Asidegen ti Nadayag a Wayawaya Maipaay Kadagiti Annak ti Dios
“Ti sangaparsuaan naipasakop iti kinabarengbareng . . . a maibatay iti namnama a ti sangaparsuaan a mismo mawayawayaanto met manipud iti pannakaadipen iti panagrupsa ket maaddaan iti nadayag a wayawaya dagiti annak ti Dios.”—ROMA 8:20, 21.
1. Kasano a nailadawan ti daton ni Jesus iti Aldaw ti Pannakaabbong?
INTED ni Jehova ti bugbugtong nga Anakna kas daton a panubbot a nangilukat iti dalan nga agturong iti nailangitan a biag para kadagiti 144,000 a tattao ken iti agnanayon a naindagaan a namnama para iti dadduma pay iti sangatauan. (1 Juan 2:1, 2) Kas nadakamat iti immuna nga artikulo, ti daton ni Jesus maipaay kadagiti Kristiano a nayanak iti espiritu ket nailadawan iti panangidatag ti nangato a padi ti Israel iti toro a kas daton gapu iti basolna, ti sangakabbalayanna, ken ti tribu ni Levi iti tinawen nga Aldaw ti Pannakaabbong. Iti dayta met la nga aldaw, mangidatag iti kalding a kas daton gapu iti basol dagiti amin a dadduma pay nga Israelita, no kasano a ti daton ni Kristo magunggonaanna ti intero a sangatauan. Ti nabiag a kalding simboliko nga ipanawna amin a basol dagiti tattao iti napalabas a tawen, ket saanen a masarakan pay idiay let-ang.a—Levitico 16:7-15, 20-22, 26.
2, 3. Ania ti kayat a sawen ti sasao ni Pablo a nailanad iti Roma 8:20, 21?
2 Kalpasan a dinakamatna ti namnama dagiti tattao nga agbalin a nailangitan nga “annak ti Dios,” kinuna ni apostol Pablo: “Ti sigagagar a panangsegga ti sangaparsuaan ket agur-uray iti pannakaipanayag dagiti annak ti Dios. Ta ti sangaparsuaan naipasakop iti kinabarengbareng, saan a babaen ti kabukbukodanna a nakem no di ket babaen kenkuana a nangipasakop iti dayta, a maibatay iti namnama a ti sangaparsuaan a mismo mawayawayaanto met manipud iti pannakaadipen iti panagrupsa ket maaddaan iti nadayag a wayawaya dagiti annak ti Dios.” (Roma 8:14, 17, 19-21) Ania ti kayat a sawen daytoy?
3 Idi naparsua kas perpekto a tao ni amatayo nga Adan, isu ket “anak ti Dios.” (Lucas 3:38) Gapu iti panagbasolna, ‘naadipen iti panagrupsa’ ket impatawidna daytoy a kasasaad iti sangatauan. (Roma 5:12) Impalubos ti Dios a mayanak dagiti tattao, a naipasangoda iti “kinabarengbareng” gapu iti kinaimperpekto a natawidda, ngem nangipaay iti namnama babaen ti “bin-i,” ni Jesu-Kristo. (Genesis 3:15; 22:18; Galacia 3:16) Dakdakamaten ti Apocalipsis 21:1-4 ti tiempo inton ‘awanen ti patay, panagleddaang, panagsangit, ken ut-ot.’ Tangay kari daytoy iti “sangatauan,” ipanamnamana kadatayo a ti baro a kagimongan dagiti tattao nga agbibiag ditoy daga iti sidong ti panagturay ti Pagarian masagrapdanto ti pannakaisubli ti naan-anay a salun-at iti panunot ken bagi ken agbiagdanto nga agnanayon kas “annak ti Dios” ditoy daga. Bayat ti Sangaribu a Tawen a Panagturay ni Kristo, dagiti natulnog a tattao ‘mawayawayaandanto manipud iti pannakaadipen iti panagrupsa.’ No nasungdoda ken Jehova iti maudi a pannubok, mawayawayaandanton nga agnanayon iti natawid a basol ken ipapatay. (Apocalipsis 20:7-10) Dagidiay adda ditoy daga nagun-oddanton “ti nadayag a wayawaya dagiti annak ti Dios.”
Kunada, “Umayka!”
