Dagiti “Agsilsilnag a Mata” ni Jehova Sukimatenda ti Amin

Dagiti “agsilnasilnag a mata [ni Jehova] sukimatenda ti annak ti tattao.”​—SAL. 11:4.

1. Ania a kita ti tattao ti makaay-ayo kadatayo?

ANIA ti makunayo maipapan kadagiti tattao nga addaan iti pudno a pannakaseknan kadakayo? Ibagada ti agpaypayso no kiddawenyo ti opinionda. No kasapulanyo ti tulong, sipaparabur nga iburayda dayta. No kasapulanyo ti balakad, siaayat nga ipaayda dayta. (Sal. 141:5; Gal. 6:1) Saankayo kadi a maay-ayo kadagiti kasta a tattao? Bueno, kasta ni Jehova ken ti Anakna. Kinapudnona, dakdakkel nga amang ti pannakaseknanda kadakayo ngem iti pannakaseknan ti asinoman a tao, ken naan-anay a nasin-aw ti motiboda; kayatdakayo a tulongan a ‘mangpetpet a sititibker iti pudpudno a biag.’​—1 Tim. 6:19; Apoc. 3:19.

2. Kasano kadakkel ti pannakaseknan ni Jehova kadagiti adipenna?

² Inyebkas ni salmista a David no kasano kadakkel ti pannakaseknan ni Jehova kadatayo idi kinunana: ‘Dagiti bukod a mata ni Jehova kumitada, dagiti bukodna nga agsilsilnag a mata sukimatenda ti annak ti tattao.’ (Sal. 11:4) Wen, saannatay laeng a kitkitaen ti Dios; suksukimatennatayo pay. Insurat pay ni David: “Tiningitingmo ti pusok, iti rabii nangsukimatka . . . Matakuatamto a saanak a naggandat.” (Sal. 17:3) Nalawag nga ammo ni David no kasano kadakkel ti pannakaseknan ni Jehova kenkuana. Ammona a masair ken saan a maay-ayo ni Jehova no dina iwaksi dagiti dakes a tarigagay iti pusona wenno padasenna ti agpammarang. Kasta met kadi ti panangmatmatyo ken Jehova?

Mabasa ni Jehova ti Puso

3. Ania ti mangipakita a natimbeng ti panangmatmat ni Jehova kadagiti pagkapuyantayo?

³ Ti kangrunaan a pakaseknan ni Jehova ket ti makin-uneg a kinataotayo​—ti pudno a kinasiasinotayo. (Sal. 19:14; 26:2) Gapu iti ayatna, saan a dagiti babassit a pagkapuyan ti kitkitaenna. Kas pagarigan, idi a ni Sara nga asawa ni Abraham ket naglibak iti naglasag nga anghel, nabigbig ti anghel a nagbuteng ken nabainan ni Sara isu nga inikkanna laeng daytoy iti kalkalainganna a pannubngar. (Gen. 18:12-15) Idi a ti patriarka a ni Job indeklarana a “nalinteg ti bukodna a kararua imbes a ti Dios,” saan nga inikkat ni Jehova ti pamendisionna ken Job yantangay ammona no kasano karigat ti sinagaba daytoy iti ima ni Satanas. (Job 32:2; 42:12) Umasping iti dayta, saan a nakapungtot ni Jehova idi a ti balo ti Sarepta ket nakaibbat iti nadagsen a sasao ken propeta Elias. Ammo ti Dios a maigapu dayta iti nakaro a ladingit ti balo gapu iti ipupusay ti bugbugtong nga anakna.​—1 Ar. 17:8-24.

4, 5. Kasano nga impakita ni Jehova nga isu ket naasi sigun iti pannakilangenna ken Abimelec?

⁴ Gapu ta mabasa ni Jehova ti puso, ammona a pakitaan iti konsiderasion uray dagiti saan a manamati. Usigentayo ti pannakilangenna ken Abimelec, ti ari iti Filisteo a siudad ti Gerar. Gapu ta dina ammo nga agassawa da Abraham ken Sara, innalana ti babai tapno agbalin nga asawana. Ngem sakbay pay a madennaanna ni Sara, kinuna kenkuana ni Jehova babaen ti tagtagainep: “Siak met naammuak nga iti kinapudno ti pusom inaramidmo daytoy, ket inggawidka met nga agbasol a maikaniwas kaniak. Dayta ti makagapu a saanka a pinalubosan a mangsagid kenkuana. Ngem ita isublim ti asawa ti lalaki, ta isu maysa a mammadto, ket umararawto maipaay kenka. Gapuna agtultuloyka nga agbiag.”​—Gen. 20:1-7.

