Pagbutnganyo ni Jehova, ti Managdengngeg iti Kararag
“O Sika a dumngeg iti kararag, kenka ti umayanto dagiti tattao ti amin a lasag.”—SALMO 65:2.
1. Apay a rebbeng a namnamaentayo ni Jehova a maaddaan kadagiti pagannurotan kadagidiay agtarigagay nga umadani kenkuana iti kararag?
NI Jehova a Dios ket “Ari ti kina-agnanayon.” Isu met ti “Managdengngeg iti kararag,” isu nga “umayanto dagiti tattao ti amin a lasag.” (Apocalipsis 15:3; Salmo 65:2) Ngem kasanoda nga umay kenkuana? Dagiti naindagaan nga ar-ari kednganda dagiti bambanag kas ti panagkawes ken ti kababalin dagidiay mapalubosan nga agparang iti imatangda. Ngarud, rebbeng a namnamaentay met a ti Ari nga Agnanayon addaan kadagiti pagannurotan a rebbeng a ragpaten ti asinoman nga agtarigagay nga umay iti imatangna buyogen ti araraw ken panagyaman.—Filipos 4:6, 7.
2. Ania a salsaludsod ti tumaud iti tema ti kararag?
2 Aniat’ sapulen ti Ari nga Agnanayon kadagidiay umadani kenkuana iti kararag? Asinot’ mabalin nga agkararag ket maipangag? Ken maipapan iti ania ti mabalinda nga ikararag?
Iyaadani iti Ari nga Agnanayon
3. Ania dagiti pangarigan a maitedyo iti karkararag nga inyebkas dagiti immuna nga ad-adipen ti Dios, ket immadanida kadi kenkuana babaen ti maysa a manangibabaet?
3 Sakbay ti panagbalinna a managbasol, ni Adan, nga “anak ti Dios,” kaawatan nakisasao iti Ari ti kina-agnanayon. (Lucas 3:38; Genesis 1:26-28) Idi ni Abel nga anak ni Adan imparangnat’ sumagmamano nga “inauna nga annak ti pangenna” iti Dios, awan duadua a daytoy a daton ket napakuyogan kadagiti ebkas ti araraw ken panagdayaw. (Genesis 4:2-4) Da Noe, Abraham, Isaac, ken Jacob nagbangonda kadagiti altar ket immasidegda a sikakararag ken Jehova a kadua dagiti datdatonda. (Genesis 8:18-22; 12:7, 8; 13:3, 4, 18; 22:9-14; 26:23-25; 33:18-20; 35:1, 3, 7) Ken ti karkararag da Salomon, Esdras, ken dagiti nadiosan pannakapaltiingda a salmista ipamatmatda a dagiti Israelita immadanida iti Dios nga awan asinoman a manangibabaet.—1 Ar-ari 8:22-24; Esdras 9:5, 6; Salmo 6:1, 2; 43:1; 55:1; 61:1; 72:1; 80:1; 143:1.
4. (a) Ania a baro nga iyaadani iti Dios iti kararag ti naiyusuat idi umuna a siglo? (b) Apay a nangnangruna a maiyanatup a ti kararag maiyebkas iti nagan ni Jesus?
4 Ti baro nga iyaadani iti Dios iti kararag ket naiyusuat idi umuna a siglo ti Kadawyan a Panawentayo. Daytat’ babaen ti Anakna, a ni Jesu-Kristo, nga addaan naisangsangayan a panagayat iti sangatauan. Iti kaaddana sakbay ti itataona, nagserbi ni Jesus a sirarag-o kas “mamangulo nga agobra,” a pagrag-oanna dagiti bambanag a nainaig iti sangatauan. (Proverbio 8:30, 31) Kas maysa a tao ditoy daga, siaayat a tinulongan ni Jesus dagiti imperpekto a tattao iti naespirituan, pinaimbagna dagiti masakit, ken nangpagungar pay kadagiti natay. (Mateo 9:35-38; Lucas 8:1-3, 49-56) Kangrunaanna, ni Jesus ‘intedna ti biagna a maysa a subbot kadagiti adu.’ (Mateo 20:28) Anian a maiyanatup, ngarud, a dagidiay gundawayanda ti subbot rebbeng nga umadanida iti Dios babaen iti daytoy maysa nga agayat unay iti sangatauan! Daytoy ita ti kakaisuna a dalan a pangasitgan iti Ari nga Agnanayon, ta kuna a mismo ni Jesus: “Awan ti umay ken Ama no di magna kaniak” ken, “Amin a dawatenyonto ken Ama iti naganko itdennanto kadakayo.” (Juan 14:6; 16:23) Ti panagdawat kadagiti bambanag iti nagan ni Jesus kayatna a sawen ti panangbigbig kenkuana kas ti dalan a pangasitgan iti Managdengngeg iti kararag.
