“Saan Koma nga Agpulkok ti Pusoyo”

“Saan koma nga agpulkok ti pusoyo. Mamatikayo iti Dios, mamatikayo met kaniak.”​—JUAN 14:1.

1. Apay a dagiti sasao ni Jesus idiay Juan 14:1 ti naintiempuan unay?

NISAN 14 idi iti tawen 33 K.P. Maysa a bassit a bunggoy dagiti lallaki ti nagtataripnong iti maysa a makingngato a siled idiay Jerusalem kalpasan ti ilelennek ti init. Ti panguloda ti mangmangted ti pammakada a balakad ken pammaregta. Kinunana iti pasetna: “Saan koma nga agpulkok ti pusoyo.” (Juan 14:1) Dagiti sasaona ti naintiempuan unay, ta dandanin mapasamak dagiti makapakintayeg a bambanag. Iti dayta a rabii isut’ tiniliwda, inukomda, ket nakondenar iti pannakapapatay.

2. Apay a dayta nga aldaw ti nakapatpateg unay, ket aniat’ nakatulong kadagiti adalan?

² Addaankay naimbag a rason a mangmatmat iti dayta nga aldaw kas ti kangitingitan unay iti historia, a mangapektar ti intero a masanguanan ti sangatauan. Ti sakripisio nga ipapatay ti Panguloda, ni Jesus, ti nangtungpal kadagiti adu a kadaanan a padpadto ket nangted ti pakaibatayan ti biag nga agnanayon dagidiay mamati kenkuana. (Isaias 53:5-7; Juan 3:16) Ngem dagiti apostol, a nabigla ken nakellaat babaen kadagiti makariribuk a paspasamak iti dayta a rabii mariruanda ken mabutbutengda iti apagbiit a tiempo. Ni Pedro inlibakna pay ni Jesus. (Mateo 26:69-75) Nupay kasta, kalpasan ti panangawat dagiti matalek nga apostol iti naikari a katulongan, ti nasantuan nga espiritu, timmuredda manen ken saandan a mariribukan. (Juan 14:16, 17) Gapuna, idi naglak-am da Pedro ken ni Juan iti nakaro nga ibubusor ken natiliwda, nagkararagda iti Dios a maipaay iti tulong iti panangiyebkasda ti saona “a situtured.” Ti kararagda ti nasungbatan.​—Aramid 4:1-3, 29-31.

3. Apay a nakaad-adu a tattao ti mariribukan unay itatta?

³ Itatta, agbibiagtayo iti maysa a lubong a mariribukan unay. Ti panungpalan daytoy daan a sistema dagiti bambanag ti sipapardas a sumungsungaden. (2 Timoteo 3:1-5) Minilmilion dagiti personal nga apektado wenno mariribukan unay babaen kadagiti serioso a pannakawarawara iti panagbiag ti pamilia ken kadagiti moral a pagalagadan, ti nakaam-amak a panagadu dagiti karkarna a saksakit, dagiti napolitikaan a gulo, kinaawan panggedan, kinakurang ti taraon, terrorismo, ken ti pammutbuteng ti nuklear a gubat. Adu a puspuso ti mariribukan a silalagip a kankanayon iti panagbuteng iti masanguanan. Kas impadto ni Jesus, “dagiti nasion agdanagda . . . dagiti tattao agkapuydanto gapu iti buteng ken danagda kadagiti maar-aramid nga umayto iti amin a mapagnaedan a daga.”​—Lucas 21:25, 26.

4. Ania a bambanag ti mabalin a makapataud kadagiti Kristiano nga agsagaba ti pagdukotan?

⁴ Uray met dagiti Kristiano mabalin a maapektaranda unay kadagita a makapaladingit a bambanag. Mabalin a maipasangoda met iti pakarigatan gapu kadagiti narelihiusuan a panagil-ilem wenno ibubusor manipud kakabagianda, kakaarruba, katrabahuan, kaeskuelaan, ken kadagiti agtuturay ti gobierno. (Mateo 24:9) Gapuna kasanotay nga agtalinaed a nakalma, di mariribukan, kadagitoy narikut unay a pampanawen? Kasanotay a mataginayon ti talna ti isip no rumigat dagiti bambanag? Kasanotay a sanguen ti masakbayan nga addaan ti panagtalek? Aniat’ makatulong kadatayo a mangparmek iti napalalo unay a panagdandanag nga isu ti agbalbalin a gagangayen? Addatayon iti tiempo idi impaay ni Jesus ti balakad idiay Juan 14:1, gapuna kitaentayo a sisinged dayta.