⁵ Mabalin koma a dinusa ni Jehova ti ari, maysa nga agdaydayaw kadagiti didiosen. Ngem nakita ti Dios nga awan met ti dakes a panggep ni Abimelec iti dayta a gundaway. Siaasi nga inkabilangan dayta ni Jehova, isu nga imbagana iti ari no kasano a magun-odna ti pammakawan ket ‘agtultuloy nga agbiag.’ Saan kadi a kasta a kita ti Dios ti kayatyo a pagdayawan?

6. Kadagiti ania a pamay-an a tinulad ni Jesus ti Amana?

⁶ Ni Jesus naan-anay a tinuladna ni Amana, a ti kinitana ket dagiti agkakaimbag a galad dagiti adalanna ken sidadaan a pinakawanna dagiti kamalida. (Mar. 10:35-45; 14:66-72; Luc. 22:31, 32; Juan 15:15) Ti kababalin ni Jesus ket maitunos iti sinaona iti Juan 3:17: “Ti Dios imbaonna ti Anakna iti lubong, saan a tapno ukomenna ti lubong, no di ket tapno ti lubong maisalakan babaen kenkuana.” Wen, nasged ken di agkupas ti panagayat kadatayo ni Jehova ken ni Jesus. Paneknekan dayta ti kinapudno a kayatda a magun-odtayo ti biag. (Job 14:15) Dayta nga ayatda ti makagapu a sukimatennatayo ni Jehova, no ania ti panangmatmatna kadatayo, ken no kasano nga agtignay maibatay iti makitana.​—Basaen ti 1 Juan 4:8, 19.

Usigennatayo Buyogen ti Ayat

7. Apay a sukimatennatayo ni Jehova?

⁷ Anian a biddut a panunoten a kasla polis ni Jehova nga agsisiim manipud langit tapno agbirok iti matiliwanna nga agbasbasol! Ni Satanas ketdi ti talaga a managsuspetsa ken agbirbirok iti akusaranna. (Apoc. 12:10) Pagparangenna pay nga adda dakes a motibo ti maysa idinto ta awan met! (Job 1:9-11; 2:4, 5) No maipapan iti Dios, insurat ti salmista: “No dagiti biddut koma ti siputam, O Jah, O Jehova, siasino ti makapagtakder?” (Sal. 130:3) Nalawag nga awan! (Ecl. 7:20) Ngem siaasi a bambantayannatayo ni Jehova kas iti maysa a naayat a nagannak a dina kayat a madangran dagiti ipatpategna nga annak. Kanayon a palagipannatayo kadagiti pagkurangan ken pagkapuyantayo tapno saantayo a maisagmak.​—Sal. 103:10-14; Mat. 26:41.

8. Kasano nga iwanwanwan ken disiplinaen ni Jehova dagiti adipenna?

⁸ Ipakpakita ti Dios ti panagayatna babaen ti panangiwanwan ken disiplina a naggapu iti Kasuratan ken iti naespirituan a taraon nga ipapaay “ti matalek ken masirib nga adipen.” (Mat. 24:45; Heb. 12:5, 6) Mangipapaay met ni Jehova iti tulong babaen ti kongregasion Kristiano ken kadagiti “sagut a tattao.” (Efe. 4:8) Ken kas maysa nga ama, kitkitaennatayo ni Jehova tapno ammuenna no kasanotayo nga agtignay iti ipapaayna a panangsanay, ken mangted iti kanayonan a tulong kadatayo. Kuna ti Salmo 32:8: “Pagbalinenkanto nga addaan iti pannakatarus ket isuroka iti dalan a rebbeng a papanam. Mangipaayakto iti balakad a ti matak situturong kenka.” Wen, nagpateg a kanayon nga ipangagtayo ni Jehova! Masapul nga agtultuloy nga agpasakuptayo kenkuana, a bigbigentayo nga isu ti naayat a Mannursuro ken Amatayo.​—Basaen ti Mateo 18:4.

