MESAC
Ti Babiloniko a nagan a naited ken Misael a kadua ni Daniel. Dayta ti impanagan kenkuana ti panguluen nga opisial ti palasio ni Nabucodonosor. Saan a masinunuo ti kaipapanan daytoy baro a nagan, ngem mabalin a nairaman iti dayta ti nagan nga Aku, maysa a dios dagiti Sumeriano.
Agtalinaed a Natarnaw kas Agtutubo. Nakautibo ni Mesac (Misael) manipud Jerusalem ken naipan idiay Babilonia idi 617 K.K.P. agraman ken Jehoiaquin ken ti dadduma pay. Kalpasanna, dagiti agtuturay iti Babilonia impasidongda da Misael, Azarias, Hananias, ken Daniel iti tallo-tawen a kurso a panagsanay, nga iti ngudo dayta napaneknekan a nalalaingda ngem kadagiti manangbalakad ti ari. (2Ar 24:1, 6, 8, 12-16; Da 1:1-7, 17-20) Bayat itoy a tiempo, nagtalinaed a natibker ti debosion dagitoy nga uppat maipaay iti Dios, ket nagkedkedda pay ketdi a mangrugit iti bagbagida iti pannangan iti naimas a makmakan ti ari.—Da 1:8-16.
Adda tallo a posible a rason no apay nga imbilangda a ‘makarugit’ ti naimas a makmakan ti ari: (1) Kankanen dagiti taga Babilonia ti an-animal nga indeklara ti Mosaiko a Linteg kas narugit; (2) saanda a masigurado no umiso ti pannakapadara dagiti animal, a nalabit nabekkel ti sumagmamano; (3) dagiti pagano masansan nga umuna nga idatonda ti an-animal kadagiti didiosda, a ti pannangan iti kakasta a karne ibilangda a paset ti panagdaydayawda kadagitoy a didios.—Da 1:8; idiligyo ti 1Co 10:18-20, 28.
Idi agangay, kalpasan a naital-o ni Daniel iti nangato a saad iti palasio ti ari, kiniddawna ken Nabucodonosor a madutokan da Mesac, Sidrac, ken Abednego a mangtarawidwid iti masaksakupan a distrito ti Babilonia.—Da 2:48, 49.
Agkitakit nga Agruknoy iti Ladawan. Ni Mesac ken ti dua a kakaduana naidatagda manen iti saklang ti ari gapu iti panagkitakitda nga agruknoy iti sanguanan ti dakkel a ladawan nga inaramid ni Nabucodonosor, a makitkita a mismo ti amin a dadduma pay nga opisial ti gobierno. Buyogen ti naan-anay a pammatida ken Jehova, imbagada ken Nabucodonosor a saanda a makipaset iti panagserbi iti didios ti ari. Saan a napateg kadakuada no ispalen ida ti Dios manipud iti urno; agtalinaedda latta a natarnaw iti Diosda imbes a makikompromisoda tapno maluk-atanda. (Iti Heb 11:34, 35, nadakamat dagidiay ‘nangdepdep iti puersa ti apuy’ ken dagidiay saan nga ‘immawat iti pannakaluk-at babaen iti aniaman a subbot, tapno maragpatda ti nasaysayaat a panagungar.’) Maigapu iti pammatida sinaluadan ida ni Jehova babaen iti anghelna. Kinapudnona, idi rimmuarda iti urno, “ti angot ti mismo nga apuy saan a dimket kadakuada.” Nupay nakapungtot unay ni Nabucodonosor nga uray la imbilinna a mamimpito mapapudot ti urno sakbay a maipalladaw sadiay dagiti tallo a lallaki, binigbigna itan ti Diosda kas maysa a manangispal. Kanayonanna pay, imbilinna a ti asinoman nga agsao iti aniaman a di umiso maibusor iti Dios ni Mesac rumbeng a marangrangkay ket ti balayna mapagbalin a publiko a pagiblengan.—Da 3:1-30.