Di Matukod ti Kinanaindaklan ni Jehova

“Ni Jehova naindaklan ken maidaydayaw iti kasta unay, ket ti kinanaindaklanna di masukimat.”​—SALMO 145:3.

1, 2. Ania ti katatao ni David, ken ania ti panangmatmatna iti bagina no idilig iti Dios?

TI NANGPUTAR iti Salmo 145 ket maysa kadagiti kalatakan a tao a nagbiag. Idi ubing pay, pinapatayna ti maysa nga armado a higante. Ket kas mannakigubat nga ari, adu a kabusor ti pinarmekna. Isu ni David, ti maikadua nga ari iti nagkauna nga Israel. Nagdindinamag ni David nupay natayen, isu a minilion ti makaam-ammo kenkuana uray ita.

² Iti laksid dagiti nagapuananna, nagtalinaed a napakumbaba ni David. Inkantana ken ni Jehova: “No makitak ti langlangitmo, dagiti aramid ti ramramaymo, ti bulan ken dagiti bituen nga insaganam, ania ti mortal a tao tapno sipapanunotka kenkuana, ken ti anak ti naindagaan a tao tapno aywanam?” (Salmo 8:3, 4) Imbes a panunotenna nga isu ket naindaklan, binigbigna a ni Jehova ti nangispal kenkuana kadagiti amin a kabusorna ket kinunana iti Dios: “Itedmonto kaniak ti mangisalakan a kalasagmo, ket ti kinapakumbabam ti mamagbalin kaniak a naindaklan.” (2 Samuel 22:1, 2, 36) Maysa a kinapakumbaba ti panangipakita ni Jehova iti asi kadagiti managbasol, ket inapresiar ni David ti di kaikarian a kinamanangngaasi ti Dios.

‘Itan-okko ti Dios nga Ari’

3 (a) Siasino ti bigbigen ni David nga ari ti Israel? (b) Kasano kapaut ti kayat ni David a panangidayawna ken ni Jehova?

³ Nupay ni David ti dinutokan ti Dios nga agari, binigbigna a ni Jehova ti pudno nga Ari ti Israel. Kinuna ni David: “Kukuam ti pagarian, O Jehova, Daydiay mangipangato met iti bagim kas pannakaulo ti isuamin.” (1 Cronicas 29:11) Anian a panagraemna iti Dios kas Agturay! “Itan-okkanto, O Diosko nga Ari,” inkantana, “ket bendituekto ti naganmo agingga iti tiempo a di nakedngan, iti mismo nga agnanayon. Iti intero nga agmalem bendituenkanto, ket idaydayawkonto ti naganmo agingga iti tiempo a di nakedngan, iti mismo nga agnanayon.” (Salmo 145:1, 2) Kayat ni David a maidaydayawna ni Jehova a Dios iti agmalem ken iti agnanayon.

4. Aniada nga ulbod a pammabasol ti ipalgak ti Salmo 145?

⁴ Ti Salmo 145 ket nabileg a sungbat iti pammabasol ni Satanas a ti Dios ket maysa a managimbubukodan nga agturay, a mangipapaidam kano iti wayawaya kadagiti parsuana. (Genesis 3:1-5) Ipalgak met daytoy a salmo ti kinaulbod ni Satanas idi kinunana nga agtultulnog dagiti tattao iti Dios gapu laeng iti personal a magunggonada, saan a gapu ta ay-ayatenda ti Dios. (Job 1:9-11; 2:4, 5) Kas ken David, pampaneknekan dagiti pudno a Kristiano nga ulbod dagiti pammabasol ti Diablo. Ipategda ti namnamada a biag nga agnanayon iti sidong ti turay ti Pagarian gapu ta tarigagayanda nga idaydayaw ni Jehova iti agnanayon. Iti agdama, minilionen ti nangaramid iti kasta babaen ti panangipakitada iti pammati iti pangsubbot a daton ni Jesus ken babaen ti situtulnog ken naimpusuan a panagserbida ken ni Jehova kas dedikado, bautisado nga agdaydayaw kenkuana.​—Roma 5:8; 1 Juan 5:3.

