken Jehova. Nagpateg a surotentayo ti balakad: “Ngarud, pagrebbengantayo nga awaten dagiti kakasta a tattao buyogen ti kinamanagpadagus, tapno agbalintayo a katrabahuan iti kinapudno.” (3 Juan 8) Ti panangipakita iti kinamanagpadagus kadagiti tao a maikari, agingga nga ipalubos ti kasasaadtayo, ket makagunggona iti dua a pamay-an—gunggonaanna agpadpada ti mangted ken ti umawat. No kasta, asino dagiti tao a maikari nga ‘awatentayo buyogen ti kinamanagpadagus’?
“Panangtaripato Kadagiti Ulila ken Balo”
4. Ania a panagbalbaliw kadagiti relasion ti pamilia ti makita uray iti sumagmamano kadagiti tattao ni Jehova?
4 Manmano ita dagiti natibker a pamilia ken nararagsak a panagassawa. Ti umad-adu a bilang ti diborsio ken dagiti balasang nga inna iti intero a lubong binalbaliwanna unay ti tradisional a pamilia. Kas banagna, adu a nagbalin a Saksi ni Jehova kadagiti napalabas a tawen ti naggapu kadagiti nasinasina a pamilia. Naidiborsioda man wenno naisina iti assawada, wenno agbibiagda kadagiti pamilia nga addaan agsolsolo a nagannak. Mainayon pay, kas impadto ni Jesus, ti kinapudno nga insurona nagresulta iti pannakasinasina iti adu a pamilia.—Mateo 10:34-37; Lucas 12:51-53.
5. Aniat’ kinuna ni Jesus a mabalin a gubuayan ti pammaregta kadagidiay adda iti nasinasina a pamilia?
5 Makaparagsak iti pusotayo a makita dagiti kabbaro a mangitakder iti kinapudno, ket masansan a liwliwaentay ida iti makaparegta a kari ni Jesus: “Pudno kunak kadakayo, Awan asinoman a nangpanaw iti balay wenno kakabsat a lallaki wenno kakabsat a babbai wenno ina wenno ama wenno annak wenno dagiti talon a maigapu kaniak ken maigapu iti naimbag a damag a dinto umawat iti maminsangagasut ita iti daytoy a periodo ti tiempo, kadagiti balay ken kakabsat a lallaki ken kakabsat a babbai ken inna ken annak ken dagiti talon, agraman dagiti pannakaidadanes, ket iti um-umay a sistema ti bambanag agnanayon a biag.”—Marcos 10:29, 30.
6. Kasanotay nga agbalin a ‘kakabsat a lallaki, babbai, inna ken annak’ kadagiti “ulila ken balo” a kaduatayo?
6 Ngem, asino dagitoy a ‘kakabsat a lallaki ken babbai ken inna ken annak’? Ti basta pannakakita iti adu a tattao iti Kingdom Hall, masansan a sangagasut wenno ad-adu pay, a mangawag iti bagbagida a kakabsat saan nga automatiko a mangiparikna iti maysa a tao a dagitoy ket kakabsatna a lallaki, babbai, inna, ken annak. Usigenyo daytoy: Ipalagip kadatayo ni adalan a Santiago a tapno makaay-ayo ken Jehova ti panagdayawtayo, kasapulan a ‘taripatuentayo dagiti ulila ken dagiti balo kadagiti rigatda ken pagtalinaedentayo ti bagitayo nga awanan mulit manipud iti lubong.’ (Santiago 1:27) Kaipapananna a ditay ipalubos dagiti nailubongan a kababalin a kinapalangguad gapu iti kinabaknang ken kinatan-ok iti kagimongan a mangserra iti ruangan ti pannakipagriknatayo kadagiti kakasta nga “ulila ken balo.” Imbes ketdi, datayo ti mangyun-una a mangipakita kadakuada iti pannakipagmaymaysa iti rikna ken kinamanagpadagustayo.
7. (a) Ania ti pudpudno a panggep ti panagbalin a managpadagus kadagiti “ulila ken balo”? (b) Asino pay ti mabalin a makiraman iti panangipakita iti Nakristianuan a kinamanagpadagus?
