Pakasaritaan ti Biag
Naragsak ken Agyamyaman iti Laksid ti Nasaem a Pukaw
KAS INSALAYSAY NI NANCY E. PORTER
Hunio 5, 1947 idi, nabara a rabii iti Bahamas, dagiti isla iti abagatan a daya a kosta ti Estados Unidos. Dimi ninamnama ken ni George a lakayko a bisitaennakami ti maysa nga opisial ti imigrasion. Inyawatna kadakami ti maysa a surat a mangibagbaga a saankamin a maawat kadagiti isla ket “pumanaw[kamin] a madagdagus iti kolonia!”
DAKAMI ken George ti kaunaan a misionero dagiti Saksi ni Jehova a dimteng ditoy Nassau, ti kadakkelan a siudad iti Bahamas. Naibaonkami ditoy apaman a nakagraduarkami iti maikawalo a klase ti Gilead, eskuelaan idiay makin-amianan a paset ti New York a para kadagiti misionero. Ania ti naaramidanmi ta pagtalawendakami metten kalpasan laeng ti tallo a bulan a kaaddami? Ket kasano a kalpasan ti nasurok a 50 a tawen, addaak pay laeng ditoy?
Pannakasanay Maipaay iti Ministerio
Ni Harry Kilner a tatangko ket napigsa nga impluensia iti nagbanagan ti biagko. Nagbalin nga ekselente a pagulidanak, ta adu a sakripisio ti inaramidna tapno agbalin a maysa kadagiti Saksi ni Jehova. Nupay saan unay a nasayaat ti salun-atna, gistay kada ngudo ti lawas a nangaskasaba, a sireregta nga inyun-unana dagiti interes ti Pagarian. (Mateo 6:33) Nagkurangkami unay iti pinansial, ngem ti sapateriana ti nagbalin a sentro ti naespirituan nga aktibidad idiay Lethbridge, Alberta, Canada, idi dekada 1930. Manipud kaadda ti puotko, malaglagipko unay dagiti amin-tiempo a ministro dagiti Saksi ni Jehova, a maaw-awagan payunir, a simmarsarungkar iti pagtaenganmi ken nangiranranud kadagiti kapadasanda.
Idi 1943, nangrugiak nga agpayunir iti asideg ti Fort Macleod ken Claresholm, Alberta. Maparparitan idin ti trabaho a panangasaba idiay Canada gapu iti di umiso nga impormasion nga insaknap dagiti bumusbusor kabayatan ti Gubat Sangalubongan II. Agarup 100 kilometro ti saknapan ti teritoriami, ngem yantangay kaub-ubingan ken kapigpigsaanmi, saanmi nga ingginggina ti panagbisikleta wenno pannagna a mangdanon kadagiti babassit a komunidad ken taltalon iti dayta a lugar. Kabayatan daytoy a tiempo, naaddaanak iti gundaway a bumisita iti sumagmamano a nagraduar iti Gilead, ket dagiti kapadasanda ti nangtukay iti tarigagayko nga agbalin a misionera.
Idi 1945, nakiasawaak ken George Porter a taga Saskatchewan, Canada. Naregta a Saksi dagiti dadakkelna sipud pay 1916, ket pinilina met a karera ti amin-tiempo a ministerio. Ti napintas a Lynn Valley idiay North Vancouver, Canada, ti immuna a nagserbianmi. Di nagbayag kalpasanna, naawiskami idiay Gilead.
Iti panaglabas dagiti tawen, adda dagiti nakasaritak a nagraduar iti nadumaduma a seminario iti teolohia ket nakitak no kasano a ti panagadalda iti teolohia pinakapuyna ti pammatida iti Dios ken iti Biblia a Saona. No idilig, ti naadalmi idiay Gilead pinatademna ti abilidadmi nga agpanunot ken, kangrunaanna, pinabilegna ti pammatimi ken ni Jehova a Dios ken iti Saona. Naibaon dagiti kaklasemi idiay China, Singapore, India, pagpagilian iti Africa, South America, ken dadduma pay. Malaglagipko pay ti gagarmi idi naammuanmi a kadagiti tropikal nga isla ti Bahamas ti pakaibaonanmi.
