PANANGAYWAN, II
Ti panangsaluad ken panangsalimetmet iti aniaman a banag.
Ti linteg iti Biblia a nabatad a mangilawlawag kadagiti pagrebbengan ti maysa a para-aywan ket naibalabala iti Exodo 22:10-13, maipapan kadagiti animal a naitalek iti sabali a tao. Kastoy ti kunaen daytoy a linteg, awan duadua a naibatay iti immun-una a linteg dagiti patriarka (Ge 31:39): “No kas pagarigan ti maysa a tao mangted iti padana a tao iti . . . aniaman a naamo nga animal tapno aywananna, ket matay dayta wenno madangran wenno makatalaw bayat nga awan asinoman a kumitkita, . . . ti sabali saan nga agsubad. Ngem no iti kinapudnona matakawda kenkuana, isu agsubad iti makinkukua kadakuada. No iti kinapudnona rangkayen ti atap nga animal, iyegna a kas pammaneknek. Iti banag a rinangkay ti atap nga animal isu saan nga agsubad.”—Idiligyo ti Ge 30:31.
No kunaen ti maysa a pastor nga aywanan wenno bantayanna ti maysa nga arban wenno pangen, ipakpakitana a legal nga awatenna ti panangaywan kadagitoy nga animal. Ipaspasiguradona iti makinkukua a mataraonan ken di matakaw dagiti animal, ta no saan sukatan wenno bayadanna dagita. Nupay kasta, saan nga isu ti manungsungbat iti amin a mapasamak, ta ti linteg a nadakamat iti ngato saanna a panungsungbaten ti para-aywan no adda mapasamak a saan a kabaelan a lapdan ti tao, kas koma iti iraraut ti atap nga an-animal. Ngem tapno saan a manungsungbat kas para-aywan, masapul a mangidatag iti ebidensia iti makinkukua, kas pagarigan, ti narangrangkay a bangkay. No ti ebidensia ket nasukimaten ti makinkukua, masapul nga ipakaammona nga awan basol ti para-aywan.
Kasta met laeng a prinsipio ti agaplikar iti aniaman a naitalek a sanikua, uray iti uneg ti pamilia, kas pagarigan, ti inauna nga anak a lalaki ti naibilang a legal nga agaywan iti ub-ubing a kakabsatna a lallaki ken babbai. Iti kasta, maawatantayo no apay a maseknan unay ni Ruben (kas inauna nga anak a lalaki) iti biag ni Jose, kas nailanad iti Genesis 37:18-30, idi a ti dadduma pay a kakabsatna nagsasaritaanda a papatayenda ni Jose. “Kinunana: ‘Saantayo a kabilen a papatayen ti kararuana.’ . . . ‘Dikay mangibuyat iti dara. . . . Dikay iyunnat kenkuana ti nadawel nga ima.’ Ti panggepna isu ti panangispal kenkuana iti imada tapno isublina ken amana.” Ket idi natakuatan ni Ruben ti kaawan ni Jose, kasta unay ti danagna nga uray la “rinay-abna dagiti kawesna” ket inyebkasna: “Awanen ti ubing! Ket siak—sadino ngaruden ti papanak?” Ammona a sungsungbatanna ti pannakapukaw ni Jose. Tapno awan sungsungbatanna, sisisikap a nangpataud dagiti kakabsatna iti ebidensia a kasla ket tay natay ni Jose gapu iti atap nga animal. Inaramidda daytoy babaen ti panangyuperda iti garitgaritan a kawes ni Jose iti dara ti kalding. Kalpasanna, indatagda daytoy nga ebidensia ken Jacob, ti ama ken ukomda a patriarka, a nangabsuelto iti aniaman a sungsungbatan ni Ruben agsipud ta inkeddeng ni Jacob a natayen ni Jose gapu iti nayuper iti dara a kawes ni Jose nga indatag dagiti kakabsatna kas ebidensia.—Ge 37:31-33.