Patanorenyo ti Puso nga Agbuteng ken Jehova

“No koma laeng patanorenda nga agbuteng kaniak daytoy a pusoda ken mangsalimetmet a kanayon iti amin a bilbilinko.”​—DEUTERONOMIO 5:29.

1. Apay a masiguradotayo a dumteng ti aldaw a mawayawayaanto dagiti tattao iti panagbuteng?

SINIGSIGLON a ti buteng linakubna ti sangatauan. Ti panagamak iti bisin, sakit, krimen, wenno gubat ti nangyeg iti agtultuloy a panagdanag iti minilion a tattao. Dayta ti makagapu nga iti panglukat a sasao ti Universal Declaration of Human Rights, inyebkasna ti tarigagay a maipasdek ti maysa a lubong a pakawayawayaan ti amin a tattao iti panagbuteng.a Makaparagsak ta ti Dios a mismo impanamnamana a dumteng ti kasta a lubong​—nupay saan a babaen ti panagregget ti tao. Babaen ti propetana a ni Mikias, inkari ni Jehova nga iti nalinteg a baro a lubongna, ‘awanto ti asinoman a mamagpigerger iti ilina.’​—Mikias 4:4.

2. (a) Kasano nga idagadag ti Kasuratan ti panagbutengtayo iti Dios? (b) Ania a salsaludsod ti tumaud no usigentay ti pagrebbengantayo nga agbuteng iti Dios?

² Iti sabali a bangir, mabalin met a pagimbagantayo ti panagbuteng. Iti Kasuratan, maulit-ulit a naidagadag kadagiti adipen ti Dios nga agbutengda ken ni Jehova. Kinuna ni Moises kadagiti Israelita: “Ni Jehova a Diosmo rebbeng a pagbutngam, ket isu rebbeng a pagserbiam.” (Deuteronomio 6:13) Sumagmamano a siglo kalpasanna, insurat ni Solomon: “Agbutengka iti pudno a Dios ket salimetmetam dagiti bilinna. Ta daytoy isu ti intero a pagrebbengan ti tao.” (Eclesiastes 12:13) Babaen ti trabahotayo a panangasaba, nga iwanwanwan dagiti anghel, idagadagtayo met iti amin a tattao nga ‘agbutengda iti Dios ket idayawda.’ (Apocalipsis 14:6, 7) Malaksid iti panagbuteng ken Jehova, maikalikagum kadagiti Kristiano nga ayatenda ti Dios iti amin a pusoda. (Mateo 22:37, 38) Kasanotay nga ayaten ti Dios ken, maigiddato iti dayta, pagbutngan pay? Apay a rumbeng a pagbutngan ti naayat a Dios? Ania dagiti magunggonatayo no sukayentay ti nadiosan a panagbuteng? Tapno masungbatan dagitoy a saludsod, nasken a matarusantayo nga umuna no ania ti kaipapanan ti panagbuteng iti Dios ken no kasano a daytoy a kita ti panagbuteng ket agbalin a napateg a paset ti relasiontayo ken ni Jehova.

Panagamanga, Panagraem, ken Panagbuteng

3. Ania ti kaipapanan ti panagbuteng iti Dios?

³ Ti panagbuteng iti Dios ket nasken a marikna dagiti Kristiano iti Nagaramid kadakuada. Ti maysa a kayulogan daytoy a panagbuteng ket “panagamanga ken dakkel a panagraem iti Namarsua ken umiso a panagamak a mapagpungtot ti Dios.” No kasta, impluensiaan ti panagbuteng iti Dios ti dua nga aspeto ti biagtayo: ti panangmatmattayo iti Dios ken ti panangmatmattayo iti aramid a kagurana. Nalawag a napateg ken maikari iti naannad a panangusig daytoy dua nga aspeto. Kas ipatuldo ti Expository Dictionary of New Testament Words ni Vine, daytoy nadayaw a panagbuteng ket ‘maysa a mamagtignay nga impluensia iti biag [dagiti Kristiano], agpadpada iti naespirituan ken moral.’