5. Aniat’ kababalin ti Dios iti lubong ti sangatauan, ket aniat’ kaipapanan daytoy iti kararag?
5 Nangnangruna a rebbeng nga apresiarentayo ti ayat nga impakita ni Jehova babaen ti panangipaayna ti subbot. Kuna ni Jesus: “Ta kasta la unay ti panagayat ti Dios iti lubong [ti sangatauan] nga intedna ti Anakna a bugbugtong, tapno isuamin a mangalagad ti pammati kenkuana saan a mapukaw no di ket adda biagna nga agnanayon.” (Juan 3:16) Ti kauneg ti ayat ti Dios ket nagsayaat pannakaiyebkasna kadagiti sasao ti salmista: “Ta kas kangato dagiti langlangit iti ngatuen toy daga, kasta ti kadakkel ti kinamanagayatna kadagiti agbuteng kenkuana. Kas panagaddayo ti leleggakan ti init ken ti lelennekanna, kasta ti nangyadayuanna kadagiti salsalungasingtayo kadatayo. Kas panangngaasi ti maysa nga ama kadagiti annakna, kasta ti panangngaasi ni Jehova kadagiti agbuteng kenkuana. Ta ammona ti pannakasukogtayo, isu malagipna a datayo tapuktayo.” (Salmo 103:11-14) Anian a makaparagsak a maammuan a dagiti karkararag dagiti dedikado a Saksi ni Jehova umulida iti kasta a naayat nga Ama baeten ti Anakna!
Maysa a Nakedngan a Pribilehio
6. Iti ania a kababalin a rebbeng nga asitgan ni Jehova iti kararag?
6 Dagiti natauan nga ar-ari saanda a palubosan ti uray asino a basta sumrek lattan iti naarian a palasio a di maipakpakaammo. Ti panagparang iti saklang ti ari ket maysa a nakedngan a pribilehio. Kasta met ti kararag iti Ari ti kina-agnanayon. Siempre, dagidiay umadani kenkuana baeten ken Jesu-Kristo a buyogen ti umiso a panangipateg iti nadayag a kinatan-okna namnamaenda a maipangagda. Ti Ari nga Agnanayon rebbeng nga asitgan nga addaan nauneg a panagraem, addaan panagdayaw a kababalin. Ket dagidiay agtarigagay a maipangag rebbeng nga iparangarangda “ti panagbuteng ken ni Jehova.”—Proverbio 1:7.
7. Ania “ti panagbuteng ken ni Jehova”?
7 Ania “ti panagbuteng ken ni Jehova”? Daytat’ napasnek a panagraem iti Dios, nga addaan ti nasalun-at a panagamak a mamagpungtot kenkuana. Daytoy a panagraem ket agtaud manipud nauneg a panagyaman iti kinamanagayatna ken kinaimbagna. (Salmo 106:1) Ramanen dayta ti panangbigbig kenkuana kas ti Ari ti kina-agnanayon, nga addaan ti kalintegan ken ti pannakabalin a mangdusa, agraman panangpapatay, iti asinoman a sumukir kenkuana. Dagiti tattao a mangiparparangarang ti panagbuteng ken Jehova mabalindat’ agkararag kenkuana a manginanamat’ pannakaipangagda.
8. Apay a ti Dios denggenna dagiti kararag dagidiay agbuteng kenkuana?
8 Natural, saan a sungbatan ti Dios ti karkararag dagiti nadangkes, di matalek, ken managinsisingpet a tattao. (Proverbio 15:29; Isaias 1:15; Lucas 18:9-14) Ngem dagidiay agbuteng ken Jehova maipangagda agsipud ta kumumpormeda kadagiti nalinteg a pagannurotanna. Kaskasdi, dakdakkel pay ti naaramidanda. Dagiti managbuteng ken Jehova nangaramiddat’ dedikasion iti Dios a buyogen ti kararag ken insimboloda daytoy babaen iti bautismo iti danum. Iti kasta addaanda ngarud iti di nakedngan a pribilehio ti kararag.
