Watchtower ONLINE A LIBRARIA
Watchtower
ONLINE A LIBRARIA
Iloko
  • BIBLIA
  • PUBLIKASION
  • GIMONG
  • jd kap. 8 pp. 97-110
  • “Ania ti Kidkiddawen Kenka ni Jehova?”

Awan video-na ti napilim.

Pasensiakan, adda problema iti pannakai-load ti video.

  • “Ania ti Kidkiddawen Kenka ni Jehova?”
  • Agbiagka a Silalagip iti Aldaw ni Jehova
  • Subtitulo
  • Umasping a Material
  • ANIA TI KIDKIDDAWEN KENKA NI JEHOVA?
  • “PANAGBALIN A NAEMMA”
  • PANAGBIAG A MAYANNUROT KADAGITI NANGATO A MORAL A PAGALAGADAN
  • AGTALINAEDKA A NADALUS
  • “AYATEM TI KINAMANANGNGAASI”
  • MAKIPAGNAKA ITI PUDNO A DIOS
  • Ania ti Inanamaen Kadatayo ni Jehova?
    Ti Pagwanawanan Mangibumbunannag iti Pagarian ni Jehova—2003
  • Magnatayo iti Nagan ni Jehova iti Agnanayon!
    Ti Pagwanawanan Mangibumbunannag iti Pagarian ni Jehova—2003
  • Adda Pudno a Namnama Dagiti Adipen ni Jehova
    Ti Pagwanawanan Mangibumbunannag iti Pagarian ni Jehova—2003
  • Librot’ Biblia Numero 33—Mikias
    “Amin a Kasuratan Impaltiing ti Dios ket Naimbag”
Kitaen ti Ad-adu Pay
Agbiagka a Silalagip iti Aldaw ni Jehova
jd kap. 8 pp. 97-110

KAPITULO 8

“Ania ti Kidkiddawen Kenka ni Jehova?”

1, 2. Apay a makaliwliwa a maammuan ti panangmatmat ni Jehova iti panagbaba ti moralidad ti nagkauna nga ilina?

DAREPDEPEM daytoy a buya: Nakigtot ti maysa a balasitang idi adda nagbanugbog iti ridaw. Madanagan amangan no isu daytan daydiay nakusit a negosiante nga umay agsingir iti utang ti pamiliada. Adun ti ginundawayan dayta a negosiante babaen ti panangusarna iti saan a husto a timbangan ken panangsingirna iti nangato unay nga interes. Tapno mailisi iti pannusa, pasuksokanna dagiti turayen ti ili a di mangikaskaso iti reklamo dagiti biktima. Awan gaway ti balasitang; pinanawan ngamin ida ni tatangna tapno makikabbalay iti ub-ubing a babai. No saan a mabayadan ti utang, mabalin a mailako a kas tagabo daytoy nga ubing ken ti inana.

2 Maysa dayta kadagiti aramid a kinondenar dagiti 12 a mammadto. (Amos 5:12; 8:4-6; Mikias 6:10-12; Sofonias 3:3; Malakias 2:13-16; 3:5) No nagbiagka iti daydi a tiempo, ania ngata ti riknam? Nupay makapaladingit ti kasasaad, makaliwliwa ti nagsayaat a panangtrato ni Jehova kadagiti tattaona idi kaaldawan dagidi a mammadto. Wen, makitam kadagiti 12 a libro nga impaganetget ti Dios dagiti agkakaimbag a galad ken kababalinna. Ti pammaregtana mapasayaatna ti moralidadmo, gutugotennaka nga agaramid iti naimbag, ken tignayennaka a mangidaydayaw kenkuana. Yantangay sipapardas nga umad-adani ti aldaw a panangukom ni Jehova, maawatam a naimbag ti kidkiddawen kenka ti Dios no intonaram ti makaparegta a mensahe a linaon dagiti 12 a libro. Usigem nga umuna dagiti pasamak idi kaaldawan ni Mikias, idi maikawalo a siglo K.K.P.

Ladawan iti panid 98

Saan a bulsek ni Jehova iti kinadakes ken kinaawan hustisia

ANIA TI KIDKIDDAWEN KENKA NI JEHOVA?

3, 4. (a) Ania a makaay-ayo a kiddaw ti masarakan iti libro a Mikias? (b) Kasano nga apektarannaka ti saludsod iti Mikias 6:8?

