Liwliwa Para Kadagiti Agsagsagaba

ITI las-ud ti adun a siglo, saan a masungbatan dagiti adu a pilosopo ken teologo no apay nga ipalpalubos ti Dios ti panagsagaba. Ibagbaga dagiti dadduma a yantangay mannakabalin-amin ti Dios, isu ti makinnakem iti panagsagaba. Kinuna ti nagsurat iti The Clementine Homilies, maysa nga apokripal a libro idi maikadua a siglo, nga us-usaren kano ti Dios ti dua nga imana a mangituray iti lubong. Us-usarenna ti “makinkannigid nga imana,” ti Diablo, a mangyeg iti panagsagaba ken rigat, ken us-usarenna ti “makinkannawan nga imana,” ni Jesus, a mangisalakan ken mangbendision.

Adda met dagidiay agkuna nga awan ti panagsagaba. Saanda ngamin a maawat nga ipalubos ti Dios ti panagsagaba uray no saan nga isu ti mangpatpataud iti dayta. “Ti kinadakes ket parnuay laeng ti panunot, ken awan ti pudno a nakaibatayanna,” insurat ni Mary Baker Eddy. “No panunotentayo nga awan ti basol, sakit, ken ipapatay, maawan dagita.”​—Science and Health With Key to the Scriptures.

Gapu kadagiti nakas-ang a pasamak iti historia, nangruna manipud idi umuna a sangalubongan a gubat agingga kadagitoy a tiempo, ipagarup dagiti adu a saan a malapdan ti Dios ti panagsagaba. “Iti panagkunak, ti Holocaust pinaneknekanna a di umiso nga aramaten ti kinamannakabalin-amin a kas galad a maitutop iti Dios,” insurat ti Judio nga eskolar a ni David Wolf Silverman. Kinunana pay: “Tapno maawatantayo ti kinasiasino ti Dios, ti kinaimbagna ket masapul a maitunos iti kaadda ti kinadakes, ket pudno laeng daytoy no Isu ket saan a mannakabalin-amin.”

Ngem saan a makaliwliwa kadagidiay agsagsagaba ti panangikuna nga adda pakainaigan ti Dios iti panagsagaba, dina malapdan dayta, wenno ti panagsagaba ket parnuay laeng ti panunot. Napatpateg pay, dagiti kasta a kapanunotan ket naan-anay a maisupadi kadagiti kualidad ti nalinteg, mannakabalin, ken naayat a Dios a naipalgak iti Biblia. (Job 34:10, 12; Jeremias 32:17; 1 Juan 4:8) Ania ngarud ti kuna ti Biblia no apay a naipalubos ti panagsagaba?

Kasano a Nangrugi ti Panagsagaba?

Ti Dios saanna a pinarsua dagiti tattao tapno agsagabada. Imbes ketdi, pinaraburanna ti immuna a pagassawaan, da Adan ken Eva, iti perpekto a panunot ken bagi, nangisagana iti makaay-ayo a minuyongan a pagtaenganda, ken impaayanna ida iti makagunggona, makapnek a trabaho. (Genesis 1:27, 28, 31; 2:8) Nupay kasta, agpannuray ti agnanayon a kinaragsakda iti panangbigbig iti turay ti Dios ken iti kalinteganna a mangikeddeng no ania ti naimbag ken dakes. Dayta a kalintegan ti Dios ket inrepresentar ti kayo a naawagan “kayo ti pannakaammo iti naimbag ken dakes.” (Genesis 2:17) Maipakita da Adan ken Eva ti panagpasakupda iti Dios no tungpalenda ti bilinna a saanda a mangan iti bunga dayta a kayo.a

Nakalkaldaang ta nagsukir iti Dios da Adan ken Eva. Maysa a rebelioso nga espiritu a parsua, a naawagan idi agangay iti Satanas a Diablo, ti nangkombinsir ken ni Eva a saanna a pagimbagan ti panagtulnog iti Dios. Kinapudnona, adda kano nagsayaat a banag nga ipapaidam ti Dios ken ni Eva: panagwaywayas, ti kalintegan a mangikeddeng para iti bagina no ania ti naimbag ken dakes. Imbaga ni Satanas a no mangan ni Eva iti bunga ti kayo, ‘maluktan dagiti matana ket agbalin a kas iti Dios, a makaammo iti naimbag ken dakes.’ (Genesis 3:1-6; Apocalipsis 12:9) Gapu ta kayatna ti agwaywayas, nangan ni Eva iti naiparit a bunga, ket kasta met ti inaramid ni Adan.

