Panangtulad iti Dios ti Kinapudno
“Agbalinkayo a tumutulad iti Dios, kas annak a dungdungnguen.”—EFESO 5:1.
1. Ania ti patien ti dadduma maipapan iti kinapudno, ken apay a nakapuy ti panagrasrasonda?
“ANIA ti kinapudno?” (Juan 18:38) Dayta a saludsod, a mangumsi nga inyimtuod ni Poncio Pilato agarup 2,000 a tawenen ti napalabas, ipamatmatna a narigat a masarakan ti kinapudno. Umanamong ti adu ita. Mabalballikug pay ketdin ti kinapudno. Mabalin a nangngegyon ti kuna ti dadduma a ti indibidual ti mangikeddeng no ania ti pudno para kenkuana, wenno relatibo kano ti kinapudno, wenno agbaliwbaliw ti kinapudno. Nakapuy ti kasta a panagrasrason. Ti panggep ti panagsirarak ken edukasion ket tapno maammuan no ania ti agpaypayso, no ania ti pudno, maipapan iti lubong a pagbibiagantayo. Ti kinapudno ket saan nga agdepende iti personal nga opinion. Kas pagarigan, matay kadi ti kararua wenno saan? Agpayso kadi ni Satanas wenno saan? Adda kadi panggep ti biag wenno awan? Iti tunggal maysa kadagita, adda laeng maysa nga umiso a sungbat. Husto ti maysa, di umiso ti maysa; saan a mabalin nga hustoda a dua.
2. Kadagiti ania a wagas a ni Jehova ti Dios ti kinapudno, ken aniada a salsaludsod ti mausig?
2 Iti immuna nga artikulo, naadaltayo a ni Jehova isu ti Dios ti kinapudno. Ammona ti pudno iti amin a banag. Maisupadi unay iti manangallilaw a kabusorna a ni Satanas a Diablo, kanayon a napudno ni Jehova. Maysa pay, narayray nga ipalgak ni Jehova ti kinapudno kadagiti sabsabali. Indagadag ni apostol Pablo kadagiti pada a Kristiano: “Agbalinkayo a tumutulad iti Dios, kas annak a dungdungnguen.” (Efeso 5:1) Kas Saksi ni Jehova, kasanotayo a matulad ti ar-aramidenna a panangipakaammo ken panagbiagna maitunos iti kinapudno? Apay a napateg nga aramiden dayta? Ken kasano a masiguradotayo a maay-ayo ni Jehova kadagidiay mangsalsalimetmet iti dana ti kinapudno? Kitaentayo.
3, 4. Kasano ti panangiladawan da apostol Pablo ken Pedro iti mapasamak kabayatan dagiti “maudi nga aldaw”?
3 Agbibiagtayo iti panawen nga agraraira ti narelihiosuan a kinaulbod. Kas iti impaltiing ti Dios nga impakpakauna ni apostol Pablo, adu a tattao kadagitoy “maudi nga aldaw” ti agparang nga addaan iti nadiosan a debosion ngem libakenda ti pannakabalin dayta. Dadduma ti mangyaleng-aleng iti kinapudno, a “naan-anay a rinuker ti panunotda.” Maysa pay, ‘dagiti nadangkes a tattao ken dagiti agpampammarang rumang-ayda manipud dakes nga agturong iti dakdakes pay, a mangyaw-awan ken mayaw-awanda.’ Nupay kanayon nga agad-adal dagita a tattao, dida pulos magun-od ti “umiso a pannakaammo iti kinapudno.”—2 Timoteo 3:1, 5, 7, 8, 13.
4 Napaltiingan met ni apostol Pedro a mangisurat maipapan iti maudi nga al-aldaw. Kas impadtona, dagiti tattao dida laeng laksiden ti kinapudno no di pay ket umsienda ti Sao ti Dios ken dagidiay mangiwaragawag iti kinapudno a linaonna. “Maitunos iti kayatda,” dagita a managuyaw dida ikankano ti kinapudno a ti lubong nalayus idi kaaldawan ni Noe, nga agserbi a padron iti masanguanan nga aldaw ti panangukom. Gapu ta dida mangikankano, didigra ti sumangbay kadakuada inton dumteng ti panawen a dadaelen ti Dios dagiti nadangkes.—2 Pedro 3:3-7.
Ammo Dagiti Adipen ni Jehova ti Kinapudno
5. Sigun ken ni propeta Daniel, ania ti mapasamak kabayatan ti “tiempo ti panungpalan,” ken kasano a natungpal dayta a padto?
