KONTRIBUSION

Ti sagut, kuarta, wenno tulong nga ited ti maysa a tao wenno adu a tattao iti sabali wenno kadagiti dadduma. Ti Hebreo a teru·mahʹ kaipapananna ti “kontribusion; sagrado a bingay; itag-ay a daton.” (Ex 25:2, Rbi8 ftn; 29:27, Rbi8 ftn) Nagtaud dayta iti berbo a rum, a literal a kaipapananna ti “nangato; maitan-ok; itag-ay” (Job 22:12; 1Sm 2:1; Ge 14:22) ken, iti mangpasamak a porma, mabalin a kaipapananna ti “pasamaken ti panangitag-ay [kas maysa a kontribusion],” ngarud “ikontribusion.”​—Le 22:15.

Ti kontribusion mabalin a ramanenna wenno saanna a ramanen ti material a panangted. Nagyaman ni Pablo iti Dios gapu iti kontribusion nga impaay dagiti Kristiano a taga Filipos iti naimbag a damag. Mainayon iti personal a pasetda iti pannakairakurak ti naimbag a damag, iti namaterialan a pamay-an tinulonganda ni Pablo ken nalabit ti dadduma pay, iti kasta sisusungdo a sinuportaranda ti pannakaikasaba ti naimbag a damag iti kastoy met a pamay-an.​—Fil 1:3-5; 4:16-18.

Naaddaan dagiti Israelita iti pribilehio a mangted kadagiti kontribusion maipaay iti panagibangon kadagiti patakder ken panangipaay iti al-alikamen kadagita a maaramat iti pudno a panagdaydayaw. Nangidonarda kadagiti material maipaay iti tabernakulo ken kadagiti alikamen dayta (Ex 25:1-9; 35:4-9), “boluntario a daton ken Jehova” a kasapulan idi a mapasardeng agsipud ta ti bambanag a naited “umanay idi maipaay iti isuamin a trabaho nga aramiden, ket aglaplapusanan.” (Ex 35:20-29; 36:3-7) Dagiti kontribusion ni Ari David maipaay iti pannakaibangon ti mainanama a templo ramanenda ti ‘naisangsangayan a sanikuana’ a balitok ken pirak, a naggatad iti nasurok a $1,202,000,000. Kalpasanna, ti piprinsipe ken dagiti panguluen dagiti umili siraragsakda a nangikontribusion iti nasurok a $1,993,000,000, a balitok ken pirak, malaksid iti gambang, landok, ken batbato.​—1Cr 29:1-9.

Iti sidong ti Linteg, nakalikaguman ti sumagmamano a kontribusion. Idi nangaramid ni Moises iti panangsensus kadagiti Israelita, ti tunggal lalaki a 20 ti tawenna ken agpangato mangted idi iti subbot maipaay iti kararuana, “kagudua a siklo [nalabit $1.10] iti siklo ti nasantuan a disso.” Dayta ket “kontribusion ni Jehova” tapno mangaramid iti panangabbong maipaay kadagiti kararuada ken “maigapu iti panagserbi iti tolda ti gimong.” (Ex 30:11-16) Sigun iti Judio a historiador a ni Josephus (The Jewish War, VII, 218 [vi, 6]), daytoy a “sagrado a buis” tinawen a nabayadan kalpasanna.​—2Cr 24:6-10; Mt 17:24; kitaenyo ti PANAGBUIS.