9, 10. Mabalinan kadi dagiti di bautisado a tattao ti agkararag a manginanamat’ pannakaipangagda?
9 Tapno denggen ti Dios, masapul nga iyebkas ti tao dagiti rikriknana iti kararag a maitunos iti nasantuan a pagayatan. Wen, masapul nga isut’ napasnek, ngem adu pay ti kasapulan. “Ngem no awan ti pammati saan a mabalin nga ay-aywen a naimbag [ti Dios],” insurat ni apostol Pablo, “ta masapul a ti umadani iti Dios patienna koma nga adda ket gunggonaanna dagiti mangsapul kenkuana.” (Hebreo 11:6) Ngarud, mabalin aya a paregtaen dagiti di bautisado a tattao nga agkararag nga addaan namnama a maipangagda?
10 Silalagip a ti kararag ket maysa a nakedngan a pribilehio, indawat ni Ari Salomon a denggen laeng ni Jehova dagiti ganggannaet nga agkararag a sisasango iti templo ti Dios idiay Jerusalem. (1 Ar-ari 8:41-43) Adu a siglo iti kamaudiananna, ti Gentil a ganggannaet a ni Cornelio “ket agnanayon nga agkarkararag iti Dios” kas napeklan a tao. Idi a nakagun-oden ti umiso a pannakaammo, indedikar ni Cornelio ti bagina iti Dios, a nangted kenkuana ti nasantuan nga espiritu. Kalpasan daytoy, ni Cornelio ken dagiti dadduma a Gentil nabautisaranda. (Aramid 10:1-44) Kas ken Cornelio, asinoman itatta a rumang-ay agingga iti dedikasion mabalin a paregtaen ida nga agkararag. Ngem ti indibidual a saan a napasnek iti panagad-adalna ti Kasuratan, a di makaammo kadagiti nadiosan a pagannurotan maipaay iti kararag, ket saan pay a mangipakpakita ti kababalin a makaay-ayo iti Dios ti di maikuna nga addaan panagbuteng ken Jehova, addaan pammati, wenno sipapasnek nga agbirbiruk kenkuana. Ti kasta a tao awan pay iti posision a makaipaay ti makaay-ayo a kararag iti Dios.
11. Aniat’ napasamak kadagiti dadduma a rumangrang-ay nga agturong iti dedikasion, ket aniat’ rebbeng nga isaludsoddat’ bagida?
11 Dadduma nga iti naminsan rumangrang-aydan nga agturong iti dedikasion mabalin a kasla agsarsarimadengda iti kamaudianan. No awan umdas nga ayatda iti Dios iti pusoda a mangaramid ti awan ikedkedkedna a dedikasion kenkuana, rebbeng a saludsodandat’ bagbagida no addaanda pay met laeng iti nakaskasdaaw a pribilehio ti kararag. Mabalin nga awanen, agsipud ta dagidiay umadani iti Dios masapul a sipapasnek a birukenda isuna ken kasta met ti kinalinteg ken ti kinaemma. (Sofonias 2:3) Tunggal maysa a pudno nga agbuteng ken Jehova ket maysa a manamati a mangaramid ti dedikasion iti Dios ken isimbolona dayta babaen ti pannakabautisarna. (Aramid 8:13; 18:8) Ket dagiti laeng bautisado a manamati ti maaddaan ti di nakedngan a pribilehio nga umadani iti Ari nga Agnanayon babaen iti kararag.
“Agkarkararag iti Nasantuan nga Espiritu”
