Uray Managbabainak, Saanko a Pagbabawyan Dagiti Inaramidko a Desision!

Nayanakak idi 1934 idiay Pescara, maysa a siudad ti Italy nga adda iti igid ti Adriatic Sea. Siak ti buridek kadakami nga uppat nga agkakabsat a puro babbai. Pinanaganannakami ni Tatang sigun iti panagsasaruno dagiti letra iti alpabeto, isu a letter “D” ti rugi ti naganko.

Kanayon nga interesado ni Tatang kadagiti naespirituan a bambanag. Naam-ammona dagiti Saksi ni Jehova idi Hulio 1943 idi a ti lalaki nga agnagan Liberato Ricci, a makipagad-adal kadagiti Saksi, kinasaritana ni Tatang maipapan iti Biblia ken pinabulodanna iti kopia ti Pagwanawanan. Di nagbayag, nakaregregtan ni Tatang a mangibaga iti dadduma maipapan kadagiti nasursurona. Inawat met ni Nanang ti kinapudno. Uray no saan a makabasa ni Nanang, imbagana iti sabsabali ti baro a namnamana babaen ti panangibagana kadagiti teksto a naikabesana.

Adu nga aktibidad ti maar-aramid iti bassit a balaymi. Sadiay ti paggigimonganmi. Ken uray no dua laeng ti kuartona, padpadagusenmi dagiti manangaywan iti sirkito ken payunir.

Saan unay nga interesado iti Biblia ti dua nga inauna a manangko ken idi agangay, nakiasawadan isu a pimmanawda iti balaymi. Ngem kaykayatmi ken manangko a Cesira ti dumngeg ken Tatang a mangibasbasa iti Biblia. Magusgustuanmi met dagiti makaparegta a palawag dagiti kakabsat a bimmisita iti bassit a grupomi.

Masansan a makikaduaak ken Tatang ken dadduma a kakabsat iti ministerio, ngem managbabainak unay isu nga adu pay a bulan a nagurnongak iti tured tapno makapagsaoak iti sanguanan dagiti bumalay. Nupay kasta, immuneg ti ayatko ken Jehova, ket nabautisaranak idi Hulio 1950. Maysa a kabsat ti nangipaay iti palawag ti bautismo idiay balaymi, sa kalpasanna, napankami iti baybay para iti bautismo. Iti sumaruno a tawen, adda agassawa nga special pioneer a naibaon iti lugarmi, ket masansan a sumurotak kadakuada a mangasaba. Gapu ta kanayonak iti ministerio, nalaklakan a makapangasabaak. Nasursurok nga ipateg daytoy a nakasaysayaat a pribilehio!

Ti Desision a Nangbalbaliw iti Biagko

Ti umuna a manangaywan iti sirkitomi ket ni Piero Gatti.a Saannak laeng a pinaregta nga agpayunir no di pay ket umakar iti lugar nga agkasapulan unay kadagiti agibumbunannag iti Pagarian—banag a saanko man laeng a napampanunot idi. Iti lugarmi, gagangay nga agyan laeng iti balay dagiti babbai agingga nga agassawada. Isu nga idi Marso 1952, nagpayunirak laeng iti lugarmi. Saanko a napanunot a dayta a desision ti mangbalbaliw iti intero a panagbiagko.

Iti dayta a tiempo, adda agtutubo a sister nga agnagan Anna a kayatna met ti agpayunir. Nagyan iti balaymi tapno makapagkaduakami a mangasaba. Idi 1954, naibaonkami a dua nga agserbi kas special pioneer iti siudad ti Perugia, nga agarup 250 a kilometro (155 mi) ti kaadayona, ken awan pay idi ti Saksi sadiay.

Anian a nagmayat a kapadasan! Bainte anyosak laeng idi, ken saak la makapanaw iti ilimi no kaduak dagiti nagannakko a makikombension. Panagriknak, kaslaak mapan iti sabali a bangir ti lubong! Medio madanagan ni Tatang a duduakamin ken Anna, isu a tinulongannakami nga agbirok iti pagyananmi. Nagrentakami iti kuarto a mabalin nga usaren kas Kingdom Hall. Idi damo, duduakami laeng nga aggimgimong. Ngem nagsayaat dagiti kapadasanmi iti panangasaba idiay Perugia ken kadagiti asideg nga ili ken purok, ket in-inut a nagbunga dagiti panagreggetmi. Kalpasan ti agarup makatawen, adda kabsat a lalaki nga immakar idiay Perugia a nangikondukta kadagiti gimongmi. Idi umakarkamin iti sumaruno nga asaynmentmi idi 1957, addan bassit a kongregasion a nabukel sadiay.