4. Ania ti kayat a sawen ti ‘panangawat iti danum ti biag nga awan bayadna’?
4 Anian a nakaskasdaaw a namnama ti naipaay iti sangatauan! Di pakasdaawan a dagiti Kristiano a nayanak iti espiritu nga adda pay la ditoy daga sireregta nga idadauloda nga ipakaammo dayta kadagiti sabsabali! Kas karaman iti “nobia” ti naipadayag a Kordero, ni Jesu-Kristo, tungtungpalen dagiti napulotan a natda dagitoy a naimpadtuan a sao: “Ti espiritu ken ti nobia itultuloyda a kunaen: ‘Umayka!’ Ket ti asinoman a makangkangngeg kunaenna koma: ‘Umayka!’ Ket ti asinoman a mawaw umay koma; ti asinoman a mayat awatenna koma ti danum ti biag nga awan bayadna.” (Apocalipsis 21:2, 9; 22:1, 2, 17) Saan laeng a dagiti 144,000 a napulotan ti magunggonaan iti daton a panubbot ni Jesus. Agtultuloy nga agtigtignay ti espiritu ti Dios babaen kadagiti natda iti klase nobia ditoy daga a mangibagbaga iti “Umayka.” Maaw-awis a mangikuna iti “Umayka” ti siasinoman a makangngeg a mawaw iti kinalinteg, nga aprobetsarenna ti aglaplapusanan a probision ni Jehova maipaay iti pannakaisalakan.
5. Siasino ti pagragsakan dagiti Saksi ni Jehova a makatimpuyog?
5 Adda pammati dagiti Saksi ni Jehova iti probision ti Dios maipaay iti biag babaen ken ni Jesu-Kristo. (Aramid 4:12) Maragsakanda a makatimpuyog dagiti nasingpet panagpuspusona a tattao nga agtarigagay a mangammo kadagiti panggep ti Dios ken mangaramid iti pagayatanna. Silulukat dagiti Kingdom Hall-da kadagiti amin a mayat nga ‘umay ken umawat iti danum ti biag nga awan bayadna’ iti daytoy “panawen ti panungpalan.”—Daniel 12:4, NW.
Dagiti Panagbalbaliw iti Panaglabas ti Panawen
6. Kasano a nagtignay ti espiritu ti Dios kadagiti adipen ni Jehova iti nadumaduma a panawen?
6 Adda tiempo ti Dios a mangibanag kadagiti panggepna, ket apektaran daytoy ti pannakilangenna kadagiti tattao. (Eclesiastes 3:1; Aramid 1:7) Nupay immapay ti espiritu ti Dios kadagiti adipenna sakbay ti panawen Kristiano, saanda a nayanak kas naespirituan nga annakna. Ngem, nangrugi ken Jesus, dimtengen ti panawen nga usaren ni Jehova ti nasantuan nga espiritu a mamagbalin kadagiti dedikado a lallaki ken babbai kas annakna a mangtagikua iti nailangitan a tawid. Ket iti ngay kaaldawantayo? Dayta met laeng nga espiritu ti agtigtignay kadagiti “sabsabali a karnero” ni Jesus, ngem dina parnuayen kadakuada ti namnama ken tarigagay nga agbiag sadi langit. (Juan 10:16) Tangay panagbiag nga agnanayon iti paraiso a daga ti namnama nga inted ti Dios kadakuada, sirarag-o a supsuportaranda dagiti napulotan a natda iti panangasaba iti daytoy panawen a panagbalbaliw ti daan a lubong nga agturong iti nalinteg a baro a lubong ti Dios.—2 Pedro 3:5-13.