No Kasano a Nakapagtalinaedkami
Nabiit ti biahemi a nagpa-Bahamas no idilig kadagiti nakaibaonan dagiti kaklasemi. Di nagbayag, tagtagiragsakenmin ti nabara a paniempo, asul a tangatang, pangasulen a berde a dandanum, narangrang ti kolorna a patpatakder, ken di mabilang a bisikleta. Ngem ti kaunaan a nakatukay unay iti atensionko isu ti bassit a grupo ti lima a Saksi a nagur-uray kadakami idi simmangpet ti barko. Nasapa a naammuanmi a ti kultura ditoy ket adayo a naiduma iti nakairuamanmi. Kas pagarigan, naidawat ken lakayko a sardengannak nga awagan iti sweetheart iti publiko, ta kadawyanna a maus-usar laeng dayta a sao para iti relasion iti ruar ti panagasawa.
Saan a nagbayag, di umiso nga inakusardakami dagiti klero a kas Komunista, ta dida kayat ti nawaya a pannakipulapolmi kadagiti umili. Nagresultaanna, nabilinkami a pumanaw iti pagilian. Ngem dagiti Saksi—awan pay 20 ti bilangda kadagiti isla kadagidi a tiempo—dagus a nanggun-odda iti rinibu a pirma tapno idawatda a mapalubosankami nga agtalinaed. Gapuna, nabaliktad ti bilin maipapan iti pannakapatalawmi.
Agturong iti Baro a Teritoria
Ti kinapudno a masarakan iti Biblia ket napartak ti irurusingna kadagiti puso dagidiay mangay-ayat iti Dios, isu nga ad-adu pay a misionero a nagraduar idiay Gilead ti naibaon iti Bahamas. Ket idi 1950, naipasdek ti maysa a sanga nga opisina. Sangapulo a tawen kalpasanna, bimmisita iti Bahamas ni Milton Henschel, kameng ti staff iti hedkuarter idiay Brooklyn, New York, ket sinaludsodanna dagiti misionero no adda mayat a mapan manglukat iti trabaho a panangasaba iti sabali nga isla iti Bahamas. Nagboluntariokami ken ni George, ket daydi ti rugi ti nagangayanna a 11 a tawen a panaggianmi iti Long Island.
Kas maysa kadagiti adu nga isla a mangbukel iti Bahamas, daytoy nga isla ket 140 kilometro ti kaatiddogna ken agarup 6 kilometro ti kaakabana, ket kadagidi nga aldaw, awanan kadagiti makunkuna nga ili. Agarup 50 ti balbalay iti Clarence Town, a kabeserana. Kasla idi ugma ti biag ditoy, ta awan koriente, gripo, paglutuan iti uneg ti balay, ken awan dagiti tubo ti danum. Isu a kasapulan nga iruammi ti bagbagimi iti makunkuna a biag iti naiputputong nga isla. Paborito a pagtutungtongan ditoy ti salun-at dagiti umili. Nasursuromi a no kumablaawkami, saanmi nga ibagbaga ti, “Komustaka ita nga aldaw?” ta masansan a ti sungbat ket nakaat-atiddog a salaysay maipapan iti intero a medikal a pakasaritaan ti tao a katungtongmi.
Kaaduanna a manipud iti maysa a kosina sa mapan iti sabali a kosina ti wagas a panangasabami agsipud ta gagangay a masarakan dagiti tattao iti pan-aw ti atepna a kosinada iti ruar ti balay ken ayan ti dalikan. Dagiti komunidad ket buklen dagiti napanglaw ngem naayat a mannalon wenno mangngalap. Saan laeng a relihioso ti kaaduan kadakuada no di pay ket managanitoda. Dagiti di gagangay a pagteng ket kadawyan a maitarusan kas tanda.
Basta sumrek lattan nga awan aniamanna dagiti klero kadagiti pagtaengan dagiti tattao sada pigisen ti naibatay-Biblia a literatura nga imbatimi kadagita a tattao. Butbutngenda dagiti managalikaka, ngem saan nga amin ket napagtakrotda. Kas pagarigan, maysa a naparagsit a baket nga agtawen iti 70 ti di nagbuteng. Kayatna a maawatan a mismo ti Biblia, ket idi agangay, nagbalin a Saksi agraman ti adu a sabsabali pay. Bayat nga umad-adu ti masarakanmi nga interesado a tattao, masapul nga agmaneho ni George iti 300 kilometro iti dadduma a Domingo, a tumultulong iti kas kadagitoy a tumabuno kadagiti gimong.