3 No basaem ti libro ni Mikias, mabalin nga iti damo, ipagarupmo a bin-ig a pammabalaw ti linaonna maibusor kadagiti nasukir nga Israelita. Pudno, saan a bulsek ni Jehova iti panagrakaya ti moralidad ti dedikado nga ilina, a pakairamanan dagidiay dineskribirna kas “mananggura iti naimbag ken managayat iti kinadakes.” (Mikias 3:2; 6:12) Ngem uray no naglaon iti pammabalaw, masarakan iti dayta ti maysa kadagiti makaay-ayo ken makagutugot unay a pammagbaga ti Biblia. Inturong ni Mikias ti atension iti Gubuayan dagiti nalinteg a pagalagadan sa inyimtuodna daytoy a mamagpanunot a saludsod: “Ania ti kidkiddawen kenka ni Jehova no di ti panangwatwat iti kinahustisia ken panangayat iti kinamanangngaasi ken panagbalin a naemma iti pannakipagna iti Diosmo?”​—Mikias 6:8.

4 Saan kadi a maysa dayta a kiddaw iti biang ti Namarsua kadatayo? Siaayat a palpalagipannatayo maipapan kadagiti agkakaimbag a galad a kabaelantayo a patanoren imbes a payaw-awantayo iti kinadakes nga agraraira ita. Ammo ni Jehova a kas nasungdo a tattao, kayattayo a patanoren dagiti nadiosan a galad, ket adda panagtalekna kadatayo. Ania ti sungbatmo no adda agsaludsod kenka iti kastoy: ‘Ania ti kidkiddawen kenka ni Jehova?’ Kadagiti ania nga aspeto ti biagmo nga agpapaiwanwanka​—wenno rumbeng nga agpaiwanwanka​—kadagiti moral a pagalagadan ti Dios? Sumayaat iti kasta unay ti relasionmo iti Dios ken ti panagbiagmo no tungpalem dagita a pagalagadan. Bayat a sumungsungad ti sangalubongan a paraiso, ipangagmo daytoy a pammaregta: “Agimulakayo iti bin-i maipaay iti bagbagiyo buyogen ti kinalinteg; agapitkayo maitunos iti naayat a kinamanangngaasi. Mangtalonkayo maipaay iti bagbagiyo iti mumulaan a daga, bayat nga adda tiempo a panangbirok ken Jehova agingga nga umay ket mangipaay kadakayo iti pammilin buyogen ti kinalinteg.” (Oseas 10:12) Sukimatentayo ita ti dadduma kadagiti napateg a maadaltayo iti nagsayaat a balakad ti Mikias 6:8.

“PANAGBALIN A NAEMMA”

5. Apay a napateg ti “panagbalin a naemma” iti pannakipagna iti Dios?

5 Makapainteres ta kuna ni Mikias a kidkiddawen ni Jehova ti ‘panagbalintayo a naemma iti pannakipagna’ Kenkuana. Pagimbagantayo ti panagbalin a naemma agsipud ta “ti sirib adda kadagidiay naemma.” (Proverbio 11:2) Ti panagbalin a naemma ramanenna ti panangbigbig kadagiti pagkapuyantayo gapu iti basol a natawidtayo ken Adan. Ti panangbigbig a nayanaktayo a managbasol ket napateg nga umuna nga addang iti panangikagumaantayo a di agbasol a sipapakinakem.​—Roma 7:24, 25.

6. Apay a pagimbagantayo ti sieemma a panangbigbig kadagiti dakes nga ibunga ti basol?

6 Tapno ditay agbasol a sipapakinakem, apay a nagpateg ti kinaemma agraman ti kinapakumbaba? Bueno, ti naemma a tao bigbigenna ti bileg ti basol. (Salmo 51:3) Tulongannatayo ni Oseas a mangtarus a napigsa ti guyod ti basol ken kanayon a dakes ti ibungana. Kas pagarigan, inkari ni Jehova a ‘makikuenta’ kadagiti nagkauna a tattaona gapu iti panagsukirda. Ipasimudaag kadi dayta nga awan ti dakes a mapagteng dagiti saan a naemma a managbasol? Nalabit a kasta ti pagarupda gapu ta masansan a makaallilaw ken mangadipen ti basol. Kangrunaanna, ti basol iyadayona dagiti managbasol iti Dios. Nalabit agtungpalda iti kastoy a nakaro a kasasaad: “Saan nga ipalubos dagiti pannakilangenda ti isusublida iti Diosda.” Ti sipapakinakem a panagbasol dadaelenna ti kinatao ti maysa agingga nga agbalin a “managaramid iti makadangran.” Maysa pay, ti basol pagbalinenna nga ubbaw ti biag ti managbasol. Pudno a kasla naballigi ita, ngem ti managbasol a di agbabawi saanna a manamnama ti anamong ti Dios.​—Oseas 1:4; 4:11-13; 5:4; 6:8.