12. Kaano a maikuna a ti maysa a tao ket “agkarkararag iti nasantuan nga espiritu”?
12 Kalpasan a makaaramid ti maysa a tao ti dedikasion iti Dios ken isimbolona dayta babaen iti pannakabautisarna, isut’ adda iti posision nga ‘agkararag iti nasantuan nga espiritu.’ Maipapan iti daytoy, insurat ni Judas: “Ngem dakayo, ay-ayaten, rumang-aykayo iti nasantuan unay a pammatiyo, nga agkarkararag iti nasantuan nga espiritu, agtaengkayo iti panagayat iti Dios, a namnamaenyo ti asi ni Apotayo a Jesu-Kristo a maipaay iti biag nga agnanayon.” (Judas 20, 21) Ti maysa a tao agkarkararag iti nasantuan nga espiritu no agkarkararag iti sidong ti impluensia ti espiritu, wenno aktibo a puersa, ken maitunos kadagiti bambanag a naiyebkas iti Saona. Ti Kasuratan, a naisurat iti sidong ti panangipaltiing ti espiritu ni Jehova, ipakitana kadatayo no kasanot’ panagkararag ken no ania dagiti idawat iti kararag. Kas pangarigan, mabalin a sitatalektayo a mangikararag nga itden ti Dios kadatayo ti nasantuan nga espirituna. (Lucas 11:13) No agkararagtayo iti nasantuan nga espiritu, dagiti kararagtayo ipanayagda ti kasasaad ti puso nga ayaten ni Jehova.
13. No agkararagtayo buyogen ti nasantuan nga espiritu, aniat’ liklikantayo, ket ania a balakad ni Jesus ti iyaplikartayo?
13 No agkararagtayo iti nasantuan nga espiritu, dagiti karkararagtayo ket saan a napunno kadagiti naaweng a sasao. Dagitat’ di buklen dagiti pormula a madagdagullit a kinabisado. Saan, saanda a naglaon kadagiti ngangngani awan kaipappapananna a doxologia, dagiti di napasnek a sasao a pammadayaw. Dayta a kita dagiti kararag ket aglaplapusanan iti Kakristianuan ken iti intero a Babilonia a Dakkel, ti sangalubongan nga imperio ti ulbod a relihion. Ngem dagiti pudno a Kristiano ipangagda ti balakad ni Jesus: “No agkararagkayo saankay koma a kas kadagiti managinsisingpet; ta isuda ayatenda ti agkararag a sitatakder kadagiti sinagoga ken kadagiti pagsulian dagiti lanlansangan, tapno makita ida dagiti tattao . . . Ngem inton agkararagkayo dikay aramaten dagiti awan kapapayanna a panangulit-ulit a kas ti aramiden dagiti pagano; a [sieerrado] a pampanunotenda a maipangagda gapu kadagiti adu a sasaoda. Dikay ngarud tuladen ida.”—Mateo 6:5-8, Byington.
14. Ania a masirib a sasao ti inyebkas dagiti dadduma maipapan iti kararag?
14 Mainayon ken Jesus ken kadagiti mannurat ti Biblia, dadduma nakaaramidda kadagiti masirib a sasao maipapan iti kararag. Kas pangarigan, ti Ingles a mannurat a ni John Bunyan (1628-88) kunana: “Ti kararag ket isut’ napasnek, natakneng, nadungngo a panangiparukpok iti kararua iti Dios, baeten ken Kristo, iti pigsa ken tulong ti Espiritu, kadagiti bambanag kas inkari ti Dios.” Ti Puritano a ministro a ni Thomas Brooks (1608-80) ti nagkuna: “Saan a kitkitaen ti Dios ti kina-orador dagiti karkararagyo, no kasanot’ kina-eleganteda; wenno ti geometria dagiti karkararagyo, no kasanot’ kaatiddogda; wenno iti aritmetika dagiti karkararagyo, no kasanot’ kaaduda; saan a ti lohika dagiti karkararagyo, no kasano ti kinasistematikoda; no di ket ti kinapasnekda ti kitkitaenna.” Kadagitoy a komento mabalin a mainayon ti sasao ni Bunyan: “Iti kararag nasaysayaat a maaddaan ti puso nga awan sasaona, ngem sasao nga awan pusona.” Ngem no napasnektayo ken maragpattayo dagiti nadiosan a pagannurotan, kasanotay a makasiguro a ti Ari ti kina-agnanayon ket denggenna ti karkararagtayo?