5 Iti panangiladawanna iti “tiempo ti panungpalan,” impakpakauna ni propeta Daniel ti naidumduma a mapasamak iti ili ti Dios—ti pannakaisubli ti narelihiosuan a kinapudno. Insuratna: “Adunto ti agdakiwas, ket ti pudno a pannakaammo umadunto.” (Daniel 12:4) Saan nga agpaallilaw wenno agpabulsek ti ili ni Jehova iti daydiay nakaro a Manangallilaw. Babaen ti panagsukimatda kadagiti pinanid ti Biblia, nagun-odda ti umiso a pannakaammo. Idi umuna a siglo, linawlawagan ni Jesus dagiti adalanna. “Linuktanna a naan-anay ti pampanunotda tapno matarusanda ti kaipapanan dagiti Kasuratan.” (Lucas 24:45) Iti kaaldawantayo, kasta met laeng ti ar-aramiden ni Jehova. Babaen ti Sao, espiritu, ken organisasionna, insurona kadagiti minilion a tattao iti intero a lubong ti maipapan iti ik-ikutanna a pannakaammo—ti kinapudno.
6. Aniada a kinapudno iti Biblia ti matarusan ti ili ti Dios ita?
6 Kas ili ti Dios, matarusantayo ti adu a bambanag a ditay koma naammuan. Ammotayo dagiti sungbat kadagiti saludsod a nabayagen a sapsapulen dagiti masirib a tattao daytoy a lubong. Kas pagarigan, ammotayo no apay nga adda panagsagaba, apay a matay ti tao, ken no apay a di maragpat dagiti tattao ti sangalubongan a talna ken panagkaykaysa. Naparaburantayo met iti pannakaammo no ania ti agur-uray iti masanguanan—ti Pagarian ti Dios, maysa a paraiso a daga, ken perpekto a biag nga agnanayon. Naam-ammotayo ni Jehova, Daydiay Katan-okan. Nasursurotayo dagiti makaay-ayo a personalidadna ken no ania ti nasken nga aramidentayo tapno matagiragsaktayo ti bendisionna. Gapu ta ammotayo ti kinapudno, mabigbigtayo no ania ti husto. Ti panangyaplikar iti kinapudno salaknibannatayo kadagiti awan mamaayna a kalat, tulongannatayo a mangtagiragsak iti kasayaatan iti biag, ken mangyeg iti nagsayaat a namnama iti masanguanan.
7. Siasino dagiti makatarus kadagiti kinapudno iti Biblia, ken siasino dagidiay di makatarus iti dayta?
7 Maawatanyo kadi ti kinapudno iti Biblia? No wen, naparaburankay la ketdi. No agsurat ti maysa nga autor iti libro, kaaduanna nga ibagayna no ania ti makaay-ayo iti maysa nga espesipiko a grupo dagiti tattao. Dadduma a libro ti naisurat agpaay kadagiti nangato ti adalda, dadduma para kadagiti ubbing, ken dadduma para kadagidiay addaan iti espesial a paglaingan. Nupay ti Biblia ket nalaka a magun-od ti uray siasino, nairanta dayta a basaen ken adalen ti maysa a partikular a grupo. Dinisenio dayta ni Jehova para kadagidiay napakumbaba, naemma ditoy daga. Matarusan dagita a tattao ti kababagas ti Biblia, aniaman ti kultura, kasasaad ti biag, puli, wenno nagaw-atda nga edukasion. (1 Timoteo 2:3, 4) Iti sabali a bangir, ti kinapudno iti Biblia ket saan a matarusan dagidiay saan a maikari iti dayta, kasano man kalaing wenno kangato ti adalda. Ti natangsit ken napalangguad dina matarusan dagiti agkakapateg a kinapudno iti Sao ti Dios. (Mateo 13:11-15; Lucas 10:21; Aramid 13:48) Ti Dios laeng ti makaipaay iti kasta a libro.
Napudno Dagiti Adipen ni Jehova
8. Apay a ni Jesus ti mismo nga anag ti kinapudno?
8 Kas ken Jehova, napudno dagiti matalek a Saksina. Ni Jesu-Kristo, ti katan-okan a Saksi ni Jehova, pinatalgedanna ti kinapudno babaen dagiti insurona ken babaen ti wagas ti panagbiag ken ipapatayna. Intandudona ti kinapudno ti sao ken karkari ni Jehova. Maitunos iti dayta, ni Jesus ti anag ti kinapudno, kas kinunana a mismo.—Juan 14:6; Apocalipsis 3:14; 19:10.