4. Kasanotayo a masukay ti panagamanga ken panagraem iti Namarsua kadatayo?

⁴ Kasanotayo a masukay ti panagamanga ken panagraem iti Namarsua kadatayo? Agamangatayo no maimatangantayo dagiti napintas a buya ti daga, ti nakaskasdaaw a dissuor, wenno nangayed nga ilelennek ti init. Ad-adda a rumayray dayta a rikna no bigbigentayo, buyogen ti mata ti pammati, a ti Dios ti nangparsua kadagita a bambanag. Maysa pay, kas ken Ari David, makitatay nga awan kaimudingantayo no maidilig kadagiti nakaskasdaaw a parsua ni Jehova. “No makitak ti langlangitmo, dagiti aramid ti ramramaymo, ti bulan ken dagiti bituen nga insaganam, ania ti mortal a tao tapno sipapanunotka kenkuana?” (Salmo 8:3, 4) Daytoy dakkel a panagamanga patanorenna ti panagraem, a mangtignay kadatayo nga agyaman ken mangidayaw ken ni Jehova gapu iti amin nga ar-aramidenna agpaay kadatayo. Insurat met ni David: “Idayawkanto agsipud ta iti nakaam-amak a pamay-an nakaskasdaaw ti pannakaaramidko. Nakaskasdaaw dagiti aramidmo, kas pagaammo unay ti kararuak.”​—Salmo 139:14.

5. Apay a nasken nga agbutengtayo ken Jehova, ket siasino dagiti nasayaat nga ulidantayo iti daytoy a banag?

⁵ Ti panagamanga ken panagraem patanorenda ti umiso ken nadayaw a panagbuteng iti pannakabalin ti Dios kas ti Namarsua ken iti autoridadna kas ti nainkalintegan nga Agturay iti uniberso. Iti sirmata ni apostol Juan, “dagidiay rummuar a sibaballigi iti atap nga animal ken iti ladawanna,”​—dagiti napulotan a pasurot ni Kristo iti nailangitan a saadda​—ti nangiwaragawag: “Naindaklan ken nakaskasdaaw dagiti aramidmo, Jehova a Dios, ti Mannakabalin-amin. Nalinteg ken napudno dagiti dalanmo, Ari ti kinaagnanayon. Siasinonto a pudno ti saan nga agbuteng kenka, Jehova, ken mangpadayag iti naganmo?” (Apocalipsis 15:2-4) Ti panagbuteng iti Dios, a maigapu iti dakkel a panagraem iti kinatan-okna, ti mangtignay kadagitoy a kakadua ni Kristo iti nailangitan a Pagarian a mangidayaw iti Dios kas ti sapasap nga autoridad. No usigentayo ti amin nga inaramid ni Jehova ken ti nalinteg a panangiturayna iti uniberso, saan kadi nga aglaplapusanan ti rasontayo nga agbuteng kenkuana?​—Salmo 2:11; Jeremias 10:7.

6. Apay a nasken a maaddaantayo iti umiso a panagamak a mapagura ni Jehova?

⁶ Ngem malaksid iti panagamanga ken panagraem, ti panagbuteng iti Dios kalikagumanna ti umiso a panagamak a mapagura ni Jehova wenno agbalin a nasukir kenkuana. Apay? Agsipud ta nupay “nabannayat nga agunget ken naruay iti naayat a kinamanangngaasi [ni Jehova],” nasken a laglagipentayo a “nikaanoman saanto a mangipaay iti pannakailaksid iti dusa.” (Exodo 34:6, 7) Nupay naayat ken naasi, saan a panuynoyan ni Jehova ti kinadakes ken sipapakinakem a panagbasol. (Salmo 5:4, 5; Habakuk 1:13) Sigurado a madusa dagidiay sipapakinakem ken awanan iti panagbabawi nga agaramid iti dakes iti imatang ni Jehova ken bumusor kenkuana. Kas iti kinuna ni apostol Pablo, “nakabutbuteng a banag ti matnag kadagiti ima ti sibibiag a Dios.” Naan-anay a salaknib kadatayo ti pannakaadda iti umiso a panagamak a matnag iti kasta a kasasaad.​—Hebreo 10:31.

‘Rumbeng a Kumpetkayo Kenkuana’