Kasanotay a Maparmek ti Panagdandanag?

5. Ania a makaparegta a pammagbaga ti ipaay ti Kasuratan kadatayo?

⁵ Gaput’ panangtedna iti naayat a pammaregta a ‘saan koma nga agpulkok ti puspusoda,’ kinuna ni Jesus kadagiti apostolesna: “Mamatikayo iti Dios, mamatikayo met kaniak.” (Juan 14:1) Ti napaltiingan a Kasuratan itdenna kadatayo dagiti adu nga umas-asping met a pammagbaga: “Iyallatiwmo ta awitmo ken Jehova, ket saranayennakanto.” “Ikumitmo ti dalanmo ken Jehova, agtalekka met kenkuana, ket isu ibanagnanto.” (Salmo 55:22; 37:5) Inikkan met ni Pablo dagiti taga Filipos iti daytoy nagpateg unay a pammagbaga: “Dikay madanagan iti uray ania, no di ket kadagiti isuamin maipakaammo koma dagiti dawdawatyo iti Dios gapu iti kararag ken araraw agraman iti panagyaman; ket ti talna ti Dios a daeganna ti amin a pannakaawat aywanannanto dagiti puspusoyo ken dagiti panunotyo.”​—Filipos 4:6, 7.

6, 7. (a) Aniat’ maysa a pamay-an a panangkissay ti pagdukotan? (b) Kasanotay a sukayan ti nasinged a singgalut ken ni Jehova?

⁶ Ti panagdanag wenno pannakaseknan a patpatauden dagiti parikut ken nadagsen a responsabilidad no maminsan apekataranna ti salun-attayo agraman ti espiritutayo. Nupay kasta, maysa a medikal nga eksperto, idiay libro a Don’t Panic, ti nagkomento: “No dagiti tattao maisarsaritada dagiti parparikutda iti maysa a pagraraemanda . . . , ti panagdudukotda ti masansan maksayan ti dakkel unay.” No pudno dayta maipapan ti pannakipatpatang iti sabali a tao, anian a nagdakkel pay ti tulong a magun-odan iti pannakisasao iti Dios. Ta asino pay ti pakaaddaantay ti dakdakkel a panagraem malaksid ken ni Jehova

⁷ Daytat’ gapuna a ti nasinged a personal a pannakirelasion kenkuana ti nasken unay kadagiti Kristiano itatta. Ammo a naimbag daytoy dagiti nataengan nga ad-adipen ni Jehova, gapuna nakaan-annadda a mangliklik ti kita dagiti pannakikuykuyog kadagiti nailubongan a tattao wenno ti kita dagiti pasa-tiempo a mabalin a mangpakapsut iti dayta a relasion. (1 Corinto 15:33) Apresiarenda met unay ti kinapateg ti pannakisaoda ken ni Jehova babaen iti kararag, saan laeng a maminsan wenno mamindua iti maysa nga aldaw, no di ket masansan. Dagiti agtutubo wenno dagiti baro a Kristiano nangnangruna kasapulan a sukayanda daytoy nasinged a pannakisinggalut ken Jehova babaen iti regular a panagadal ken panagmennamenna iti Saona ken babaen iti Nakristianuan a pannakitimtimpuyog ken serbisio. Naigunamgunam kadatayo: “Umadanikayo iti Dios, ket isu umasidegto kadakayo.”​—Santiago 4:8.

Ti Balakad nga Impaay ni Jesus

8, 9. Mabalintay nga iyaplikar ti ania a positibo a balakad maipapan kadagiti parikut ti panagbiag?

⁸ Kadagiti adu a pagilian, ti kinaawan panggedan ken ti panagrigat nga ekonomiko ti serioso a pagtataudan ti panagdanag. Nangted ni Jesus kadagiti positibo unay a balakad maipapan kadagitoy a pakaseknan: “Dikay naagawa iti maipaay iti biagyo no ania ti kanenyonto wenno no ania ti inumenyonto, ket uray ti bagiyo no ania ti ikawesyonto. Saan aya a nangnangruna ti biag ngem iti pagtaraon ken ti bagi ngem iti kawes?” (Mateo 6:25) Wen, ti bagi wenno ti kararua, wenno ti intero a kinatao, ti adayo a napatpateg ngem iti taraon ken kawes. Makasiguro dagiti ad-adipen ti Dios a tulongannanto ida a makagun-od kadagitoy kangrunaan a pagkasapulan. Ni Jesus ti nangted iti daytoy a pangarigan: “Imutektekanyo dagiti tumatayab ti langit, a dida agmula, dida agani ket dida agurnong kadagiti kamkamalig; ket ni Amayo a nailangitan taraonanna ida. Saankayo aya a napatpateg unay ngem isuda?” (Mateo 6:26) Di nakapapati a ti Dios ipaayanna dagiti dutdotan a parparsuana ket kaskasdi liwayanna dagiti natauan nga ad-adipenna, nga ad-adda a napateg kenkuana ken nangipaayan ni Kristo ti biagna.

