PILID
Nagsirkulo a natangken a material a mabalin a solido wenno addaan rayos ken mabalin nga agpusipos iti maysa a burayongan. Ti nagkauna a pilid ket napagkakamang a tabtabla, napagtimbukel, ken naikkan iti kalasikas (basikaw, wenno basbasikaw). Ti adda rayosna a pilid ti naaramat kadagiti karuahe, kareson, ken dadduma pay a lugan. (Ex 14:25; Isa 5:28; 28:27) Ti tunggal maysa kadagiti sangapulo a kareton a gambang nga inaramid ni Solomon para iti templo ni Jehova ket addaan iti burayongan a gambang ken uppat a pilid a gambang a kasla pilid ti karuahe a 1.5 a kasiko (67 cm; 26 pul.) ken addaan kadagiti palaupo, rayos, ken kalasikas.—1Ar 7:27-33.
Ti agdamdamili sukogenna dagiti dinamili a basehas iti maysa nga agtaytayyek a nakaidda ken solido a pilid a naawagan iti “pilid ti agdamdamili.” (Jer 18:3, 4) Kasta met, mabalin a maibaba ken maingato ti maysa a timba iti pagurnongan ti danum babaen iti tali a naikapet iti maysa a kita ti pilid wenno kararet.—Ec 12:6.
Mangiladawan ken Piguratibo nga Usar. Iti Hebreo a Masoretiko a teksto, kastoy ti mabasa iti Proverbio 20:26: “Ti masirib nga ari iwarawarana dagiti nadangkes a tattao, ket pagtulidenna iti rabawda ti maysa a pilid.” Kasla iparipirip daytoy ti tignay ti maysa nga ari nga umasping iti usar ti pilid a pagirik iti bukel. (Idiligyo ti Isa 28:27, 28.) Daytoy a proverbio agparang nga ipasimudaagna a ti masirib nga ari dagus nga isinana dagiti nadangkes a tattao manipud kadagiti nalinteg ket dusaenna dagiti nadangkes. Iti kasta, agsardeng ti kinadakes iti pagturayanna. (Idiligyo ti Pr 20:8.) Ngem no baliwan bassit daytoy a bersikulo, kunaenna a ti masirib nga ari itulidna kadagiti nadangkes “ti bukodda a panangpasakit.”
Ti di namedmedan a dila ket maysa nga “apuy” a “pasgedanna ti pilid ti nakaisigudan a biag.” Ti dila mabalinna a pasgedan ti intero a biag wenno dana a nakayanakan ti maysa a tao, iti kasta agbalin ti biag kas nakadakdakes a siklo ket mabalin pay ketdi nga agbanag iti mismo a pannakadadaelna nga arigna babaen iti apuy.—San 3:6.
Iti igid ti karayan Kebar iti daga dagiti Caldeo bayat ti maikalima a tawen ti pannakaidestiero ni Ari Jehoiaquin, nasirmata ni Ezequiel a sisasakay ni Jehova iti napegges ti tarayna nga arig karuahe a nailangitan a lugan. Ti uppat a pilidna ket addaan iti kalasikas a napno iti matmata, ket adda sabali pay a pilid a naisanggala iti uneg ti tunggal pilid, iti kasta mabalinna ti umabante wenno agturong iti agsumbangir a sikigan a saan nga agbalbaliw ti anggulo dagiti pilid. Adda maysa a kerubin iti abay ti tunggal pilid, a dagiti kerubin a sibibiag a parsua ken dagiti pilid ket sangsangkatunos nga agtignay maitunos iti pangiturongan kadakuada ti espiritu. (Eze 1:1-3, 15-21; 3:13) Iti simmaganad a tawen, naaddaan manen ni Ezequiel iti umasping a sirmata, nga iti daytoy a gundaway isu naipan iti maysa a lugar (nabatad a babaen ti espiritu a mangipapaay iti paltiing) iti sanguanan ti templo nga imbangon ni Solomon idiay Jerusalem. Ipasimudaag ti nakitana a sirmata a dandani idin madadael ti siudad ken ti templo inton ipakat ni Jehova ti hudisial a pangngeddeng. (Eze 8:1-3; 10:1-19; 11:22) Agarup 60 a tawen kalpasan dayta, iti maysa a sirmata nakita ni Daniel ti Kadaanan iti Al-aldaw, ni Jehova, a situtugaw iti nailangitan a tronona nga addaan pilpilid. Agpadpada a sumsumged ti trono ken dagiti pilidna, a mangipasimudaag iti iyaadani ti umap-apuy a panangukom ti Dios maibusor kadagiti nabileg a turay iti lubong.—Da 7:1, 9, 10; Sal 97:1-3.