7. Kasano ti panangmatmat dagiti naemma a tattao maipapan iti panagpaidalan ken ni Jehova?

7 Bigbigen met dagiti naemma a tattao a masapul nga agpaidalanda iti Dios tapno maliklikanda dagiti nakalkaldaang a bunga ti basol. Impadto ni Mikias a dumteng ti tiempo​—iti kaaldawantayo​—nga umariwekwek dagiti sipapasnek nga agtarigagay nga ‘agsursuro maipapan kadagiti dalan ni Jehova’ ken ‘magna kadagiti danana.’ Tarigagayan dagiti kasta a naemma a tattao ti “linteg” ken “ti sao ni Jehova.” Nalabit a maysaka kadagiti naragsak a tattao a mayat a “magna iti nagan ni Jehova” babaen ti panangtungpal kadagiti bilinna. Ngem kaskasdi a kas ken Mikias, nalabit kayatmo a maammuan ti dadduma pay a pamay-an no kasano a makapagtalinaedka a “nadalus no iti moral.” (Mikias 4:1-5; 6:11) Makatulong unay kenka ti sieemma a panagreggetmo a mangaramid iti kidkiddawen kenka ni Jehova.

PAGWADAN ITI KINAEMMA KEN KINAPUDNO

Saan a kas kadagiti sekular a mannurat, napudno ken naemma ni Jonas. Saan a bimdeng a nangisalaysay iti panagsukirna ken kadagiti gundaway a saan a nagtalek ken ni Jehova. Saanna nga inlimed ti di umiso a riknana maipapan iti annongenna wenno iti di panangdadael ti Dios kadagiti taga-Nineve. Anian a nagsayaat a pagwadan iti kinaemma a rumbeng a tuladentayo!

PANAGBIAG A MAYANNUROT KADAGITI NANGATO A MORAL A PAGALAGADAN

8. Ania ti napaliiwmo maipapan iti moralidad ti lubong ita?

8 Gapu ta maseknan ni Jehova iti naespirituan ken pisikal a pagimbagantayo, kidkiddawenna a salimetmetantayo ti moral a kinadalus iti tengnga ti narugit a lubong a pagbibiagantayo. (Malakias 2:15) Nasaknap ita dagiti mensahe a mainaig iti sekso. Adu ti agkuna a normal laeng ti panagbuya kadagiti pornograpiko a ladawan ken pelikula, panagbasa iti maipapan kadagiti naalas a seksual nga aramid, ken panagdengngeg kadagiti kanta a makagargari dagiti lirikoda. Malaksid iti dayta, adda dagiti tattao nga awanan panagraem kadagiti babbai, nga ibilangda ida a pagpapasan laeng iti derrep. Wenno saan, dagiti agtutubo idiay eskuelaan mabalin a narugit dagiti angawda ken maipapan iti sekso ti pagsasaritaanda. Kasano a masarangetmo dagiti kasta a dakes nga impluensia?

9. Kasano a linabsing dagiti adu dagiti pagalagadan ni Jehova idi kaaldawan dagiti 12 a mammadto?

9 Adda napateg a pammagbaga dagiti 12 a mammadto a salsalaysayentayo. Idi kaaldawanda, awan dagiti pagsinean ken paggatangan iti video, ngem adda dagiti simbolo ti mabagbagi ti lalaki, ti makunkuna a sagrado a prostitusion, ken dagiti nakababain, agkakarugit nga aramid. (1 Ar-ari 14:24; Isaias 57:3, 4; Habakuk 2:15) Mapaneknekam dayta iti insurat dagiti mammadto: “No maipapan kadagiti lallaki, suminada tapno makikaduada kadagiti balangkantis, ket agisakripisioda a kadua dagiti babbai a balangkantis iti templo.” “Ti maysa a lalaki ken ti bukodna nga ama napanda iti isu met laeng a babai, iti panggep a panangtabbaaw iti nasantuan a naganko.” Ugali dagiti dadduma ti ‘mangtangdan kadagiti balangkantis’ kadagiti seremonia a mainaig iti kinabunga no maipapan iti panaganak.a Gagangay ti pannakikamalala. Dagiti di matalek nga assawa ‘simmurotda kadagiti naderrep a kaayan-ayatda.’​—Oseas 2:13; 4:2, 13, 14; Amos 2:7; Mikias 1:7.