5, 6. Ania dagiti gundaway a mabalin nga ipadayag ken idaydayaw ni Jehova?

⁵ Panunotenyo ti adu a gundawaytayo a mangipadayag ken mangidaydayaw ken ni Jehova kas ad-adipenna. Mabalintayo nga aramiden dayta iti kararag no natukay ti riknatayo gapu iti maysa a nabasatayo iti Saona, ti Biblia. Mabalintayo met nga iyebkas ti panangidayaw ken panagyaman no naabbukay ti riknatayo iti pamay-an ti pannakilangen ti Dios iti ilina wenno no nagamangatayo iti maysa nga aspeto ti nakaskasdaaw a parsuana. Maidayawtayo met ni Jehova a Dios no saritaentayo dagiti panggepna kadagiti kapammatiantayo kadagiti Nakristianuan a gimong wenno gagangay a panagsasarita. Kinapudnona, pakaidayawan ni Jehova ti amin a ‘nasayaat nga aramid’ a mangidur-as kadagiti interes ti Pagarian ti Dios.​—Mateo 5:16.

⁶ Dagiti nabiit pay a pagarigan ti nasayaat nga ar-aramid iramanda ti pannakabangon ti adu a lugar a pagdayawan dagiti adipen ni Jehova kadagiti napanglaw a pagilian. Adu kadagitoy ti nabangon gapu iti pinansial a tulong dagiti kakabsat manipud kadagiti sabali a pagilian. Dadduma a kakabsat ti boluntario a napan kadagita a lugar tapno mangibangon kadagiti Kingdom Hall. Ken ti kapatgan kadagiti amin a nasayaat nga ar-aramid isu ti panangidayaw ken ni Jehova babaen ti panangikasaba iti naimbag a damag ti Pagarianna. (Mateo 24:14) Kas ipakita ti maudi a paset ti Salmo 145, ni David binigbigna ti turay ti Dios ket intan-okna ti kinaari ni Jehova. (Salmo 145:11, 12) Apresiarenyo met laeng kadi ti naayat a wagas ti panangituray ti Dios? Ken regular kadi nga isarsaritayo ti Pagarianna?

Dagiti Pagarigan ti Kinanaindaklan ti Dios

7. Mangted iti maysa a napateg a rason no apay nga idaydayaw ni Jehova.

⁷ Ti Salmo 145:3 mangted iti napateg a rason no apay nga idaydayaw ni Jehova. Inkanta ni David: “Ni Jehova naindaklan ken maidaydayaw iti kasta unay, ket ti kinanaindaklanna di masukimat.” Awan ti patingga ti kinanaindaklan ni Jehova. Saan a naan-anay a masukimat, maawatan, wenno matukod ti tattao. Ngem sigurado a magunggonaantayo manipud iti panangsukimattayo kadagiti pagarigan ti di matukod a kinanaindaklan ni Jehova.

8. Ania ti ipalgak ti uniberso no maipapan iti kinanaindaklan ken pannakabalin ni Jehova?

⁸ Panunotenyo idi naminsan nga addakayo iti naulimek a lugar ket timmangadkayo iti naariwanas a tangatang iti rabii. Saankayo kadi a nagamanga iti aggilapgilap a nakaad-adu a bituen? Saankayo kadi a natignay a mangidaydayaw ken ni Jehova gapu iti pannakabalinna a nangparsua iti amin a banag iti tangatang? Ngem ti nakitayo ket nagbassit laeng a paset dagiti nakaad-adu a bituen iti galaksi nga ayan ti daga. Kanayonanna, adda mapattapatta a nasurok a sangagasut a bilion a galaksi, ket tallo laeng kadagita ti makita nga awan ti tulong ti teleskopio. Kinapudnona, dagiti di mabilang a bituen ken galaksi a mangbukel iti nakalawlawa nga uniberso paneknekanda ti pannakabalin ni Jehova a mangparsua ken ti di matukod a kinanaindaklanna.​—Isaias 40:26.

