Panangtaginayon iti Anamong ti Dios iti Laksid Dagiti Panagbalbaliw
ADDA kadi pakaipaspasanguam a panagbalbaliw iti biagmo? Marigatanka kadi a mangakseptar kadagita? Kaaduan kadatayo ti nakapadasen wenno maipasangonto iti kasta a kasasaad. Adda dagiti pudno a kapadasan iti biag iti naglabas a makatulong kadatayo a mangilasin kadagiti galad a kasapulantayo.
Kas pagarigan, usigem ti adu a panagbalbaliw a nakaipasanguan ni David. Isu ket maysa laeng nga ubing a pastor idi pinulotan ni Samuel kas masanguanan nga ari. Idi agtutubo pay, nagbulontario a makirupak iti higante a Filisteo a ni Goliat. (1 Sam. 17:26-32, 42) Naawis ti agtutubo a ni David nga agnaed iti palasio ni Ari Saul, ken nadutokan kas panguluen ti buyot. Nalabit a saan man laeng a ninamnama ni David dagita a panagbalbaliw iti biagna ken uray dagiti sumaruno a mapasamak.
Idi agangay, saanen a nasayaat ti panangtrato ni Saul ken ni David. (1 Sam. 18:8, 9; 19:9, 10) Tapno maispal ti biagna, sumagmamano a tawen a nagbiag ni David kas pugante. Uray idi nagbalin kas ari iti Israel, dagus a nagbalbaliw dagiti kasasaadna, nangruna idi nakikamalala ken insayangkatna ti pannakapapatay ni Urias gapu ta kayatna nga ilimed dayta. Gapu kadagiti basolna, nadidigra ti sangakabbalayanna. Kas pagarigan, nagrebelde ti anakna a ni Absalom. (2 Sam. 12:10-12; 15:1-14) Kaskasdi, idi nagbabawyan ni David dagiti basolna a pannakikamalala ken pammapatay, isu ket pinakawan ni Jehova ken nagun-odna manen ti anamong ti Dios.
Mabalin nga agbaliw met ti kasasaadtayo iti biag gapu iti parikut iti salun-at, rigat iti panagbiag, problema iti pamilia, wenno gapu iti aramidtayo a mismo. Ania dagiti galad a makatulong kadatayo nga agbalin nga ad-adda a nakasagana a mangsango kadagiti kasta a panagbalbaliw?
Makatulong Kadatayo ti Kinapakumbaba
Ti kinapakumbaba ramanenna ti kinamanagpasakup. Ti pudno a kinapakumbaba tulongannatayo a mangkita iti pudno a kinasiasinotayo ken dagiti sabsabali. No ditay tagibassiten dagiti galad ken nagapuanan dagiti sabsabali, ad-adda a maipategtayo ti kinasiasinoda ken ti ar-aramidenda. Umasping iti dayta, tulongannatayo ti kinapakumbaba a mangtarus no apay a napasamak ti maysa a banag kadatayo ken no kasanotayo a sanguen dayta.
Ti maysa a nasayaat a pagarigan ket ni Jonatan nga anak ni Saul. Nagbaliw dagiti kasasaadna gapu kadagiti pasamak a dina kontrolado. Idi kinuna ni Samuel ken ni Saul nga ikkaten kenkuana ni Jehova ti pagarian, saanna nga imbaga a ni Jonatan ti sumukat kas ari. (1 Sam. 15:28; 16:1, 12, 13) Ni David ti pinili ti Dios kas sumaruno nga ari imbes a ni Jonatan. No an-anagen, adda di nasayaat nga epekto ken Jonatan ti panagsukir ni Saul. Nupay awan basolna iti napasamak, saan a ni Jonatan ti sumukat ken amana. (1 Sam. 20:30, 31) Ania ti reaksion ni Jonatan iti dayta a pasamak? Nagipempen kadi iti sakit ti nakem gapu iti napukawna a pribilehio ket nagimon ken David? Saan. Nupay adayo a natataengan ken ad-adu ti kapadasanna, sisusungdo a sinuportaranna ni David. (1 Sam. 23:16-18) Ti kinapakumbaba ti timmulong kenkuana a nangtarus no siasino ti pinili ti Dios, ken ‘saanna a pinanunot nga ad-adda ti bagina ngem iti rebbengna a panunoten.’ (Roma 12:3) Naawatan ni Jonatan no ania ti namnamaen kenkuana ni Jehova ken rinaemna ti pangngeddeng ti Dios iti dayta a banag.