Iti dayta met la nga aldaw, nangrugin a mapasaran da Adan ken Eva dagiti resulta ti iyaalsada. Gapu ta linaksidda ti turay ti Dios, naawan kadakuada ti proteksion ken dagiti bendision nga ipaay ti panagpasakup iti Dios. Pinapanaw ida ti Dios iti Paraiso ket kinunana ken Adan: “Nailunod ti daga maigapu kenka. Iti rigat mangankanto iti apitna iti amin nga al-aldaw ti panagbiagmo. Iti ling-et ta rupam mangankanto iti tinapay agingga nga agsublika iti daga.” (Genesis 3:17, 19) Mapasaran da Adan ken Eva ti sakit, rigat, panaglakay, ken ipapatay. Nagbalinen a paset ti biag ti tao ti panagsagaba.​—Genesis 5:29.

Panangrisut iti Isyu

Nalabit nga adda mangisaludsod iti kastoy, ‘Saan kadi a mabalin a pinalabas latta koman ti Dios ti basol da Adan ken Eva?’ Saan, agsipud ta no kasta ti inaramidna, ad-adda a maawan ti panagraem dagiti dadduma iti autoridadna, a nalabit iparegtana dagiti masanguanan nga iyaalsa nga agbanag iti nakarkaro pay a panagsagaba. (Eclesiastes 8:11) Maysa pay, ti panangpanuynoy iti kasta a panagsukir pagbalinenna ti Dios a konsintidor. Ipalagip kadatayo ti mannurat iti Biblia a ni Moises: “Naan-anay ti aramid [ti Dios], ta amin a daldalanna kinahustisia. Maysa a Dios ti kinamatalek, a kenkuana awan ti di kinahustisia; isu nalinteg ken napalungdo.” (Deuteronomio 32:4) Kas panangsurot kadagiti mismo a prinsipiona, impalubos ti Dios a sagabaen da Adan ken Eva dagiti bunga ti panagsukirda.

Apay a saan a dinadael a dagus ti Dios ti immuna a pagassawaan agraman ni Satanas, ti di makita a nangisungsong iti panagsukirda? Kabaelanna nga aramiden dayta. Saan koma a naaddaan da Adan ken Eva kadagiti kaputotan nga agtawid iti rigat ken ipapatay. Ngem ti kasta a panangiparangarang iti pannakabalin ti Dios dina mapaneknekan ti kinanainkalintegan ti panangituray ti Dios kadagiti adda panunotna a parsuana. Maysa pay, no natay nga awanan annak da Adan ken Eva, kayat a sawen dayta a di matungpal ti Dios ti panggepna a mapno ti daga kadagiti perpekto a kaputotanda. (Genesis 1:28) Ngem ti “Dios ket saan a kas kadagiti tattao . . . Tungpalenna ti aniaman a karina; agsao, ket matungpal.”​—Numeros 23:19, Today’s English Version.

Buyogen ti awan pagkuranganna a siribna, impalubos ni Jehova a Dios nga agtultuloy ti iyaalsa iti nakedngan ti kapautna a panawen. Adda umdas a gundaway dagiti rebelde a makapasar kadagiti epekto ti isisinada iti Dios. Silalawag a paneknekan ti historia a kasapulan ti sangatauan ti pannarabay ti Dios ken nasaysayaat ti panangituray ti Dios ngem ti panangituray ti tao wenno ni Satanas. Kabayatanna, adda dagiti inaramid ti Dios tapno sigurado a matungpal ti orihinal a panggepna iti daga. Inkarina ti iyaay ti maysa a “bin-i” a ‘mangdunor iti ulo ni Satanas,’ a mamagpatingga a mamimpinsan iti iyaalsana ken kadagiti dakes nga epekto daytoy.​—Genesis 3:15.

Ni Jesu-Kristo dayta a naikari a Bin-i. Iti 1 Juan 3:8, mabasatayo a “naiparangarang ti Anak ti Dios . . . tapno dadaelenna dagiti aramid ti Diablo.” Inaramidna daytoy babaen ti panangisakripisiona iti perpekto a natauan a biagna ken panangitedna iti subbot tapno mawayawayaan dagiti annak ni Adan iti natawidda a basol ken ipapatay. (Juan 1:29; 1 Timoteo 2:5, 6) Naikari kadagidiay pudpudno a mangipakita iti pammati iti daton ni Jesus a mawayawayaandanto nga agnanayon iti rigat. (Juan 3:16; Apocalipsis 7:17) Kaano a mapasamak daytoy?