9, 10. (a) Aniada nga aspeto ti kinanaindaklan ni Jehova ti naiparangarang mainaig ken ni Jesu-Kristo? (b) Ania koma ti epekto ti panagungar ni Jesus iti pammatitayo?

⁹ Usigenyo dagiti sabali pay nga aspeto ti kinanaindaklan ni Jehova​—dagidiay mainaig ken ni Jesu-Kristo. Naiparangarang ti kinanaindaklan ti Dios idi pinarsuana ti Anakna ken inusarna iti di mabilang a panawen kas ti ‘nasigo a managobrana.’ (Proverbio 8:22-31) Naiparangarang ti kadakkel ti panagayat ni Jehova idi intedna ti bugbugtong nga Anakna kas daton a pangsubbot iti sangatauan. (Mateo 20:28; Juan 3:16; 1 Juan 2:1, 2) Ken saan a naan-anay a maawatan ti tao ti kinadayag ti imortal a naespirituan a bagi nga inted ni Jehova idi nagungar ni Jesus.​—1 Pedro 3:18.

¹⁰ Ti panagungar ni Jesus iramanna ti adu a nakaskasdaaw nga aspeto ti di matukod a kinanaindaklan ni Jehova. Awan duadua nga insubli ti Dios ti memoria ni Jesus maipapan iti trabaho a mainaig iti panangparsua kadagiti makita ken di makita a bambanag. (Colosas 1:15, 16) Karaman kadagita ti espiritu a parparsua, ti uniberso, ti nabunga a daga, ken ti amin a kita ti pisikal a biag ditoy daga. Malaksid iti panangisublina iti pannakaammo ti Anakna maipapan iti kompleto a historia ti nailangitan ken naindagaan a biag a naimatangan ni Jesus sakbay a nagbalin a tao, insublina pay ti memoria ni Jesus maipapan iti kapadasanna kas maysa a perpekto a tao. Wen, ti panagungar ni Jesus paneknekanna ti di matukod a kinanaindaklan ni Jehova. Maysa pay, dayta a naindaklan nga aramid ket pammatalged a posible ti panagungar. Pabilgenna koma ti pammatitayo a kabaelan ti Dios nga isubli ti biag ti minilion a natay nga adda iti perpekto a lagipna.​—Juan 5:28, 29; Aramid 17:31.

Dagiti Nakaskasdaaw a Gapuanan ken Nabileg nga Ar-aramid

11. Ania a naindaklan nga aramid ni Jehova ti nayussuat idi Pentecostes 33 K.P.?

¹¹ Sipud idi nagungar ni Jesus, nangibanag ni Jehova iti adu pay a naindaklan ken nakaskasdaaw nga aramid. (Salmo 40:5) Idi Pentecostes 33 K.P., inurnong ni Jehova ti baro a nasion, “ti Israel ti Dios,” a buklen dagiti adalan ni Kristo a napulotan iti nasantuan nga espiritu. (Galacia 6:16) Iti nabileg a pamay-an, nagsaknap daytoy a baro a naespirituan a nasion iti intero a lubong kas pagaammo idi. Iti laksid ti apostasia a nangipasngay iti Kakristianuan kalpasan ti ipapatay dagiti apostol ni Jesus, nagtultuloy a nagaramid ni Jehova kadagiti nakaskasdaaw a banag tapno masigurado a matungpal ti panggepna.

12. Ania ti paneknekan ti kinapudno a ti Biblia ket naipatarus iti amin a kangrunaan a lenguahe?

¹² Kas pagarigan, dagiti libro ti Biblia ket naitalimeng ken naipatarus iti amin a kangrunaan a lenguahe ita. Masansan a naipatarus ti Biblia iti sidong dagiti nainget a kasasaad ken pangta a panangpapatay dagiti ahente ni Satanas. Sigurado a naipatarus ti Biblia iti nasurok a 2,000 a lenguahe gapu ta dayta ti pagayatan ni Jehova, ti di matukod ti kinanaindaklanna a Dios!