9. Aniada a kababalin ti masapul a liklikantayo?

⁹ Iti sabali a bangir, saantayo koma nga agbalin a nasukir gapu iti kinatangsit, kurang a pammati, wenno iti “makaallilaw a pannakabalin ti basol.” (Heb. 3:13; Sant. 4:6) Masansan a tumanor dagitoy a kababalin no palubosan ti maysa nga agtubo dagiti dakes a kapanunotan wenno tarigagay. Mabalin a dumanon iti punto nga ilaksidnan uray dagiti maitutop a Nainkasuratan a balakad. Dakdakes pay, mabalin a rimmamuten ti dakes nga aramid wenno kababalin ket agbalinen a kabusor ti Dios​—banag a nakalkaldaang! (Prov. 1:22-31) Usigentayo ti napasamak ken Cain, ti inauna nga anak da Adan ken Eva.

Makita ni Jehova ti Amin ket Supapakanna Dayta

10. Apay a saan a naay-ayo ni Jehova iti daton ni Cain, ket ania ti inaramid ni Cain?

¹⁰ Idi nagdaton ken Jehova da Cain ken Abel, saan laeng nga interesado ti Dios kadagiti sagutda no di ket iti motiboda. Gapu ta mabasana ti pusoda, naay-ayo ti Dios iti daton ni Abel gapu ta nabuyogan dayta iti pammati, ngem saan a naay-ayo iti daton ni Cain gapu ta nagkurang daytoy iti pammati. (Gen. 4:4, 5; Heb. 11:4) Imbes a makasursuro iti dayta ken balbaliwanna ti kababalinna, nakapungtot ni Cain iti kabsatna.​—Gen. 4:6.

11. Kasano nga impakita ni Cain a naallilaw ti pusona, ken ania ti masursurotayo iti dayta?

¹¹ Napaliiw ni Jehova a napeggad ti pagbanagan ti kababalin ni Cain isu a siaasi a kinasaritana daytoy, nga imbagana nga agbalin a naragsak ni Cain no agaramid iti naimbag. Nakalkaldaang ta saan nga impangag ni Cain ti balakad ti Namarsua kenkuana ket pinapatayna ti kabsatna. Nayanninaw met ti kinadakes ti puso ni Cain babaen ti nakuspag a sungbatna iti saludsod ti Dios: “Sadino ti ayan ni Abel a kabsatmo?” Kinuna ni Cain: “Diak ammo. Siak aya ti agay-aywan ken kabsatko?” (Gen. 4:7-9) Anian a manangallilaw ti puso​—uray la iyaleng-alengna ti mismo a balakad ti Dios! (Jer. 17:9) Sapay koma ngarud ta makasursurotayo kadagita a pasamak ket alertotayo a mangiwaksi kadagiti dakes a kapanunotan ken tarigagay. (Basaen ti Santiago 1:14, 15.) No maipaayantayo iti Nainkasuratan a balakad, ipategtayo koma dayta ken matmatantayo kas pammaneknek nga ay-ayatennatayo ni Jehova.

Awan ti Basol a Mailimed

12. Ania ti aramiden ni Jehova kadagiti aniaman a biddut?

¹² Nalabit a panunoten ti dadduma a gapu ta awan ti makakitkita iti basolda, maliklikanda ti pannusa. (Sal. 19:12) No an-anagen, awan ti basol a mailimed. “Amin a bambanag lamolamoda ken sipapanayagda a naiparang kadagiti mata daydiay pagidatagantayo.” (Heb. 4:13) Ni Jehova ti Ukom a mangsuksukimat kadagiti kaunggan a motibotayo, ket tamingenna ti aniaman a biddut iti wagas a mangyanninaw iti naan-anay a hustisia. Isu ket “maysa a Dios a naasi ken managparabur, nabannayat nga agunget ken naruay iti naayat a kinamanangngaasi ken kinapudno.” Ngem no kadagidiay saan nga agbabawi, “nikaanoman saanto a mangipaay iti pannakailaksid iti dusa” kadagiti indibidual a ‘sipapakinakem a mangyugali iti panagbasol’ wenno nagbalin a manangallilaw ken nasikap. (Ex. 34:6, 7; Heb. 10:26) Agminar dayta iti pannakilangen ni Jehova kenni Acan ken kada Ananias ken Safira.

