Apay nga Agtalinaedka a Natarnaw?
“Ukomennak, O Jehova, . . . maitunos iti kinatarnawko.”—SAL. 7:8.
1, 2. Ania ti sumagmamano kadagiti gagangay a kasasaad a mangkarit iti kinatarnaw ti maysa a Kristiano?
PANUNOTEM dagitoy tallo nga eksena: Adda ubing a lalaki nga um-umsien ti dadduma a kaeskuelaanna. Rurrurodenda, nalabit tapno agsao iti dakes wenno lumaban. Bumales ngata, wenno agteppel sana panawan ida? Iti maysa met a pagtaengan, agmaymaysa ti asawa a lalaki nga agsirsirarak iti Internet. Pagammuan ta adda nagparang iti iskrin ti kompiuterna a mangaw-awis a lukatanna ti maysa a pornograpiko a Web site. Lukatanna ngata wenno saan? Adda met maysa a Kristiano a babai a makipatpatang iti sumagmamano a kapammatianna a babbai idi a ti taray ti saritaanda ket nagbalin metten a negatibo ken makadangran a tsismis maipapan iti maysa a kabsat a babai a kakongregasionda. Itultuloyna ngata ti makipatang maipapan iti dayta wenno ikagumaanna a baliwan ti pagsasaritaanda?
2 Nupay agduduma dagita a kasasaad, adda nagpapadaanda. Amin dagita ket nainaig iti panangikagumaan ti maysa nga agtalinaed a natarnaw kas Kristiano. Sipapanunotka kadi iti kinatarnawmo bayat a sangsanguem dagiti pakaseknam, kasapulam, ken kalatmo iti biag? Inaldaw a pampanunoten dagiti tattao ti maipapan iti langada, salun-atda, rigat iti panagsapul iti pagbiag, pannakilangen iti gagayyem, ken nalabit uray pay dagiti romantiko a relasion. Mabalin a mangbusbostayo iti adu a panawen a mangpampanunot kadagita. Ngem ania ti kapatgan ken Jehova bayat a sukisokenna ti pusotayo? (Sal. 139:23, 24) Ti kinatarnawtayo.
3. Ania a pribilehio ti impaay kadatayo ni Jehova, ken ania dagiti usigentayo iti daytoy nga artikulo?
3 Nagduduma a sagut ti ipapaay kadatayo ni Jehova a mangmangted iti “tunggal naimbag a sagut ken tunggal naan-anay a rangkap.” (Sant. 1:17) Gapu kenkuana, addaantayo kadagiti sagut a kas iti bagi, isip, salun-at, ken nadumaduma nga abilidad. (1 Cor. 4:7) Nupay kasta, saannatayo a pilpiliten ni Jehova nga agbalin a natarnaw. Palpalubosannatayo nga agpili no kayattayo a patanoren dayta a galad. (Deut. 30:19) Nasken ngarud nga usigentayo no ania ti kinatarnaw. Usigentayo met ti tallo a rason no apay a nakapatpateg daytoy a galad.
Ania ti Kinatarnaw?
4. Ania ti nairaman iti kinatarnaw, ket ania ti maammuantayo manipud iti linteg ni Jehova maipapan iti panangidaton kadagiti animal?
4 Kasla di masinunuo ti adu a tao no ania ti kinatarnaw. Kas pagarigan, no ipagpannakkel dagiti politiko ti kinatarnawda, masansan a ti kayatda a sawen ket napudnoda. Napateg dayta a galad ngem paset laeng dayta ti kinatarnaw. Kas nausar iti Biblia, ti kinatarnaw ramanenna ti moral a kinanaan-anay ken kinasayaat. Ti Hebreo a sasao a nainaig iti “kinatarnaw” ket nagtaud iti sao a ti kayuloganna ket nasayaat, sibubukel, wenno awan pakapilawanna. Maysa kadagita a sasao ti nausar maipapan kadagiti sakripisio a maidaton ken Jehova. Anamongan ni Jehova ti maidaton nga animal no la ketdi ta nasalun-at wenno sibubukel dayta. (Basaen ti Levitico 22:19, 20.) Binabalaw unay ni Jehova dagidiay nangigagara a mangsukir iti dayta a paglintegan babaen ti panangidatonda kadagiti pilay, masakit, wenno bulsek nga animal.—Mal. 1:6-8.