Siempre, adda dagiti panagbalbaliw a mangyeg iti pakarigatan. Naipasango idi ni Jonatan iti narikut a kasasaad mainaig iti dua a lallaki a nasinged kenkuana. Ti maysa ket ti gayyemna a ni David, ti masanguanan idi nga ari a dinutokan ni Jehova. Ti sabali pay ket ni Saul nga amana, nga inlaksid ni Jehova ken agdama idi nga ari. Nariribukan unay ni Jonatan iti dayta bayat nga ikagkagumaanna a taginayonen ti anamong ni Jehova. Mabalin a riribuken ken pagdanagendatayo met dagiti panagbalbaliw a pakaipasanguantayo. Ngem no ikagumaantayo a tarusan ti panangmatmat ni Jehova, makapagtultuloytayo a sisusungdo nga agserbi kenkuana bayat a sangsanguentayo dagiti panagbalbaliw.
Ti Pateg ti Kinanumo
Ti kinanumo ket panangbigbig ti maysa kadagiti limitasionna. Saan nga eksakto nga agpada ti kinanumo ken ti kinapakumbaba. Ti napakumbaba a tao mabalin a dina naan-anay nga ammo dagiti limitasionna.
Bigbigen ni David nga adda dagiti limitasionna. Uray no isu ti pinili ni Jehova nga agari, sumagmamano pay a tawen ti naglabas sakbay a nagturay. Awan ti mabasatayo nga inlawlawag ni Jehova ken ni David no apay a kasla naitantan dayta. Kaskasdi, saan a nariribukan ni David uray kasla makapaupay ti kasasaadna. Gapu ta impalubos dayta ni Jehova, ammona a kontrolado ti Dios dagiti bambanag. Gapuna, dina pinatay ni Saul tapno laeng maispalna ti biagna, ken linapdanna ti kaduana a ni Abisai a mangaramid iti kasta.—1 Sam. 26:6-9.
No dadduma, mabalin nga adda rumsua a situasion iti kongregasiontayo a ditay maawatan wenno iti panagkunatayo ket kasla saan a matamtaming iti kasayaatan a pamay-an. Naimpusuan kadi a bigbigentayo a ni Jesus ti Ulo ti kongregasion ken isu ket agtigtignay babaen ti bagi dagiti panglakayen a nadutokan a mangidaulo? Iparangarangtayo kadi ti kinanumo, nga ammotayo a tapno mataginayontayo ti anamong ni Jehova, masapul nga urayentayo ti panangiwanwanna babaen ken Jesu-Kristo? Aguraytayo kadi buyogen ti kinanumo nupay narigat dayta?—Prov. 11:2.
Ti Kinaemma Tulongannatayo nga Agbalin a Positibo
Ti kinaemma ket kinaalumamay ti kababalin. Tulongannatayo a mangibtur iti pannakadangran a di agreklamo, agibales, wenno agsakit ti nakemtayo. Narigat a patanoren ti galad a kinaemma. Makapainteres ta maysa a teksto iti Biblia ti agkuna nga “amin a naemma iti daga” ket maaw-awis a ‘sapulenda ti kinaemma.’ (Sof. 2:3) Ti kinaemma ket mainaig iti kinapakumbaba ken kinanumo, ngem ramanenna pay ti dadduma a galad a kas iti kinaimbag ken kinaalumamay. Rumang-ay iti naespirituan ti tao a naemma gapu ta isu ket nalaka nga agpaisuro ken agpaiwanwan.
Kasano a makatulong kadatayo ti kinaemma iti panangsangotayo kadagiti panagbalbaliw iti biag? Nalabit a mapaliiwmo a negatibo ti panangmatmat ti adu a tattao kadagiti panagbalbaliw. Kinapudnona, mabalin a nasayaat a gundaway dagita tapno ad-adda a masanaynatayo ni Jehova. Ipakita dayta ti kapadasan ni Moises.