7. Ania dagiti rason a makapagtalektayo iti pannakabalin ni Jehova a mangisalakan?

⁷ Ti nadayaw a panagbuteng iti Dios ken ti panagbalin a silalagip iti nakaskasdaaw a pannakabalinna patanorenda ti panagtalek ken panagkompiansa ken ni Jehova. No kasano a marikna ti ubing ti proteksion no adda iti sibay ni amana, mariknatayo met a natalged ken adda kompiansatayo iti sidong ti panangiwanwan ni Jehova. Imutektekanyo no ania ti reaksion dagiti Israelita kalpasan nga inruar ida ni Jehova iti Egipto: “Nakita met ti Israel ti naindaklan nga ima a pinagtignay ni Jehova maibusor kadagiti Egipcio; ket nangrugi dagiti umili nga agbuteng ken Jehova ken maaddaan iti pammati ken Jehova.” (Exodo 14:31) Ti kapadasan ni Eliseo paneknekanna met ti kinapudno a “ti anghel ni Jehova agpakpakarso iti intero nga aglikmut dagidiay agbuteng kenkuana, ket alawenna ida.” (Salmo 34:7; 2 Ar-ari 6:15-17) Ti agdama a pakasaritaan ti ili ni Jehova ken nalabit uray ti mismo a kapadasantayo patalgedanda nga us-usaren ti Dios ti pannakabalinna agpaay kadagidiay agserserbi kenkuana. (2 Cronicas 16:9) Iti kasta, maawatantayo nga “iti panagbuteng ken Jehova adda napigsa a panagtalek.”​—Proverbio 14:26.

8. (a) Apay a ti panagbuteng iti Dios tignayennatayo a magna iti daldalanna? (b) Ilawlawagyo no kasanotay a ‘kumpet’ ken ni Jehova.

⁸ Ti umiso a panagbuteng iti Dios saanna laeng a patanoren ti panagtalek ken panagkompiansa kenkuana no di pay ket tignayennatayo a magna iti daldalanna. Idi indedikar ni Solomon ti templo, inkararagna ken Jehova: ‘Agbuteng koma kenka [ti Israel] babaen ti pannagnada iti daldalanmo iti amin nga al-aldaw a sibibiagda iti rabaw ti daga nga intedmo kadagidi ammami.’ (2 Cronicas 6:31) Sakbayna, indagadag ni Moises kadagiti Israelita: “Rebbeng a sumurotkayo ken Jehova a Diosyo, ket rebbeng nga agbutengkayo kenkuana, ket rebbeng a salimetmetanyo ti bilbilinna, ket rebbeng nga umimdengkayo iti timekna, ket rebbeng nga agserbikayo kenkuana, ket rebbeng a kumpetkayo kenkuana.” (Deuteronomio 13:4) Kas nalawag nga ipakita dagita a bersikulo, tumanor ti tarigagay a magna iti daldalan ni Jehova ken ‘kumpet’ kenkuana no adda ti panagtalek ken panagkompiansa iti Dios. Wen, ti nadiosan a panagbuteng tignayennatayo nga agtulnog, agserbi, ken kumpet ken ni Jehova, no kasano a ti ubing ket literal a kumpet iti pagtalkan ken pagkompiansaanna nga ama.​—Salmo 63:8; Isaias 41:13.

Ti Panagayat iti Dios Kaipapananna ti Panagbuteng Kenkuana

9. Kasano nga agkanaig ti panagayat ken panagbuteng iti Dios?

⁹ Sigun iti Biblia, ti panagbuteng iti Dios dina aramiden nga imposible ti panagayat kenkuana. Iti kasunganina, nabilin dagiti Israelita nga ‘agbutengda ken Jehova . . . tapno magnada iti amin a daldalanna ken tapno ayatenda.’ (Deuteronomio 10:12) No kasta, agkanaig unay ti panagbuteng ken panagayat iti Dios. Ti panagbuteng iti Dios tignayennatayo a magna iti daldalanna, ket dayta ti mangipakita nga isu ket ay-ayatentayo. (1 Juan 5:3) Lohikal dayta yantangay no ay-ayatentayo ti maysa, maamaktay a sairen. Pinagladingit dagiti Israelita ni Jehova babaen ti iyaalsada idiay let-ang. Sigurado a ditayo kayat ti mangaramid iti aniaman a banag a mamagsennaay iti nailangitan nga Amatayo. (Salmo 78:40, 41) Iti sabali a bangir, yantangay “ni Jehova makasarak iti ragsak kadagidiay agbuteng kenkuana,” mapagrag-otay ti pusona no natulnog ken matalektayo kenkuana. (Salmo 147:11; Proverbio 27:11) Ti panagayat iti Dios tignayennatayo a mangay-ayo kenkuana, ken ti panagbuteng iti Dios lapdannatayo a mangpaladingit kenkuana. Agtunos dagita a galad, saan nga agsungani.