5, 6. (a) Aniada a pagarigan ti mangipakita a masansan a tagipatgentayo ti sibubukel wenno kompleto? (b) Nasken aya nga agbalin a perpekto dagiti tattao tapno agbalinda a natarnaw? Ilawlawagyo.
5 Ti panangbirok ken panangipateg iti banag a sibubukel, wenno kompleto, ket saan a karkarna a kapanunotan. Kas pagarigan, panunotem ti maysa a tao nga agkolkolekta kadagiti libro. Nasarakanna met laengen ti nakapatpateg a libro a nabayagen a birbirokenna. Ngem natakuatanna nga awan met gayam ti dadduma a nesesita a panid dayta. Gapu ta nadismaya, mabalin nga isublina dayta iti estante. Wenno panunotem ti maysa a babai a magmagna iti igid ti baybay nga agur-urnong iti sumagmamano a shell nga insadsad dagiti dalluyon. Gapu ta maay-ayatan iti kinanadumaduma ken kinapintas dagita, masansan nga agrukob tapno sukimatenna ti maysa. Ania kadagita ti urnongenna? Siempre, dagidiay awan depektona. Umasping iti dayta, ti birbiroken ti Dios ket dagidiay tattao a ti pusoda ket naipamaysa wenno naan-anay kenkuana.—2 Cron. 16:9.
6 Ngem mabalin a pampanunotem, ‘Kasano ngata nga agbalinak a natarnaw idinto ta saanak met a perpekto?’ Yantangay managbasol ken imperpektotayo, mabalin nga agannayastayo a mangpanunot a kayarigantayo ti libro a kurang dagiti panidna wenno shell nga adda depektona. Pasaray kasta kadi ti mariknam? Namnamaem a saan nga ekspektaren ni Jehova nga agbalintayo a perpekto iti naan-anay nga anag. Dina kalikaguman ti nalablabes ngem iti kabaelantayo.a (Sal. 103:14; Sant. 3:2) Kaskasdi a namnamaenna nga agtalinaedtayo a natarnaw. No kasta, adda kadi nagdumaan ti kinaperpekto ken kinatarnaw? Adda. Kas pagarigan: Ay-ayaten ti maysa a baro ti nobiana. Siempre, dina ekspektaren a perpekto dayta a kaayan-ayatna. Ngem nainkalintegan laeng a namnamaenna a naimpusuan ti panagayat dayta a balasang kenkuana. Kayatna a sawen nga isunanto laeng ti agbalin a kaingungot ti nobiana. Iti umasping a pamay-an, ni Jehova ket “Dios a mangalkalikagum iti naipamaysa a debosion.” (Ex. 20:5) Saan a kinaperpekto ti namnamaenna kadatayo, no di ket ti naimpusuan a panagayattayo kenkuana, nga isu laeng ti pagdayawantayo.
7, 8. (a) Ania ti inyulidan ni Jesus maipapan iti kinatarnaw? (b) Ania ti kaipapanan ti kinatarnaw iti Nainkasuratan nga anag?
7 Nalabit malagiptayo ti sungbat ni Jesus idi napagsaludsodan no ania ti kapatgan kadagiti amin a linteg. (Basaen ti Marcos 12:28-30.) Saan la a basta simmungbat ni Jesus no di ket nagbiag a maitunos iti insungbatna. Impaayna ti kasayaatan nga ulidan iti panagayat ken Jehova iti amin a panunot, puso, kararua, ken pigsa. Impakitana a saan laeng a babaen iti sasao a maiparangarang ti kinatarnaw no di ket kadagiti nasayaat nga aramid a naggubuay kadagiti umiso a motibo. Ti panagtalinaedtayo a natarnaw kalikagumanna a surotentayo dagiti addang ni Jesus.—1 Ped. 2:21.