Iti edadna nga 40, agik-ikuten ni Moises kadagiti agkakaimbag a galad. Pinaneknekanna nga ammona dagiti kasapulan ti ili ti Dios ken imparangarangna ti espiritu ti panagsakripisio. (Heb. 11:24-26) Kaskasdi, sakbay a dinutokan ni Jehova a mangiruar iti Israel manipud Egipto, kasapulan a sanguen ni Moises dagiti panagbalbaliw a mangpasudi iti kinaemmana. Masapul a panawanna ti Egipto ken agnaed a nanumo iti daga ti Midian iti unos ti 40 a tawen kas maysa a pastor. Ania ti resultana? Dayta a panagbalbaliw ti namagbalin kenkuana a nasaysayaat a tao. (Num. 12:3) Nasursurona nga iyun-una ti pagayatan ni Jehova imbes a ti bukodna.
Kas panangiladawan iti kinaemma ni Moises, usigentayo ti napasamak idi imbaga ni Jehova a kayatna nga ilaksid ti nasukir a nasion ken pagbalinenna a nabileg a nasion dagiti kaputotan ni Moises. (Num. 14:11-20) Bimmallaet ni Moises agpaay iti nasion. Ipakita dagiti sasaona a maseknan iti reputasion ti Dios ken iti pagsayaatan dagiti kakabsatna, imbes a ti bukodna a pagimbagan. Kasapulan ni Moises ti kinaemma iti panangidaulo ken panangibabaetna iti nasion. Nagtanabutob idi da Miriam ken Aaron maibusor kenkuana. Kaskasdi, kuna ti Biblia a ni Moises “idi ti kaemmaan pay laeng iti amin a tattao.” (Num. 12:1-3, 9-15) Agparang a sieemma nga inan-anusan ni Moises ti ibubusorda. Ania ngata koma ti napasamak no saan a naemma ni Moises?
Iti sabali a gundaway, immapay ti espiritu ni Jehova kadagiti sumagmamano a lallaki isu a nabaelanda ti nagipadto. Ni Josue, a katulongan ni Moises, impapanna a di umiso ti ar-aramiden dagitoy nga Israelita. Ngem ni Moises sieemma a minatmatanna ti bambanag sigun iti panangmatmat ni Jehova ken saan a madanagan a mapukawna ti autoridadna. (Num. 11:26-29) No saan a naemma ni Moises, inawatna ngata dayta a panagbalbaliw iti urnos ni Jehova?
Ti kinaemma ti timmulong ken Moises a mangusar a siuumiso iti dakkel nga autoridad ken akem nga inted kenkuana ti Dios. Isu ket inawis ni Jehova nga umuli iti Bantay Horeb kas pannakabagi ti nasion. Babaen iti maysa nga anghel, nakisarita ti Dios ken ni Moises ken dinutokanna kas mangibabaet iti tulag. Ti kinaemma ti nangtulong ken Moises a nangawat iti dayta a dakkel a panagbalbaliw iti autoridadna ken saan a nangaramid iti aniaman a mangpukaw iti anamong ti Dios.
Komustatayo met? Nakapatpateg ti kinaemma iti panagrang-aytayo kas indibidual. Masapul a naemma ti amin a nakaitalkan dagiti pribilehio ken autoridad iti ili ti Dios. Dayta ti manglapped kadatayo nga agbalin a napalangguad no maipasangotayo iti panagbalbaliw ken tumulong a mangsango iti dayta buyogen ti umiso a kababalin. Napateg no ania ti reaksiontayo. Awatentayo kadi ti panagbalbaliw? Ibilangtayo kadi dayta kas maysa a gundaway tapno rumang-aytayo? Mabalin a nasayaat a gundaway dayta tapno mapatanortayo ti kinaemma!
Kanayon a maipaspasangotayo kadagiti panagbalbaliw iti biag. No dadduma, ditay matarusan no apay a mapaspasamak dagiti bambanag. Mabalin a dagiti bukodtayo a parikut ken pakadanagan ti mangparigat kadatayo a mangmatmat iti bambanag kas iti panangmatmat ni Jehova. Kaskasdi, dagiti galad a kas iti kinapakumbaba, kinanumo, ken kinaemma, tulongandatayo a mangakseptar kadagiti panagbalbaliw ken mangtaginayon iti anamong ti Dios.
[Blurb iti panid 4]
Ti pudno a kinapakumbaba tulongannatayo a mangkita iti pudno a kinasiasinotayo
[Blurb iti panid 5]
Nakapatpateg ti kinaemma iti panagrang-aytayo kas indibidual
[Ladawan iti panid 5]
Masapul idi a sanguen ni Moises dagiti panagbalbaliw a nangpasudi iti kinaemmana