Ti simmaruno nga asaynmentmi ket iti bassit a siudad ti Terni, iti makintengnga a paset ti Italy. Maragragsakankami a mangasaba idiay Terni ta adu ti interesado iti dayta a lugar. Ngem adda met dagiti pakarigatan a nakaipasanguanmi. Uray no nagpatinggan ti turay a Facista idi 1943, intultuloy ti dadduma nga autoridad a pasardengen dagiti Saksi ni Jehova a mangipakaammo iti mensahe ti Biblia ken pinilitdakami a mangala iti lisensia a mangasaba iti binalaybalay.

Gagangayen a sipsiputan dagiti polis dagiti Saksi ni Jehova. No dadduma, saandakami a masiputan no mapankami iti adu a tattao, ngem saan a kanayon a kasta. Naminduaak a napasardeng ken naaresto. Ti damo ket ti panangasabak a kaduak ti manangaywan iti sirkito. Inaresto ken impandakami iti estasion dagiti polis. Inakusarandakami a mangaskasaba nga awan ti permitna ken kayatdakami a pagmultaen. Saanmi a kayat ti agmulta ta awan met ti sinukirmi a linteg. Permi ti kebba ti barukongko nga urayko la mangngeg dayta! Agyamyamanak unay ken Jehova ta saanak idi nga agmaymaysa. Nalagipko ti makapabileg nga ibagbaga ti Isaias 41:13: “Dika agbuteng. Tulongankanto.” Nawayawayaankami, ket idi nabista ti kasomi, imbasura dayta ti hues. Ti maikadua a pannakaarestok ket kalpasan ti agarup innem a bulan. Iti dayta a tiempo, agmaymaysaakon. Ngem naabsueltoak met laeng.

Ad-adu Pay nga Oportunidad nga Agserbi ken Jehova

Malagipko a magagaranak unay idi iti maysa a kombension idi 1954 idiay Naples, iti makin-abagatan a paset ti Italy. Idi nakasangpetakon sadiay, nagboluntarioak nga agdalus iti pagkombensionan, ket naibaonak iti asideg ti stage. Nakitak sadiay ti naguapo a baro nga attendant nga agnagan Antonio Caparelli, maysa a payunir manipud Libya. Immakar sadiay ti pamiliana manipud Italy iti maudi a paset ti dekada 1930.

Ni Antonio ket naalibtak ken natured. Nagadayo ti biahienna a nakamotor a mapan iti Libyan Desert tapno mangasaba kadagiti Italiano nga aggigian sadiay. Sagpaminsan nga agsinnuratkami. Ngem idi rugrugi ti 1959, nagsubli iti Italy. Sumagmamano a bulan a nagyan iti Bethel idiay Rome sakbay a naibaon nga agserbi kas special pioneer iti siudad ti Viterbo, iti makintengnga a paset ti Italy. Immuneg ti ayatmi iti maysa ken maysa, ket nagkasarkami idi Septiembre 29, 1959. Simmurotak ken Antonio idiay Viterbo.

Kasapulanmi idi ti pagyanan ken paggimongan. Idi kuan, nagrentakami iti kuarto a kasla bassit a paglakuan nga adda bassit a baniona iti likudan. Impasulimi ti katremi sa nangikabilkami iti kortina tapno adda agbalin a kuartomi. Ti nabatbati nga espasio ket agbalin a salasmi wenno Kingdom Hall, depende no ania nga aldaw dayta. Saan a komportable ti kuartomi, ken diak kayat ti agmaymaysa nga agyan sadiay. Ngem naragsakak ta kaduak ni Antonio.

Idi 1961, naapointaran ni Antonio nga agserbi kas manangaywan iti sirkito. Ngem masapul pay a makabulan nga ageskuela para kadagiti adipen, wenno manangaywan, iti kongregasion. Kaipapanan dayta nga agmaymaysaak iti makabulan. Aminek nga ay-ayek idi ti bagik, lalo iti rabii no agmaymaysaakon iti bassit a kuartomi. Ngem naragsakak latta ta us-usaren ni Jehova ni Antonio. Adu ti inar-aramidko isu nga alisto a limmabas ti tiempo.

Adu a panagbiahe ti karaman iti trabaho ti sirkito. Aggapukami iti Veneto, a rehion iti makin-amianan a paset ti Italy, sa mapankami iti Sicily, iti abagatan. Idi damo, awan ti luganmi, isu nga agsakaykami iti pangpubliko a lugan. Naminsan, kalpasan ti panagbiahemi iti bus iti lasonglasong a kalsada a mapan iti adayo a paset ti Sicily, sinabetdakami dagiti kakabsat a nangitugot iti asno a mangawit kadagiti bagahemi. Nakaamerikana ken nakakurbata ni Antonio, sa nakabadoak met iti panggimong. Agkatawa la ketdi dagiti tattao a makakita kadakami a magmagna a kadua dagiti mannalon ken maysa nga asno a mangaw-awit kadagiti maleta ken makiniliami.