8 No kasta, ti kaipapanan ti kinatarnaw iti Nainkasuratan nga anag ket: ti naimpusuan a debosion iti nailangitan a Persona a ni Jehova a Dios ken iti imbagana a pagayatanna ken panggepna. Ti panagtalinaed a natarnaw kaipapananna nga ipangpangrunatayo ti panangparagsak ken Jehova a Dios iti inaldaw a panagbiagtayo. Dagiti ibilangtayo a kapatgan iti biagtayo ket dagiti bambanag nga ibilangna a kapatgan. Usigentayo ti tallo a rason a nakapatpateg dayta.
1. Ti Kinatarnawtayo ken ti Isyu ti Kinasoberano ni Jehova
9. Ania ti nakainaigan ti personal a kinatarnawtayo iti isyu ti kinasoberano ni Jehova?
9 Ti kinasoberano ni Jehova ket saan nga agpannuray iti kinatarnawtayo. Ti kinasoberanona ket nalinteg, agnanayon, ken sapasap ket kanayon a kasta uray ania ti ibaga wenno aramiden ti asinoman kadagiti pinarsuana. Nupay kasta, nakaro ti pannakaumsi ti kinasoberano ti Dios idiay langit ken ditoy daga. Ti ngarud panangiturayna ket masapul a maalangon—mapasingkedan kas umiso, nalinteg, ken naayat—iti imatang ti amin a masirib a parsuana. Kas Saksi ni Jehova, kaay-ayotayo nga ipakaammo ti sapasap a kinasoberano ti Dios iti asinoman a dumngeg. Ngem kasanotayo a maipakita babaen kadagiti desision ken aramidtayo a ni Jehova ti pinilitayo kas Soberano wenno agturay kadatayo? Babaen ti panagtalinaedtayo a natarnaw.
10. Ania ti akusasion ni Satanas maipapan iti kinatarnaw dagiti tattao, ket kasanom a masungbatan dayta?
10 Usigem no kasano a nairaman ti kinatarnawmo. No ar-arigen, imbaga ni Satanas nga awan ti tao a mangitandudo iti kinasoberano ti Dios ken awan ti agserbi ken Jehova buyogen ti di agimbubukodan nga ayat. Iti imatang ti nagadu a dumdumngeg nga anghel, kinuna ti Diablo ken Jehova: “Kudil maigapu iti kudil, ken isuamin nga adda iti maysa a tao itednanto maigapu iti kararuana.” (Job 2:4) Imutektekam ta saan laeng a ti nalinteg a ni Job ti tuktukoyen ni Satanas iti dayta a pammadakesna no di ket amin a tattao. Sigun iti Biblia, ni Satanas “ti manangakusar kadagiti kakabsattayo.” (Apoc. 12:10) Lalaisenna ni Jehova babaen ti akusasion a dagiti Kristiano—a pakairamanam—ket saan nga agtalinaed a matalek. Ibagbaga ni Satanas a tallikudam ni Jehova tapno laeng maispalmo ti kudilmo, wenno ti biagmo. Ania ti panagriknam kadagita nga akusasionna kenka? Kayatmo kadi a paneknekan nga ulbod ni Satanas? No agtalinaedka a natarnaw, maaramidmo dayta.
11, 12. (a) Aniada a pagarigan ti mangyilustrar no kasano a dagiti pangngeddengtayo kadagiti bambanag iti inaldaw ket nainaig iti isyu ti personal a kinatarnawtayo? (b) Apay a maysa a pribilehio ti panagtalinaedtayo a natarnaw?
