“No Awan Pangngarig Saan nga Agsao Kadakuada”

1-3. (a) Ania a naisangsangayan a pribilehio ti napadasan dagiti adalan ni Jesus a kaduana a nagdaliasat, ken kasanona a pinagbalin a nalaklakada a matandaanan dagiti insurona? (b) Apay a nalaka a matandaanan dagiti epektibo nga ilustrasion?

DAGITI adalan a kadua ni Jesus iti panagdaldaliasatna naaddaanda iti naisangsangayan a pribilehio. Ti Naindaklan a Mannursuro a mismo ti nangisuro kadakuada. Nangngegda a mismo ti timekna bayat ti panangilawlawagna iti Sao ti Dios ken panangisurona kadakuada maipapan kadagiti nakaskasdaaw a kinapudno. Ngem masapul a pagtalinaedenda iti panunot ken pusoda dagiti agkakapateg a sinaona ta saan pay idi a naisurat dagitoy.a Nupay kasta, pinagbalin ni Jesus a nalaklakada a matandaanan dagiti insurona. Kasano? Babaen ti wagas ti panangisurona, nangruna ti nasigo a panangusarna kadagiti pangngarig wenno ilustrasion.

² Wen, saan a nalaka a malipatan dagiti epektibo nga ilustrasion. Kinuna ti maysa a mannurat a dagiti ilustrasion “pagbalinenda a mata dagiti lapayag” ket babaen kadagita “dagiti agdengdengngeg mailadawanda iti panunotda dagiti banag a mangngegda.” Yantangay masansan a nalaklakatay a maawatan dagiti bambanag no mailadawantayo dagitoy iti panunottayo, nalaklakatay a matarusan uray dagiti ideya babaen kadagiti ilustrasion. Dagiti ilustrasion ikkanda iti biag dagiti sasao, a mangisuro kadatayo kadagiti leksion nga agtalinaed iti isiptayo.

³ Awan ti sabali a mannursuro ditoy daga a makaartap ken ni Jesu-Kristo no maipapan iti panangusar kadagiti ilustrasion. Agingga ita, nalaka a sumiplot iti lagiptayo dagiti ilustrasionna. Apay a masansan nga inusar ni Jesus daytoy a wagas ti panangisuro? Apay nga epektibo unay dagiti ilustrasionna? Kasano a masursurotayo nga usaren daytoy a wagas ti panangisuro?

No Apay a Nangisuro ni Jesus Babaen Kadagiti Ilustrasion

4, 5. Apay a nagusar ni Jesus kadagiti ilustrasion?

⁴ Mangted ti Biblia iti dua a napateg a rason no apay a nagusar ni Jesus kadagiti ilustrasion. Umuna, kaitungpalan dayta ti padto. Kastoy ti mabasatayo iti Mateo 13:34, 35: “[Nagsao] ni Jesus kadagiti bunggoy babaen kadagiti pangngarig. Pudno unay, no awan pangngarig saan nga agsao kadakuada; tapno matungpal ti naisao babaen iti mammadto a nagkuna: ‘Luktakto ti ngiwatko buyogen kadagiti pangngarig.’” Ti mammadto a nangputar iti Salmo 78:2 ti dinakamat ni Mateo. Pinaltiingan ti espiritu ti Dios dayta a salmista idi nagsurat sinigsiglo sakbay ti pannakayanak ni Jesus. Usigem ti kayat a sawen dayta. Ginasut a tawen sakbayna, impakauna ni Jehova nga agisuro ti Mesias babaen kadagiti ilustrasion. Nabatad ngarud a napateg ken ni Jehova daytoy a wagas ti panangisuro.

⁵ Maikadua, inlawlawag ni Jesus nga isu ket nagusar kadagiti ilustrasion tapno maipanayag dagidiay “nagbalin a di makaawat” ti pusoda. (Mateo 13:10-15; Isaias 6:9, 10) Kasano nga impanayag dagiti ilustrasionna ti adda iti puso dagiti tattao? Iti dadduma a kasasaad, nagusar ni Jesus kadagiti ilustrasion tapno matignay dagiti agdengdengngeg nga agsaludsod, iti kasta naan-anay a maawatanda dagiti saona. Dagiti napakumbaba saanda a bumdeng nga agsaludsod, ngem saan a kasta dagiti napalangguad wenno di mangikankano. (Mateo 13:36; Marcos 4:34) No kasta, dagiti ilustrasion ni Jesus impalgakda ti kinapudno kadagidiay mangsapsapul iti dayta; iti sabali a bangir, dagiti ilustrasionna inabbonganda ti kinapudno kadagidiay natangsit ti panagpuspusoda.