10. (a) Ania ti kangrunaan a pakaigapuan ti imoral nga aramid? (b) Kasano a nakabasol iti naespirituan a pannakiabig dagiti nagkauna a tattao ti Dios?

10 Nalabit ammom a ti seksual nga imoralidad iyanninawna ti adda iti panunot ken puso ti maysa a tao. (Marcos 7:20-22) Maipapan kadagiti imoral a tattaona, kinuna ni Jehova nga “intawtaw ida ti mismo nga espiritu ti pannakiabig” [“panaggartem iti sekso,” Contemporary English Version] ken “awan inar-aramidda no di ti nalulok a kababalin.” (Oseas 4:12; 6:9)b Dinakamat ni Zacarias “ti espiritu ti kinarugit.” (Zacarias 13:2) Babaen ti wagas ti panagbiagda, impakita dagiti umili ti nakaro a kinaawan panagraem wenno panangumsi pay ketdi kadagiti pagalagadan ken iti autoridad ni Jehova. Tapno ngarud mailinteg ti motibo ti maysa a tao, nasken a naan-anay a balbaliwanna ti panagpampanunot ken panagpuspusona. Gapu ta kasta, ad-adda a rumbeng nga agyaman dagiti Kristiano iti tulong a maaw-awatda tapno maliklikanda ti imoralidad ken dagiti nasaem nga ibungana.

AGTALINAEDKA A NADALUS

11. Ania ti sumagmamano nga ibunga ti seksual nga imoralidad?

11 Nalabit napalpaliiwmon a ti nalulok a panagbiag masansan a pagsisinaenna ti pamilia, paidamanna dagiti annak iti pannarabay ti nagannak, mangyeg kadagiti nakaar-ariek a sakit, ken mangituggod iti aborsion. Masansan nga agsagaba iti pisikal ken emosional dagidiay di mangikabkabilangan iti Namarsua no maipapan kadagiti seksual a banag. Insurat ni Mikias: “Gapu iti kinapudno [a ti maysa a tao] nagbalin a narugit, adda pannakarba; ket ti trabaho a panangrebba naut-ot.” (Mikias 2:10) Ti pannakaammoda iti daytoy pabilgenna ti determinasion dagiti nadiosan a tattao. Saanda nga isaad ti panunotda kadagiti narugit a banag tapno saan a matulawan ti puso ken isipda.​—Mateo 12:34; 15:18.

12. Kasano nga agpaay a pagimbagantayo ti panangawat iti panangmatmat ni Jehova iti sekso?

12 Liklikan dagiti Kristiano ti seksual nga imoralidad saan la a gapu ta mabutengda a maakaran iti sakit wenno maaddaan iti bastardo nga anak. Mabigbigda ti pateg ti panagayat iti linteg ti Dios ken ti panangtulad iti panangmatmatna iti seksual a moralidad. Pinarsua ni Jehova dagiti tattao nga addaan iti normal a seksual a tarigagay a mayebkas iti nagbaetan ti agpimpinnateg nga agassawa. Paset dayta ti panggep ti Dios idi namarsua. Adda imbag nga itden ti seksual a panagdenna ti agassawa. Pasingedenna ida ken agbunga no dadduma iti panaganak. Ngem nasaem unay ti ibunga ti panagdenna dagiti saan nga agassawa, kas paneknekan ti insurat dagiti 12 a mammadto. Saan a naay-ayo ti Dios gapu kadagiti imoral a seksual nga aramid. Kas idi kaaldawan dagiti Israelita, nakalkaldaang ti pagbanagan ti asinoman ita nga agaramid iti imoralidad.