Kadagidi immuna a bulan nga awan pay ti kaduami a Saksi, tinaginayonmi ken ni George ti espiritualidadmi babaen ti panangangaymi kadagiti amin a regular a Nakristianuan a gimong. Kanayonanna, sisasaet a sinurotmi ti programa a panagadal iti leksion iti magasin a Watchtower kada rabii ti Lunes ken ti panagbasa iti Biblia. Binasami met amin a ruar ti The Watchtower ken Awake! apaman a maawatmi ida.
Natay ni tatangko bayat ti kaaddami iti Long Island. Idi kalgaw ti 1963, inyurnosmi nga umay agnaed ni Nanangko iti asideg. Nupay baketen, nayadaptarna a nalaing ti bagbagina ket nagnaed iti Long Island agingga iti ipapatayna idi 1971. Itatta, addan kongregasion iti Long Island, ket adda metten kabarbaro a Kingdom Hall sadiay.
Maysa a Nasaem a Karit
Idi 1980, nadlaw ni George a mangrugin nga agkapuy ti salun-atna. Daytan ti nangrugian ti maysa kadagiti kasasaeman a pagteng iti biagko—ti pannakakitak nga agsagsagaba iti Alzheimer’s disease ti dungdungnguek nga asawa, katrabahuan, ken kadua. Nagbaliw ti intero a personalidadna. Ti maudi ken kakaruan a paset ket nagpaut iti agarup uppat a tawen sakbay ti ipapatayna idi 1987. No la ket kabaelanna, kuyogennak idi a mangasaba ken makigimong, nupay adu a daras a pagsangitennak no makitak ti panangikarigatanna. Pudno a makaliwliwa ti nabuslon nga ayat manipud kadagiti Kristiano a kakabsatmi, ngem kasta unay pay laeng ti pannakailiwko kenkuana.
Ti maysa kadagiti kapatgan a banag iti panagasawami ken George isut’ naynay ken makaay-ayo a panagsarsaritami. Itan ta awanen ni George, ad-adda pay nga agyamanak ken Jehova ta aw-awisenna dagiti adipenna nga ‘agkararagda a di agressat,’ a ‘reggetanda ti agkararag,’ ken aprobetsarenda ti “amin a langa ti kararag.” (1 Tesalonica 5:17; Roma 12:12; Efeso 6:18) Makaliwliwa a maammuan a maseknan ni Jehova iti pagimbagantayo. Pudno unay a mariknak ti kas iti inkanta ti salmista: “Bendito koma ni Jehova, nga inaldaw a mangbagkat iti awit maipaay kadatayo.” (Salmo 68:19) Ti panangtaming iti biag kada aldaw, panangakseptar kadagiti limitasionko, ken panagyaman gapu kadagiti bendision nga iyeg ti tunggal aldaw, kas imbalakad ni Jesus, ket pudno nga isu ti kasayaatan a wagas ti panagbiag.—Mateo 6:34.
Dagiti Makaparagsak a Gunggona nga Itden ti Ministerio
Ti panagtalinaed nga okupado iti Nakristianuan a ministerio ti timmulong kaniak a saan nga aglablabes a manglagip iti napalabas. Gapuna, naparmekko dagiti rikna a mabalin nga agbanag iti nakaro a leddaang. Ti panangisuro iti Biblia iti sabsabali ti naisangsangayan a gubuayan ti rag-ok. Nangipaay dayta iti naurnos a naespirituan a rutina a nangted iti direksion ken nangpatalged iti biagko.—Filipos 3:16.
Naminsan, tineleponuannak ti maysa a babai a kinaskasabaak 47 a tawen ti napalabasen. Isu ket balasang ti maysa kadagiti kaunaan nga inyadalanmi iti Biblia idi simmangpetkami iti Bahamas idi 1947. Nagbalin a Saksi ni Jehova ti nanangna, tatangna, ken amin a kakabsatna a lallaki ken babbai a kas met laeng ti kaaduan kadagiti annakda ken appokoda. Kinapudnona, nasurok nga 60 a kameng ti pamilia daytoy a babai ti nagbalin a Saksi. Ngem pulos a saanna pay nga inawat ti kinapudno a masarakan iti Biblia. Nupay kasta, sisasagana met laengen nga agbalin nga adipen ni Jehova a Dios. Anian a makaparagsak ti pannakakita nga immadu agingga iti nasurok a 1,400 dagidi sumagmamano laeng a Saksi a nasangpetanmi iti Bahamas!