11 Ti ngarud isyu ti kinatarnawmo ti makagapu a nakapatpateg ti kababalinmo ken dagiti pangngeddengmo iti tunggal aldaw. Usigem manen ti tallo nga eksena a nadakamat itay. Ania ti aramidenda tapno agtalinaedda a natarnaw? Ti ubing a lalaki nga um-umsien dagiti kaeskuelaanna ket kayatna koman ti bumales ngem nalagipna daytoy a balakad: “Dikay ibalesan ti bagbagiyo, dungdungnguen, no di ket ipaayanyo ti lugar ti pungtot; ta adda a naisurat: ‘Kukuak ti pammales; supapakakto, kuna ni Jehova.’” (Roma 12:19) Gapu iti dayta, isu ket pimmanaw. Ti met asawa a lalaki nga agsirsirarak iti Internet ket mabalin nga agbuya iti makaparasuk, ngem nalagipna ti prinsipio nga ipasimudaag dagitoy a kinuna ni Job: “Maysa a tulag ti pinatalgedak kadagiti matak. Gapuna kasano koma nga agparangak a simamatmat iti maysa a birhen?” (Job 31:1) Kas ken Job, saan a kayat dayta a lalaki ti agbuya kadagiti imoral a ladawan isu a liniklikanna dagita ken imbilangna ida a sabidong. Ti met babai a makipatpatang iti sumagmamano a babbai ken nalabit nakangngeg bassit iti makadangran a tsismis ket nagsarimadeng ta nalagipna daytoy a bilin: “Tunggal maysa kadatayo ay-aywenna koma ti padana a tao iti naimbag a maipaay a pakapabilganna.” (Roma 15:2) Ti tsismis a mabalin a maestoriana iti sabsabali ket saan a makapabileg. Mangdadael dayta iti reputasion ti kapammatianna ken di makaay-ayo iti nailangitan nga Amana. Dayta ti gapuna a minedmedanna ti dilana ken binaliwanna ti saritaanda.
12 Iti tunggal maysa kadagita a kasasaad, adda ikeddeng ti Kristiano, a no ar-arigen, kastoy ti ibagbagana: ‘Ni Jehova ti mangiturturay kaniak. Ikagumaak nga aramiden ti makaparagsak kenkuana iti daytoy a banag.’ Kasta met kadi ti panangmatmatmo kadagiti personal a panagpili ken panagdesisionmo? No wen, talaga nga agtultulnogka iti makapikapik a sasao a nailanad iti Proverbio 27:11: “Agmasiribka, anakko, ket pagrag-oem ti pusok, tapno makaipaayak iti sungbat iti daydiay mangrurrurod kaniak.” Anian a pribilehio ti panangparag-otayo iti puso ti Dios! Saan kadi a talaga a makagunggona ti tunggal panagreggettayo nga agtalinaed a natarnaw?
2. Ti Pangibasaran ni Jehova iti Panangukomna
13. Kasano nga ipakita dagiti sasao da Job ken David a ti kinatarnaw ti pangibasaran ni Jehova iti panangukomna kadatayo?
13 Maawatantayo a maitandudotayo ti kinasoberano ni Jehova babaen iti kinatarnawtayo. Gapuna, dayta ti pangibasaran ti Dios iti panangukomna kadatayo. Pagaammo unay ni Job dayta a kinapudno. (Basaen ti Job 31:6.) Ammo ni Job a timtimbangen ti Dios ti amin a sangatauan iti “umiso a timbangan,” babaen ti panangusarna iti perpekto a pagalagadanna iti hustisia tapno tingitingenna ti kinatarnawtayo. Kinuna met ni David: “Ni met laeng Jehova iyetnagnanto ti sentensia kadagiti ili. Ukomennak, O Jehova, maitunos iti kinalintegko ken maitunos iti kinatarnawko nga adda kaniak. . . . Ket ti Dios kas nalinteg mangsubsubok iti puso ken kadagiti bekkel.” (Sal. 7:8, 9) Ammotayo a kabaelan ti Dios a kitaen ti kaunggan ti kinatao ti maysa, ti piguratibo a “puso ken kadagiti bekkel.” Ngem nasken a laglagipentayo no ania ti birbirokenna. Kas iti kinuna ni David, ukomennatayo ni Jehova maitunos iti kinatarnawtayo.
14. Apay a ditay koma pulos pagarupen a ditay kabaelan ti agtalinaed a natarnaw gapu ta imperpekto ken managbasoltayo?
14 Iladawanmo iti panunotmo a suksukimaten ita ni Jehova a Dios ti binilion a puso ti sangatauan. (1 Cron. 28:9) Mano ngata ti masarakanna a mangtagtaginayon iti Nakristianuan a kinatarnaw? Manmano la ketdi! Nupay kasta, ditay koma pagarupen a gapu ta imperpektotayo ket saantayon a kabaelan ti agtalinaed a natarnaw. Imbes ketdi, kas kada David ken Job, adda nasayaat a panggapuantayo nga agtalek a nupay imperpektotayo, makitanto ni Jehova a salsalimetmetantayo ti kinatarnawtayo. Laglagipentayo a ti kinaperpekto ket saan a garantia nga agtalinaedtayo a natarnaw. Tallo laeng a perpekto a tattao ti nagbiag idi ditoy daga ket dua kadakuada—da Adan ken Eva—ti saan a nagtalinaed a natarnaw. Kaskasdi a minilion nga imperpekto a tattao ti agtaltalinaed a natarnaw. Kabaelam met dayta.