13. Kasanotayo a ‘maiwaksi ti pannakiabig’ ken maliklikan ti sulisog?

13 Indagadag ni Oseas kadagiti kasadaranna nga ikkatenda wenno ‘iwaksida ti pannakiabig manipud sanguananda.’ Ipasimudaag daytoy a masapul a saluadanda ti moralidadda. (Oseas 2:2) Iti biangtayo, nainsiriban a liklikantayo ti aniaman a makasulisog a kasasaad. Kas pagarigan, mabalin a naynay a maipasangoka iti sulisog idiay eskuelaan wenno iti lugaryo. Mabalin nga awan ti sabali nga eskuelaan wenno pagtaengan nga umakaram, ngem nalabit adda dagiti dadduma pay a pamay-an tapno maliklikam ti makasulisog a kasasaad ket iti kasta ‘maiwaksim ti pannakiabig manipud sanguanam.’ Ipakaammom kadagiti sabsabali a maysaka a pudno a Kristiano, maysa kadagiti Saksi ni Jehova. Iti nalawag ken nadayaw a pamay-an, ilawlawagmo dagiti prinsipio ken patpatiem. Siguraduem nga ammo dagiti sabsabali a determinadoka a mangsalimetmet kadagiti nangato a pagalagadan ni Jehova. (Amos 5:15) ‘Maiwaksim met ti pannakiabig’ no liklikam ti pornograpia ken dagiti di maitutop a paglinglingayan. Baka nasken nga ibasuram ti maysa a magasin wenno sumapulka kadagiti baro a kakadua​—dagidiay mangay-ayat ken ni Jehova ken umanamong a rumbeng nga aramidem ti kidkiddawen kenka ni Jehova. (Mikias 7:5) Wen, iti tulong ni Jehova, masalaknibam ti bagim tapno saanka a mamulitan iti imoralidad ti lubong!

Ladawan iti panid 104

Agserbi a proteksion ti silalawag a panangipakaammom kadagiti patpatiem kas maysa a Kristiano

“AYATEM TI KINAMANANGNGAASI”

14, 15. (a) Ania ti kaipapanan ti ‘panagayat iti kinamanangngaasi’? (b) Kasano a ti panagayat iti kinamanangngaasi ket makatulong kadatayo nga agbalin nga awan pakapilawanna?

14 Impaganetget ni Mikias a kidkiddawen ni Jehova nga ‘ayatentayo ti kinamanangngaasi.’ Ti panagbalin a naasi ramanenna ti panagaramid iti naimbag imbes a makadangran. Ti kinamanangngaasi ket nainaig unay iti kinaimbag ken moral a kinasayaat. Iti inaldaw a panagbiagtayo ken iti pannakilangentayo kadagiti sabsabali, nasken nga agbalintayo a napudno ken ditay mangidumduma. Iti Kapitulo 6 daytoy a libro, inusigtayo dagiti napateg a benneg iti biag, kas ti negosio ken dagiti banag a mainaig iti kuarta. Kadagita a banag, napateg unay ti kinahustisia ken kinamapagpiaran. Ngem saan laeng koma a kadagita a benneg iti biag nga agbalintayo a nainkalintegan, mapagtalkan, ken naasi.

15 Dagidiay mangipatpateg iti kinamanangngaasi ken agtarigagay nga agaramid iti naimbag kadagiti sabsabali ikagumaanda ti agbalin nga awan pakapilawanna. Kinuna ni Jehova kadagiti Israelita a di mangtungtungpal kadagiti rebbengenda iti nasin-aw a panagdayaw: “Taktakawandak.” (Malakias 3:8) Ania dagiti ammom ita a pamay-an no kasano a ti maysa ket ‘taktakawanna’ ti Dios? Kasanon no naipaaywan iti maysa a Kristiano dagiti donasion para iti intereses ti Pagarian iti lokal a kongregasion wenno iti sabali a situasion? Makinkukua iti dayta a kuarta? Kukua ni Jehova dagiti kasta a pondo, yantangay naipaay dagita a pangidur-as iti pudno a panagdayaw. (2 Corinto 9:7) Mabalin kadi a “buloden” ti asinoman ti kasta a kuarta no kasapulanna unay dayta wenno mabalinna kadi nga usaren ti naidonar a kuarta nga awan ti pammalubos? Siempre saan. Kasna met laengen taktakawan ti Dios! Ken saan dayta a panangipakita iti asi wenno kinahustisia kadagidiay nagdonasion nga agpaay iti trabaho ti Dios.​—Proverbio 6:30, 31; Zacarias 5:3.