9. Ania ti kuna ti Kasuratan maipapan iti panagsao iti kinapudno?
9 “Napno [ni Jesus] iti di kaikarian a kinamanangngaasi ken kinapudno” ken “awan allilaw iti ngiwatna.” (Juan 1:14; Isaias 53:9) Suroten dagiti pudno a Kristiano ti ulidan ni Jesus iti panagbalin a napudno kadagiti sabali a tattao. Binalakadan ni Pablo dagiti pada a manamati: “Sawenyo ti kinapudno tunggal maysa kadakayo iti padana a tao, agsipud ta datayo ket kamkameng nga agpaay iti maysa ken maysa.” (Efeso 4:25) Sakbayna, insurat ni propeta Zacarias: “Agsaokayo a sipupudno iti maysa ken maysa.” (Zacarias 8:16) Napudno dagiti Kristiano gapu ta kayatda nga ay-ayuen ti Dios. Napudno ni Jehova ken ammona no ania dagiti pagdaksan nga iyeg ti kinaulbod. No kasta, maiparbeng a namnamaenna nga agsao iti kinapudno dagiti adipenna.
10. Apay nga agulbod dagiti tattao, ken ania dagiti pagdaksanna?
10 Kadagiti adu a tattao, ti panagulbod ti kasayaatan a pamay-an tapno magun-odda dagiti kayatda. Agulbod ti tattao tapno maliklikanda ti madusa, tapno makaganansiada, wenno tapno magun-odda ti pammadayaw ti dadduma. Ngem nagdakes ti mairuam nga agulbod. Nakarkaro pay, ti managulbod dina magun-od ti anamong ti Dios. (Apocalipsis 21:8, 27; 22:15) No adda reputasiontayo kas napudno a tao, patien dagiti dadduma ti sawentayo; agtalekda kadatayo. Ngem uray maminsan laeng nga agulbodtayo, mabalin a pagduaduaan dagiti dadduma ti aniaman a kinapudno a sawentayto. Kuna ti maysa a pagsasao idiay Africa: “Ti maysa a panagulbod dadaelenna ti sangaribu a kinapudno.” Kuna ti sabali pay a pagsasao: “Saan a nakappapati ti maysa a managulbod, uray pudno ti sawenna.”
11. Iti ania a wagas a ti panagbalin a napudno ket saan laeng a basta panangibaga iti pudno?
11 Ti panagbalin a napudno ket saan laeng a basta panangibaga iti pudno. Maysa dayta a wagas ti panagbiag. Ipakitana ti katataotayo. Ipakaammotayo ti kinapudno kadagiti tattao saan laeng a babaen ti sawentayo no di pay ket babaen ti aramidtayo. “Sika a mangisursuro iti asinoman, dika aya isuro ta bagim?” inyimtuod ni apostol Pablo. “Sika, a mangikaskasaba iti ‘Dika agtakaw,’ agtakawka aya? Sika, nga agkunkuna iti ‘Dika makikamalala,’ makikamalalaka aya?” (Roma 2:21, 22) No kayattayo nga iranud ti kinapudno iti sabali a tattao, nasken a napudnotayo iti amin a danatayo. Ti reputasiontayo kas napudno a tattao dakkel ti epektona iti panagtignay dagiti tattao kadagiti isursurotayo.
12, 13. Ania ti insurat ti maysa nga agtutubo maipapan iti panagbalin a napudno, ken ania ti pakaigapuan ti nangato a moral a pagalagadanna?
12 Dagiti agtutubo nga adipen ni Jehova maawatanda met ti kinapateg ti panagbalin a napudno. Ni Jenny, nga agtawen idi iti 13, nagsurat idiay eskuelaan ti maysa a salaysay: “Pudno nga ipategko ti panagbalin a napudno. Nakalkaldaang ta manmano ita ti naan-anay a napudno. Inkarik iti bagik a kanayon nga agbalinak a napudno iti biagko. Agbalinak met a napudno uray no ti panangibaga iti pudno ket saan a dagus a mangyeg iti pagsayaatak wenno kadagiti gagayyemko. Siguraduek a dagidiay agsasao iti pudno ken napudno a tattao ti pakigayyemak.”
13 Kas komentona iti daytoy a salaysay, kinuna ti maestra ni Jenny: “Nagubingka ngem nasukaymo ti kastoy a nabileg a moral ken umiso a kababalin. Ammok a salimetmetam dayta a kababalinmo gapu ta nangato ti moral a pagalagadam.” Ania ti pakaigapuan ti moral a kired daytoy nga estudiante? Iti introduksion ti salaysayna, kinuna ni Jenny a ti relihionna ti “nangipasdek kadagiti pagalagadan iti panagbiagna.” Pito a tawenen ti naglabas sipud idi pinutar ni Jenny dayta a salaysay. Kas impato idi ti maestrana, nagtultuloy nga imparangarang ni Jenny ti nangato a moral a pagalagadan iti biagna kas maysa a Saksi ni Jehova.