7. Ania a panagani ti pakaseknan idi dagiti Estudiante ti Biblia, ngem ania ti ammoda maipapan iti paraiso?
7 Inrugi ti Dios nga ‘iyeg dagiti adu nga annak iti kinadayag’ babaen ti pannakaiparukpok ti nasantuan nga espiritu idi Pentecostes 33 K.P., ken nalawag a nangituding iti tiempo a pannakakompleto ti naespirituan nga “Israel ti Dios” nga agdagup iti 144,000. (Hebreo 2:10; Galacia 6:16; Apocalipsis 7:1-8) Nangrugi idi 1879, masansan a nadakamat iti daytoy a magasin ti panagani mainaig kadagiti napulotan a Kristiano. Ngem ammo met idi dagiti Estudiante ti Biblia (maaw-awagan itan iti Saksi ni Jehova) a mangipapaay ti Kasuratan iti namnama a panagbiag nga agnanayon iti paraiso a daga. Kas pagarigan, kinuna ti Hulio 1883 a ruar ti Watch Tower: “No naipasdeken ni Jesus ti pagarianna, naparmeknan ti kinadakes, ken dadduma pay, agbalinto a paraiso daytoy daga, . . . ket agungarto iti dayta amin dagidiay adda iti tanem. Ket no tungpalenda dagiti lintegna mabalin nga agbiagda nga agnanayon iti dayta.” Iti panaglabas ti panawen, bimmassit dagiti maan-ani a napulotan, ket in-inut a naani iti organisasion ni Jehova dagidiay awanan iti nailangitan a namnama. Kabayatanna, inikkan ti Dios dagiti napulotan nga adipenna, dagiti Kristiano a nayanak manen, iti naisangsangayan a nauneg a pannakaawat.—Daniel 12:3; Filipos 2:15; Apocalipsis 14:15, 16.
8. Kasano a rimmang-ay ti pannakaawat maipapan iti naindagaan a namnama idi rugrugi ti dekada 1930?
8 Nangruna nanipud 1931, makitimtimpuyog iti kongregasion Kristiano dagidiay addaan naindagaan a namnama. Iti daydi a tawen, linawagan ni Jehova ti panunot dagiti natda kadagiti Kristiano a nayanak iti espiritu ket naawatanda a ti Ezequiel kapitulo 9 tuktukoyenna daytoy naindagaan a klase, a mamarkaan a maisalakan nga agturong iti baro a lubong ti Dios. Idi 1932 naawatanda a dagiti kasta nga agdama-aldaw nga arig karnero a tattao ket inladawan ni Jonadab (Jehonadab) a kadua ni Jehu. (2 Ar-ari 10:15-17) Idi 1934 naibatad a “dagiti Jonadab” rumbeng nga “ikonsagrar,” wenno idedikarda, ti bagbagida iti Dios. Idi 1935, ti “dakkel nga umariwekwek,” wenno “dakkel a bunggoy”—a naipagarup idi a sumegunda a naespirituan a klase nga agbalin a ‘kakadua’ ti nobia ni Kristo idiay langit—ket naipabigbig kas sabsabali a karnero nga addaan naindagaan a namnama. (Apocalipsis 7:4-15; 21:2, 9; Salmo 45:14, 15) Ket nangruna nanipud 1935, idadaulo dagiti napulotan ti panangbirok kadagiti nalinteg a tattao nga agtarigagay nga agbiag nga agnanayon iti paraiso a daga.
9. Kalpasan ti 1935, apay nga insardeng ti sumagmamano a Kristiano ti makiraman kadagiti emblema iti Pangrabii ti Apo?
9 Kalpasan ti 1935, simmardengen a makiraman dagiti dadduma a Kristiano a makiramraman idi iti tinapay ken arak iti Pangrabii ti Apo. Apay? Agsipud ta nabigbigda a ditoy daga, saan nga idiay langit, ti namnamada. Kinuna ti maysa a babai a nabautisaran idi 1930: “Nupay maibilang idi a maitutop ti [makiraman], nangruna kadagiti nareregta nga amin-tiempo a ministro, saanak a pulos nakombinsir nga addaanak iti nailangitan a namnama. Kalpasanna, idi 1935, naibatad kadakami nga adda maur-urnong a dakkel a bunggoy nga addaan namnama nga agbiag nga agnanayon ditoy daga. Adu kadakami ti naragsakan a makaammo a karamankami iti dayta a dakkel a bunggoy, ket insardengmin ti makiraman kadagiti emblema.” Nabaliwan met uray ti linaon dagiti Nakristianuan a publikasion. Nupay dagiti publikasion kadagiti naglabas a tawen ket nairanta a nangnangruna kadagiti pasurot ni Jesus a nayanak iti espiritu, manipud idi 1935 mangipapaay Ti Pagwanawanan ken dadduma pay a literatura ti ‘matalek nga adipen’ iti naespirituan a taraon nga agpaay nga agpadpada kadagiti napulotan ken dagiti kakaduada nga addaan naindagaan a namnama.—Mateo 24:45-47.