No dadduma, damagen kaniak dagiti tattao no saanak a masayangan a saan a naaddaan iti annak. Siempre, mabalin a bendision ti maaddaan iti annak. Ngem, ti ayat a patinayon nga impakita kaniak dagiti naespirituan nga annakko, appoko, ken appokok-iti-tumeng ti nalabit di pay napadpadasan dagiti amin a pudno a nagannak. Talaga a dagidiay ‘agaramid iti naimbag’ ken “nabaknang iti nasayaat nga ar-aramid” ti kararagsakan a tattao. (1 Timoteo 6:18) Dayta ti gapuna nga agtultuloy nga okupadoak iti ministerio, no la ket ta ipalubos ti salun-atko.
Maysa nga aldaw iti opisina ti dentista, inasitgannak ti maysa nga agtutubo a babai ket kinunana, “Dinak am-ammo, ngem am-ammoka, ket kayatko laeng a maammuam nga ay-ayatenka.” Sana inestoria no kasano a naammuanna ti kinapudno manipud iti Biblia ken anian a yamanna ta immaykami a misionero iti Bahamas.
Iti sabali pay a gundaway, idi nagsubliak manipud panagbakasionko, adda nadanonko a maysa a rosas iti ruangan ti paggigianak itan iti sanga nga opisina dagiti Saksi ni Jehova idiay Nassau. Adda naipakuyog a surat a, “Maragsakankami ta simmangpetkan.” Nalapunos ti pusok iti panagyaman, ket tignayennak nga agayat ken Jehova iti kasta unay no makitak ti kita ti tattao a pinatanor ti Saona, ti organisasionna, ken ti espirituna! Pudno unay, masansan a marikna ti pannaranay nga ima ni Jehova babaen kadagidiay adda iti aglikmuttayo.
Nalapunos iti Panagyaman
Saan a kankanayon a nalaka ti kasasaad ti biagko, uray pay agingga ita. Ngem nakaad-adu ti pagyamyamanak—dagiti rag-o nga itden ti ministerio, ti ayat ken dungngo ti nakaad-adu a Kristiano a kakabsat, ti naayat a panangaywan ti organisasion ni Jehova, dagiti naimnas a kinapudno iti Biblia, ti namnama a pannakakita manen kadagiti inay-ayat inton agungarda, ken dagiti lagip iti 42 a tawen a panagdennami ken lakayko, a maysa a matalek nga adipen ni Jehova. Sakbay a nagkasarkami, inkararagko a kankanayon koma a matulongak ni lakayko nga agtalinaed iti amin-tiempo a ministerio, nga inay-ayatna iti kasta unay. Sipaparabur a sinungbatan ni Jehova dayta a kararag. Isu a kayatko nga iyebkas ti panagyamanko ken Jehova babaen ti panagtalinaedko a matalek kenkuana.
Ti Bahamas ket popular a pappapanan dagiti turista, a rinibu a doliar ti busbosenda tapno umayda tagiragsaken dagiti tropikal a pagraragsakan. Yantangay pinilik ti agserbi ken Jehova iti sadinoman a pangipanan kaniak ti organisasionna, naaddaanak iti makaparagsak a kapadasan a mapan kadagitoy nga isla manipud iti maysa a pungtona agingga iti sabali, nga iwarwaragawagko ti naimbag a damag ti Pagarian ti Dios. Ngem kangrunaanna, naammuak ken impategko ti ayat dagiti kasayaatan kadagiti mannakigayyem a tattao ti Bahamas.
Agyamanak unay kadagidiay nangidanon iti kinapudno kadagiti dadakkelko, a nangimula met iti naganus a panunot ken pusok ti napasnek a tarigagay a mangyun-una iti Pagarian ti Dios. Umawat met dagiti agtutubo nga adipen ni Jehova itatta iti adu a bendision no sumrekda iti “dakkel a ruangan” a mangiturong kadagiti nagsayaat a gundaway a mangpalawa iti ministerioda. (1 Corinto 16:9) Malapunoskayo met iti panagyaman no usarenyo ti biagyo a mangidayaw ken Jehova, “ti Dios dagiti didios.”—Deuteronomio 10:17; Daniel 2:47.
[Ladawan iti panid 24]
Panangasaba iti lansangan idiay Victoria, B.C., idi 1944
[Ladawan iti panid 24]
Nagturposkami ken ni George iti Eskuelaan ti Gilead idi 1946
[Ladawan iti panid 25]
Dakami ken ni George iti sango ti pagtaengan dagiti misionero idiay Nassau, Bahamas, idi 1955
[Ladawan iti panid 26]
Ti pagtaengan dagiti misionero idiay Deadman’s Cay, a nagserbianmi manipud 1961 agingga idi 1972