Panagpatingga ti Panagsagaba

Nakaro a panagsagaba ti imbunga ti panangilaksid iti autoridad ti Dios. Maitutop ngarud nga usaren ti Dios ti autoridadna iti naisangsangayan a wagas tapno agpatingga ti panagsagaba ti tao ken matungpal ti orihinal a panggepna iti daga. Dinakamat ni Jesus daytoy nga urnos ti Dios idi insurona dagiti pasurotna nga ikararagda daytoy: “Amami nga adda iti langlangit, . . . umay koma ti pagariam. Maaramid koma ti pagayatam, kas sadi langit, kasta met iti daga.”​—Mateo 6:9, 10.

Asidegen nga agpatingga ti panawen a panangipalubos ti Dios kadagiti tattao a mangituray iti bagbagida. Kas kaitungpalan ti padto ti Biblia, naipasdek ti Pagarianna sadi langit idi 1914 ket ni Jesu-Kristo ti insaadna nga Ari.b Din agbayag, dupraken ken gibusannanto amin a gobierno ti tao.​—Daniel 2:44.

Kabayatan ti apagbiit a ministeriona ditoy daga, nangted ni Jesus iti pangripiripan kadagiti bendision a sagrapen ti sangatauan inton maisubli ti turay ti Dios. Ipakita dagiti Ebanghelio a naasian ni Jesus kadagiti napanglaw ken mairurrurumen. Pinaimbagna dagiti masakit, pinakanna dagiti mabisin, ken pinagungarna dagiti natay. Uray dagiti puersa ti nakaparsuaan nagtungpalda kenkuana. (Mateo 11:5; Marcos 4:37-39; Lucas 9:11-16) Panunotenyo dagiti maaramidan ni Jesus inton ipakatna ti mangdalus nga epekto ti daton a subbot nga impaayna a pakagunggonaan dagiti amin a natulnog a tattao! Inkari ti Biblia a babaen ti turay ni Kristo, ti Dios ‘punasennanto ti amin a lua kadagiti mata dagiti tattao, ket awanton ni patay, awanto metten ti panagleddaang wenno panagsangit wenno ut-ot.’​—Apocalipsis 21:4.

Liwliwa Para Kadagiti Agsagsagaba

Anian a makaliwliwa a maammuan nga ipatpategnatayo ti naayat ken mannakabalin-amin a Diostayo a ni Jehova, ket iti saanen a mabayag, bang-arannanto ti sangatauan! Tapno umimbag ti pasiente a nakaro ti sakitna kadawyanna a situtulok nga agpaagas uray no nasakit unay dayta. Kasta met, no ammotayo a pagimbagantayo iti agnanayon ti panangtaming ti Dios kadagiti bambanag, matulongannatayo dayta nga agibtur uray pay ania a temporario a rigat ti dumteng kadatayo.

Ni Ricardo, a nadakamat iti napalabas nga artikulo, ket maysa kadagiti nakasarak iti liwliwa nga ipaay dagiti kari ti Biblia. Malagipna: “Kalpasan ti ipapatay ni baketko, linapunosnak ti tarigagay nga agbukbukod ngem naamirisko a saan a maisubli daytoy ti biag ni baketko ken degdeganna laeng ti ladingitko.” Imbes ketdi, intultuloy ni Ricardo ti timmabuno kadagiti Nakristianuan a gimong ken mangiranud iti mensahe ti Biblia kadagiti sabsabali. “Simmingedak ken Jehova iti pannakariknak iti naayat a pannaranayna ken panangsungbatna kadagiti kararagko iti kasla babassit a banag,” kuna ni Ricardo. “Gapu ta ammok nga ay-ayatennak ti Dios, naibturak ti talaga a kasaeman a pannubok iti biagko.” Inannugotna: “Kasta unay ti iliwko ken ni baketko agingga ita, ngem natibker ti pammatik a saantayo a pagdaksan iti agnanayon ti aniaman nga ipalubos ni Jehova a mapasamak.”