7 Ti panangipakita iti kinamanagpadagus kadagiti “ulila ken balo” dina kankanayon a kayat a sawen ti panangited kadakuada kadagiti pagkurkuranganda a material. Dina kaipapanan a marigatan iti pinansial dagiti pamilia nga addaan agsolsolo a nagannak wenno dagiti sangakabbalayan a nasinasina gapu iti relihion. Nupay kasta, ti nasayaat a panagtitimpuyog, kasasaad iti pamilia, panaglalangen a kadua dagiti tao a nadumadumat’ edadda, ken panagririnnanud kadagiti nasasayaat a naespirituan a banag—dagitoy ti aspeto ti panagbiag a napateg. Iti kasta, no laglagipen a, saan a ti kinaranga ti okasion, no di ket ti espiritu ti ayat ken panagkaykaysa ti napateg, anian a nagsayaat a, no dadduma, uray dagiti “ulila ken balo” mabalindat’ makiraman iti panangipakita iti kinamanagpadagus kadagiti pada a Kristiano!—Idiligyo ti 1 Ar-ari 17:8-16.
Adda Kadi Kakaduatayo a Taga Sabali a Pagilian?
8. Ania a panagbalbaliw ti makita iti adu a kongregasion dagiti Saksi ni Jehova?
8 Agbibiagtayo iti panawen nga adu a tattao ti agakar-akar. “Nasurok a 100 a milion a tattao iti aglikmut ti lubong ti agnanaed kadagiti pagilian a sadiay saanda nga umili, ken 23 a milion ti napilitan a pumanaw iti bukodda a pagilian,” kuna ti World Press Review. Maysa a direkta a resultana ket iti adu a lugar, nangnangruna iti daddadakkel a siudad, dagiti kongregasion ti ili ni Jehova a dati a buklen kaaduanna ti maysa a puli wenno nasionalidad ti addaan itan iti tattao manipud iti nadumaduma a paset ti lubong. Nalabit pudno daytoy iti lugaryo. Ngem, kasanot’ rumbeng a panangmatmattayo kadagitoy nga “estranghero” ken “taga sabali a pagilian,” kas mabalin a pangawag kadakuada ti lubong, a ti pagsasao, ugali, ken estilo ti panagbiagda mabalin a naiduma kadatayo?
9. Ania a nakaro a palab-og ti mabalin a mangsilo kadatayo maipanggep iti panangmatmattayo kadagiti “estranghero” ken “taga sabali a pagilian” a sumsumrek iti kongregasion Kristiano?
9 Iti simple a pannao, masapul a ditay ipalubos ti aniaman a pagannayasan a maamak wenno gumura kadagiti taga sabali a pagilian a mangiparikna kadatayo nga uray kaskasano ad-adda a maikaritayo iti pribilehio a nakaammo iti kinapudno ngem kadagidiay naggapu iti ganggannaet wenno makunkuna a pagano a pagilian; wenno ditay koma ipagarup a dagitoy kabbaro ket makibibiangda iti pannakaaramat ti Kingdom Hall wenno dadduma pay a sanikua. Kasapulan nga ipalagip ni apostol Pablo kadagiti sumagmamano a Judio a Kristiano idi umuna a siglo, nga addaan kasta a panangmatmat, nga iti kinapudnona awan uray asinoman a maikari; ti di kaikarian a kinamanangngaasi ti Dios ti namagbalin a posible iti asinoman tapno maisalakan. (Roma 3:9-12, 23, 24) Rumbeng a maragsakantayo ta dumanon itan ti di kaikarian a kinamanangngaasi ti Dios iti adu a tao nga, iti nagduduma a pamay-an, napaidaman idi iti gundaway a dumngeg iti naimbag a damag. (1 Timoteo 2:4) Kasanotay a maipakita a napudno ti panagayattayo kadakuada?
10. Kasanotay a maipakita a pudpudno a managpadagustayo kadagiti “taga sabali a pagilian” a kaduatayo?
10 Mabalintay a suroten ti balakad ni Pablo: “Abrasaenyo ti maysa ken maysa, a kas ken Kristo inabrasanatayo met, a maipaay iti dayag ti Dios.” (Roma 15:7) Iti pannakaammotayo a dagiti tao manipud iti sabsabali a pagilian wenno nagtaudan ket masansan a napaidaman, rumbeng nga ipakitatay ti kinamanangngaasi ken pannakaseknan kadakuada no kabaelantay nga aramiden dayta. Awatentay koma ida iti tengngatayo, tratuentay ti tunggal maysa kadakuada “kas kailianyo,” ken “ayatemto a kas ita bagim.” (Levitico 19:34) Mabalin a narigat nga aramiden daytoy, ngem agballigitayo no laglagipentayo ti balakad: “Sumardengkayo a maisuksukog maitunos iti daytoy a sistema ti bambanag, no di ket mapagbalbaliwkayo babaen ti panangpabaroyo iti panunotyo, tapno mapaneknekanyo iti bagbagiyo ti naimbag ken makaay-ayo ken perpekto a pagayatan ti Dios.”—Roma 12:2.
