Relihion​—Ania ti Itdenna a Pagimbagan?

“KABAELAK ti agbalin a naimbag a tao uray saanak a relihioso!” Gagangay ti kasta a sentimiento. Adu a napudno, naasi, responsable a tattao ti saan nga interesado iti relihion. Kas pagarigan, manmano a taga Makinlaud a Europa ti mannakimisa nupay adu kadakuada ti mangibaga a mamatida iti Dios.a Uray iti Latin nga America, 15 agingga 20 laeng a porsiento dagiti Katoliko ti regular a makimismisa.

Kas kadagiti adu a sabsabali, nalabit a matmatanyo nga awan ti maitulong ti relihion iti biag ti tao. Ngem mabalin met nga ammoyo nga idi kaaldawan dagiti apongyo, kaaduan a tattao ti adayo a mas relihioso ngem kadagiti tattao ita. Kasano a napukaw ti nasaknap a panaginteres iti relihion? Ti kadi maysa a tao kabaelanna ti agbalin a naimbag uray no saan a relihioso? Adda kadi relihion a makaiyeg iti pagimbaganyo?

No Apay nga Adu ti Nangilaksid iti Relihion

Iti sinigsiglo, kaaduan a kameng ti Kakristianuan ti mamati a kalikaguman ti Dios ti panagtulnog. Makimismisada tapno magun-odda ti anamong ti Dios, babaen man kadagiti seremonia nga idauluan ti maysa a padi wenno babaen ti panangiwanwan ti maysa a ministro. Siempre, adu ti makaammo iti kinamanaginsisingpet iti relihion. Agdindinamag ti pannakipaset ti relihion kadagiti gubat, kasta met ti abusado nga aramid ti dadduma a klero. Ngem matmatan ti kaaduan a tattao a naimbag ti relihion. Adda dagidiay magusgustuanda ti misterio, tradision, ken narelihiosuan a musika; makapainteres kadagiti dadduma ti agnanayon a pannakadadael iti impierno, maysa a sursuro a saan a masarakan iti Kasuratan. Idi agangay, gapu kadagiti paspasamak, nagbaliw ti panangmatmat ti adu a tattao no maipapan iti relihion.

Limmatak ti teoria ti ebolusion. Namati ti dadduma a naiparparna laeng ti biag imbes a pinarsua ti Dios. Kaaduan a relihion ti saan a nakaipaay iti makapnek nga ebidensia a ti Dios ti Gubuayan ti biag. (Salmo 36:9) Kanayonanna, bayat a rimmang-ay ti teknolohia, impagarup dagiti tattao a masolbar ti siensia ti aniaman a parikut gapu kadagiti nakaskasdaaw a gapuanan iti medisina, transportasion, ken komunikasion. Maysa pay, kaykayat dagiti tattao ti agpaiwanwan kadagiti mangad-adal iti kagimongan ken sikologo ngem kadagiti lider ti relihion. Iti biang dagiti relihion, napaayda a mangilawlawag a ti panagbiag maitunos kadagiti linteg ti Dios isu ti kasayaatan a wagas ti biag.​—Santiago 1:25.

Gapuna, adu a relihion ti nangbalbaliw iti mensaheda. Dagiti padi ken ministro saandan nga isursuro a kalikaguman ti Dios ti panagtulnog. Imbes ketdi, adun ti mangisursuro a dagiti indibidual ti rumbeng a mangikeddeng no ania ti naimbag ken dakes. Tapno lumatakda, adda dagiti lider ti relihion a mangibaga nga awatennaka ti Dios uray ania ti wagas ti panagbiagmo. Daytoy a pannursuro ipalagipna ti impadto ti Biblia: “Addanto las-ud ti tiempo a saandanto nga anusan ti makapasalun-at a sursuro, no di ket, maitunos kadagiti bukodda a tarigagay, mangurnongdanto kadagiti mannursuro a maipaay iti bagbagida tapno gagatelenda dagiti lapayagda.”​—2 Timoteo 4:3.