10. Kasano a nalabit masuktan ti di matalek a napulotan?
10 Ipapantayon a di nagmatalek ti maysa a napulotan. Adda kadi sumukat? Iti panangilawlawagna iti simboliko a kayo nga olibo, impakita ni Pablo nga adda. (Roma 11:11-32) No kasapulan a masuktan ti maysa a nayanak iti espiritu, nalabit ited ti Dios ti nailangitan a pannakaayab iti maysa a mapagulidanan ti pammatina iti sagrado a panagserbi kenkuana iti adu a tawen.—Idiligyo ti Lucas 22:28, 29; 1 Pedro 1:6, 7.
Dagiti Adu a Panggapuan nga Agyaman
11. Aniaman ti namnamatayo, ania ti ipatalged kadatayo ti Santiago 1:17?
11 Sadinoman ti pagserserbiantayo ken Jehova a simamatalek, ipaayna dagiti kasapulantayo ken penkenna dagiti umiso a tarigagaytayo. (Salmo 145:16; Lucas 1:67-74) Addaantay man iti napaypayso a nailangitan a namnama wenno ditoy daga ti namnamatayo, adu ti nasayaat a panggapuantayo nga agyaman iti Dios. Kanayon nga agpaay iti pagimbagan dagidiay mangay-ayat kenkuana ti ar-aramidenna. Kinuna ni adalan a Santiago a “tunggal naimbag a sagut ken tunggal naan-anay a rangkap aggapu iti ngato, ta bumaba dayta manipud iti Ama dagiti nailangitan a lawag,” ni Jehova a Dios. (Santiago 1:17) Usigentayo ti sumagmamano kadagitoy a sagut ken bendision.
12. Apay a maikunatayo nga inikkan ni Jehova dagiti amin a matalek nga adipenna iti nakaskasdaaw a namnama?
12 Inikkan ni Jehova ti tunggal matalek nga adipenna iti nakaskasdaaw a namnama. Inayabanna dagiti dadduma iti nailangitan a biag. Kadagiti saksina sakbay ti panawen Kristiano, impaay ni Jehova ti nakaskasdaaw a namnama a panagungar iti biag nga agnanayon ditoy daga. Kas pagarigan, adda pammati ni Abraham iti panagungar ket inur-urayna “ti siudad nga addaan kadagiti pudpudno a pamuon”—ti nailangitan a Pagarian nga iti sidong dayta mapagungarto ditoy daga. (Hebreo 11:10, 17-19) Maminsan pay, iti daytoy panawen ti panungpalan, inikkan ti Dios dagiti minilion a tattao iti namnama nga agbiag nga agnanayon iti paraiso a daga. (Lucas 23:43; Juan 17:3) Rumbeng laeng nga agyaman unay ti siasinoman nga inikkan ni Jehova iti kasta a naindaklan a namnama.
13. Kasano nga agtigtignay ti nasantuan nga espiritu ti Dios iti ilina?
13 Ipapaay ni Jehova ti nasantuan nga espirituna kas sagut iti ilina. Napulotan iti nasantuan nga espiritu dagiti Kristiano a nakaawat iti nailangitan a namnama. (1 Juan 2:20; 5:1-4, 18) Kaskasdi, tultulongan ken iwanwanwan ti espiritu dagiti adipen ti Dios nga addaan naindagaan a namnama. Maysa ni Moises kadagitoy, nga addaan idi iti espiritu ni Jehova, kas kadagiti 70 a lallaki a nadutokan a tumulong kenkuana. (Numeros 11:24, 25) Iti panangimpluensia ti nasantuan nga espiritu, nagserbi ni Bezalel kas eksperto a trabahador mainaig iti tabernakulo ti Israel. (Exodo 31:1-11) Adda idi ti espiritu ti Dios kada Gideon, Jefte, Samson, David, Elias, Eliseo, ken dadduma pay. Nupay pulos a saan a maiyeg iti nailangitan a kinadayag dagitoy a tattao idi ugma, inwanwan ken tinulongan ida ti nasantuan nga espiritu, kas kadagiti sabsabali a karnero ni Jesus itatta. No kasta ngarud, ti kaadda kadatayo ti espiritu ti Dios dina kaipapanan a naayabantayo iti nailangitan a biag. Nupay kasta, mangiwanwan ti espiritu ni Jehova, tulongannatayo a mangasaba ken mangitungpal iti dadduma pay nga annongen nga inted ti Dios, ikkannatayo iti di gagangay a bileg, ken patanorenna kadatayo dagiti bungana nga ayat, rag-o, talna, mabayag a panagitured, kinamanangngaasi, kinaimbag, pammati, kinaalumamay, ken panagteppel. (Juan 16:13; Aramid 1:8; 2 Corinto 4:7-10; Galacia 5:22, 23) Saan kadi a rebbeng nga agyamantayo gapu iti daytoy naayat a sagut a naggapu iti Dios?