13. Kasano a ti di umiso a tarigagay intuggodna ni Acan nga agaramid iti dakes?

¹³ Maisalungasing iti bilin ti Dios, nangala ni Acan kadagiti samsam manipud iti siudad ti Jerico sana inlemmeng iti toldana, nalabit nakikomplot pay ti pamiliana. Idi naibutaktak ti basol ni Acan, impakitana a nabigbigna ti kadagsen ti basolna, ta kinunana: “Nagbasolak a maikaniwas ken Jehova.” (Jos. 7:20) Kas ken Cain, nagbalin a dakes ti puso ni Acan. Ti kinaagum ti kangrunaan a nangituggod kenkuana nga agulbod. Gapu ta kukua ni Jehova dagiti samsam manipud Jerico, arigna a ni Acan tinakawanna ti Dios, ket nagbanag dayta iti pannakapapatay ti sangakabbalayanna.​—Jos. 7:25.

14, 15. Apay a maikari da Ananias ken Safira iti pannusa ti Dios, ket ania ti maadaltayo iti dayta?

¹⁴ Da Ananias ken ti asawana a ni Safira ket kameng ti nagkauna a kongregasion Kristiano idiay Jerusalem. Kalpasan ti Pentecostes 33 K.P., nayurnos ti pannakaurnong ti pondo nga agpaay kadagiti material a kasapulan dagiti kabbaro a manamati manipud kadagiti adayo a lugar a nagbati idiay Jerusalem. Nataginayon ti pondo babaen kadagiti boluntario a donasion. Inlako ni Ananias ti maysa a talon ket indonarna ti sangkapaset ti naglakuanna. Ngem pinagparangna nga indonarna ti amin a naglakuanna, banag a kinonsintir ni baketna. Awan duadua a kayat dagitoy nga agassawa a maipaayanda iti naisangsangayan a dayaw iti uneg ti kongregasion. Ngem panangallilaw ti inaramidda. Babaen ti milagro, ni Jehova imbutaktakna ken apostol Pedro dayta a panagulbod. Dinamag ti apostol no apay a naaramidan dayta ni Ananias. Iti dayta a kanito, napasag ni Ananias ket nauyos ti biagna. Di nagbayag, natay met ni Safira.​—Ara. 5:1-11.

¹⁵ Saan nga apagkanito a pagkapuyan ti inaramid da Ananias ken Safira. Talaga a nagulbod ken ginandatda a sikapan dagiti apostol. Dakdakes pay, ‘nagulbodda iti nasantuan nga espiritu ken iti Dios.’ Ipakita ti inaramid ni Jehova nga isu ket nakasagana a mangsalaknib iti kongregasion manipud kadagiti managinsisingpet. Wen, “nakabutbuteng a banag ti matnag kadagiti ima ti sibibiag a Dios”!​—Heb. 10:31.

Agtalinaed a Natarnaw iti Amin a Gundaway

16. (a) Kasano a ni Satanas ikagkagumaanna nga ituggod nga agbasol dagiti adipen ti Dios? (b) Iti lugaryo, ania dagiti taktika ti Diablo a mangituggod kadagiti tattao nga agbasol?

¹⁶ Ar-aramiden ni Satanas ti amin a kabaelanna tapno maituggodnatayo nga agbasol ken mapukawtayo ti anamong ni Jehova. (Apoc. 12:12, 17) Dagiti dakes a tarigagay ti Diablo ket nabatad iti daytoy a lubong, a nagartem iti imoral a sekso ken kinaranggas. Nalaka la ita ti agbuya iti pornograpia babaen kadagiti kompiuter wenno dadduma pay nga elektroniko nga alikamen. Sapay koma ta ditay sumuko kadagiti panangraut ni Satanas. Imbes ketdi, tuladentayo ti panangmatmat ni salmista a David, a nangisurat: “Agtignayakto a buyogen ti kinamasirib iti awan pagkuranganna a dalan. . . . Magnaakto buyogen ti kinatarnaw ti pusok iti uneg ti balayko.”​—Sal. 101:2.

17. (a) Apay nga ipalgakto ni Jehova dagiti mailimlimed a basol? (b) Ania koma ti determinado nga aramidentayo?