Pulos a Saan a Mapagtalaw
15. Iti kababagasna, aniat’ kinuna ni Jesus idiay Lucas 11:5-8?
15 Ni Jehova a Dios nikaanoman dina serraan ti lapayagna iti karkararag dagiti dedikado nga ad-adipenna. Naaramid a nalawag daytoy iti makaparagsak-puso a sasao ni Jesus idi nga indawat dagiti adalanna a sursuruanna ida nga agkararag. Iti pasetna kunana: “Asino ngata kadakayo ti adda maysa a gayyemna ket mapanto kenkuana iti tengnga ti rabii ket kunananto kenkuana, ‘Gayyem, pabulodannak man ti tallo a tinapay, ta ti maysa a gayyemko a naggapu iti biahe immay kaniak a nagdagus ket awan ti isangok kenkuana’? Ket isu manipud iti uneg sumungbatto a kunaenna, ‘Dinak alimutengen. Ti ruangan naripkanen ket dagiti annakko ken siak addakamin iti pagiddaan; diak mabalin ti bumangon ken mangted kenka.’ Kunak kadakayo, Uray pay no saan koma a bumangon a mangted kenkuana gapu ta gayyemna, bumangonto laeng agsipud iti pannakaalimutengna ket itednanto kenkuana ti isuamin a masapulna.” (Lucas 11:1, 5-8) Aniat’ punto daytoy nga ilustrasion?
16. No maipapan iti kararag, aniat’ kayat ni Jesus nga intay aramiden?
16 Sigurado a di kayat a sawen ni Jesus a ni Jehova madi a tumulong kadatayo. Imbes ketdi, kayat ni Kristo nga agtalektayo a naan-anay iti Dios ken isudat’ intay ayaten nga umdas tapno agkararagtayo nga awan sardayna. Gapuna, intuloy ni Jesus: “Ket siak kunak kadakayo, Itultuloyyo ti dumawat, ket maikkankayto; itultuloyyo ti agsapul, ket makasarakkayto; itultuloyyo ti umawag, ket ilukatandakayto. Ta tunggal maysa nga agdawat umawat, ket ti agsapul makasarak, ket ti umawag mailukatanto.” (Lucas 11:9, 10) Ngarud, pudno unay, a rebbeng nga itultuloytay ti agkararag no aglak-amtayo ti pannakaidadanes, panagleddaang gaput’ nauneg unay a personal a pagkapuyan, wenno dadduma pay a pakasuotan. Kanayon a sisasagana ni Jehova a tumulong kadagiti matalek nga ad-adipenna. Dinanto pulos ibaga kadatayo: “Dinak alimutengen.”
17, 18. (a) Kasanot’ panangparegta ni Jesus kadatayo a mangdawat ti nasantuan nga espiritu, ken aniat’ mangpadakkel ti puersa dagiti sasaona? (b) Kasanot’ panangidilig ni Jesus kadagiti pannakilangenlangen ti naindagaan a nagannak kadagiti pannakilangen ti Dios?
17 No kayattay a tagiragsaken ti nasinged a pannakirelasion iti Dios, kasapulantay ti nasantuan nga espirituna, wenno aktibo a puersa. Gapuna, intuloy ni Jesus: “Ket asino kadakayo ti idinto nga ama, no ti anakna dumawat ti maysa nga ikan itednanto ti maysa nga uleg? Wenno no dumawatto ti maysa nga itlog, itednanto kenkuana ti maysa a manggagama? No ngarud no dakayo idinto a dakeskayo, ammoyo ti mangted kadagiti nasayaat a sagsagut kadagiti annakyo, anianto ketdin a di nangnangruna a ni Amayo a nailangitan a mangtedto ti nasantuan nga espiritu kadagiti agdawat kenkuana!” (Lucas 11:11-13) Ti Mateo 7:9-11 saritaenna ti panangited iti bato imbes a tinapay. Ti puersa ti sasao ni Jesus ket dumakkel no makitatayo a ti tinapay kadagiti kadaanan a dagdaga ti Biblia ket kas kadakkel ken naporma kas ti plastado, agtimtimbukel a bato. Dadduma a kita ti uleg ket umasping ti dadduma a tipo ti ikan, ken adda bassit a puraw a manggagama a kaas-asping met ti itlog. Ngem no dumawatkayo ti tinapay, ikan, wenno itlog, asino a naasi nga ama ti mangted iti anakna ti bato, uleg, wenno manggagama?
18 Sumaganad inyarig ni Jesus dagiti pannakilangenlangen ti naindagaan a naganak iti tigtignay ti Dios kadagiti miembro ti pamilia dagiti managdaydayawna. No datayo, a medio nadangkes gaput’ natawidtayo a kinamanagbasol, mangmangted kadagiti nasayaat a sagut kadagiti annaktayo, anianto ketdin a ditay ad-adda a namnamaen a ti nailangitan nga Amatayo ket mangted met ti naranga a sagut ti nasantuan nga espirituna kadagiti nasungdo nga ad-adipenna a sipapakumbaba a mangidawat iti dayta!
