AMMONIM

[Dagiti Umili].

Iti 2 Cronicas 20:1, ti Masoretiko a teksto tukoyenna nga adda sumagmamano kadagiti “Ammonim [Heb., ʽAm·moh·nimʹ]” a nakikappon iti annak ti Moab ken ti Ammon iti gubat maibusor ken Jehosafat nga ari ti Juda. Ti King James Version ipasngatna ti sao a “sabali pay” tapno ti teksto mabasa kas, “ti annak ti Moab, ken ti annak ti Ammon, ket kaduada ti sabali pay malaksid kadagiti Ammonita”; idinto ta ti dadduma pay a bersion ipatarusda ti matuktukoy a sasao kas “sumagmamano kadagiti Ammonita” (MR, JP, Dy), nupay agparang a kasla di lohikal daytoy agsipud ta nadakamaten dagiti Ammonita iti daytoy a bersikulo. Ti Biblia Hebraica Stuttgartensia (ftn) ken ti kaaduan a moderno a patarus (Ro, Mo, AT, RS, JB) ibilangda a ti teksto tuktukoyenna ti Meunim iti 2 Cronicas 26:7. Daytoy a panangmatmat pagparangenna a ti maysa a biddut ti eskriba nagbanag iti pannakayakar ti umuna a dua a konsonante (מע) ti Hebreo a Meʽu·nimʹ, iti kasta naaramat ti ʽAm·moh·nimʹ. Daytoy a pananginaig iti Meunim mabalin a paneknekan ti kinapudno a ti nabatbati a paset ti salaysay maipapan iti pannakirupak ken Jehosafat tukoyenna a “ti nakabambantay a rehion ti Seir” (a maisukat iti “Ammonim”) ket nakikappon kadagiti nagtipon a puersa ti Ammon ken Moab. (2Cr 20:10, 22, 23) Dagiti nangipatarus iti Septuagint inusarda ti isu met laeng a Griego a sao (Mi·naiʹon) kas patarus ti Hebreo a termino iti 2 Cronicas 20:1 kas iti inaramidda kadagiti teksto a tumukoy iti Meunim, mangipakita a tinarusanda dagita kas agpada.​—Kitaenyo ti MEUNIM.

Nupay kasta, yantangay saan a masigurado dayta a banag, ti sumagmamano a patarus, a kas ti patarus ni Isaac Leeser ken ti Baro a Lubong a Patarus, kaykayatda a letra-por-letra lattan a maipatarus dayta, iti kasta pinagtalinaedda ti sasao a masarakan iti Masoretiko a teksto.