¹⁷ Iti kaaldawantayo, saan a simimilagro nga ipalgak ni Jehova dagiti nadagsen a basol ken panangallilaw a kas idi umuna a panawen. Ngem gapu ta makitkitana ti amin, ipalgaknanto dagiti mailimlimed a basol iti inkeddengna a panawen ken pamay-an. Kinuna ni Pablo: “Dagiti basol ti dadduma a tattao silalatak a maiparangarang, a mangiturong a mismo iti pannakaukom, ngem no maipapan iti dadduma a tattao dagiti basolda maiparangarang met a maud-udi.” (1 Tim. 5:24) Ayat ti kangrunaan a makagapu no apay nga ipalgak ni Jehova dagiti dakes nga aramid. Ay-ayatenna ti kongregasion ket kayatna a salakniban ti kinasin-aw daytoy. Maysa pay, pakitaanna iti asi dagidiay nakabasol a pudno nga agbabbabawi ita. (Prov. 28:13) Ngarud, ikagumaantayo koma a taginayonen ti naan-anay a puso agpaay iti Dios ken laksidentayo ti amin a makadadael nga impluensia.

Taginayonen ti Naan-anay a Puso

18. Ania ti kayat ni Ari David a maipateg ti anakna maipapan iti Dios?

¹⁸ Kinuna ni Ari David iti anakna a ni Solomon: “Ammuem ti Dios ni amam ket agserbika kenkuana buyogen ti naan-anay a puso ken buyogen ti naragsak a kararua; ta amin a puspuso sukimaten ni Jehova, ket tunggal pagannayasan ti pampanunot mailasinna.” (1 Cron. 28:9) Kayat ni David a saan laeng a basta mamati ni Solomon iti Dios. Kayatna nga ipateg ti anakna no kasano kadakkel ti panagayat ni Jehova kadagiti adipenna. Kasta met kadi ti panangipategyo ken Jehova?

19, 20. Sigun iti Salmo 19:7-11, ania ti nakatulong ken David nga umadani iti Dios, ken kasano a matuladtayo ni David?

¹⁹ Ammo ni Jehova nga umadani kenkuana dagiti tattao nga addaan iti umiso a pagannayasan ken maay-ayoda kadagiti agkakaimbag a galadna. Gapuna, kayat ni Jehova nga isu ket maam-ammotayo ken adalentayo dagiti nagsayaat a personalidadna. Kasanotayo a maaramid dayta? Babaen ti panagadal iti Saona ken ti panangtagiragsak kadagiti bendisionna.​—Prov. 10:22; Juan 14:9.

²⁰ Basbasaenyo kadi ti Biblia iti inaldaw, a bigbigenyo a naggapu dayta iti Dios ken ikararagyo a tulongannakayo a mangyaplikar iti dayta? Makitayo kadi ti kinapateg ti panagbiag a maitunos kadagiti prinsipio ti Biblia? (Basaen ti Salmo 19:7-11.) No kasta, agtultuloy a rumayray ti pammati ken panagayatyo kenni Jehova. Ad-addanto met nga umadani ti Dios kadakayo, nga arigna a petpetanna ti imayo bayat ti pannagnayo. (Isa. 42:6; Sant. 4:8) Wen, paneknekan ni Jehova nga ay-ayatennakayo babaen ti panangbendision ken panangsalaknibna kadakayo iti naespirituan, bayat a magmagnakayo iti nailet a dalan nga agturong iti biag.​—Sal. 91:1, 2; Mat. 7:13, 14.

Ania ti Sungbatyo?

• Apay a sukimatennatayo ni Jehova?

• Kasano a nagbalin a kabusor ti Dios ti dadduma nga indibidual?

• Kasanotayo a maipakita a pudpudno kadatayo ni Jehova?

• Kasanotayo a mataginayon ti naan-anay a puso agpaay iti Dios?

[Ladawan iti panid 4]

Kasano a bambantayannatayo ni Jehova a kas iti maysa a naayat nga ama?

[Ladawan iti panid 5]

Ania ti maadaltayo iti napasamak ken Ananias?

[Ladawan iti panid 6]

Ania ti tumulong kadatayo nga agtultuloy nga agserbi ken Jehova buyogen ti naan-anay a puso?