Ti Pudno Maipapan iti Ama, iti Anak, ken iti Nasantuan nga Espiritu

KUNA dagiti tattao a mamati iti Trinidad nga adda tallo a persona a mangbukel iti Dios​—ti Ama, ti Anak, ken ti Nasantuan nga Espiritu. Mannakabalin-amin, awan nangrugianna, ken agpapada kano dagitoy a tallo a persona. No kasta, sigun iti doktrina a Trinidad, ti Ama ket Dios, ti Anak ket Dios, ken ti Nasantuan nga Espiritu ket Dios, ngem kaskasdi a maymaysa ti Dios.

Annugoten ti adu a mamati iti Trinidad a saanda a mailawlawag daytoy a sursuro. Kaskasdi, mabalin nga ipagarupda nga isursuro dayta ti Biblia. Kinapudnona, pulos a di agparang iti Biblia ti sao a “Trinidad.” Nupay kasta, adda kadi iparparipirip ti Biblia maipapan iti Trinidad? Tapno masungbatan daytoy a saludsod, sukimatentayo ti maysa a teksto a masansan nga usaren dagiti mamati iti Trinidad.

“TI SAO, DIOS”

Kuna ti Juan 1:1: “Idi punganay, addan ti Sao, ket ti Sao kadua ti Dios, ket ti Sao, Dios.” (Ti Baro a Naimbag a Damag Biblia) Iti isu met laeng a kapitulo, imbatad ni Juan a ni Jesus “ti Sao.” (Juan 1:14) Tangay naawagan a Dios ti Sao, kuna dagiti dadduma a ti Anak ken ti Ama ket paset ti isu met laeng a Dios.

Laglagipem nga orihinal a naisurat iti pagsasao a Griego daytoy a paset ti Biblia. Idi agangay, naipatarus ti Griego a teksto kadagiti sabali a pagsasao. Nupay kasta, adu nga agipatpatarus iti Biblia ti saan a nagusar iti sasao a “ti Sao, Dios.” Apay? Maibatay iti pannakaammoda iti Biblikal a Griego​—ti pagsasao a nausar idi naisurat ti Biblia​—saan a “ti Sao, Dios” ti rumbeng a pannakaipatarus dagita a sasao. Ania koma ngay? Adtoy ti sumagmamano a pagarigan: “Nadibinuan ti Logos [Sao].” (A New Translation of the Bible) “Ti Sao, maysa a dios.” (The New Testament in an Improved Version) “Ti Sao kadua ti Dios ket agpada ti kasasaadda.” (The Translator’s New Testament) Sigun kadagitoy a patarus, ti Sao saan nga isu ti Dios a mismo.a Imbes ketdi, gapu iti nangato a saadna kadagiti parsua ni Jehova, ti Sao maibilang a “maysa a dios.” “Mannakabalin” ti kayat a sawen ditoy ti sao a “dios.”

SUMAPULKA ITI KANAYONAN NGA IMPORMASION

Saan nga ammo ti kaaduan a tattao ti Biblikal a Griego. Kasano ngarud a masiertom no ania a talaga ti kayat a sawen ni apostol Juan? Panunotem daytoy a pagarigan: Adda banag nga inlawlawag ti maysa a maestro kadagiti estudiantena. Ngem nagduduma ti pannakaawat dagiti estudiante iti inlawlawag ti maestroda. Kasano a masiertoda ti kayatna a sawen? Mabalinda ti agkiddaw kenkuana iti kanayonan nga impormasion. Awan duadua nga ad-adda a maawatanda dayta a banag no ad-adu pay ti maammuanda. Umasping iti dayta, tapno maawatam ti kaipapanan ti Juan 1:1, mabalinmo ti sumapul iti kanayonan nga impormasion iti Ebanghelio ni Juan maipapan iti saad ni Jesus. Umiso ti pannakaawatmo no ad-adu ti maammuam maipapan iti dayta a banag.

