MANDRAGORA

[Heb., du·dha·ʼimʹ, pangadu a porma].

Yerba nga agtubo iti aniaman a tiempo iti intero a makatawen, nagtaud iti pamilia ti patatas, addaan dadakkel, arintiddog, wenno arinduyog a bulbulong, a ngumisit a berde ti marisda. Agparang a ti bulbulong ti mandragora (Mandragora officinarum) ket mismo nga agrusing iti kangrunaan a ramut, agukrad nga agsirkulo, ken agsaringgayad iti daga. Iti tengnga daytoy a sirkulo, agrusing dagiti ungkay ti sabsabong, a ti tunggal ungkay mangpataud iti maysa laeng a puraw, umasul, wenno purpura a sabong. Ti kusnig a lumabaga a bunga, agarup kadakkel ti maysa a lungboy, agluom iti agarup tiempo ti panagani iti trigo idiay Palestina. (Ge 30:14) Nadeskribir dayta kas nabanglo ken nalangto ti ayamuomna a kas iti mansanas. (Kitaenyo ti Sol 7:13.) Ti napuskol, kaaduanna a nagsanga a kangrunaan a ramut ti mandragora kaar-arngina dagiti gurong ti tao. Daytoy ti makagapu a timmaud ti adu nga inaanito a patpatien, iti kasta maikunkuna nga adda sinasalamangka a birtud daytoy a mula.​—LADAWAN, Tomo 1, p. 544.

Kadagidi nagkauna a tiempo, ti bunga ti mandragora naus-usar iti medisina kas narkotiko ken kas panglapped wenno pangpabang-ar iti panagbetted. Kasta met, kadagidi a panawen, ken uray ita iti sumagmamano a paset ti Makintengnga a Daya, maibilbilang dayta kas pangparugso ken pangpasayaat iti kinabunga ti tao no iti panaganak wenno makatulong iti panaginaw. Salaysayen ti rekord ti Genesis nga immanamong ni Raquel a makisinnukat iti kabsatna a ni Lea iti gundaway a makidenna ken asawana a Jacob maipaay iti sumagmamano a mandragora. (Ge 30:14, 15) Nupay ti Biblia saanna nga ipalgak ti motibona, mabalin a narikna ni Raquel a makatulong dagitoy kenkuana nga aginaw, iti kasta mapagpatingga ti umsi ti kinalupesna. Nupay kasta, nagsikog laeng sumagmamano a tawen kalpasan daytoy a pasamak.​—Ge 30:22-24.