Imbes a makaguyugoy, ti kasta a sursuroda pagbaw-ingenna dagiti tattao. Natural laeng nga iyimtuodda: ‘No dagiti relihion pagduaduaanda ti pannakabalin ti Dios a mangparsua ken ti sirib ti Dios a mangaramid kadagiti linteg, ania pay koma ngarud ti pagimbagan ti itatabuno iti simbaan? Ania pay koma ti rason nga isurok ti relihion kadagiti annakko?’ Dagiti tattao a mangikagkagumaan a maaddaan iti naimbag a biag nangrugin a matmatanda nga awan serserbina ti relihion. Pinanawanda dagiti relihionda, ken saanen a napateg dayta kadakuada. Kasano a nagbalin nga awan pategna ti banag a rumbeng a makagunggona? Adda makakombinsir a panangilawlawag ti Biblia.

Nausar ti Relihion Kadagiti Dakes a Panggep

Pinakdaaran ni apostol Pablo dagiti nagkauna a Kristiano nga addanto dagiti mangusar iti Kristianidad agpaay kadagiti dakes a panggep. Kinunana: “Sumrekto iti nagtetengngaanyo dagiti manangirurumen a lobo ket saandanto a tratuen a sidudungngo ti arban, ket manipud kadakayo tumakderto dagiti tattao ket agsaodanto iti tiritir a bambanag tapno iyadayoda a pasuroten kadakuada dagiti adalan.” (Aramid 20:29, 30) Ni Augustine, a Romano Katoliko a teologo, ti maysa a nagsarita iti “tiritir a bambanag.” Insuro ni Jesus kadagiti pasurotna a gutugotenda dagiti sabsabali babaen ti pannakirinnasonda maibatay iti Kasuratan. Ngem dagiti sasao ni Jesus a “pilitenyo ida a sumrek,” a nairekord iti Lucas 14:23 ket binallikug ni Augustine babaen ti panangilawlawagna nga awan dakes ti panangpuersa kadagiti tattao tapno makomberteda. (Mateo 28:19, 20; Aramid 28:23, 24) Inusar ni Augustine ti relihion tapno makontrolna dagiti tattao.

Ni Satanas, maysa a rebelioso nga anghel, ti utek iti di umiso a pannakausar ken pannakamulit ti relihion. Insungsongna dagiti narelihiosuan a tattao idi umuna a siglo tapno mulitanda dagiti kongregasion Kristiano. Kuna ti Biblia maipapan kadagidi a tattao: “Ti kakasta a tattao ulbodda nga apostol, manangallilaw a trabahador, a pagbalbalinenda ti bagbagida a kasla apostol ni Kristo. Ket di pakasdaawan, ta ni Satanas a mismo pagbalbalinenna ti bagina a kasla anghel ti lawag. Saan ngarud a banag a naindaklan no dagiti ministrona pagbalbalinenda met ti bagbagida a kasla ministro ti kinalinteg.”​—2 Corinto 11:13-15.

Us-usaren pay laeng ni Satanas dagiti relihion nga agpammarang a Nakristianuan, addaan iti moralidad, ken makaisuro tapno maimpluensiaanna dagiti tattao nga agbiag maitunos kadagiti pagalagadanna imbes a kadagiti pagalagadan ti Dios. (Lucas 4:5-7) Nalabit a nadlawyo nga adu a klero ita ti mangus-usar iti relihion tapno maitan-okda ti bagbagida babaen kadagiti titulo ken tapno makuartaanda dagiti arbanda. Ti gobierno inusarna met ti relihion a mangtignay kadagiti umili a mangisakripisio kadagiti bagbagida iti gubat.