13. Sipud idi 1914, kasano a naiparangarang ti kinanaindaklan ni Jehova kadagiti panggepna mainaig iti Pagarian?

¹³ Naiparangarang ti kinanaindaklan ni Jehova kadagiti panggepna mainaig iti Pagarian. Kas pagarigan, idi 1914, insaadna ni Jesu-Kristo nga Anakna kas ti nailangitan nga Ari. Di nagbayag kalpasanna, nagtignay ni Jesus maibusor ken ni Satanas ken kadagiti demoniona. Napaksiatda idiay langit ket naitapuakda ditoy daga, nga ur-urayenda ti pannakaigarangugongda iti mangliwengliweng nga abut. (Apocalipsis 12:9-12; 20:1-3) Sipud idin, dagiti napulotan a pasurot ni Jesus napasaranda ti nakaro a pannakaidadanes. Kaskasdi, sinaranay ida ni Jehova kabayatan ti tiempo ti di makita a kaadda ni Kristo.​—Mateo 24:3; Apocalipsis 12:17.

14. Ania ti nakaskasdaaw nga inaramid ni Jehova idi 1919, ket ania ti resultana?

¹⁴ Idi 1919, adda sabali pay a nakaskasdaaw nga inaramid ni Jehova a mangiparangarang iti kinanaindaklanna. Pinagungarna, no ar-arigen, dagiti napulotan a pasurot ni Jesus, a nagbalin nga inaktibo iti naespirituan. (Apocalipsis 11:3-11) Kadagiti simmaruno a tawtawen, sireregta nga inkasaba dagiti napulotan ti naimbag a damag ti naipasdek a nailangitan a Pagarian. Naurnong ti dadduma pay a napulotan tapno makompleto ti bilangda a 144,000. (Apocalipsis 14:1-3) Babaen dagiti napulotan a pasurot ni Kristo, impasdek ni Jehova ti pundasion ti “baro a daga,” maysa a nalinteg a kagimongan dagiti tattao. (Apocalipsis 21:1) Ngem ania ti mapasamak iti “baro a daga” kalpasan nga agpalangit ti amin a matalek a napulotan?

15. Ania a trabaho ti idadauluan dagiti napulotan a Kristiano, ket ania dagiti resultana?

¹⁵ Idi 1935, ti Agosto 1 ken Agosto 15 a ruar daytoy a magasin ket naglaon kadagiti kangrunaan nga artikulo mainaig iti “dakkel a bunggoy” a nadakamat iti Apocalipsis kapitulo 7. Sireregta dagiti napulotan a Kristiano a nangbirok ken nangiturong iti timpuyogda kadagitoy a kakabsatda manipud iti amin a nasion, tribu, ili, ken pagsasao. Malasatan daytoy “dakkel a bunggoy” ti umad-adani a “dakkel a rigat,” buyogen ti namnama a biag nga agnanayon iti Paraiso kas permanente a kameng ti “baro a daga.” (Apocalipsis 7:9-14) Gapu iti panangikasaba iti Pagarian ken panagaramid iti adalan nga idadauluan dagiti napulotan a Kristiano, nasurok nga innem a milion a tattao ita ti addaan iti namnama a biag nga agnanayon iti paraiso a daga. Siasino ti makinggapuanan iti kasta a panagrang-ay iti laksid ti ibubusor ni Satanas ken ti nalulok a lubongna? (1 Juan 5:19) Ni Jehova laeng ti makaaramid amin kadagitoy, babaen ti nasantuan nga espirituna.​— Isaias 60:22; Zacarias 4:6.

Ti Nadayag a Kinangayed ken Dayaw ni Jehova

16. Apay a saan a literal a makita dagiti tattao ti ‘nadayag a kinangayed ti dayaw ni Jehova’?

¹⁶ Saanto pulos a malipatan ti ‘nakaskasdaaw nga ar-aramid’ ken ‘dagiti mannakabalin nga aramid’ ni Jehova, aniaman dagita. Insurat ni David: “Ti kinapkaputotan padayawandanto dagiti aramidmo, ket ti maipapan kadagiti mannakabalin nga aramidmo isaritadanto. Ti nadayag a kinangayed ti dayawmo ken ti bambanag ti nakaskasdaaw nga ar-aramidmo pagbalinekto a pakaseknak. Ket agsaodanto maipapan iti pigsa ti bukodmo a nakaam-amak a bambanag; ket no maipapan iti kinanaindaklanmo, ideklarakto dayta.” (Salmo 145:4-6) Ngem ammo kadi a talaga ni David ti nadayag a kinangayed ni Jehova, yantangay ti “Dios maysa nga Espiritu” ket iti kasta, saan a makita dagiti tattao?​—Juan 1:18; 4:24.