Maipaay iti pannakasustento dagiti Levita, ti tribu ti papadi, imbilin ti Dios a mangikontribusion dagiti Israelita kadagiti “apagkapullo” ti apit ti daga. Kalpasanna, nangikontribusion dagiti Levita iti apagkapullo agpaay iti nangato a padi, a pangsustento kenkuana ken iti pamiliana. (Nu 18:26-28; kitaenyo ti APAGKAPULLO.) Impaay ni Jehova ken Aaron a nangato a padi ti panangaywan kadagiti kontribusion nga inted dagiti Israelita iti Dios, a nangipalubos kenkuana ken iti annakna a makiranud kadagiti daton dagiti umili ken iti lana, arak, bukbukel, ken umuna a naluom a bungbunga ti daga nga inted dagiti umili ken Jehova, kasta met a nangipaay kadakuada kadagiti bingay iti an-animal a sakripisio. Ti buis manipud kadagiti samsam ti gubat naited iti nangato a padi kas “kontribusion ni Jehova,” ket ti maysa a paset dagiti samsam napan met kadagiti Levita.​—Nu 31:1, 2, 28-30.

Nangaramid dagiti Israelita iti nadumaduma a daton ken sakripisio ken Jehova, a ti sumagmamano kadagita ket espesipiko a kinalikaguman ti Linteg. Nupay kasta, ti dadduma ket naan-anay a boluntario, kas iti datdaton ti panagyaman ken kari a datdaton.​—Le 7:15, 16; kitaenyo ti DATDATON.

Idi kaaldawan ni Ari Jehoas, adda baul a naikabil iti ruangan ti balay ni Jehova a pangawatan kadagiti kontribusion maipaay iti nasaknap a trabaho a panangtarimaan iti templo. Dagiti prinsipe ken dagiti umili kalpasanna sirarag-oda a nangyeg iti “sagrado a buis,” a babaen iti dayta nagbalin a posible ti panangpatibker iti balay ti Dios, ken ti panangaramid iti ar-aruaten ti templo.​—2Cr 24:4-14.

Nangikontribusion met dagiti di Israelita agpaay iti pudno a panagdaydayaw. Idi a ni Esdras ken dagiti Judio a natda pimmanawda idiay Babilonia, a nagturongda idiay Jerusalem idi 468 K.K.P., nangitugotda iti pirak, balitok, ken ar-aruaten, maysa a kontribusion iti balay ti Dios nga inted ni Ari Artaxerxes ti Persia, dagiti manangbalakadna, dagiti prinsipena, ken dagiti Israelita idiay Babilonia. Dagitoy a napateg nga aruaten naitalek iti panangaywan dagiti napili a lallaki bayat ti panagbaniaga.​—Esd 7:12-20; 8:24-30.

Iti panangitungpalda iti ministerio, immawat ni Jesu-Kristo ken dagiti apostolna iti naikontribusion a namaterialan a tulong. (Lu 8:1-3) Dagiti Kristiano idiay Macedonia ken Acaya nangnangruna a nangipakitada iti kinagagar a tumulong kadagiti marigrigat a kakabsatda, a “naragsakanda a mangiranud iti bambanagda babaen ti kontribusion iti napapanglaw kadagiti sasanto idiay Jerusalem,” nabatad a babaen ti panangikontribusion iti kuarta.​—Ro 15:26; kitaenyo ti PANAGUR-OR.

Iti Roma 15:26 ken 2 Corinto 9:13, ti Griego a sao maipaay iti “kontribusion” (koi·no·niʹa) mabalin a mamatmatan a literal a kaipapananna ti “panangiranud.” Daytoy met laeng a Griego a sao naaramat iti Hebreo 13:16: “Dikay lipatan ti panagaramid iti naimbag ken ti panangiranud iti bambanag iti sabsabali, ta babaen iti kakasta a sakripisio maay-ayo a naan-anay ti Dios.”

Adu a Judio ken proselita manipud sabali a luglugar a nagbalin a Kristiano bayat ti tiempo ti Pentecostes, 33 K.P., ti nalawag a nagtalinaed idiay Jerusalem iti maysa a tiempo tapno ad-adu pay ti masursuroda maipapan iti pammati. Tapno awan agsagaba iti kinakirang, boluntario nga inkontribusionda dagiti sanikuada; “amin a bambanag kukuada amin.” (Ara 4:32-37; idiligyo ti Ara 5:1-4.) Idi agangay, ti kongregasion ti Jerusalem nangaramid iti inaldaw a panagiwaras iti taraon kadagiti marigrigat a balo a babbai. (Ara 6:1-3) Nangipaay ni Pablo kadagiti pammilin maipapan iti pannakaaramat dagiti naikontribusion a pondo iti panangtaripato kadagiti balo a babbai a pudpudno a maikari iti tulong.​—1Ti 5:9, 10; kitaenyo ti TULONG.