10. Kasano nga impakita ni Jesus a pagragsakanna ti panagbuteng ken ni Jehova?

¹⁰ Nalawag nga ipakita ti panagbiag ni Jesu-Kristo no kasano a mabalintayo nga agpadpada nga ayaten ken pagbutngan ti Dios. Kastoy ti insurat ni propeta Isaias maipapan ken Jesus: “Agtaengto kenkuana ti espiritu ni Jehova, ti espiritu ti kinasirib ken ti pannakaawat, ti espiritu ti pammatigmaan ken ti kinamannakabalin, ti espiritu ti pannakaammo ken ti panagbuteng ken Jehova; ket addaanto iti ragsak iti panagbuteng ken Jehova.” (Isaias 11:2, 3) Sigun iti daytoy a padto, ti espiritu ti Dios ti nangtignay ken ni Jesus nga agbuteng iti nailangitan nga Amana. Maysa pay, makitatayo a daytoy a panagbuteng ket gubuayan ti pannakapnek, imbes a mangpadagsen. Pagragsakan ni Jesus nga aramiden ti pagayatan ti Dios ken mangay-ayo kenkuana, uray kadagiti karigatan a kasasaad. Idi ur-urayenna ti ipapatayna iti kayo a pagtutuokan, kinunana ken ni Jehova: “Saan a kas iti pagayatak, no di ket kas iti pagayatam.” (Mateo 26:39) Gapu iti daytoy nadiosan a panagbuteng, impangag ni Jehova ti araraw ti Anakna, pinabilegna, ket inaonna manipud ken patay.​—Hebreo 5:7.

Sursuruen ti Agbuteng ken Jehova

11, 12. (a) Apay a nasken a sursuruentayo ti agbuteng iti Dios? (b) Kasano nga isuronatayo ni Jesus nga agbuteng ken ni Jehova?

¹¹ Saan a kas iti nainkasigudan a panagamanga a mariknatayo no maimatangantay ti puersa ken kinangayed ti nakaparsuaan, ti panagbuteng iti Dios ket saan nga automatiko a tumanor. Dayta ti makagapu a ti Dakdakkel a David, ni Jesu-Kristo, impakpakaunana nga inyawis kadatayo: “Umaykayo, dakayo nga annak, umimdengkayo kaniak; ti panagbuteng ken Jehova isunto ti isurok kadakayo.” (Salmo 34:11) Kasano a makasursurotayo ken Jesus no maipapan iti panagbuteng ken Jehova?

¹² Isuronatayo ni Jesus nga agbuteng ken ni Jehova babaen ti panangtulongna kadatayo a mangtarus iti nagsayaat a personalidad ti nailangitan nga Amatayo. (Juan 1:18) Ipakita ti mismo a panagbiag ni Jesus no kasano ti panagpampanunot ti Dios ken ti pannakilangenna iti sabsabali, yantangay naan-anay nga iyanninaw ni Jesus ti personalidad ni Amana. (Juan 14:9, 10) Ken gapu iti daton ni Jesus, mabalintay nga ikararag ti pammakawan ni Jehova no makabasoltayo. Daytoy naisangsangayan nga ebkas ti kinamanangngaasi ti Dios ket nabileg a rason tapno agbuteng kenkuana. Insurat ti salmista: “Adda kenka ti pudno a panangpakawan, tapno iti kasta mapagbutnganka.”​—Salmo 130:4.

13. Aniada nga addang a naibalabala iti libro a Proverbio ti tumulong kadatayo nga agbuteng ken ni Jehova?

¹³ Imbalabala ti libro a Proverbio ti agsasaruno nga addang tapno mapatanortayo ti nadiosan a panagbuteng. “Anakko, no awatemto ti sasaok ket idulinmo kenka dagiti bukodko a bilin, tapno ti sirib ipangagmo babaen ti lapayagmo, iti kasta mapagannayasmo ta pusom iti panangilasin; mainayon pay, no agpukkawka maipaay iti mismo a pannakaawat ket iyesngawmo ti timekmo maipaay iti mismo a panangilasin, . . . iti kasta maawatamto ti panagbuteng ken Jehova, ket masarakamto ti mismo a pannakaammo iti Dios.” (Proverbio 2:1-5) Tapno masursurotayo ngarud ti agbuteng iti Dios, nasken nga adalentayo ti Saona, pagreggetan a tarusan ti bilinna, sa imutektekan a naimbag ti balakadna.