⁹ Kalpasanna pinabileg ni Jesus daytoy babaen ti panangtukoyna kadagiti lirlirio ti talon a saanda nga agaramid ket dida met mambi, kaskasdi “uray pay ni Salomon agraman ti isuamin a kinadayagna saan a nakawesan a kas iti maysa kadakuada.” Ti panagturay ni Ari Salomon ti agdindinamag iti kinarangana. Kalpasanna makaliwliwa nga insaludsod ni Jesus: “Saan aya a nangnangruna a dakayo ti kawesanto ti [Dios]?”​—Mateo 6:28-32; Canta ni Salomon 3:9, 10.

10. (a) Iti siasino ti nakaiturongan dagiti makaliwliwa a sasao ni Jesus? (b) Ania a pammagbaga ti intedna maipapan iti masanguanan?

¹⁰ Nupay kasta, intuloy nga impakita ni Jesus a daytoy ti agpaay laeng kadagidiay a “mangbirok nga umuna ti pagarian ken ti kinalintegna.” Iti sangalubongan, dagita a pudno a Kristiano apresiarenda no ania a talaga ti Pagarian ti Dios ket daytat’ ipangpangrunada iti panagbiagda. Kadakuada, agaplikar ti pammagbaga ni Jesus: “Saankayo ngarud nga agagawa iti maipaay iti aldaw a sumaganad, ta ti aldaw a sumaganad agawaannanto ti maipaay kenkuana. Umdas ti dakes nga adda iti tunggal aldaw.” (Mateo 6:33, 34) Iti sabali a pannao, tamingen ti tunggal problema bayat a tumaudda, ket dikay pagdanagan unay ti maipapan iti masanguanan.

11, 12. Kasano a narikna dagiti dadduma a Kristiano a tinulongan ni Jehova ida kas sungbat ti karkararagda?

¹¹ Kaaduan a tattao, nupay kasta, adda pagayannasanda nga agaburido maipapan iti masanguanan, nangnangruna no dagiti bambanag ket di umiso ti pagturonganda. Ngem dagiti Kristiano mabalinda ken rebbeng nga agturongda ken Jehova babaen iti pammati. Usigenyo ti kaso ni Eleanor. Ni lakayna ti masakit unay, ket iti maysa a tawen saan a makapagtrabaho. Ni Eleanor ti addaan dua a babassit nga annak ken ti lakayen nga amana nga aywanan, gapuna saanna met a nasalimetmetan ti amin-tiempo a trabaho. Dimmawatda ken Jehova iti tulong. Maysa nga agsapa, di nagbayag kalpasan daytoy, nakakitada ti maysa a sobre iti sirok ti ruanganda. Daytat’ naglaon ti dakkel a kantidad ti kuarta​—nga umdas a mamagtultuloy kadakuada aginggana a makapagsubli manen ni lakayna iti trabaho. Mariknada ti nauneg a panagyaman gapu iti daytoy naintiempuan a tulong. Awan ti aniaman a pakaibatayan idiay Biblia a panginanamaan a ti umas-asping a banag ti mapasamak iti tunggal Kristiano nga agkasapulan, ngem makasigurotayo a denggen ni Jehova dagiti panagikkistayo ken isut’ addaan abilidad a mangbadang kadatayo iti nadumaduma a pamay-an.

¹² Maysa a Kristiano a balo a babai idiay umabagatan nga Africa ti masapul nga agsapul ti trabaho tapno maipaayanna ti dua a babassit nga annakna. Ngem tinarigagayanna unay nga agtrabaho laeng iti kagudua nga aldaw tapno makabusbos met ti tiempo a kadua dagiti annakna. Kalpasan ti pannakasarakna ti trabaho, kapilitan a pumanaw iti dayta idi a naikeddeng ti manedyer a kasapulanna ti amin-tiempo a sekretaria. Gapu ta naawanan manen ti trabaho, daytoy a kabsat a babai ti nagkararag a sipapasnek ken Jehova a maipaay iti tulong. Tallo a lawas kalpasanna, ti dati a manedyerna tinangikalikagum ti panagsublina iti kagudua-aldaw a nagtulaganda. Anian ti ragsakna! Nariknana a sinungbatan ni Jehova dagiti karkararagna.