3. Napateg iti Namnamatayo
15. Kasano nga impakita ni David a napateg ti kinatarnaw iti namnamatayo iti masanguanan?
15 Yantangay ti kinatarnaw ti pangibasaran ni Jehova iti panangukomna, napateg dayta iti namnamatayo iti masanguanan. Ammo ni David a pudno dayta. (Basaen ti Salmo 41:12.) Tinagipategna ti namnama a magun-odanna ti anamong ti Dios iti agnanayon. Kas kadagiti pudno a Kristiano ita, ninamnama ni David ti agbiag nga agnanayon, nga agtultuloy nga umadani ken Jehova a Dios bayat nga agserserbi kenkuana. Ammo ni David a nasken nga agtalinaed a natarnaw tapno makitana ti kaitungpalan dayta a namnamana. Umasping iti dayta, tulongan, isuro, idalan, ken bendisionannatayo ni Jehova bayat nga agtalinaedtayo a natarnaw.
16, 17. (a) Apay a determinadoka nga agtalinaed a natarnaw? (b) Aniada a saludsod ti masungbatan iti sumaganad nga artikulo?
16 Ti namnama ket napateg iti agdama a kinaragsaktayo. Mangyeg dayta iti rag-o kadatayo tapno madaerantayo dagiti narigat a kasasaad. Ti namnama salaknibanna met ti panagpampanunottayo. Laglagipem a ti namnama ket inyarig ti Biblia iti helmet. (1 Tes. 5:8) No kasano a ti helmet salaknibanna ti ulo ti soldado bayat ti pannakigubatna, ti namnama masalaknibanna met ti panunottayo manipud iti negatibo ken managduadua a kapanunotan nga itantandudo ni Satanas iti daytoy dandanin madadael a daan a lubong. Nakapimpiman la ketdi ti biag no awan namnamatayo. Nasken a sipapasnek a sukimatentayo ti bagitayo, nga usigentayo a siaannad ti kasasaad ti kinatarnawtayo ken ti namnama a nainaig iti dayta. Dimo liplipatan a babaen ti panagtalinaedmo a natarnaw, itantandudom ti kinasoberano ni Jehova ken salsaluadam ti napateg a namnamam iti masanguanan. Sapay koma ta agtalinaedka a natarnaw!
17 Yantangay nakapatpateg ti kinatarnaw, nasken nga usigentayo ti dadduma pay a saludsod. Kasanotay a mapatanor ti kinatarnaw? Kasanotay a mataginayon dayta? Ken ania ti mabalin nga aramiden no adda tiempo a ti maysa ket saan a nagtalinaed a natarnaw? Dagita ti sungbatan ti sumaganad nga artikulo.
[Footnote]
a Kinuna ni Jesus: “Masapul nga agbalinkayo a perpekto, a kas iti nailangitan nga Amayo a perpekto.” (Mat. 5:48) Nabatad a naawatanna nga uray dagiti imperpekto a tattao ket kabaelanda ti agbalin a kompleto wenno perpekto iti relatibo nga anag. Kabaelantayo a tungpalen ti bilin nga ayatentayo a sibubuslon ti sabsabali tapno maparagsaktayo ti Dios. Nupay kasta, ni Jehova ket perpekto iti naan-anay nga anag. No mayaplikar dayta kenkuana, ti termino a “kinatarnaw” saklawenna met ti kinaperpekto.—Sal. 18:30.
Ania ti Sungbatmo?
• Ania ti kinatarnaw?
• Kasano a ti kinatarnaw ket nainaig iti isyu ti sapasap a kinasoberano?
• Apay a ti kinatarnaw ket makaipaay iti pakaibasaran ti namnamatayo?
[Dagiti Ladawan iti panid 5]
Inaldaw a maipaspasangotayo kadagiti kasasaad a mangsubok iti kinatarnawtayo