Makiraman Kadagiti Nasantuan
11, 12. Ania a naisangsangayan a konsiderasion ti naited kadagiti sumagmamano nga adipen ni Jehova iti (a) nagkauna nga Israel (b) idi umuna a siglo?
11 Mairaman kadagiti pudpudno a maikari iti konsiderasion ken kinamanagpadagustayo dagiti natataengan a Kristiano nga agbambannog maipaay iti naespirituan a pagimbagantayo. Nangaramid ni Jehova kadagiti naisangsangayan a probision agpaay kadagiti papadi ken Levita iti nagkauna nga Israel. (Numeros 18:25-29) Idi umuna a siglo, naidagadag met kadagiti Kristiano nga ipaayanda iti atension dagidiay agserserbi kadakuada iti naisangsangayan nga annongen. Ti salaysay iti 3 Juan 5-8 ikkannatayo iti pangripiripan iti nasinged a singgalut ti ayat kadagiti nagkauna a Kristiano.
12 Inapresiar unay ni lakayen nga apostol Juan ti kinamanangngaasi ken kinamanagpadagus nga impakita ni Gayo kadagiti agdaldaliasat a kakabsat a naibaon tapno sumarungkar iti kongregasion. Dagitoy a kakabsat—a pakairamanan ni Demetrio, a nalabit nangawit iti surat—ket ganggannaetda amin idi wenno dida am-ammo a dati ni Gayo. Ngem pinadagusda ida ta “napanda maigapu iti nagan [ti Dios].” Kastoy ti kuna ni Juan: “Ngarud, pagrebbengantayo nga awaten dagiti kakasta a tattao buyogen ti kinamanagpadagus, tapno agbalintayo a katrabahuan iti kinapudno.”—3 Juan 1, 7, 8.
13. Asino kadatayo ita ti nangnangruna a maikari a ‘maawat buyogen ti kinamanagpadagus’?
13 Ita, iti uneg ti organisasion ni Jehova, adu ti mangiyag-agawa iti bagida a sipipinget maigapu iti intero a timpuyog dagiti kakabsat. Mairaman kadagitoy dagiti agdaldaliasat a manangaywan, a mangbusbusbos iti tiempo ken pigsada kada lawas iti panangpabpabileg kadagiti kongregasion; dagiti misionero, a pinanawanda dagiti pamilia ken gagayyemda tapno mangasaba kadagiti sabali a pagilian; dagidiay agserserbi kadagiti pagtaengan a Bethel wenno sanga nga opisina, a boluntario nga agserserbi tapno masuportaran ti sangalubongan a trabaho a panangasaba; ken dagidiay adda iti payunir a serbisio, a mangbusbusbos iti adu a panawen ken pigsada iti tay-ak ti ministerio. Kangrunaanna, agbambannog amin dagitoy, saan a maigapu iti aniaman a personal a pakaitan-okan wenno pakagunggonaan, no di ket maigapu iti ayat iti Nakristianuan a panagkakabsat ken ni Jehova. Maikarida a tuladentayo gapu iti amin-kararua a debosionda ken maikarida a ‘maawat buyogen ti kinamanagpadagus.’
14. (a) Kasano nga agbalintayo a nasaysayaat a Kristiano no ipakitatayo ti kinamanagpadagus kadagiti matalek a tattao? (b) Apay a naikuna ni Jesus a pinili ni Maria “ti naimbag a bingay”?