14. Kasanotayo a matungpal ti naibalakad kadagiti ari ti Israel?

¹⁴ Iti nagkauna nga Israel, naibilin iti tunggal ari a mangaramid iti kopia ti Linteg ket ‘basaenna dayta iti amin nga al-aldaw ti panagbiagna, tapno masursurona ti agbuteng ken Jehova a Diosna iti kasta salimetmetanna amin dagiti sasao daytoy a linteg.’ (Deuteronomio 17:18, 19) Kasta met laeng ti kapateg kadatayo ti panagbasa ken panagadal iti Biblia no kayattay a masursuro ti panagbuteng ken Jehova. Bayat nga iyaplikartayo dagiti pagalagadan ti Biblia iti panagbiagtayo, in-inut a magun-odtayo ti nadiosan a sirib ken pannakaammo. ‘Maawatantayo ti panagbuteng ken ni Jehova’ gapu ta makitatayo dagiti nasayaat nga epektona iti biagtayo, ken ipategtay ti relasiontayo iti Dios. Kanayonanna, babaen ti regular a panagtataripnong a kadua dagiti kapammatian, dagiti ubbing ken nataengan ket agpadpada a makangngeg iti nadiosan nga instruksion, makasursuro nga agbuteng iti Dios, ken magna iti daldalanna.​—Deuteronomio 31:12.

Naragsak ti Tunggal Maysa nga Agbuteng ken Jehova

15. Kasano a mainaig ti panagbuteng iti Dios iti panagdayawtayo kenkuana?

¹⁵ Kadagiti kalkalpas a nadakamat, makitatayo a ti panagbuteng iti Dios ket nasayaat a kababalin a nasken a sukayen ti tunggal maysa, yantangay napateg dayta a paset ti panagdayawtayo ken Jehova. Dayta ti tumulong kadatayo nga agtalek a naan-anay kenkuana, magna iti daldalanna, ken kumpet kenkuana. Kas ken Jesu-Kristo, ti panagbuteng iti Dios ti mangtignay met kadatayo a mangtungpal iti dedikasiontayo ita ken iti agnanayon.

16. Apay a gutugotennatayo ni Jehova nga agbuteng kenkuana?

¹⁶ Saan a pulos a makaaliaw wenno makapadagsen ti nadiosan a panagbuteng. “Naragsak ti tunggal maysa nga agbuteng ken Jehova, a magmagna iti daldalanna,” impanamnama kadatayo ti Biblia. (Salmo 128:1) Gutugotennatay ni Jehova nga agbuteng kenkuana gapu ta ammona a salaknibannatayo daytoy a galad. Iti sasaona ken Moises, makitatayo ti naayat a pannakaseknanna: “No koma laeng [dagiti Israelita] patanorenda nga agbuteng kaniak daytoy a pusoda ken mangsalimetmet a kanayon iti amin a bilbilinko, tapno naimbag ti lak-amda ken ti annakda agingga iti tiempo a di nakedngan!”​—Deuteronomio 5:29.

17. (a) Ania dagiti pagimbaganna no agbutengtayo iti Dios? (b) Aniada nga aspeto ti nadiosan a panagbuteng ti mausig iti sumaruno nga artikulo?

¹⁷ Umarngi iti dayta, pagimbagantayo no patanorentay ti puso nga agbuteng iti Dios. Kadagiti ania pamay-an? Umuna iti amin, maay-ayo ti Dios iti kasta a kababalin ken iyadaninatayo kenkuana. Ammo ni David sigun iti personal a kapadasanna a “ti tarigagay dagidiay agbuteng kenkuana aramidennanto, ken ti panagpatulongda denggennanto, ket isalakannanto ida.” (Salmo 145:19) Maikadua, pagimbagantayo ti nadiosan a panagbuteng yantangay apektaranna ti panangmatmattayo iti dakes. (Proverbio 3:7) Ti sumaruno nga artikulo ti mangusig no kasano a salaknibannatayo daytoy a panagbuteng manipud iti naespirituan a peggad, ken repasuenna ti sumagmamano a Nainkasuratan a pagwadan dagiti tattao a nagbuteng iti Dios ken nangilaksid iti dakes.

[Footnote]

Ania ti Sungbatyo Kadagiti Sumaganad?

• Ania ti kaipapanan ti panagbuteng iti Dios, ket kasano nga apektarannatayo?

• Ania ti pakainaigan ti panagbuteng iti Dios iti pannakipagna iti Dios?

• Kasano nga ipakita ti ulidan ni Jesus a ti panagbuteng iti Dios ket mainaig iti panagayat iti Dios?

• Kadagiti ania a pamay-an a mapatanortayo ti puso nga agbuteng ken ni Jehova?

[Ladawan iti panid 17]

Naibilin kadagiti ari ti Israel a mangaramidda iti bukodda a kopia ti Linteg ket basaenda dayta iti inaldaw

[Ladawan iti panid 18]

Ti panagbuteng ken Jehova patanorenna ti panagtalektayo kenkuana kas ti panagtalek ti anak iti amana

[Picture Credit Line iti panid 15]

Dagiti Bituen: Ladawan nga impaay ti Malin, © IAC/RGO 1991