6. Ania ti nasayaat a naaramidan ti panangusar ni Jesus kadagiti ilustrasion?

⁶ Adda dadduma pay a nasayaat a panggep ti panangusar ni Jesus kadagiti ilustrasion. Dagiti ilustrasion tukayenda ti interes. Tignayenda dagiti tattao a dumngeg. Iladawanda iti panunot dagiti bambanag tapno nalaka a matarusan dagitoy. Kas nadakamat iti pangrugian daytoy a kapitulo, dagiti ilustrasion ni Jesus tinulonganna dagiti agdengdengngeg a manglagip kadagiti imbagana. Ti Sermon iti Bantay, a nailanad iti Mateo 5:3–7:27, ket naisangsangayan a pagarigan ti panangusar ni Jesus iti adu nga ilustrasion. Sigun iti maysa a panagbilang, naglaon daytoy a sermon iti nasurok a 50 nga ilustrasion. Tapno maawatantayo no ania ti kaipapanan dayta, laglagipem a mabalin a basaen iti napigsa daytoy a sermon iti agarup 20 a minuto. Kayatna a sawen nga iti agarup kada 20 a segundo, nangibaetbaet ni Jesus iti ilustrasion. Nalawag ngarud a nakita ni Jesus ti kinapateg ti panangusar kadagiti ilustrasion!

7. Apay a tuladentayo ti panangusar ni Jesus kadagiti ilustrasion?

⁷ Kas paspasurot ni Kristo, kayattayo a tuladen ti wagas ti panangisurona, a pakairamanan ti panangusarna kadagiti ilustrasion. Kas iti rekado a mangpananam iti taraon, dagiti epektibo nga ilustrasion pagbalinenda nga ad-adda a makaay-ayo ti panangisurotayo. Maysa pay, nalaklaka a maawatan dagiti napateg a kinapudno no agusartayo kadagiti maitutop nga ilustrasion. Usigentayo ita no apay nga epektibo unay dagiti ilustrasion ni Jesus, iti kasta makitatayo no kasano a mausartayo a sieepektibo daytoy a napateg a wagas ti panangisuro.

Panangusar iti Simple a Panamagdilig

8, 9. Kasano a nagusar ni Jesus iti simple a panamagdilig ken metapora, ket apay nga epektibo unay dagiti inaramatna?

⁸ Iti panangisurona, masansan a nagusar ni Jesus iti simple a panamagdilig, nga agkasapulan iti sumagmamano laeng a sasao. Ngem dagiti simple a sasao nabiag ti panangiladawanda kadagiti bambanag ken nalawag a naglaon dagitoy kadagiti napateg a kinapudno maipapan kadagiti naespirituan a banag. Kas pagarigan, idi binalakadanna dagiti adalanna a saanda a pakadanagan dagiti inaldaw a masapsapulda, indiligna ti kasasaadda kadagiti “tumatayab iti langit” ken kadagiti “lirio iti talon.” Dagiti tumatayab saanda nga agmula ken agani, ket dagiti lirio saanda nga agtibbi ken agabel. Ngem ay-aywanan ida ti Dios. Nalaka a maawatan ti punto, a no ay-aywanan ti Dios dagiti tumatayab ken sabong, sigurado nga aywananna met dagiti tattao nga agtultuloy a ‘mangsapul nga umuna iti pagarian.’​—Mateo 6:26, 28-33.

⁹ Masansan met a nagusar ni Jesus kadagiti metapora, a napuerpuersa pay ketdi a wagas ti panangyasping. Ti metapora tuktukoyenna ti maysa a banag a kas man la isu met laeng daydiay sabali. Uray ditoy, simple dagiti inusarna a pangyaspingan. Kinunana naminsan kadagiti adalanna: “Dakayo ti silaw ti lubong.” Nalawag a maawatan dagiti adalanna ti kaipapanan dayta a metapora. Kayatna a sawen, babaen kadagiti sao ken aramidda, maisilnagda ti lawag ti kinapudno maipapan kadagiti naespirituan a bambanag ken matulonganda dagiti sabsabali a mangidaydayaw iti Dios. (Mateo 5:14-16) Imutektekam ti dadduma pay a metapora nga inaramat ni Jesus: “Dakayo ti asin ti daga” ken “Siak ti puon ti ubas, dakayo dagiti sanga.” (Mateo 5:13; Juan 15:5) Nalaka a maawatan dagita a metapora gapu iti kinasimpleda.