14 No ‘awatentay ti kakasta a tao buyogen ti kinamanagpadagus,’ impaganetget ni apostol Juan, “agbalintayo a katrabahuan iti kinapudno.” Iti anagna agbalintayo a nasaysayaat a Kristiano kas resultana. Daytoy ket gapu ta dagiti Nakristianuan nga aramid ramanenna ti panagaramid iti naimbag kadagiti kapammatian. (Proverbio 3:27, 28; 1 Juan 3:18) Addada met gunggona iti sabali pay a pamay-an. Idi pinasangbay da Maria ken Marta ni Jesus iti pagtaenganda, kayat ni Marta ti agbalin a nasayaat a manangsangaili babaen ti panangisagana iti “adu a bambanag” para ken Jesus. Impakita ni Maria ti kinamanagpadagus iti sabali a pamay-an. ‘Nagtugaw iti sakaanan ti Apo ket nagtultuloy a nagimdeng iti saona,’ ket pinadayawan ni Jesus gaput’ panangpilina “ti naimbag a bingay.” (Lucas 10:38-42) Ti pannakisarsarita ken pannakies-estoria kadagidiay addaanen iti naunday a tawen a kapadasan ti masansan a tampok ti pannakikadua kadakuada iti rabii.—Roma 1:11, 12.
Kadagiti Naisangsangayan nga Okasion
15. Ania dagiti naisangsangayan a gundaway a maikuna a nararagsak a panawen iti ili ni Jehova?
15 Nupay saan a sumursurot dagiti pudno a Kristiano kadagiti nalatak a kaugalian wenno dida ramrambakan dagiti nailubongan a piesta ken panagraragsak, addada gundaway nga agtitiponda tapno tagiragsaken ti panagkakaduada. Kas pagarigan, dimmar-ay ni Jesus iti maysa a paboda idiay Cana ken nakatulong iti rag-o ti okasion babaen ti panangaramidna iti umuna a milagrona sadiay. (Juan 2:1-11) Kasta met ita, adda nararagsak a panawen nga agkakadua ti ili ni Jehova kadagiti umasping a naisangsangayan nga okasion, ket ti maitutop a selebrasion ken panagraragsak parayrayenna ti kakasta a pasamak. Ngem ania kadi ti maitutop?
16. Ania dagiti pagsurotan nga adda kadatayo maipanggep iti umiso a kababalin uray kadagiti naisangsangayan nga okasion?
16 Manipud panagadaltayo iti Biblia, maammuantayo ti maitutop a kababalin dagiti Kristiano, ket daytoy ti surotentayo iti amin a tiempo. (Roma 13:12-14; Galacia 5:19-21; Efeso 5:3-5) Dagiti sosial a panagtataripnong, mainaig man kadagiti kasar wenno iti aniaman a sabsabali pay a makagapu, dinatay ikkan iti wayawaya a mangidian kadagiti Nakristianuan a pagalagadantayo wenno mangaramid iti banag a gagangay a ditay ar-aramiden; ket saantay met nga obligado a mangsurot iti amin a kaugalian ti pagilian a pagnanaedantayo. Adu kadagita ti naibatay kadagiti aramid wenno an-anito ti ulbod a relihion, ket dagiti dadduma ramanenna ti kababalin a nalawag a di makaay-ayo kadagiti Kristiano.—1 Pedro 4:3, 4.
17. (a) Ania dagiti banag a mangipakita a ti paboda idiay Cana ket organisado unay ken umisot’ pannakaiwanwanna? (b) Aniat’ mangipakita nga inanamongan ni Jesus dayta nga okasion?
17 Iti panangbasa iti Juan 2:1-11, saantay a marigatan a mangkita a ti okasion ket naranga ken adu a sangaili ti adda sadiay. Nupay kasta, ‘naawis’ a sangaili da Jesus ken dagiti adalanna; saanda a basta naisar-ong sadiay, uray pay sumagmamano kadakuada ti nalabit kabagian ti manangsangaili. Makitatayo met nga adda sadiay dagiti “agserserbi” kasta met ti maysa a “manangiturong,” a mangiwardas iti maidasar wenno maaramid. Ipasimudaag amin daytoy nga organisado unay ken umisot’ pannakaiwanwan ti okasion. Nagngudo ti salaysay iti panangikunana a babaen iti inaramidna iti padaya, ‘imparangarang [ni Jesus] ti dayagna.’ Pilienna aya daytoy nga okasion a pangaramidanna iti dayta no naariwawa ken nariribuk daytoy a padaya? Sigurado a saan.