Umararaw ken Jehova

13. (a) Aniat’ kaipapanan ti “araraw”? (b) Ania a nainkasuratan a pangarigan ti panagdawdawat ti adda kadatayo?

¹³ Pangngaasiyo ta panunotenyo a kalpasan ti panangibalakadna, “Dikay madanagan iti uray ania,” innayon ni Pablo, “no di ket kadagiti isuamin maipakaammo koma dagiti dawdawatyo iti Dios gapu iti kararag ken araraw agraman panagyaman.” (Filipos 4:6) Apay a nadakamat ti “araraw”? Ti sao kaipapananna ti “napasnek a panagpakpakaasi,” wenno ‘pakpakaasi a kararag.’ Ramanen met dayta ti panagdawat a sipapasnek iti Dios, kas iti tiempo ti dakkel a panagdukot wenno peggad. Idi isut’ maysa a balud, indawat ni Pablo kadagiti padana a Kristiano nga isut’ ikararaganda tapno maikasabana nga awan buteng “ti naimbag a damag . . . kas maysa nga embahador a nakawaran.” (Efeso 6:18-20) Ti met Romano nga opisial ti buyot a ni Cornelio ti “agnanayon nga umar-araraw iti Dios.” Ania ngatan ti ragsakna idi a kinuna ti maysa nga anghel: “Dagiti kararagmo ken dagiti limosmo nagpangatoda a nangipalagip iti sanguanan ti Dios”! Ket anian ti pribilehiona a nagbalin a maysa kadagiti immuna a Gentil a napulotan iti nasantuan nga espiritu!​—Aramid 10:1-4, 24, 44-48.

14. Kasanotay a maammuan a ti napasnek a panagpakpakaasi ken ni Jehova ti maaramidan laeng a maminsan?

¹⁴ Nagpateg met a panunoten a ti kasta a napasnek a panagpakpakaasi ken ni Jehova ti masansan a saan laeng a naaramidan a namnaminsan. Insuro ni Jesus idiay nalatak a Sermonna iti Bantay: “Itultuloyyo ti agdawat, ket maikkankayto; itultuloyyo ti agsapul, ket makasarakkayto; itultuloyyo ti umawag ket mailukatankayto.” (Mateo 7:7) Adu a bersion ti Biblia ti mangipaulog iti daytoy: “Agdawat . . . agsapul . . . tumuktok.” Ngem ti orihinal a Griego ipaawatna ti kapanunotan ti agtultuloy a panagtignay.a

15. (a) Apay a maladingitan ni Nehemias bayat a mangiserserbi ti arak ken ni Ari Artaxerxes? (b) Kasano nga ad-adu pay ti naaramidan ni Nehemias ngem iti panangaramid ti ababa a kararag?

¹⁵ Idi agserserbi ni Nehemias ken Ari Artaxerxes a taga Persia kas manangaywan ti arak, insaludsod ti ari no apay a naliday ti rupana. Kinuna ni Nehemias a gapu ta naammuanna a ti Jerusalem ket adda iti nadadael a kasasaad. Kalpasanna insaludsod ti ari: “Ania daytoy kayatmo a dawaten?” Dagdagus a dimmawat ni Nehemias ti tulong ni Jehova, awan duadua, iti ababa laeng, a siuulimek. Kalpasanna indawatna ti pammalubos a makapagsubli iti Jerusalem tapno maibangonna manen ti ingungotenna a siudad a pagtaenganna. Ti kalikagumna ket napatgan. (Nehemias 2:1-6) Nupay kasta, kasakbayan dayta nasged unay a panagsaludsod, nangbusbos ni Nehemias ti adu nga aldaw a nagpakpakaasi, umar-araraw ken Jehova a maipaay iti tulong. (Nehemias 1:4-11) Makitayo aya ti leksion iti daytoy para kadatayo?

Ni Jehova ti Sumungbat

16. (a) Ania nga espesial a pribilehio ti tinagiragsak ni Abraham? (b) Ania a nabibileg a katulongan ti adda kadatayo a mabalin a mairaman iti panangsungbat ti karkararagtayo?