Sipaparabur nga inranud dagiti kakabsat ti adda kadakuada uray no marigrigatda. Dadduma a balayda ket awan ti banio wenno gripona. Naminsan, nagyankami iti maysa a kuarto a saan a naus-usar iti sumagmamano a tawen. Iti dayta a rabii, kutiak a kuti a matmaturog isu a riniingnak ni Antonio. Idi inlukaismi dagiti ap-apmi, nakigtotkami iti nakitami; nakaad-adu gayam ti agkarkarayam nga insekto! Awanen ti maaramidanmi ta tengnga metten ti rabii. Isu nga inikkatmi laeng dagiti maikkatmi nga insekto sa naturogkami manen.

Ngem saan a dagitoy ti karirigatan a napadasak. Ti karirigatan ket ti kinamanagbabainko. No damomi a bisitaen ti maysa a kongregasion, marigatanak a makigayyem. Ngem inkagumaak ti agbalin a mannakigayyem ta kayatko ti agbalin a makaparegta ken matulongak dagiti kakabsat a babbai. Iti tulong ni Jehova, no agngudon ti lawas, komportableakton. Talaga a pribilehio ti makipagtrabaho kadagiti kakabsat ken makita ti kinaparabur, kinamatalek, ken ayatda ken Jehova.

Idi 1977, kalpasan ti sumagmamano a tawen a panagserbimi iti sirkito ken distrito,b naawiskami iti Bethel idiay Rome tapno tumulong iti panangisagana iti 1978 a “Naballigi a Pammati” nga Internasional a Kombension. Kalpasan laeng ti sumagmamano a bulan, nagbalinkamin a miembro ti pamilia ti Bethel. Di nagbayag, nagbalin ni Antonio a miembro ti Komite ti Sangay.

Baro a kapadasan kaniak ti Bethel, ken gapu iti kinamanagbabainko saanak a komportable no dadduma. Ngem iti pamendision ni Jehova ken iti tulong ti dadduma a Bethelite, naibilangko met laeng ti Bethel kas pagtaengak.

Panangsango Kadagiti Baro a Pakarigatan

Iti simmaruno a tawtawen, naipasangokami iti baro a pakarigatan—problema iti salun-at. Idi 1984, naopera ti puso ni Antonio, ken agarup 10 a tawen kalpasanna, naaddaan iti ad-adu pay a problema iti salun-at. Idi 1999, naammuanna nga addaan iti grabe a tumor. Nakaal-alibtak a tao ni Antonio, ngem saanna a nalabanan daytoy a nakaro a sakit. Kasla maduyduyok ti pusok idi makitkitak nga in-inuten a kumapkapuy. Sipapasnek a nagkararagak ken Jehova a papigsaennak tapno masuportarak ti ipatpategko nga asawa. Masansan met idi a basaek ti Salmo. Dagitoy ti nakaliwliwa kaniak no kasta a madandanaganak. Natay ni Antonio idi Marso 18, 1999. Dandani 40 a tawenkami a nagkadua kas agassawa.

Mabalin a mariknam nga agmaymaysaka uray adu ti tattao iti aglawlawmo. Adu nga ayat ken panangliwliwa ti impakita dagiti padak a Bethelite ken dagiti kakabsat a naam-ammomi idi bumisbisitakami kadagiti kongregasion. Nupay kasta, maladladingitanak latta. Diak mailadawan ti saem a marikriknak lalo no agsubliakon nga agmaymaysa iti kuartok iti Bethel iti rabii. Nakatulong kaniak ti panagkararag, panagadal, ken tiempo tapno mailiwliwagko ti ipapatay ni lakayko. Kinapudnona, in-inut a makaparagsak manen no lagipek ti biagmi nga agkadua ken Antonio. Kaykayatko latta a lagipen dagiti bambanag a naaramidanmi a dua ken agtalekak nga adda ni Antonio iti lagip ni Jehova ken makitakto manen inton agungar.

Adu ti nagbalin nga asaynmentko ditoy Bethel. Iti agdama, tumultulongak iti sewing shop. Maragragsakanak nga agtrabaho para iti dakkel a pamiliak. Ikagkagumaak met a kanayon a suportaran ti ministerio. Siempre, saankon a maaramidan ti dati a maar-aramidak, ngem maragragsakanak latta a makipaset iti panangipakaammo iti naimbag a damag ti Pagarian—maysa a pribilehio nga impatpategkon sipud kinaubingko. Isu a kaykayatko a paregtaen dagiti agtutubo nga agpayunir. Ammok no kasano karagsak ti agpayunir.

No sublianak ti dandani 70 a tawen nga amin-tiempo a panagserbik, nakitak a talaga a tinulongan ken binendisionannak ni Jehova. Managbabainak latta isu nga ammok nga iti bukodko a pigsa, saanko koma a naaramidan dagiti banag a naaramidak. Nakapanak iti adayo a luglugar, nakitak ken napadasak dagiti makapabileg a bambanag, ken naam-ammok dagiti tattao a nangisuro kaniak iti napapateg a banag. Isu a maibagak a saanko a pagbabawyan dagiti inaramidko a desision.