Dagiti Saludsod Manipud Kadagiti Agbasbasa

Agingga iti ania a masapul nga agkedked ti matalek a Kristiano nga asawa a babai no idiborsio ni lakayna?

Idi impasdekna ti panagasawa, kinuna ti Dios a rumbeng nga ‘agtipon’ ti lalaki ken ti asawana. (Genesis 2:18-24) Immadu ti parikut iti panagasawa idi nagbalin nga imperpekto ti tattao. Ngem pagayatan ti Dios nga agtipon koma latta ti agassawa. Kastoy ti insurat ni apostol Pablo: “Kadagiti naasawaan a tattao mangtedak kadagiti pammilin, kaskasdi a saan a siak no di ket ti Apo, a ti babai saan a sumina iti asawana; ngem no isu agpayso a sumina, agtalinaed koma a di makiasawa wenno no saan makikappia manen iti asawana; ket ti lalaki dina koma panawan ti asawana.”​—1 Corinto 7:10, 11.

Ipasimudaag dayta a kadagiti imperpekto a tattao, adda mangayat a mangisina iti asawana. Kas pagarigan, kinuna ni Pablo nga “agtalinaed koma a di makiasawa” ti agassawa a nagsina. Apay a kasta? Bueno, agassawada pay la ngamin iti imatang ti Dios uray simmina ti maysa kadakuada. Kasta ti kuna ni Pablo gapu iti pagalagadan nga impasdek ni Jesus para iti Nakristianuan a panagasawa: “Siasinoman a mangidiborsio iti asawana a babai, malaksid iti pakaibatayan a pannakiabig [Griego, por·neiʹa], ket mangasawa iti sabali makaaramid iti pannakikamalala.” (Mateo 19:9) Wen, ti “pannakiabig” wenno seksual nga imoralidad ti kakaisuna a pakaibatayan ti Nainkasuratan a diborsio a mangwaswas iti panagasawa. Iti kaso a tinukoy ni Pablo, nalawag a di nakaaramid iti imoralidad ti asinoman kadagiti agassawa. Gapuna, saan a nawaswas daydi a panagasawa iti imatang ti Dios nupay nagsinada.

Kalpasanna, dinakamat ni Pablo ti kasasaad ti pudno a Kristiano a di manamati ti asawana. Usigenyo ti bilin ni Pablo: “No ti di mamati mangrugi a sumina, bay-an a sumina; ti kabsat a lalaki wenno ti kabsat a babai di paadipen iti sidong dagiti kasta a kasasaad, no di ket ti Dios inayabannakayo iti talna.” (1 Corinto 7:12-16) Ania ti nasken nga aramiden ti matalek nga asawa a babai no insina ti di manamati a lakayna, nga agkiddaw pay iti legal a panagdiborsioda?

Nalabit kayat ti babai a dida agsina. Mabalin nga ay-ayatenna pay la ni lakayna, a pampanunotenna ti emosional ken seksual a kasapulanda nga agassawa, ken ammona a kasapulanda nga agiina ti material a suporta. Mabalin met a siinanama nga addanto tiempo nga agbalin a manamati ni lakayna ken maisalakanto. Ngem no ni lakayna ti nangaramid iti addang tapno mawaswas ti panagasawada (babaen ti di nainkasuratan a pakaibatayan), “bay-an [ti babai] a sumina [ni lakayna],” kas insurat ni Pablo. Agaplikar met daytoy no ti mamati nga asawa a lalaki salungasingenna ti paglintegan ti Dios iti panagasawa ket ipapilitna ti makisina.

Ngem iti kasta a kasasaad, nalabit makita ti asawa a babai a kasapulanda nga agiina ti legal a proteksion. Iti ania a pamay-an? Kayatna nga agtalinaed kenkuana dagiti dungdunguenna nga annak tapno mataripato ken maisurona ida iti moral, ken mayukuokna kadakuada ti pammati a maitunos kadagiti nasayaat a sursuro ti Biblia. (2 Timoteo 3:15) Mabalin a maabuso dagiti kalinteganna gapu iti diborsio. Gapuna, nalabit mangala iti abogadona tapno mataginayon ti kalinteganna a mangaywan iti annakda ken maobligar ni lakayna a mangsuporta iti pamilia nga inabandonana. Iti sumagmamano a lugar, ti babai a di umanamong iti pannakaidiborsiona mabalin a pirmaanna dagiti legal a dokumento a nakailanadan dagiti probision agpaay iti pannakaaywan ti annak ken pinansial a suporta, a dina anamongan ti kalikagum ni lakayna a makidiborsio. Ngem iti dadduma a paset, ipamatmat ti dokumento nga anamonganna ti diborsio; no ngarud nakikamalala ni lakayna, ti panagpirma ti asawa a babai kadagitoy ti pakakitaan nga ilaksidna ni lakayna.