¹⁶ No maminsan, tagtagiragsaken ni Abraham ti pribilehio a makikomunikar ken ni Jehova babaen kadagiti anghel. (Genesis 22:11-18; 18:1-33) Nupay saan a mapaspasamak dayta itan, nabendisionantayo kadagiti nabibileg a katulongan nga awan ken ni Abraham. Maysa isu ti kompleto a Biblia​—ti di maibus a gubuayan ti pannakaiwanwan ken liwliwa. (Salmo 119:105; Roma 15:4) Masansan, ti Biblia ti makaipaay kadatayo ti pannakaiwanwan wenno pammaregta a kasapulantayo, a ni Jehova tulongannatayo a manglagip kadagiti matarigagayan a pasetna. Kankanayon, ti maysa a konkordansia wenno maysa kadagiti adu a publikasion ti Biblia nga ipapaay ti Dios babaen ti organisasionna ti mangted kadatayo iti sungbat. Maysa a detaliado ken episiente nga indese kadagitoy a publikasion ti sabali pay a nagpateg unay a katulongan iti panagsapul ti kasapulan nga impormasion.

17. Iti ania a dadduma pay a pamay-an a mabalin a sungbatan ni Jehova ti karkararagtayo, ket kasano a makatulong dagiti naasi, simpatetiko a Kristiano?

¹⁷ No mariribukantayo iti maysa a parikut wenno maladladingit wenno maup-upay, dagiti sungbat kadagiti karkararagtayo ti mabalin nga umay kadagiti dadduma pay met a pamay-an. Kas pangarigan, ti maysa a palawag ti Biblia iti kongregasion wenno iti maysa a kumbension dagiti Saksi ni Jehova ti mabalin a naglaon iti apagpag-isu a “medisina” a kasapulantayo. Iti dadduma a tiempo, ti pannakipatpatang iti sabali a Kristiano ti mabalin a mangipaay iti kasapulantayo. Mamin-ano a daras, makaipaay met dagiti panglakayen iti kongregasion ti pammaregta wenno pammagbaga. Uray laeng ti panangibuksil kadagiti puspusotayo iti maysa a nataengan, naasi, ken mannakipagrikna a Kristiano a maysa a naimbag a dumedengngeg ti masansan a mangpasayaat unay ti panagrikriknatayo. Daytat’ nangnangruna no daytoy a gayyem tulongannatayo a manglagip kadagiti kapampanunotan ti Biblia. Ti kasta a panagpipinnaregta ti mangpalag-an iti nadagsen nga aw-awiten ti isip ken pusotayo.​—Proverbio 12:25; 1 Tesalonica 5:14.

18. Ania a naisangsangayan nga aramid ti makatulong kadagiti Kristiano a mangparmek kadagiti panawen ti panagleddaangda, ket kasano a nakatulong daytoy iti maysa nga agtutubo a payunir?

¹⁸ Dagiti nadumaduma a langa dagiti panagleddaang ti gagangayen kadagitoy “aldaw a napeggad a narigat a pakibagayan.” (2 Timoteo 3:1) Dagiti tattao maup-upayda ken maladladingitanda gapu kadagiti nagduduma a rason. Mabalin a mapasamak met daytoy kadagiti Kristiano, ket daytat’ mabalin a di unay makaay-ayo a kapadasan. Ngem, adu ti nakakita, a ti panangaskasaba ti naimbag a damag ti nakatulong kadakuada a rummuar iti temporario wenno apagbiit a pannakidangadang kadagiti pagladladingitan.b Napadasanyo aya daytan? No medio mariknayo ti panagladingit, padasenyo ti makiraman iti maysa a langa ti serbisio ti Pagarian. Ti pannakisarsarita kadagiti dadduma maipapan iti Pagarian ti Dios masansan tulongannakayo a mangbalbaliw iti panagpampanunotyo manipud negatibo nga agturong iti positibo. Ti panagsasao maipapan ken ni Jehova ken ti panangusar iti Saona ti makaited rag-o kadakayo​—maysa a bunga ti espirituna​—ket balbaliwanna ti panagrikriknayo. (Galacia 5:22) Maysa nga agtutubo a payunir nakitana met a ti panagbalin nga okupado iti trabaho ti Pagarian ti namagpanunot kenkuana a “no maiyarig iti parparikut dagiti dadduma, [dagiti parparikutna], ti nakabasbassit ken temporarioda laeng.”