10. Ania a sumagmamano a pagarigan ti mangipakita no kasano a mausarmo dagiti ilustrasion no mangisursuroka?

¹⁰ Kasano a mausarmo dagiti ilustrasion no mangisursuroka? Saan a kasapulan a mangsangalka kadagiti atiddog ken narikut nga estoria. Mangpanunotka laeng kadagiti simple a pangyaspingan. Ibagatayon a maipapan iti panagungar ti ipalpalawagmo ket kayatmo nga iyilustrar a saan a narigat ken ni Jehova ti panangpagungarna kadagiti natay. Ania a pangyaspingan ti mapanunotmo? Ti Biblia inyaspingna ti ipapatay iti pannaturog. Mabalinmo a kunaen, “No kasano a nalakatay laeng a riingen ti matmaturog, nalaka met laeng a pagungaren ti Dios dagiti natay.” (Juan 11:11-14) Ipapantayon a kayatmo nga iyilustrar a kasapulan dagiti annak ti ayat ken dungngo tapno naragsakda. Ania a pagarigan ti mabalinmo nga usaren? Inusar ti Biblia daytoy a pangyaspingan: Dagiti annak ‘kaslada kadagiti saringit ti kaykayo nga olibo.’ (Salmo 128:3) Mabalinmo a kunaen, “No kasano a kasapulan ti maysa a kayo ti lawag ti init ken danum, kasapulan met ti maysa nga ubing ti ayat ken dungngo.” No simple ti nausar a pangyaspingan, dagiti agdengdengngeg nalaklakada a maala ti punto.

Naibatay iti Inaldaw a Panagbiag

11. Mangtedka kadagiti pagarigan no kasano nga inyanninaw dagiti ilustrasion ni Jesus dagiti banag nga awan duadua a napalpaliiwna bayat ti panagbarona idiay Galilea.

¹¹ Nalaing ni Jesus a mangusar kadagiti ilustrasion a nainaig iti panagbiag dagiti tattao. Adu kadagiti pangngarigna ti mangyanninaw kadagiti inaldaw a kasasaad ken situasion a nalabit napaliiwna bayat ti panagbarona idiay Galilea. Panunotem biit idi isu ket ubing pay. Namin-ano a nakitana ni nanangna a nanggiling iti aramidenna a bellaay, nanglebadura iti nagamay a bellaay, nanggangat iti pagsilawan, wenno nagsagad? (Mateo 13:33; 24:41; Lucas 15:8) Mano a daras a nakitana ti panangiwayat dagiti dumadaklis kadagiti iketda iti Baybay ti Galilea? (Mateo 13:47) Kasano kasansan a napaliiwna dagiti ubbing nga agaayam iti plasa? (Mateo 11:16) Awan duadua nga adda dadduma pay a napalpaliiw ni Jesus a gagangay a bambanag a nadakamat iti adu kadagiti ilustrasionna​—panangimula kadagiti bin-i, naragsak a padaya ti kasar, ken panagdawa dagiti mula iti kataltalonan.​—Mateo 13:3-8; 25:1-12; Marcos 4:26-29.

12, 13. Iti pangngarig maipapan iti naimbag a Samaritano, apay a makapainteres ti panangdakamat ni Jesus iti dalan “manipud Jerusalem nga agturong idiay Jerico”?