19. (a) Aniat’ insingasing ti sasao ni Jesus a nailanad idiay Lucas 11:11-13 ken Mateo 7:9-11? (b) No iturturongnatayo ti nasantuan nga espiritu, kasanot’ panangmatmattayo kadagiti susuottayo?
19 Isingasing ti sasao ni Jesus a rebbeng nga idawattayo iti Dios ti ad-adu pay a nasantuan nga espirituna. No datay ti iturturong dayta, ditayto ‘agreklamo maipapan iti gasattayo ti biag’ ken matmatan dagiti suot ken pakaup-upayan kas pudno a makadangran kadatayo. (Judas 16) Pudno, “ti tao, a mayanak iti babai, ababa dagiti aldawna ken napno iti riribuk,’ ken adut’ saanen a nagbiag a makakitat’ panagpatingga dagiti parikut wenno sensennaayda. (Job 14:1) Ngem ditay koma pulos matmatmatan dagiti suottayo kas bato, uleg, ken manggagama nga isut’ kasla inyawat ti Managdengngeg ti kararag kadatayo. Isut’ naan-anay a ladawan ti ayat ket dina sulisogen ti asinoman kadagiti dakes a bambanag. Imbes ketdi, isu itdenna kadatayo ‘ti isuamin a sagut a nasayaat ken isuamin a sagut a naan-anay.’ Iti kamaudiananna, pagbalinennanto a nasayaat ti isuamin agpaay kadagiti amin nga agayat ken agbuteng kenkuana. (Santiago 1:12-17; 1 Juan 4:8) Dagidiay nagnagnan iti kinapudno iti adu a tawtawen ammoda manipud kapadasan a dadduma kadagiti karirigatan a suotda ket, babaen iti kararag ken pammati, nagtungpal iti pakagunggonaanda ken panangparang-ayda iti bungbunga ti espiritu ti Dios iti biagda. (3 Juan 4) Kinapudnona, iti ania pay a nasaysayaat a pamay-an a maadaltayo ti panagpannuray iti nailangitan nga Amatayo ken matulongan a mangsukay ti bunga ti espiritu nga isut’ ayat, rag-o, talna, mabayag a panagitured, kinaasi, kinaimbag, pammati, kinaemma, ken panagteppel?—Galacia 5:22, 23.
20. Dagiti sasao ni Jesus a nailanad idiay Lucas 11:5-13 rebbeng nga addaandat’ ania nga epekto kadatayo?
20 Dagiti ngarud sasao ni Jesus a nailanad idiay Lucas 11:5-13 mangted bendito a pammasiguro kadatayo iti ayat ken dungngo ni Jehova. Daytoy ti rebbeng a mangpunno ti puspusotayo iti nauneg a panagyaman ken ayat. Rebbeng a daytat’ mangpabileg ti pammatitayo ken mangparang-ay iti tarigagaytayo a mapan a masansan iti sakaanan ti Ari nga Agnanayon ket agpallailang iti naayat a presensiana. Mainayon pay, ipasiguro dagiti sasao ni Jesus kadatayo a ditayto pulos mapagtalaw nga ima-ima. Maragsakan la unay ti nailangitan nga Amatayo nga itaklintayo dagiti aw-awittayo kenkuana. (Salmo 55:22; 121:1-3) Ket inton datayo, kas dagiti matalek a dedikado nga ad-adipenna, dumawattay ti nasantuan nga espirituna, itdennanto dayta a sibubuslon. Isu daytoy ti naayat a Diostayo, ket maaddaantayo ti naan-anay a pammati nga isu ti Managdengngeg ti karkararagtayo.
Malagipyo Pay Aya?
◻ Babaen ti siasino nga umadanitayo iti Dios iti kararag, ken apay?
◻ Iti ania a pamay-an a ti kararag ket nakedngan a pribilehio?
◻ Aniat’ kaipapananna ti ‘agkararag iti nasantuan nga espiritu’?
◻ Kasanoyo a paneknekan iti Kasuratan a dagiti kararag dagiti matalek a bautisado a Saksi ni Jehova ket maipangpangag?
[Dagiti ladawan iti panid 14]
Kas dagiti natauan nga amma mangtedda kadagiti nasayaat a sagsagut kadagiti annakda, mangmangted ni Jehova ti nasantuan nga espiritu kadagidiay dumawat kenkuana