19. Kasano a naparmek ti maysa a Kristiano a nakapuy ti salun-atna dagiti negatibo a pampanunot?

¹⁹ No dadduma, ti maysa a nakapuy a pisikal a kasasaad, a nalabit degdegan pay dagiti panagaburido wenno parparikut, ti mangiturong iti maysa a maleddaangan a rikrikna. Mabalin a daytoy ti mangpataud iti panagkapsut ti maysa iti rabii a mariribukan, kas napasamak no maminsan iti maysa nga edad media a Kristiano a nakapuy ti salun-atna. Ngem nakitana a ti naimpusuan a panagkararag ti pudpudno a tulong. Kaanoman nga isut’ mariing a maleddaangan ti panagrikriknana, isut’ sikakalma nga agkararag ken ni Jehova. Di mabayag daytoy ti mamagbalin a nasaysayaat ti panagrikriknana. Nakitana met a makaep-ep ti panangulit manipud is-isipna dagiti makaliwliwa a paset ti Biblia, kas ti Salmo 23. Awan mintisna, ti espiritu ni Jehova, nga agtigtignay kas sungbat iti kararag wenno babaen ti Saona, makatulong a mangsukat iti maleddaangan a kasasaad ti panunot iti maysa a naragragsak. Iti kamaudiananna, makapagpanunotton ti maipapan iti parparikutna a sititimbeng ken sikakalma, a makitkitana no kasano ti panangparmek kadakuada wenno napatibker ti panagrikriknana a mangibaklay kadakuada.

20. Apay a ti sungbat iti kararag ti no maminsan kasla mataktak?

²⁰ Daytoy ti maysa a pangarigan no kasano a ti kararag ket makaiyeg ti sungbat. Ngem no maminsan kasla adda ti pannakataktak ti panangsapul ti maysa a solusion. Apay? Nalabit ti sungbat masapul nga aguray iti umiso a tiempo ti Dios. Agparang nga iti dadduma a kaso palpalubosan ti Dios dagiti umararaw kenkuana a mangidemostra ti kinauneg pay ti pannakaseknanda, ti kinabara ti tarigagayda, ti kinapudno ti debosionda. Maysa kadagiti salmista ti naaddaan ti dayta a kapadasan!​—Salmo 88:13, 14; idiligyo iti 2 Corinto 12:7-10.

21. Apay a dakkel a pribilehio ti panagbalin kas maysa kadagiti Saksi ni Jehova itatta, ken kasano a maipakitatayo ti panangipateg?

²¹ Iti aniaman, ti pannakisao iti Dios a Mannakabalin-amin iti kararag ket maysa a makapapigsa ti pammati a kapadasan a mabalin a mangitag-ay kadatayo manipud iti panagladingit nga agturong iti panagtalek. Anian a makaliwliwa a maammuan a dengdenggen ken sungbatannatayo! Kas insurat ni Pablo iti kongregasion idiay Filipos, rebbeng nga agkararag ken umararawtayo “agraman panagyaman.” (Filipos 4:6) Wen, iti inaldaw-aldaw rebbeng nga ilukattayo ti puspusotayo a siyayaman ken ni Jehova ket “iti isuamin agyamankayo.” (1 Tesalonica 5:18) Tumulong daytoy iti maysa a nasinged, nabara a singgalut ken mangiyeg talna kadatayo. Ti sumaganad nga artikulo ipakitana no kasano a daytoy ti nagpateg unay a maipaay kadagiti ad-adipen ni Jehova iti daytoy nariribuk, napeggad a tiempo.

[Dagiti Footnote]

Kasano ti Isusungbatyo?

◻ Ania a bambanag ti mabalin a pagtaudan ti pakariribukan dagiti Kristiano?

◻ Aniat’ makatulong kadatayo a mangparmek ti panagdanag?

◻ Apay a dagiti Kristiano makasiguroda a ti Dios tulonganna ida kadagiti kangrunaan a pakasapulanda?

◻ Aniat’ kaipapanan ti “araraw,” ket kasano a dagiti napalabas a pangarigan iyilustrarda no kasanot’ isusungbat ni Jehova?

◻ Iti ania a nagduduma a pamay-an ti mabalin a panangsungbat ni Jehova iti karkararagtayo?

[Ladawan iti panid 12]

‘Ni Amayo a nailangitan taraonanna dagiti tumatayab. Saankayo aya a napatpateg unay ngem isuda?’