¹² Kadagiti ilustrasionna, nangdakamat ni Jesus kadagiti detalye a pagaammo dagiti agdengdengngeg kenkuana. Kas pagarigan, kastoy ti panangirugina iti pangngarig maipapan iti naimbag a Samaritano: “Maysa a tao ti sumalsalog manipud Jerusalem nga agturong idiay Jerico ket natnag iti im-ima dagiti mannanakaw, a nanguksob ken nangkabkabil kenkuana, . . . a pinanawanda nga agarup natayen.” (Lucas 10:30) Makapainteres ti panangdakamat ni Jesus iti dalan “manipud Jerusalem nga agturong idiay Jerico.” Idi insalaysayna daytoy a pangngarig, adda ni Jesus idiay Judea, nga asideg iti Jerusalem. Awan duadua ngarud nga ammo dagiti agdengdengngeg ti maipapan iti dalan a dinakamatna. Ammoda a napeggad dayta a dalan, nangruna no awan kaduana a magmagna sadiay ti maysa a tao. Agsikko-sikko dayta a dalan iti lugar nga awan matagtagitaona, ket adu ti mabalin a paglemmengan sadiay dagiti tulisan nga agpadpadaan iti sanebenda.

¹³ Inraman ni Jesus ti dadduma pay a pagaammo a detalye maipapan iti dalan “manipud Jerusalem nga agturong idiay Jerico.” Sigun iti pangngarig, nagna met iti dayta a dalan, umuna ti maysa a padi sa ti maysa a Levita, ngem saanda a simmardeng a tumulong iti lalaki a sinaneb dagiti tulisan. (Lucas 10:31, 32) Agserserbi dagiti papadi iti templo sadi Jerusalem, ket dagiti Levita ti katulonganda. Adu a papadi ken Levita ti agnanaed idiay Jerico no awanda idiay templo a mangan-annong iti rebbengenda; 23 a kilometro laeng ti kaadayo ti Jerico manipud Jerusalem. Ngarud, no dadduma makita ida a magmagna iti dayta a dalan. Imutektekam met ta kinuna ni Jesus a “sumalsalog” daydi a lalaki, saan ket a sumangsang-at iti dalan “manipud Jerusalem.” Nakaaawat dayta kadagiti agdengdengngeg ta nangatngato a lugar ti Jerusalem ngem iti Jerico. ‘Sumalog’ ngarud ti asinoman nga agdaliasat “manipud Jerusalem.”b Nalawag nga inkabilangan ni Jesus dagiti agdengdengngeg kenkuana.

14. No agusartayo kadagiti ilustrasion, kasano a maikabilangantayo dagiti agdengdengngeg?

¹⁴ No agusartayo kadagiti ilustrasion, nasken met nga ikabilangantayo dagiti agdengdengngeg. Ania ti ammotayo maipapan kadagiti agdengdengngeg a mabalintay a pangibatayan no ania nga ilustrasion ti usarentayo? Nalabit a nasken nga ikabilangantayo ti tawenda, ti kultura a nariinganda wenno ti pamilia a nagtaudanda, ken ti panggedanda. Kas pagarigan, ti ilustrasion nga adda pakainaiganna iti panagtalon ket mabalin a nalaklaka a maawatan dagiti naruam iti panagtalon ngem dagidiay agnanaed iti dakkel a siudad. Dagiti inaldaw nga ar-aramiden dagiti agdengdengngeg​—agraman dagiti annak, balay, pagpalpaliwaan, ken taraonda—​ket mabalin met a pangibatayan no ania a maitutop nga ilustrasion ti usarentayo.

Naibatay iti Nakaparsuaan

15. Apay a saan a nakaskasdaaw nga adu ti ammo ni Jesus maipapan iti nakaparsuaan?

¹⁵ Adu kadagiti ilustrasion ni Jesus ti mangyanninaw iti pannakaammona iti nakaparsuaan, a pakairamanan dagiti mula, animal, ken kasasaad ti panawen. (Mateo 16:2, 3; Lucas 12:24, 27) Nanggun-odanna iti kasta a pannakaammo? Bayat ti panagbarona idiay Galilea, awan duadua nga adu ti gundawayna a nangpaliiw kadagiti mula, animal, ken dadduma pay. Kangrunaanna, ni Jesus “ti inauna iti isuamin a parsua,” ket idi pinarsua ni Jehova dagiti amin a bambanag, inusarna ni Jesus kas ti “nasigo a managobra.” (Colosas 1:15, 16; Proverbio 8:30, 31) Saan ngarud a nakaskasdaaw nga adu ti ammo ni Jesus maipapan iti nakaparsuaan. Kitaentayo no kasano nga impakatna daytoy a pannakaammo.