Ti Diablo us-usarenna ti relihion iti nabilbileg a pamay-an ngem iti ipagarup ti kaaduan a tattao. Mabalin a panunotenyo a bassit laeng dagiti narelihiosuan a panatiko nga us-usaren ni Satanas. Ngem kunaen ti Biblia a ‘daydiay naawagan iti Diablo ken Satanas iyaw-awanna ti intero a mapagnaedan a daga.’ Kuna pay ti Biblia: “Ti intero a lubong adda iti pannakabalin daydiay nadangkes.” (Apocalipsis 12:9; 1 Juan 5:19) Ania ti panagrikna ti Dios maipapan kadagiti relihion nga us-usaren dagiti lider tapno laeng mayadani kadakuada dagiti tattao?

“Ania ti Kapapay-an Daytoy Kaniak?”

No maringgoranka iti kondukta ti dadduma a relihion ti Kakristianuan, ammuem a saan pulos a maay-ayo kadakuada ti mannakabalin-amin a Dios. Kas iti nagkauna nga Israel, ibagbaga ti Kakristianuan a nakitulag daytoy iti Dios. Ngem agpadada a saan a matalek. Kondenaren ngarud ni Jehova ti Kakristianuan no kasano a kinondenarna ti Israel. Kinuna ni Jehova: “Saanda nga impangag ti mismo a bukodko a sasao; ket ti lintegko​—intultuloyda met a linaksid. Ania ti kapapay-an daytoy kaniak a mangyegkayo uray iti olibano manipud Sheba? . . . Dagiti sibubukel a datonyo a mapuoran saanda nga agserbi a pakaragsakan.” (Jeremias 6:19, 20) Saan a makaay-ayo iti Dios ti panagdayaw dagiti managinsisingpet. Saan nga interesado ti Dios kadagiti ritual ken kararagda. Kinunana iti Israel: “Dagiti panawen ti piestayo ginura ti kararuak. Nagbalinda kaniak a dadagsen; nabannogakon a mangan-anus kadakuada. Ket inton iyukradyo dagiti dakulapyo, ilingedko dagiti matak manipud kadakayo. Uray no mamin-adu nga agkararagkayo, saanak nga umimdeng.”​—Isaias 1:14, 15.

Maay-ayo ngata ni Jehova kadagiti piesta a pagparparangen dagiti relihion kas Nakristianuan ngem sigud a nangpadpadayaw kadagiti ulbod a didiosen? Imdenganna ngata ti kararag dagiti klero a nangballikug kadagiti pannursuro ni Kristo? Ti kadi Dios anamonganna ti aniaman a relihion a nangilaksid iti lintegna? Masiguradoyo a ti reaksionna kadagiti ritual ti relihion ita ket kas met laeng iti reaksionna maipapan iti datdaton idi ti Israel, a maipapan iti dayta kinunana: “Ania ti kapapay-an daytoy kaniak?”

Nupay kasta, pakaseknan unay ni Jehova ti naibatay iti kinapudno a panagdayaw dagiti napasnek a tattao. Maay-ayo ti Dios no iyebkas dagiti indibidual ti panagyamanda gapu kadagiti amin a maaw-awatda manipud kenkuana. (Malakias 3:16, 17) No kasta, makuna kadi a naimbagka no saanka nga agdaydayaw iti Dios? No ti maysa a tao ket awan ti ar-aramidenna para kadagiti naayat a nagannakna, nakapappapati kadi no ibagana nga isu ket naimbag? Makuna kadi a naimbag ti maysa a tao nga awan ti ar-aramidenna para iti Dios? Nainrasonan ngarud nga aginterestayo unay iti pudno a Dios, ti mismo a namunganay iti biag. Iti sumaganad nga artikulo, usigentayo no kasano a ti pudno a panagdayaw saanna laeng a padayawan ti Dios no di ket pakagunggonaantayo pay.

[Footnote]

[Ladawan iti panid 4]

Dagiti kadi relihion impatuldoda ti pammaneknek a pinarsua ti Dios ti amin a bambanag?

[Ladawan iti panid 5]

Kastoy kadi ti rumbeng nga ar-aramiden ti maysa a pannakabagi ti Dios?

[Ladawan iti panid 5]

Ania ti panangmatmat ti Dios iti kastoy a kita ti piesta?

[Credit Line]

AP Photo/Georgy Abdaladze