16, 17. (a) Kasano nga imparangarang dagiti dadduma ti kinaagum idi kaaldawan da Amos ken Mikias? (b) Ania ti panangmatmat ti Dios iti kinaagum?

16 Ti kinamanangngaasi ken kinaimbag tignayenna met dagiti Kristiano a mangliklik iti kinaagum. Idi kaaldawan ni Amos, gagangay ti nakaro a kinabuklis. Madadaan dagiti naagum ken manangirurumen a ‘mangilako iti maysa a nalinteg’​—ti padada a managdaydayaw​—“maipaay laeng iti pirak”! (Amos 2:6) Kasta met laeng ti kasasaad idi kaaldawan ni Mikias. Dagiti babaknang iti Juda samsamenda ti sanikua dagiti awan gawayna. (Mikias 2:2; 3:10) Iti pananggamgamda iti daga dagiti padada a tattao, dagidi a naagum a tattao salsalungasingenda ti Linteg ni Jehova: agraman ti maudi kadagiti Sangapulo a Bilin ken dagiti alagaden a mangiparit iti permanente a panangilako iti naipatawid a daga.​—Exodo 20:13, 15, 17; Levitico 25:23-28.

17 Saan a kas idi kaaldawan dagiti mammadto, mabalin a saan a gagangay ita ti panangilako wenno panangtagabo kadagiti tattao. Ngem ti ngay pinansial a pananggundaway kadagiti sabsabali? Ti Kristiano a mangipatpateg iti kinamanangngaasi sigurado a dina gundawayan dagiti padana a managdaydayaw. Kas pagarigan, ammona a di maiparbeng wenno di naayat ti mangirugi iti negosio wenno mangawis nga agpuonan a dagiti kapammatianna ti kangrunaan a kostumerna. Naballaagan dagiti Kristiano a saanda koma nga agbalin a naagum. Kinaagum ti panagpanggep a bumaknang a daras babaen ti pananggundaway kadagiti pada a Kristiano. (Efeso 5:3; Colosas 3:5; Santiago 4:1-5) Maibilang a kinaagum ti panagayat iti kuarta, panagtarigagay iti pannakabalin wenno gunggona, uray ti kinarawet, panaggartem iti sekso, wenno iti dadduma pay a banag. Impakita ni Mikias a ‘saan a mapmapnek’ dagiti agimbubukodan ken naagum a tattao. Pudno met dayta ita.​—Mikias 6:14.

Ladawan iti panid 106

Adu a Kristiano ti siaayat a mangipapaay iti naespirituan a kasapulan dagiti ganggannaet

18, 19. (a) Ania ti kinuna ti dadduma kadagiti 12 a mammadto maipapan iti pannakaseknan ni Jehova iti “ganggannaet nga agnaed”? (b) Kasano a ti naayat a pannakaseknan kadagiti sabsabali pasayaatenna ti pannakilangenmo kadagiti kalugaram?

18 Binilin ni Jehova dagiti tattaona a ‘saanda a sauren ti ganggannaet nga agnaed.’ Ket babaen ken ni Malakias, kinuna ti Dios: ‘Umasidegakto kadakayo maipaay iti panangukom, maibusor kadagidiay mangpappapanaw iti ganggannaet nga agnanaed.’ (Zacarias 7:10; Malakias 3:5) Iti lugaryo, adda kadi nagbalbaliwan ti kasasaad gapu iti panagsangpet dagiti imigrante wenno dadduma pay a naggapu iti sabali a nasion, puli, wenno kasasaad? Nalabit immakarda iti lugaryo tapno mayadayoda iti peggad, manggedda, wenno sumaliwanwan ti biagda. Kasano ti panangtratom kadagiti tattao a naiduma ti pagsasao ken estilo ti panagbiagda? Agduyoska kadi a mangidumduma, a kasungani ti kinamanangngaasi?