Ipalgak Dagiti Adipen ni Jehova ti Kinapudno
14. Apay a dakdakkel ti responsabilidad dagiti adipen ti Dios a mangitandudo iti kinapudno?
14 Siempre, malaksid kadagiti Saksi ni Jehova, adda met dagidiay agsasao iti pudno ken ikagkagumaanda ti agbalin a napudno. Ngem kas ad-adipen ti Dios, dakdakkel ti responsabilidadtayo a mangitandudo iti kinapudno. Naitalek kadatayo dagiti kinapudno a linaon ti Biblia—dagiti kinapudno a mangiturong iti maysa iti biag nga agnanayon. No kasta, adda obligasiontayo a mangiranud iti dayta a pannakaammo iti sabali a tattao. “Tunggal maysa a naikkan iti adu,” kinuna ni Jesus, “adunto ti makalikaguman kenkuana.” (Lucas 12:48) Wen, ‘adu ti makalikaguman’ kadagidiay naparaburan iti di magatadan a pannakaammo ti Dios.
15. Ania a ragsak ti iyegna kadakayo ti panangiranud iti kinapudno a linaon ti Biblia?
15 Adda ragsak ti panangiranud iti kinapudno a linaon ti Biblia. Kas kadagiti adalan ni Jesus idi umuna a siglo, iwaragawagtayo ti naimbag a damag—maysa a makaliwliwa a mensahe ti namnama—kadagidiay ‘nalalatan ken naiwarawara a kasla karkarnero nga awanan pastor’ ken kadagidiay binulsek ken inyaw-awan dagiti “sursuro dagiti sairo.” (Mateo 9:36; 1 Timoteo 4:1) Insurat ni apostol Juan: “Awanen ti adda kaniak a dakdakkel pay a pakaigapuan ti kinamanagyaman ngem kadagitoy a banag, a mangngegko koma a ti annakko agtultuloyda a magna iti kinapudno.” (3 Juan 4) Kasta unay ti rag-o ni Juan gapu iti kinamatalek dagiti ‘annakna’—nalabit dagidiay sinursuruanna iti kinapudno. Maragsakantayo no makitatayo nga ipangag dagiti tattao ti Sao ti Dios buyogen ti apresasion.
16, 17. (a) Apay a saan nga amin ket umawat iti kinapudno? (b) Ania a rag-o ti masagrapyo no iwaragawagyo ti kinapudno iti Biblia?
16 Pudno, saan nga amin ket umawat iti kinapudno. Impakaammo ni Jesus ti kinapudno maipapan iti Dios, nupay adu idi ti di nangipangag. Kinunana kadagiti Judio a bumusbusor: “Apay a saandak a patien? Ti aggapu iti Dios imdenganna ti sasao ti Dios. Daytoy ti makagapu a saankayo nga agimdeng, agsipud ta saankayo a naggapu iti Dios.”—Juan 8:46, 47.
17 Kas ken Jesus, ditay bumdeng a mangisarita iti napateg a kinapudno maipapan ken Jehova. Saantay a namnamaen nga ipangag ti amin ti mensahe nga awittayo, yantangay saan nga amin idi ket dimngeg iti mensahe ni Jesus. Kaskasdi, naragsaktayo ta ammotayo nga umiso ti ar-aramidentayo. Gapu iti naayat a kinamanangngaasina, kayat ni Jehova a maipalgak ti kinapudno iti sangatauan. Gapu ta ik-ikutanda ti kinapudno, pagsilnagen dagiti Kristiano ti silawda iti daytoy nasipngetan a lubong. No isilnagtayo ti lawag ti kinapudno babaen dagiti sao ken aramidtayo, matulongantayo ti sabali a tattao a mangidayaw iti nailangitan nga Amatayo. (Mateo 5:14, 16) Ipakpakaammotayo iti publiko a laksidentayo ti kinaulbod a pinagparang ni Satanas a pudno ken itandudotayo ti nasin-aw ken di namulitan a Sao ti Dios. Ti kinapudno nga ik-ikutan ken iranranudtayo mangyeg iti pudno a pannakawayawaya kadagidiay mangipangag iti dayta.—Juan 8:32.