Kas pagarigan, usigem ti insurat pay ni Juan iti kapitulo 1, bersikulo 18: “Awan ti tao a nakakita iti [Mannakabalin-amin a] Dios uray kaano.” Nupay kasta, dagiti tattao nakitada ni Jesus, ti Anak, ta kuna ni Juan: “Nagbalin a tao ti Sao ket nakipagtaeng kadatayo . . . Nakitami ti dayagna.” (Juan 1:14, Ti Baro a Naimbag a Damag Biblia) Kasano koma ngarud nga agbalin ti Anak a paset ti Mannakabalin-amin a Dios? Kuna pay ni Juan a ti Sao “kadua ti Dios.” Ngem kasano koma a kadua ti maysa a tao ti sabali a tao no isu met laeng dayta a tao? Maysa pay, kas nailanad iti Juan 17:3, nalawag a pinagduma ni Jesus ti bagina ken ti nailangitan nga Amana. Inawaganna ti Amana kas “ti maymaysa a pudno a Dios.” Ket iti ud-udi ti Ebangheliona, ginupgop ni Juan dagiti bambanag babaen ti panagkunana: “Naisurat dagitoy tapno patienyo koma a ni Jesus isu ti Kristo nga Anak ti Dios.” (Juan 20:31) Imutektekam ta saan a Dios no di ket Anak ti Dios ti awag ken ni Jesus. Daytoy a kanayonan nga impormasion iti Ebanghelio ni Juan ipakitana no ania ti kaipapanan ti Juan 1:1. Ti Sao, a ni Jesus, ket maawagan a “maysa a dios” agsipud ta nangato ti saadna ngem saan nga isu met laeng ti Mannakabalin-amin a Dios.

AMMUEM NO UMISO TI IMPORMASION

Panunotem manen ti maipapan iti maestro ken dagiti estudiantena. Ibagatayon nga agduadua pay laeng dagiti dadduma, uray no nangngegdan ti kanayonan a panangilawlawag ti maestro. Ania ti mabalinda nga aramiden? Mabalinda ti agsaludsod iti sabali pay a maestro maipapan iti dayta a banag. No pasingkedan ti maikadua a maestro ti panangilawlawag ti immuna, mabalin a maikkat ti panagduadua ti kaaduan nga estudiante. Umasping iti dayta, no saanmo a masinunuo ti kayat a sawen ti mannurat iti Biblia a ni Juan maipapan iti relasion ni Jesus ken ti Mannakabalin-amin a Dios, mabalinmo ti agkonsulta iti sabali pay a mannurat iti Biblia para iti kanayonan nga impormasion. Kas pagarigan, usigem ti insurat ni Mateo. Maipanggep iti panungpalan daytoy a sistema ti bambanag, inadawna ti kinuna ni Jesus: “Maipapan iti dayta nga aldaw ken oras awan ti asinoman a makaammo, uray dagiti anghel ti langlangit wenno uray ti Anak, no di laeng ti Ama.” (Mateo 24:36) Kasano a pasingkedan dagitoy a sasao a saan a ni Jesus ti Mannakabalin-amin a Dios?

Kuna ni Jesus nga ad-adu ti ammo ti Ama ngem ti Anak. Ngem no ni Jesus ket paset ti Mannakabalin-amin a Dios, ammona met koma ti amin nga ammo ti Amana. No kasta ngarud, saan nga agpada ti Anak ken ti Ama. Nupay kasta, kuna dagiti dadduma: ‘Dua ti kasasaad ni Jesus. Agsasao ditoy kas tao.’ Ngem uray koma no pudno dayta, ti ngay nasantuan nga espiritu? No paset dayta ti isu met laeng a Dios a kas iti Ama, apay a saan nga imbaga ni Jesus nga ammo ti nasantuan nga espiritu dagiti banag nga ammo ti Ama?

No itultuloymo ti agadal iti Biblia, adunto pay ti maammuam a teksto iti Biblia a mainaig iti daytoy a banag. Pasingkedanda ti kinapudno maipapan iti Ama, iti Anak, ken iti nasantuan nga espiritu.​—Salmo 90:2; Aramid 7:55; Colosas 1:15.