Kas ken ni Ricardo ken dagiti minilion a dadduma pay, il-iliwenyo kadi ti tiempo inton dagiti rigat a sagsagabaen ita ti sangatauan ket “saandanto a maipalagip, saandanto met a tumpuar iti puso”? (Isaias 65:17) Inanamaenyo a magun-odanyo dagiti bendision nga iyeg ti Pagarian ti Dios no ipangagyo daytoy a balakad ti Biblia: “Birokenyo ni Jehova bayat a masarakan pay. Umawagkayo kenkuana bayat nga asideg pay.”​—Isaias 55:6.

Tapno maaramidyo daytoy, ipangrunayo iti biagyo ti panagbasa ken naannad a panagadal iti Sao ti Dios. Am-ammuenyo ti Dios ken daydiay imbaonna, ni Jesu-Kristo. Ikagumaanyo ti agbiag a mayannurot kadagiti pagalagadan ti Dios ket iti kasta ipakpakitayo a situtulokkayo nga agpasakup iti kinasoberanona. Dakdakkel a ragsak ti itden kadakayo ita ti panangaramidyo iti dayta iti baet dagiti pannubok a nalabit dumteng iti biagyo. Ket iti masanguanan, agbanag dayta iti panagbiagyo iti lubong nga awan ti panagsagaba.​—Juan 17:3.

[Footnotes]

[Kahon iti panid 6, 7]

KASANOTAYO A MADAERAN TI RIGAT?

“Iyallatiwyo [iti Dios] ti isuamin a pakaringgoranyo.” (1 Pedro 5:7) Gagangay laeng a mariribukan, makapungtot, ken mariknatayo a nabaybay-antayo no agsagsagabatayo wenno makitatayo nga agsagsagaba ti ay-ayatentayo. Nupay kasta, inanamaenyo a maawatan ni Jehova ti rikriknatayo. (Exodo 3:7; Isaias 63:9) Kas kadagiti matalek a lallaki idi ugma, mabalintay nga ibukbok kenkuana ti linaon ti pusotayo ken iyebkas ti aniaman a panagduadua ken pakaringgorantayo. (Exodo 5:22; Job 10:1-3; Jeremias 14:19; Habakuk 1:13) Mabalin a saanna a simimilagro nga ikkaten dagiti suot a dumteng iti biagtayo, ngem kas sungbat kadagiti naimpusuan a kararagtayo, maipaayannatayo iti sirib ken kired a mangsango kadagita.​—Santiago 1:5, 6.

“Diyo pakasdaawan ti nasaem a suot a sagsagabaenyo, a kas man la karkarna ti mapaspasamak kadakayo.” (1 Pedro 4:12, New International Version) Agsasao ditoy ni Pedro maipapan iti pannakaidadanes, ngem agaplikar met unay ti sasaona iti aniaman a rigat nga ibturan ti manamati. Agsagaba dagiti tattao gapu iti kinapanglaw, sakit, ken ipapatay dagiti ay-ayatenda. Kuna ti Biblia a dumteng iti amin a tao “ti tiempo ken ti di mapakpakadaan a pasamak.” (Eclesiastes 9:11) Iti biag ti tao, gagangay ita dagita a banag. Ti panangbigbig iti daytoy tulongannatayo a mangdaer iti rigat ken pannakapaay. (1 Pedro 5:9) Kangrunaan iti amin, makaliwliwa unay ti pananglaglagip iti pammatalged a “dagiti mata ni Jehova situturongda kadagidiay nalinteg, ket dagiti lapayagna situturongda iti panagpatulongda.”​—Salmo 34:15; Proverbio 15:3; 1 Pedro 3:12.

“Agrag-okayo iti namnama.” (Roma 12:12) Imbes a sangkapanunottayo dagiti naragsak a kanito iti napalabas, mennamennaentayo ti kari ti Dios a pagpatinggaennanto ti amin a panagsagaba. (Eclesiastes 7:10) Saluadannatayo daytoy natalged a namnama no kasano a ti helmet salaknibanna ti ulo. Ti namnama ep-epenna ti di makaay-ayo nga epekto dagiti parikut iti biag ken makatulong a mangipasigurado a saanda a dangran nga agnanayon ti mental, emosional, wenno espiritual a salun-attayo.​—1 Tesalonica 5:8.

[Ladawan iti panid 5]

Linaksid da Adan ken Eva ti turay ti Dios

[Ladawan iti panid 7]

Inkari ti Dios ti lubong nga awan ti panagsagaba