ALINGGAGET
Daytoy ti gagangay a pakaipatarusan ti Hebreo a nombre a paʹchadh (berbo a pa·chadhʹ), a ti kangrunaan a kaipapananna ket daydiay makagapu iti panagtayegteg. (Idiligyo ti Mik 7:17.) Ti maysa a porma ti sao a quts naipatarus kas “makarikna iti mamagsakit nga alinggaget” (Ex 1:12; Nu 22:3; Isa 7:16), ket “pannakarurod” ti anag a masansan nga ipamatmat daytoy a termino. (Kitaenyo ti MAKAPARUROD A BANAG.) Ti sasao a “panagalinggaget bayat dagiti rabii” tumukoy iti mabalin a makagapu iti panagalinggaget, wenno nakaro a buteng, bayat ti rabii, kas iti kellaat nga iraraut dagiti mannanakaw wenno idadarup dagiti dadakkel nga animal nga aganup.—Sol 3:8.
Tinukoy ni Jacob ti Mannakabalin-amin kas “ti Alinggaget ni Isaac,” daydiay minatmatan ni Isaac buyogen ti siraraem a panagamak, nga agbuteng nga Isu saanna a maay-ayo. Ti panagsapata ni Jacob “babaen ti Alinggaget ni amana nga Isaac” ipakitana a makipada ni Jacob iti panangmatmat ni amana nga Isaac.—Ge 31:42, 53.
Ti nasalun-at a panagalinggaget ken Jehova, a maiparangarang iti tarigagay nga iyaadayo iti banag a saanna nga anamongan, ket napateg tapno ti maysa a tao makapagtalinaed nga adipenna. Gapu iti kastoy a panagalinggaget, posible idi ti panagbalin ni Job nga awan pakababalawanna ken nalinteg. (Job 1:1; 23:15; 31:23) Ken ti kasta a panagalinggaget impaayanna ti salmista iti pannakabael nga agtultuloy iti nadibinuan-pannakaanamongna a dana iti laksid ti panangidadanes dagiti prinsipe. (Sal 119:120, 161) Imparegta ni Jehosafat kadagiti nadutokan nga uk-ukom a maaddaanda iti daytoy nga umiso a panagalinggaget tapno saanda a mangidumduma iti panangyetnag kadagiti nainkalintegan a pangngeddeng.—2Cr 19:5-7.
Ni Jehova ti Manangsalaknib ken Manangsaranay ti ilina. Gapuna, awan ti rason a ti maysa agalinggaget iti tattao, a pagbutnganna unay ida gapu iti mabalin nga aramidenda, ket ngarud tumulok kadagiti di umiso a kalikagumda. (Sal 27:1; 78:53; 91:2-5; Isa 12:2) Ngem saan a kayat a sawen daytoy a saan a pulos agsagaba dagiti adipen ti Dios iti agdama a sistema ti bambanag. No dadduma, nakakaasi ken nakapimpiman ti kasasaadda. Yantangay saanda a mailasin nga ay-aywanan latta ni Jehova dagiti kasta a tattao, dagiti awanan pammati a tattao mabalin a panawanda ida gapu iti panagalinggaget, ta saanda a kayat ti mairaman iti kasla awanan namnama a kasasaadda. (Sal 31:11) Ngem saanto a baybay-an ida ni Jehova.—Sal 27:10; 94:14.
Gapu iti saanda a panagalinggaget iti Dios, agtultuloy dagiti nadangkes iti dakes a daldalanda. (Sal 36:1-4) Ngem saandanto a malisian ti alinggaget a dumteng manipud iti didigra a mapagteng kadakuada gapu iti saanda a panangikankano iti nadiosan a sirib.—Pr 1:26, 27.
Idi inikkat ni Jehova ti pannalaknibna kadagiti di matalek nga Israelita, nagpasarda iti panagalinggaget iti aldaw ken rabii, a saanda a sigurado kadagiti mismo a biagda. Saanda idi a malisian ti didigra. (De 28:66, 67; Isa 24:17-20; 33:14; Jer 30:5; Un 3:47) Daytoy a kita ti panagalinggaget ket saan a mapasaran dagidiay agtigtignay maitunos iti nadiosan a sirib, dagidiay kanayon nga addaan iti siraraem a panagamak iti Namarsua.—Pr 1:33; 3:24, 25; 28:14.
Dagiti parangarang ti di maartapan a pannakabalin, suporta, wenno anamong ni Jehova ket mabalin a pakaigapuan ti panagalinggaget dagiti umim-imatang. (2Cr 17:10; Sal 53:5; 105:38; Isa 19:16, 17; Jer 33:9) Kas pagarigan, gapu iti nadibinuan a tulong, nakagun-od dagiti Israelita kadagiti nakaskasdaaw ken pudpudno a makapaamanga a panagballigi maibusor kadagiti kabusorda (De 11:25; 1Cr 14:17; 2Cr 14:12-14; 20:29), ket bayat idi tiempo da Mardokeo ken Ester, ti di ninamnama a panagbalbaliw ti paspasamak a pabor kadagiti Judio ti makagapu iti panagalinggaget dagiti kabusorda. (Est 8:17; 9:2, 3) Kasta met, ti pammaneknek iti nadibinuan-pannakaparnuayna a tured ken bileg mabalin a mangipaay iti nasalun-at a panagalinggaget ken natulnog a panagtignay. Gapuna, idi sipupuersa a kiniddaw ni Ari Saul a kumadua kenkuana dagiti Israelita iti panangikanawa iti Jabes-galaad, napnoda iti “panagalinggaget ken Jehova” ket nagtignayda a “kasla maymaysa a tao.”—1Sm 11:7.
Agsipud ta impadto ni Jehova ti pannakatnag ti Babilonia iti ima ni Ciro, awan panggapuan dagiti Israelita nga agalinggaget iti dayta a pasamak a makapakintayeg iti lubong. Kadakuada, pannakawayawaya dayta iti panagalinggaget iti pungtot ti Babilonia. Nupay kasta, dagiti managaramid iti idolo sigurado nga agalinggagetda, ta amin a didiosen a pinartuat ti natauan nga im-ima mapaneknekanto a di makatulong iti panangisalakan iti Babilonia.—Isa 44:8-11, 24-28; 51:12, 13.