Salimetmetanyo ti Dana ti Kinapudno
18. Apay ken kasano a naay-ayo ni Jesus ken ni Natanael?
18 Impateg ken inranud ni Jesus ti kinapudno. Kabayatan ti ministeriona ditoy daga, impakitana a maay-ayo kadagidiay napudno. No maipapan ken Natanael, kinuna ni Jesus: “Kitaenyo, sigurado a maysa nga Israelita, a kenkuana awan ti allilaw.” (Juan 1:47) Idi agangay, ni Natanael, a nalabit naawagan met kas Bartolome, ti napili kas maysa kadagiti 12 nga apostol. (Mateo 10:2-4) Anian a pribilehio dayta!
19-21. Kasano a naparaburan ti dati a bulsek a lalaki gapu iti natured a panangibagana iti pudno?
19 Iti libro ti Biblia a Juan, maysa nga intero a kapitulo ti naglaon iti salaysay maipapan iti sabali pay a napudno a tao a pinaraburan ni Jesus. Ditay ammo ti naganna. Ti ammotayo, maysa nga agpalpalama dayta a tao a nayanak a bulsek. Nagamanga dagiti tattao idi insubli ni Jesus ti panagkitana. Ti damag maipapan iti dayta a milagro a pannakaagas ket nakadanon kadagiti sumagmamano a Fariseo, dagiti gumurgura iti kinapudno, a nagnunumo nga ilaksidda manipud sinagoga ti asinoman a mangipakpakita iti pammati ken ni Jesus. Dagiti nagannak ti dati a bulsek naammuanda dayta a gakat dagiti Fariseo. Gapu ta mabutengda, nagulbodda kadagiti Fariseo, a kunkunada a dida ammo no kasano a nakakita ti anakda wenno no asino ti nangpaimbag kenkuana.—Juan 9:1-23.
20 Impaayab manen dagiti Fariseo ti napaimbag a lalaki. Dina pinanunot ti pagdaksanna ket situtured nga imbagana no ania ti pudno a napasamak. Inlawlawagna no kasano ti pannakapaimbagna, ken ni Jesus ti nangpaimbag kenkuana. Nasdaaw ta dagitoy a nalatak ken edukado a lallaki dida patien a naggapu ni Jesus iti Dios. Gapuna, situtured nga indagadagna kadakuada a patienda koma ti nabatad a kinapudno: “No daytoy a tao saan a naggapu iti Dios, awan a pulos ti mabalinna nga aramiden.” Gapu ta dida mabalusingsing ti argumentona, dagiti Fariseo inakusarda daytoy a lalaki iti panaglablabes ket pinagtalawda.—Juan 9:24-34.
21 Idi naammuan dayta ni Jesus, siaayat a sinapulna dayta a lalaki. Idi nasarakanna, pinabilegna ti pammati nga impakita ti dati a bulsek. Sipapanayag nga inyam-ammo ni Jesus ti bagina kas ti Mesias. Anian a naparaburan dayta a lalaki gapu ta imbagana ti pudno! Sigurado a maay-ayo ti Dios kadagidiay agsao iti pudno.—Juan 9:35-37.
22. Apay a rumbeng a salimetmetantayo ti dana ti kinapudno?
22 Ti panagbalin a napudno ket maysa a kurso a nasken nga ipapusotayo. Napateg dayta iti panangipasdek ken panangtaginayon iti nasayaat a relasion kadagiti tattao ken iti Dios. Ti napudno a tao ket prangka, nalaka a maasitgan, ken mapagtalkan, banag a makaay-ayo ken ni Jehova. (Salmo 15:1, 2) Ti saan a napudno a tao ket manangallilaw, di mapagtalkan, ken naulbod, banag a kagura ni Jehova. (Proverbio 6:16-19) Gapuna, determinadokayo koma a mangsalimetmet iti dana ti kinapudno. Wen, tapno matulad ti Dios ti kinapudno, masapul a maammuantayo ti pudno, sawen ti pudno, ken agbiag iti kinapudno.
Ania ti Sungbatyo?
• Apay nga agyamantayo a naammuantayo ti kinapudno?
• Kasano a matuladtayo ni Jehova no maipapan iti panagbalin a napudno?
• Ania dagiti gunggona nga iyeg ti panangiranud iti kinapudno a linaon ti Biblia?
• Apay a napateg ti panangsalimetmet iti dana ti kinapudno?
[Dagiti Ladawan iti panid 17]
Sireregta nga iranud dagiti Kristiano ti naitalek kadakuada a kinapudno iti Biblia
[Dagiti Ladawan iti panid 18]
Naparaburan unay ti bulsek a pinaimbag ni Jesus gapu ta imbagana ti pudno