17, 18. Kasano a dimmakkel ti panagraem ni David iti ‘nadayag a kinangayed ti dayaw ni Jehova’?

¹⁷ Nupay dina makita ti Dios, adda dagiti pamay-an a nangpauneg iti panagraem ni David iti kinatan-ok ni Jehova. Kas pagarigan, nabasana ti salaysay ti Kasuratan maipapan kadagiti nabileg nga ar-aramid ti Dios, kas iti pannakadadael ti maysa a dakes a lubong babaen ti sangalubongan a layus. Mabalin nga ammo ni David no kasano a naibabain dagiti ulbod a didiosen dagiti Egipcio bayat nga inispal ti Dios dagiti Israelita manipud iti pannakaadipen idiay Egipto. Dagita a pasamak paneknekanda ti dayaw ken kinanaindaklan ni Jehova.

¹⁸ Awan duadua a dimmakkel ti panagraem ni David iti dayaw ti Dios saan laeng a babaen ti panagbasana iti Kasuratan no di ket babaen ti panangmennamennana kadagita. Kas pagarigan, mabalin nga inutobna ti napasamak idi inted ni Jehova ti Linteg iti Israel. Addada gurruod, kimat, napuskol nga ulep, ken agkallangogan nga uni ti trumpeta. Nagkintayeg ken napno iti asuk ti Bantay Sinai. Iti sakaanan ti bantay, dagiti naummong nga Israelita nangngegda pay “ti Sangapulo a Sasao” iti tengnga dagiti apuy ken ulep bayat a nakisarita kadakuada ni Jehova babaen ti maysa nga anghelna. (Deuteronomio 4:32-36; 5:22-24; 10:4; Exodo 19:16-20; Aramid 7:38, 53) Anian a buya ti kinangayed ni Jehova! Dagiti agayat iti Sao ti Dios a mangut-utob kadagita a salaysay sigurado a maabbukay ti riknada iti ‘nadayag a kinangayed ti dayaw ni Jehova.’ Iti agdama, adda kadatayo ti intero a Biblia, a naglaon kadagiti nagduduma a nadayag a sirmata a mangipakita iti kinanaindaklan ni Jehova.​—Ezequiel 1:26-28; Daniel 7:9, 10; Apocalipsis, kapitulo 4.

19. Ania ti mangparayray iti panagraemtayo iti dayaw ni Jehova?

¹⁹ Ti sabali pay a pamay-an a nangpauneg iti panagraem ni David iti dayaw ti Dios ket babaen ti panangadalna kadagiti linteg nga inted ti Dios kadagiti Israelita. (Deuteronomio 17:18-20; Salmo 19:7-11) Naaddaan iti dignidad ti nasion ti Israel gapu ta nagtulnogda kadagiti linteg ni Jehova ken dayta ti nangilasin kadakuada kadagiti amin a nasion. (Deuteronomio 4:6-8) Kas ken David, rumayray ti panagraemtayo iti dayaw ni Jehova no regular a basaentayo ti Kasuratan, mennamennaen a naimbag, ken siaanep nga adalen dayta.

Anian a Naindaklan Dagiti Moral a Galad ti Dios!

20, 21. (a) Ti Salmo 145:7-9 itandudona ti kinanaindaklan ni Jehova mainaig kadagiti ania a galad? (b) No maipapan kadagiti galad ti Dios a nadakamat ditoy, ania ti epektoda kadagiti amin nga agayat kenkuana?