Iti nagkauna a kongregasion Kristiano, saan a mapilpilit ti panagkontribusion. Maipapan itoy, insurat ni Pablo: “Tunggal maysa aramidenna koma kas iti inkeddengna iti pusona, saan nga iti nadagsen a rikna wenno mapilpilit, ta ti Dios ayatenna ti naragsak a manangited.”​—2Co 9:7.

Ti kadakkel ti kontribusion saan a kanayon a mangipaay iti pudno a pasimudaag iti kinamanagparabur ti manangted. Iti naminsan nagpaliiw ni Jesu-Kristo bayat a mangipispisok dagiti tattao iti kuarta kadagiti baul ti gameng ti templo. Adu a sinsilio ti impisok dagiti nabaknang a tattao, ngem nagsiddaaw ni Jesus iti amin-puso a kinamanagparabur ti maysa a marigrigat a balo a babai a nangipisok iti dua laeng a babassit a sinsilio a bassit unay ti pategna, a kinunana: “Daytoy a balo, nupay napanglaw, nangipisok iti ad-adu ngem iti impisokda amin. Ta amin dagitoy nangipisokda iti sagsagut manipud kadagiti teddada, ngem daytoy a babai manipud iti panagkasapulanna impisokna ti isuamin a pagbiag nga adda kenkuana.” (Lu 21:1-4; Mr 12:41-44) No maipapan iti panagkontribusion tapno matulongan dagiti napanglaw a kapammatian, napaliiw ni Pablo: “No ti kinamanagsagana umun-una nga adda, nangnangruna a maawat dayta sigun iti adda iti maysa a tao, saan a sigun iti awan iti maysa a tao.”​—2Co 8:12.

Nupay awan asinoman nga aktual a makapabaknang ken Jehova, a makinkukua iti amin a bambanag (1Cr 29:14-17), ti panagkontribusion ket maysa a pribilehio a makaipaay iti gundaway iti managdaydayaw a maiparangarangna ti ayatna ken Jehova. Dagiti kontribusion a naited, saan a maipaay iti pannakailatak wenno maipaay kadagiti agimbubukodan a motibo no di ket nabuyogan iti umiso a kababalin ken tapno maidur-as ti pudno a panagdaydayaw, mangyegda iti kinaragsak, agraman pamendision ti Dios. (Ara 20:35; Mt 6:1-4; Pr 3:9, 10) Makasigurado ti maysa a tao nga adda bingayna iti daytoy a kinaragsak babaen ti regular a panangilasinna iti maysa a banag manipud kadagiti material a sanikuana maipaay iti panangsuporta iti pudno a panagdaydayaw ken iti panangtulong kadagidiay maikari.​—1Co 16:1, 2.

Ni Jehova ti kasasayaatan nga ulidan iti panangted, ta impaayna iti sangatauan ti “biag ken anges ken amin a bambanag” (Ara 17:25), intedna iti sangatauan ti bugbugtong nga Anakna (Jn 3:16), ken pabaknangenna dagiti Kristiano iti tunggal kita ti kinamanagparabur (2Co 9:10-15). Pudno unay, “tunggal naimbag a sagut ken tunggal naan-anay a rangkap aggapu iti ngato, ta bumaba dayta manipud iti Ama dagiti nailangitan a lawag.”​—San 1:17; kitaenyo ti SAGSAGUT, RANGKAP.

Kitaenyo met ti NASANTUAN A KONTRIBUSION.