19 Panunotem ti nasayaat a reaksion dagiti tattao no ipakitam a dagidiay naggapu iti sabali a pagilian wenno kasasaad agpapada a maikarida a makangngeg iti kinapudno a linaon ti Biblia. Ti kinamanangngaasi lapdanna met ti aniaman a rikna nga awan karbengan dagiti kasta a ganggannaet no maipapan iti panagusar iti Kingdom Hall wenno dadduma pay a pasilidad. Idi umuna a siglo, adda dagiti Judio a Kristiano a mangidumduma kadagiti saan a Judio, isu a pinalagipan ida ni apostol Pablo nga iti kinapudnona awan a talaga ti maikari; no saan a gapu iti di kaikarian a kinamanangngaasi ti Dios, awan ti uray maysa a maisalakan. (Roma 3:9-12, 23, 24) Ti kinamanangngaasi kadagiti sabsabali pagrag-oennatayo agsipud ta dumandanon ita ti ayat ti Dios iti adu a tattao a nalabit awanan idi iti gundaway a makangngeg iti naimbag a damag. (1 Timoteo 2:4) Masansan a maidaddaduma dagiti tattao a naggapu iti sabali a pagilian wenno puli. Nasken ngarud nga ipakitaantay ida iti konsiderasion ken asi, nga awaten ken tratuentayo ti tunggal maysa kadakuada a kas “katutubo,” kas maysa kadatayo.​—Levitico 19:34.

MAKIPAGNAKA ITI PUDNO A DIOS

20. Siasino ti nagpaiwanwanan dagiti dadduma nga Israelita?

20 Impaganetget met ni Mikias ti pannakipagna iti Dios, panagtalek kenkuana kas pudno a Dios, ken panagpaiwanwan kenkuana. (Proverbio 3:5, 6; Oseas 7:10) Kalpasan ti panagsubli dagiti naidestiero a Judio, adda dagiti nagbaw-ing kadagiti mammuyon, mammadles, didiosen, nalabit tapno dumawatda iti tulong no panawen ti tikag. Iti kinapudnona, dagiti dakes nga espiritu ti pagpatpatulonganda, nupay nalawag a kondenaren ni Jehova ti amin a kasta nga aramid. (Deuteronomio 18:9-14; Mikias 3:6, 11; 5:12; Haggeo 1:10, 11; Zacarias 10:1, 2) Makium-uman dagidi a Judio kadagiti espiritu a parsua a kabusor ti pudno a Dios!

21, 22. (a) Ania dagiti kita ti espiritismo a gagangay iti lugaryo? (b) Apay a liklikan dagiti pudno nga adipen ni Jehova ti espiritismo?

21 Patien dagiti dadduma ita a dagiti dakes nga espiritu a nadakamat iti Kasuratan ket mangiladladawan laeng iti kinadakes. Nupay kasta, ipalgak ti Biblia a pudno nga adda dagiti demonio ket isuda ti adda iti likudan ti astrolohia, panagkulam, ken dadduma a kita ti salamangka. (Aramid 16:16-18; 2 Pedro 2:4; Judas 6) Napeggad ti makipaset kadagiti aramid a mainaig iti espiritismo. Dagiti tattao iti adu a kultura agpannurayda kadagiti erbolario a patienda nga addaan iti datdatlag a bileg ken kadagiti mangkukulam. Adda met dagidiay agpannuray iti horoskopo wenno agusarda iti baraha, ruting a pagbuyon, Ouija board, wenno bola a kristal. Gagangay met ti panangpadas a makiuman iti espiritu dagiti natay. Naikuna nga adda dagiti panguluen a nagbaw-ing iti astrolohia ken kadagiti espiritista tapno agpatulongda nga agdesision. Nalawag a bin-ig a maikaniwas dagitoy iti pammagbaga ni Mikias a makipagna ken agpaiwanwantayo iti pudno a Dios.

22 Wen, kas pudno nga adipen ni Jehova, masapul a liklikam dagita nga aramid. Masiguradom a ti Dios saanna nga usaren uray kaano ti salamangka wenno okulto a mangipalgak iti pagayatanna wenno mangaramat iti bilegna. Imbes ketdi, kas ipanamnama kadatayo ti Amos 3:7, ni Jehova ‘ipalgakna ti kompidensial a banagna kadagiti adipenna a mammadto.’ Maysa pay, no makiraman ti maysa a tao iti okulto, mabalin a maipasidong iti impluensia ken pannakabalin ti pangulo dagiti demonio, ni Satanas, a maysa nga ulbod ken nalaing a mangallilaw kadagiti tattao. Madadaan a kanayon ni Satanas ken dagiti pasurotna a mangdangran, mangranggas, ken mangpapatay pay ketdi kadagiti tattao. (Job 1:7-19; 2:7; Marcos 5:5) Di pakasdaawan a kinondenar ni Mikias ti panagbuyon ken panagkulam idi indagadagna a makipagnatayo iti pudno a Dios.