²⁰ Kas nakitatayon, dagiti umuna nga innem a bersikulo ti Salmo 145 mangtedda kadagiti nasayaat a rason nga idayaw ni Jehova gapu kadagiti bambanag mainaig iti di matukod a kinanaindaklanna. Ti bersikulo 7 agingga iti 9 itandudoda ti kinanaindaklan ti Dios babaen ti panangtukoyda kadagiti moral a galadna. Inkanta ni David: “Iti pannakadakamat ti kinaruay ti kinaimbagmo agyesngawdanto, ket gapu iti kinalintegmo agdir-idanto a sirarag-o. Ni Jehova managparabur ken naasi, nabannayat nga agunget ken naindaklan iti naayat a kinamanangngaasi. Ni Jehova naimbag iti isuamin, ket dagiti asina addada iti amin nga ar-aramidna.”

²¹ Umuna nga intampok ditoy ni David ti kinaimbag ken kinalinteg ni Jehova​—dagiti galad a pinagduaduaan ni Satanas a Diablo. Ania ti epekto dagitoy a galad kadagiti amin nga agayat iti Dios ken agpasakup iti turayna? Ti kinaimbag ken nalinteg a panangituray ni Jehova mangyegda iti rag-o kadagiti agdaydayaw kenkuana ket dida malapdan nga idayaw ti Dios. Maysa pay, ipakpakita ni Jehova ti kinaimbagna “iti isuamin.” Sapay koma ta daytoy ti tumulong kadagiti dadduma nga agbabawi ken agdayaw iti pudno a Dios sakbay a naladaw ti amin.​—Aramid 14:15-17.

22. Kasano ti panangtrato ni Jehova kadagiti adipenna?

²² Impateg met ni David dagiti galad a dinakamat a mismo ti Dios idi ‘limmabas iti sanguanan ni Moises ken indeklarana: “Jehova, Jehova, maysa a Dios a naasi ken managparabur, nabannayat nga agunget ken naruay iti naayat a kinamanangngaasi ken kinapudno.”’ (Exodo 34:6) Gapuna, naikuna ni David: “Ni Jehova managparabur ken naasi, nabannayat nga agunget ken naindaklan iti naayat a kinamanangngaasi.” Nupay saan a matukod ti dayag ni Jehova, ikkanna iti dignidad dagiti adipenna babaen ti nadungngo a panangtratona kadakuada. Naruay ti asi ni Jehova, a sidadaan a mangpakawan kadagiti agbabawi a managbasol maibatay iti pangsubbot a daton ni Jesus. Nabannayat met nga agpungtot ni Jehova, gapu ta ikkanna dagiti adipenna iti gundaway a mangdaer kadagiti pagkapuyan a mabalin a manglapped kadakuada a sumrek iti baro a nalinteg a lubongna.​—2 Pedro 3:9, 13, 14.

23. Ania a napateg a galad ti usigentayo iti sumaganad nga artikulo?

²³ Itandudo ni David ti naayat a kinamanangngaasi, wenno nasungdo nga ayat, ti Dios. Kinapudnona, ipakita ti intero a Salmo 145 no kasano nga iparangarang ni Jehova dayta a galad ken no kasano nga agtignay dagiti nasungdo nga adipenna iti naayat a kinamanangngaasina. Dagita ti mausig iti sumaganad nga artikulo.

Ania ti Sungbatyo?

• Ania dagiti gundaway a maidaydayaw ni Jehova “iti agmalem”?

• Aniada a pagarigan ti mangipakita a di matukod ti kinanaindaklan ni Jehova?

• Kasano a dumakkel ti panagraemtayo iti nadayag a kinangayed ni Jehova?

[Ladawan iti panid 10]

Dagiti galaksi iti uniberso paneknekanda ti kinanaindaklan ni Jehova

[Credit Line]

Iti pammalubos ti Anglo-Australian Observatory, rinetrato ni David Malin

[Ladawan iti panid 12]

Kasano a naiparangarang ti kinanaindaklan ni Jehova mainaig ken ni Jesu-Kristo?

[Ladawan iti panid 13]

Idi inawat dagiti Israelita ti Linteg idiay Bantay Sinai, nakitada ti nadayag a kinangayed ni Jehova