Rumbeng Kadi a Patiem ti Trinidad?

NAKOMPLETO a naisurat ti Biblia idi umuna a siglo C.E. Idi 325 C.E., nasurok a 200 a tawen kalpasanna, dagiti pannursuro a nagresulta iti itataud ti Trinidad ket nangrugi nga opisial a naaramid iti maysa a konsilio iti siudad ti Nicaea iti Asia Menor, nga Iznik, Turkey itan. Sigun iti New Catholic Encyclopedia, ti kredo a naaramid iti Konsilio ti Nicaea inlawlawagna ti kaunaan nga opisial a kaipapanan ti ‘Nakristianuan a doktrina,’ agraman ti kaipapanan ti Dios ken Kristo. Ngem apay a nasken a madepinar ti Dios ken ti Kristo ginasut a tawen kalpasan a nairingpas ti Biblia? Saan kadi a nalawag ti ibaga ti Biblia maipapan kadagita a napateg a topiko?

DIOS KADI NI JESUS?

Idi nagbalin ni Constantino nga agsolsolo nga agturay iti Imperio ti Roma, nabingay ti kapanunotan dagiti agkunkuna a Kristiano maipapan iti saad ti Dios ken ti Kristo. Dios kadi ni Jesus? Wenno pinarsua ti Dios? Tapno marisut dayta, pinaayaban ni Constantino idiay Nicaea dagiti panguluen ti simbaan, saan a gapu ta kayatna a maammuan ti narelihiosuan a kinapudno, no di ket dina kayat a mabingay ti imperiona gapu iti relihion.

Kiniddaw ni Constantino kadagiti nagtataripnong nga obispo a mabalin nga agdagup iti ginasut nga agkaykaysada, ngem napaay. Kalpasanna, insingasingna nga anamongan ti konsilio ti nalibeg a kapanunotan a ni Jesus ken ti Ama ket ‘maymaysa’ (homoousios). Dayta a di naibasar iti Biblia a napilosopiaan a termino dagiti Griego ti nakaibatayan ti doktrina a Trinidad kas nailanad idi agangay kadagiti kredo ti simbaan. Wen, ti doktrina a Trinidad idi maudi a paset ti maikapat a siglo ket dandani kapadpada ti maisursuro ita a Trinidad, agraman ti nasantuan nga espiritu a maaw-awagan a maikatlo a paset ti dios.

APAY A RUMBENG A PAKASEKNAM DAYTA?

Kinuna ni Jesus a “dagiti pudno a managdaydayaw agdayawdanto iti Ama buyogen ti . . . kinapudno.” (Juan 4:23) Nailanad iti Biblia dayta a kinapudno. (Juan 17:17) Isursuro kadi ti Biblia a ti Ama, ti Anak, ken ti nasantuan nga espiritu ket tallo a persona ngem maymaysa a Dios?

Umuna iti amin, saan a nadakamat iti Biblia ti sao a “Trinidad.” Maikadua, saan a pulos nga imbilang ni Jesus a kapatasna wenno kapadana ti Dios. Imbes ketdi, ni Jesus ket nagdaydayaw iti Dios. (Lucas 22:41-44) Ti maikatlo nga ebidensia ket maipapan iti relasion ni Jesus kadagiti pasurotna. Uray idi napagungar kas espiritu, inawagan ni Jesus dagiti pasurotna iti “kakabsatko.” (Mateo 28:10) Kakabsat kadi ida ti Mannakabalin-amin a Dios? Siempre, saan! Ngem babaen ti pammatida ken Kristo—ti inauna nga Anak ti Dios—agbalindanto met nga annak ti maymaysa nga Ama. (Galacia 3:26) Idiligmo ti dadduma pay a teksto iti sumaganad a pakaammo manipud iti kredo nga inaramid ti Konsilio ti Nicaea.

Ti nailanad iti Kredo ti Nicaea:

‘Mamatikami a maymaysa ni Apo Jesu-Kristo ken ti Ama, Dios ti Dios, Lawag ti Lawag, mismo a Dios ti mismo a Dios.’

Ti kuna ti Biblia:

• “Ni Ama dacdackel ngem siac [ni Jesus].”—Juan 14:28.a

• “Umuliac [ni Jesus] ken Amac, ken Amayo, ken iti Diosco ken Diosyo.”—Juan 20:17.

• “Cadatayo adda maymaysa a Dios, ti Ama.”—1 Corinto 8:6.

• “Madaydayaw coma ti Dios ken Ama ni Apotayo a Jesu-Cristo.”—1 Pedro 1:3.

• “Dagitoy a bambanag cuna ni Amen [ni Jesus], . . . ti poon ti pinarsua ti Dios.”—Apocalipsis 3:14.b