14. Kasanotay a magunggonaan kadagiti sagut ti Dios a pannakaammo ken sirib?
14 Ti pannakaammo ken sirib ket sagsagut a naggapu iti Dios a rebbeng a pagyamanantayo, idiay langit man wenno ditoy daga ti namnamatayo. Ti umiso a pannakaammo maipapan ken Jehova tulongannatayo a ‘mangsigurado kadagiti napatpateg a bambanag’ ken ‘magna a maikari ken Jehova maipaay iti panggep a panangay-ayo a naan-anay kenkuana.’ (Filipos 1:9-11; Colosas 1:9, 10) Agserbi ti nadiosan a sirib kas proteksion ken bagnos iti biag. (Proverbio 4:5-7; Eclesiastes 7:12) Naibatay iti Sao ti Dios ti pudno a pannakaammo ken sirib, ket dagiti sumagmamano a natda a napulotan nangnangruna a maallukoyda iti ibagbagana maipapan iti nailangitan a namnamada. Nupay kasta, ti panangipateg iti Sao ti Dios ken nasayaat a pannakaawat iti dayta dina ipasimudaag nga inayabannatayo ti Dios iti nailangitan a biag. Dagiti lallaki a kas kada Moises ken Daniel ti nangisurat iti dadduma a paset ti Biblia, ngem mapagungardanto ditoy daga. Idiay langit man wenno ditoy daga ti namnamatayo, umaw-awattayo amin iti naespirituan a taraon babaen ti “matalek ken masirib nga adipen” nga inanamongan ni Jehova. (Mateo 24:45-47) Anian a yamantayo amin iti pannakaammo a nagun-odtayo!
15. Ania ti maysa kadagiti kapatgan a sagut ti Dios, ket kasano ti panangmatmatyo iti dayta?
15 Ti maysa kadagiti kapatgan a sagut ti Dios ket ti daton a panubbot ni Jesus a siaayat nga impaayna, a pakagunggonaantayo, idiay langit man wenno ditoy daga ti namnamatayo. Ti Dios inayatna ti sangatauan “iti kasta unay isu nga intedna ti bugbugtong nga Anakna, tapno tunggal maysa a mangalagad iti pammati kenkuana saan koma a madadael no di ket maaddaan iti agnanayon a biag.” (Juan 3:16) Ket ti ayat ni Jesus ti nangtignay kenkuana a ‘mangted iti kararuana a subbot a kasukat dagiti adu.’ (Mateo 20:28) Kas inlawlawag ni apostol Juan, ni Jesu-Kristo ti “pangikappia a sakripisio a maipaay kadagiti basoltayo [ti basbasol dagiti napulotan], ngem saan a maipaay kadatayo laeng no di ket maipaay met iti intero a lubong.” (1 Juan 2:1, 2) Gapuna, amintayo rebbeng nga agyamantayo unay gapu iti daytoy naayat a probision maipaay iti pannakaisalakan nga agturong iti biag nga agnanayon.b
Addakayto Kadi?
16. Ania a napateg nga okasion ti maangay kalpasan ti ilelennek ti init inton Abril 11, 1998, ket siasino dagiti rebbeng a dumar-ay?