18. Aniat’ rumbeng nga usigen maipanggep iti aniaman a sosial nga okasion?
18 No kasta, komusta dagiti aniaman a naisangsangayan nga okasion a mabalin a datayo ti manangsangaili? Kayattayo a laglagipen a ti panggep ti panangpadagus kadagiti sabsabali ket tapno “agbalintayo [amin] a katrabahuan iti kinapudno.” Iti kasta, saan nga umdas nga awagan ti maysa nga okasion kas panagtataripnong dagiti “Saksi.” Mabalin nga isaludsod, Talaga kadi a pammaneknek dayta no asinotayo ken no aniat’ patpatientayo? Ditay koma matmatan ti kakasta nga okasion kas gundaway a pakakitaantayo no pagpatinggaan ti mabalintay a pangtuladan kadagiti wagas ti lubong, iti pannakaigamer iti “derrep ti lasag ken ti derrep dagiti mata ken ti panangiparammag iti panagbiag ti maysa.” (1 Juan 2:15, 16) Imbes ketdi, dagitoy nga okasion masapul a siuumiso nga iyanninawda ti akemtayo kas Saksi ni Jehova, ken siguraduentay koma a ti aramidentayo makaipaay iti dayag ken dayaw ni Jehova.—Mateo 5:16; 1 Corinto 10:31-33.
‘Managpadaguskay Koma nga Awanan Panagdayengdeng’
19. Apay a kasapulan nga agbalintayo a ‘managpadagus iti maysa ken maysa nga awanan panagdayengdeng’?
19 Bayat a dumakdakes ti kasasaad ti lubong ken ad-adda a masinasina dagiti tattao, kasapulan nga aramidentayo ti amin a kabaelantayo a mangpabileg iti nasinged a singgalut kadagiti pudno a Kristiano. (Colosas 3:14) Gapu iti daytoy, kasapulan a maaddaantayo iti “nasged nga ayat iti maysa ken maysa,” kas indagadag ni Pedro kadatayo. Kalpasanna, iti praktikal a sasao, innayonna: “Managpadaguskayo koma iti maysa ken maysa nga awanan panagdayengdeng.” (1 Pedro 4:7-9) Situtuloktay kadi a mangyun-una nga agbalin a managpadagus kadagiti kakabsattayo, nga ikagumaantayo ti agbalin a manangngaasi ken mannakitinnulong? Wenno agdayengdengtay kadi no tumanor ti kasta a gundaway? No kasta, mapukawtayo ti rag-o a maadda koma kadatayo ken mapukawtayo met ti gunggona a ragsak iti panagaramid iti naimbag.—Proverbio 3:27; Aramid 20:35.
20. Ania dagiti bendision nga agur-uray kadatayo no agbalintayo a managpadagus iti nasinasina a lubong ita?
20 Mangyeg kadagiti naindaklan a bendision ti nasinged a pannakipagtrabaho kadagiti padatayo a Kristiano, panagbalin a manangngaasi ken managpadagus iti maysa ken maysa. (Mateo 10:40-42) Iti kakasta a tao inkari ni Jehova nga “isalukobnanto kadakuada ti toldana. Saandanto nga agbisinen wenno mawaw iti uray kaanoman.” Ti kaadda iti tolda ni Jehova kaipapanannat’ panangtagiragsak iti pannalaknib ken kinamanagpadagusna. (Apocalipsis 7:15, 16; Isaias 25:6) Wen, asidegen ti namnama a panangtagiragsak iti kinamanagpadagus ni Jehova iti agnanayon.—Salmo 27:4; 61:3, 4.
Mailawlawagyo Kadi?
◻ Aniat’ masapul a laglagipentayo no kayattay a masarakan ti pudpudno a rag-o ken pannakapnek?
◻ Asino dagiti “ulila ken balo,” ken kasanot’ rumbeng a ‘panangtaripatotayo’ kadakuada?
◻ Kasanot’ panangmatmattay koma kadagiti “ganggannaet” ken “taga sabali a pagilian” a kaduatayo?
◻ Asino dagiti maikari iti naisangsangayan a konsiderasion ita?
◻ Kasano koma nga iyanninaw dagiti naisangsangayan nga okasion ti pudpudno nga espiritu ti kinamanagpadagus?
[Dagiti ladawan iti panid 16, 17]
Kadagiti naragsak nga okasion maipakitatay ti kinamanagpadagus kadagiti ganggannaet, ubbing nga awanan ama, kadagidiay adda iti amin-tiempo a serbisio, ken sabsabali pay a sangaili