KATUGANGAN-A-LALAKI
Iti Hebreo a Kasuratan, ti sao a cham tumukoy iti ama ti asawa a lalaki (Ge 38:13, 25; 1Sm 4:19, 21), ket ti pangbabai a pormana, cha·mohthʹ, tumukoy iti ina ti asawa a lalaki (ti katugangan-a-babai ti asawa a babai).—Ru 1:14; Mik 7:6.
Ti Hebreo a berbo a cha·thanʹ kaipapananna ti “mangbukel iti pannakiasawa nga aliansa.” (De 7:3; 1Sm 18:20-27; 1Ar 3:1; 2Cr 18:1) Ti katugangan-a-lalaki iti dasig ti nobia (ti ama ti asawa a babai) ket natukoy babaen iti panglalaki a partisipio a porma (participial form) ti cha·thanʹ. Ti pangbabai a partisipio a pormana tumukoy iti katugangan-a-babai.—De 27:23.
Yantangay ti nagtinnulag a pareha maibilang idi kas naisinggaluten iti maysa ken maysa nupay saanda pay a nagassawa, ti babai natukoy kas asawa ti lalaki. (Uk 14:20) Gapuna, ti lalaki naawagan “manugang” (maysa a nombre a naadaw iti cha·thanʹ) uray no naan-anay a naibanagen ti pannakiasawa nga aliansa (Uk 19:5; 1Sm 22:14; Ne 6:18; 13:28) wenno maiplanplano pay laeng, kas iti kaso kadagiti ‘manugang-a-lallaki’ ni Lot. (Ge 19:12, 14; idiligyo ti Uk 15:6.) Naitulag laeng a mayasawa ti annak a babbai ni Lot; ta no saan, agnanaedda koma a kadua dagiti assawada a lallaki imbes nga agnanaedda iti balay ni amada. Ti Hebreo a sao a naaramat ipamatmatna a ti dua a lallaki ket saan pay nga aktual a “manugang,” no di ket agbalindanto pay laeng a kasta. Naitulagda iti annak a babbai ni Lot ngem saanda pay a nayasawa kadakuada. Gapuna, mayanatup ti patarus a: ‘Dagiti manugang-a-lallaki [ni Lot] isuda a mangala [wenno, agpangpanggep a mangala] idi iti annakna a babbai.’—Ge 19:14, NW; Ro; idiligyo ti JB; Mo; RS.
Iti Kristiano a Griego a Kasuratan, ti pen·the·rosʹ naipatarus a “katugangan [a lalaki]” (Jn 18:13); ti pangbabai a porma, pen·the·raʹ, naipatarus a “katugangan-a-babai.”—Mt 8:14; 10:35; Mr 1:30; Lu 4:38; 12:53; kitaenyo ti MANUGANG-A-BABAI.