16 Ti panagyaman iti subbot nga inted ti Dios babaen ti Anakna rebbeng a gutugotennatayo a mapan kadagiti Kingdom Hall wenno iti dadduma pay a lugar a pagtataripnongan dagiti Saksi ni Jehova kalpasan ti ilelennek ti init inton Abril 11, 1998, tapno intay laglagipen ti ipapatay ni Kristo. Idi inrugina daytoy nga okasion a kaduana dagiti matalek nga apostolna iti maudi a rabii ti biagna ditoy daga, kinuna ni Jesus: “Itultuloyyo nga aramiden daytoy kas panglaglagip kaniak.” (Lucas 22:19, 20; Mateo 26:26-30) Makiraman dagiti sumagmamano a napulotan a natda iti awan lebadurana a tinapay, a mangirepresentar iti awanan basol a natauan a bagi ni Jesus, ken iti puro a nalabaga nga arak, a mangiladawan iti darana a naiparukpok kas daton. Dagiti laeng Kristiano a nayanak iti espiritu ti rumbeng a makiraman agsipud ta isuda laeng ti naiyeg iti baro a tulag ken iti tulag maipaay iti Pagarian ken addaan iti di masupiat a pammaneknek ti nasantuan nga espiritu ti Dios a nailangitan ti namnamada. Minilion a sabsabali pay ti tumabunonto kas nadayaw a managpaliiw nga agyamyaman iti ayat nga impakita ti Dios ken ni Kristo mainaig iti daton ni Jesus a mamagbalin a posible iti biag nga agnanayon.—Roma 6:23.
17. Ania ti rebbeng a laglagipentayo maipapan iti pannakapulot iti espiritu?
17 Gapu kadagiti dati a narelihiosuan a pammatida, nasaem a rikna gapu iti ipapatay ti patpatgenda, dagiti rigat a kabuyog ti biag ditoy daga, wenno ti pannakarikna nga inikkan ida ni Jehova iti naisangsangayan a parabur, mabalin a sibibiddut nga ipagarup ti dadduma nga agpaay kadakuada ti nailangitan a biag. Ngem laglagipentay koma amin a dinatay bilbilinen ti Kasuratan a makiraman kadagiti emblema iti Memorial tapno ipakita ti panagyamantayo iti daton a panubbot ni Kristo. Maysa pay, ti pannakapulot iti espiritu ‘agpannuray, saan nga iti daydiay agtartarigagay wenno uray iti daydiay agtartaray, no di ket iti Dios,’ Daydiay namagbalin ken Jesus kas naespirituan nga Anakna ken mangyeg kadagiti 144,000 laeng a dadduma pay nga annak iti kinadayag.—Roma 9:16; Isaias 64:8.
18. Aniada a bendision ti agur-uray iti kaaduan kadagiti agserserbi ken Jehova ita?
18 Biag nga agnanayon iti paraiso a daga ti inted ti Dios a namnama ti kaaduan a tattao nga agserserbi ken Jehova kadagitoy maudi nga al-aldaw. (2 Timoteo 3:1-5) Din agbayag, tagiragsakendanto daytoy nakaskasdaaw a paraiso. Addanto dagiti prinsipe a mangimaton ditoy daga iti sidong ti nailangitan a turay. (Salmo 45:16) Natalnanto ti kasasaad, ta dagiti agnaed iti daga tungpalendanto dagiti linteg ti Dios ken adunto pay ti masursuroda maipapan kadagiti dalan ni Jehova. (Isaias 9:6, 7; Apocalipsis 20:12) Adunto ti trabaho nga aramiden, panangbangon kadagiti pagtaengan ken panangaywan iti daga. (Isaias 65:17-25) Ken panunotenyo ti naragsak a panagtitipon manen dagiti pamilia inton agungar dagiti natay! (Juan 5:28, 29) Kalpasan ti maudi a pannubok, awanton amin a kinadakes. (Apocalipsis 20:7-10) Ket iti agnanayon, mapnonto ti daga kadagiti perpekto a tattao a ‘nawayawayaan manipud iti pannakaadipen iti panagrupsa ken addaan iti nadayag a wayawaya dagiti annak ti Dios.’
[Dagiti Footnote]
a Kitaenyo ti Insight on the Scriptures, Tomo 1, panid 225-6.
Kasanoyo a Sungbatan?
◻ Ania ti kayat a sawen ti ‘panangawat iti danum ti biag nga awan bayadna’?
◻ Idiay langit man wenno ditoy daga ti namnamatayo, ania dagiti panggapuantayo nga agyaman iti Dios?
◻ Ania a tinawen nga okasion ti rebbeng a tabunuantay amin?
◻ Ania ti manamnama iti masanguanan ti kaaduan iti ili ni Jehova?
[Ladawan iti panid 18]
Minilion ti ‘umaw-awat iti danum ti biag nga awan bayadna.’ Maysaka kadi kadakuada?