Adu a kaarruba ken kakongregasion ti di makaammo kadagiti detalye, no ti panagdiborsio ket naibasar kadagiti Nainkasuratan a rason wenno saan. Isu a sakbay a mapasamak dayta, nasayaat no pakaammuan ti asawa a babai (nasaysayaat no suratanna) ti mamangulo a manangaywan ken ti maysa pay a panglakayen ti kongregasyon maipapan kadagiti detalye. Iti kasta, adda dagiti impormasion a pangibatayan no bilang ta adda mangkuestion​—iti agdama wenno iti masanguanan​—iti panagdiborsioda.

Repasuentayo ti sasao ni Jesus: “Siasinoman a mangidiborsio iti asawana a babai, malaksid iti pakaibatayan a pannakiabig, ket mangasawa iti sabali makaaramid iti pannakikamalala.” No nakikamalala ti asawa a lalaki ngem dina kayat a waswasen ti panagasawada, masapul nga ikeddeng ti babai (ti awan basolna iti ehemplo ni Jesus) no pakawanenna ken makidenna pay wenno laksidenna ni lakayna. Saan a kinaimoral no pakawanen ken awatenna ni lakayna.​—Oseas 1:1-3; 3:1-3.

Iti kaso a ti nakikamalala nga asawa a lalaki ti makidiborsio, mabalin a kayat pay laeng a pakawanen ti asawa a babai, a mangnamnama nga agsinnubliananda. Maibatay iti konsiensia ken kasasaadna, adda kenkuana no dina anamongan ti panangidiborsio ni lakayna. Iti dadduma a lugar, ti babai a di umanamong mabalinna a pirmaan dagiti dokumento a naglaon iti kontrata ti panangaywan iti annak ken ti pinansial a suporta ngem awan sagudayenna koma a kayatna nga agdiborsioda; ti panagpirmana a mismo kadagita a dokumento dina ipasimudaag nga ilaksidna ni lakayna. Ngem iti dadduma a lugar, nalabit papirmaenda ti di umanamong nga asawa a babai kadagiti dokumento a mangibagbaga a kayatna ti makidiborsio; ti panagpirmana kadagita ket pammaneknek nga ilaksidna ti nakabasol a lakayna.

Iti daytoy a kasasaad, nasayaat no ited ti babai kadagiti panglakayen ti kongregasion ti maysa a surat a naglaon kadagiti inaramidna nga addang ken ti panangmatmatna kadagita tapno maliklikan ti di panagkikinnaawatan. Mabalin nga ilanadna a naibaganan ken lakayna a desidido a mangpakawan ken makitipon latta kenkuana. Dayta ti mangipakita a naipagna ti diborsio nupay dina kayat ti makidiborsio; sidadaan a pakawanenna ni lakayna, imbes nga ilaksidna. Kalpasan ngarud nga inlawlawagna nga isut’ sitatallugod a mangpakawan ken makitipon latta, ti panangpirmana kadagiti dokumento a mangilawlawag laeng no kasano a mataming dagiti pinansial a banag ken/wenno ti pannakaaywan ti annak ket saan a mangipasimudaag nga inlaksidna ni lakayna.a

No napatalgedan a sitatallugod ti babai a mangpakawan uray kalpasan a nagdiborsiodan, saanda a nawaya ken lakayna a mangasawa wenno makiasawa iti sabali. No ti awan basolna nga asawa ket sidadaan a mamakawan ngem di awaten dayta ti nakabasol nga asawa, sa kalpasanna ket agdesision met laeng nga isinana ti nakabasol nga asawana gapu iti imoralidad nga inaramidna, agpadpadadanto ngarud a nawayawayaan. Impakita ni Jesus a kalintegan ti awan basolna nga asawa ti mangaramid iti kasta a desision.​—Mateo 5:32; 19:9; Lucas 16:18.

[Footnote]