TOPIKO ITI AKKUB | APAY A NAGSAGABA KEN NATAY NI JESUS?
Talaga Kadi a Napasamak?
Iti primavera (spring) ti 33 C.E., napapatay ni Jesus a Nazareno. Napabasol a kumonkontra iti gobierno, nakabkabil iti kasta unay, nailansa iti kayo, ket nagpasar iti nakaro nga ut-ot, sa natay. Ngem pinagbiag ti Dios, ket kalpasan ti 40 nga aldaw, napan idiay langit.
Mabasa daytoy a nagpateg a pasamak iti uppat nga Ebanghelio iti Kristiano a Griego a Kasuratan, a pagaammo kas Baro a Tulag. Talaga kadi a napasamak dagita? Importante dayta a saludsod. Ngamin, no saan a napasamak dagita, awan serserbi ti pammati dagiti Kristiano, ken ti namnama a biag nga agnanayon iti Paraiso ket kasla tagtagainep laeng a dinto pulos matungpal. (1 Corinto 15:14) Ngem no talaga a napasamak dagita, adda nagsayaat a namnama para kadagiti tattao, a mabalin a maadda met kenka. Isu nga agpaypayso kadi ti naisalaysay kadagiti Ebanghelio wenno es-estoria laeng?
TI IPAKITA DAGITI IMPORMASION
Saan a kas kadagiti inar-aramid nga estoria, talaga nga agpayso ken nakadetdetalyado ti salaysay dagiti Ebanghelio. Kas pagarigan, mabasa kadagita ti nagnagan ti adu nga agpaypayso a lugar, nga adu kadagita ti mabalin a papanan ita. Adda pay dagiti naisurat a nagan dagiti tattao, ket paneknekan dagiti historiador a talaga a nagbiag dagita.—Lucas 3:1, 2, 23.
Dinakamat dagiti mannurat idi umuna ken maikadua a siglo ti nagan ni Jesus.a Ti pannakapapatayna, a nadeskribir kadagiti Ebanghelio, ket maitunos iti pamay-an a panangdusa dagiti Romano kadagidi a tiempo. Maysa pay, agpayso dagiti naisurat nga impormasion ken napudno ti pannakaisalaysay dagiti pasamak ta naibaga pay uray dagiti nagkamalian dagiti adalan ni Jesus. (Mateo 26:56; Lucas 22:24-26; Juan 18:10, 11) Talaga a paneknekan amin dagita a napudno dagiti mannurat kadagiti Ebanghelio ken agpayso dagiti insuratda maipapan ken Jesus.
TI NGAY PANAGUNGAR NI JESUS?
Patien ti kaaduan a talaga a nagbiag sa natay ni Jesus, ngem adda dagiti agduadua iti panagungarna. Uray dagiti apostolna, saanda idi a pinati a dagus ti damag a nagbiag manen isuna. (Lucas 24:11) Ngem naikkat ti amin a panagduadua idi a dagiti apostol ken ti dadduma nga adalan nakitada ni Jesus iti agduduma a gundaway. Kinapudnona, naminsan, nakita isuna ti nasurok a 500 a tattao.—1 Corinto 15:6.
Uray no mabalin a maaresto ken mapapatayda, natured latta dagiti adalan a nangipakaammo iti panagungar ni Jesus kadagiti amin a tattao—uray kadagiti mismo a nangpapatay ken Jesus. (Aramid 4:1-3, 10, 19, 20; 5:27-32) Kasta ngata katured dagiti adalan no saanda a sigurado a napagungar ni Jesus? Kinapudnona, ti kinaagpayso ti panagungar ni Jesus ti rason no apay a dakkel ti impluensia ti Kristianidad ditoy lubong, idi ken uray ita.
Ti salaysay dagiti Ebanghelio maipapan iti ipapatay ken panagungar ni Jesus ket talaga a maibilang a pudpudno a rekord iti historia. No basaem a naimbag dagita, makombinsirka a talaga a napasamakda. Lallalo pay a tumibker ti pammatim no maawatam dagiti rason no apay a napasamak dagita. Ilawlawag dayta ti sumaruno nga artikulo.
a Insurat ni Tacitus, a nayanak idi agarup 55 C.E., nga “idi turay ni Tiberio, ni Kristo a naggapuan ti nagan [a Kristiano] ket nagpasar iti kakaruan a dusa iti ima ti maysa kadagiti nangato nga opisialtayo a ni Poncio Pilato.” Ni Jesus ket tinukoy met da Suetonius (umuna a siglo); Judio a historiador a ni Josephus (umuna a siglo); ken ni Pliny the Younger a gobernador ti Bitinia (umuna a paset ti maikadua a siglo).