Dagiti Ladawan iti panid 109

Masapul a liklikan dagiti adipen ti Dios dagiti aramid a mainaig iti espiritismo

23. Siasino laeng ti makaipaay kadagiti umiso a kiddawtayo?

23 Ti pudno nga espiritualidad ket masarakan laeng ken ni Jehova ken iti nasin-aw a panagdayaw kenkuana. (Juan 4:24) “Agkiddawkayo ken Jehova,” insurat ni propeta Zacarias. (Zacarias 10:1) Uray no riribuken wenno sulisogendaka dagiti dakes nga espiritu, laglagipem a “tunggal maysa nga umawag iti nagan ni Jehova makatalawto a sitatalged.” (Joel 2:32) Napateg daytoy a pammatalged bayat a silalagiptayo unay iti naindaklan nga aldawna.

24. Ania ti naadalmo iti Mikias 6:8?

24 Nalawag nga adu ti naadaltayo iti Mikias 6:8. Tapno maaddaantayo iti natibker a moralidad, kasapulantayo ti umiso a motibo ken dagiti nadiosan a galad. Nangipaay ni Oseas iti pammaregta kadatayo nga agbibiag iti “kamaudianan a paset dagiti aldaw.” Kinunana nga iti panawentayo, dagiti tattao nga agbuteng iti Dios sapulenda ti kinaimbag ni Jehova. (Oseas 3:5) Pinatalgedan ni Amos ti awis ti Dios nga aramidentayo dayta: “Birokenyo ti naimbag, . . . iti panggep nga agtultuloykayo nga agbiag.” Naidagadag met kadatayo: “Ayatenyo ti naimbag.” (Amos 5:14, 15) No aramidentayo dayta, mabang-arantayo a mangaramid iti kidkiddawen kadatayo ni Jehova.

a Maipapan kadagiti nasion iti Canaan, a dagiti aramidda ket tinulad dagiti Israelita, kastoy ti kuna ni Joseph Rotherham, maysa a managipatarus iti Biblia: “Naitibnok iti mismo a panagdayawda ti nakaro a kinaderrep ken nakaam-amak a kinaulpit. Insakripisio dagiti babbai ti dayawda gapu kadagiti didiosenda. Balay dagiti balangkantis dagiti sagrado a lugarda. Agdadata ti pannakaiparang dagiti makarimon a simbolo dagiti mabagbagi. Addaan dagiti umili kadagiti makunkuna a nasantuan a balangkantis a lallaki ken babbai.”

b Nakabasol met dagiti tattao ti Dios iti naespirituan a pannakikamalala. Nakinaigda kadagiti pagano a nasion ken pinaglaokda ti panagdayaw ken ni Baal ken ti pudno a panagdayaw.

ANIA TI MAADALMO

  • iti kiddaw ni Jehova nga agbiagka a mayannurot kadagiti pagalagadanna?​—Zacarias 6:15; Malakias 3:16, 18.

  • iti panangutob no ania ti basol ken kadagiti nakalkaldaang nga ibungana?​—Malakias 4:1; Roma 6:12-14; 1 Corinto 6:18.

  • kadagiti naglabsingan ti nagkauna nga ili ti Dios?​—Oseas 8:7; 10:12; 14:9.

APAY A PAGIMBAGAM

  • ti panangtulad iti panangmatmat ni Jehova iti seksual a moralidad?​—Oseas 3:3; 4:11.

  • ti panangipangag kadagiti pammagbaga dagiti 12 a mammadto maibusor iti kinaagum ken panagimbubukodan?​—Mikias 7:5-7; Filipos 2:4.

  • ti panangliklik iti espiritismo ken okultismo?​—Mikias 5:12; Nahum 3:4; Malakias 3:5.

    Dagiti Publikasion iti Iloko (1984-2025)
    Ag-log out
    Ag-log in
    • Iloko
    • I-share
    • Ti Kayatmo a Setting
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Pagannurotan iti Panagusar
    • Pagannurotan iti Kinapribado
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Ag-log in
    I-share