16, 17. (a) Ania ti mangipasimudaag a kabesado ni Jesus dagiti kababalin ti karnero? (b) Ania a pagarigan ti mangipakita a dagiti karnero talaga nga ipangagda ti timek ti pastorda?

¹⁶ Laglagipem a kinuna ni Jesus nga isu “ti nasayaat a pastor” ket dagiti pasurotna “ti karnero.” Ipasimudaag ti sasao ni Jesus a kabesadona dagiti kababalin ti naamo a karnero. Ammona no kasano kadekket dagiti pastor kadagiti karneroda. Napaliiwna a nalaka nga iturong dagitoy a managtalek a parsua ken simamatalek a sumurotda iti pastorda. Apay a sumurot dagiti karnero iti pastorda? “Agsipud ta ammoda ti timekna,” kuna ni Jesus. (Juan 10:2-4, 11) Ammo kadi a talaga dagiti karnero ti timek ti pastorda?

¹⁷ Maibatay iti personal a kapaliiwanna, insurat ni George A. Smith iti librona a The Historical Geography of the Holy Land: “No dadduma iti tengnga ti aldaw, aginanakami iti asideg ti maysa kadagiti bubon ti Judea, a pangipanan ti tallo wenno uppat a pastor iti arbanda. Aglalaok dagiti arban, isu a pampanunotenmi no kasano a dagiti karnero ket urnongento manen dagiti pastor. Ngem no nakainum ken nakapaglilinnang-ayen dagiti karnero, saggaysa nga agturong dagiti pastor iti nadumaduma a direksion ti tanap, ket tunggal maysa ayabanna dagiti karnerona; agsisina dagiti karnero nga agturong iti bukodda a pastor, ket kas iti idadatengda, siuurnos a pumanaw dagiti arban.” Awanen ti nasaysayaat pay nga ilustrasion a mabalin nga usaren ni Jesus a mangipaganetget iti puntona a no ammo ken tungpalentayo dagiti sursurona ken agpaidalantayo kenkuana, aywanannatayo ti “nasayaat a pastor.”

18. Pakasarakantayo iti impormasion maipapan kadagiti parsua ni Jehova?

¹⁸ Kasano a masursurotayo nga usaren dagiti ilustrasion a naibatay iti nakaparsuaan? Mabalintay nga usaren a pangyaspingan dagiti naisangsangayan a kababalin dagiti animal. Pakasarakantayo iti impormasion maipapan kadagiti parsua ni Jehova? Naglaon ti Biblia iti nawadwad nga impormasion maipapan iti nadumaduma a kita ti animal. Iti Biblia, ti kababalin dagiti animal ket mausar no dadduma a mangiladawan. Saritaen ti Biblia ti maipapan iti panagbalin a napardas a kas iti gasela wenno leopardo, naannad a kas iti uleg, ken nasingpet a kas iti kalapati.c (1 Cronicas 12:8; Habakuk 1:8; Mateo 10:16) Naglaon met iti makatulong nga impormasion Ti Pagwanawanan, Agriingkayo!, ken dadduma pay a literatura nga impablaak dagiti Saksi ni Jehova. Adu ti maadalmo no paliiwem no kasano a nausar kadagitoy a publikasion dagiti simple a pangyaspingan a naibatay iti nagduduma a nakaskasdaaw a parsua ni Jehova.

Naibatay Kadagiti Pamiliar a Pasamak

19, 20. (a) Idi kinorehir ni Jesus ti di umiso a kapanunotan, kasano a sieepektibo nga inusarna ti nabiit pay idi a pasamak? (b) Iti panangisurotayo, kasanotay a mausar dagiti pudno a pasamak ken kapadasan?

¹⁹ Mabalin nga epektibo met nga ilustrasion dagiti ehemplo a naibatay iti pudno a biag. Naminsan, dinakamat ni Jesus ti maipapan iti nabiit pay idi a pasamak tapno ipakitana a saan a pudno ti kapanunotan a dumteng ti didigra kadagidiay pakaikarianna. Kinunana: “Dagidiay sangapulo ket walo a natupakan ti torre ti Siloam, iti kasta pinapatayna ida, pagarupenyo kadi a napaneknekanda nga ad-adda a nakautang [managbasol] ngem iti amin a dadduma pay a tattao nga agnanaed idiay Jerusalem?” (Lucas 13:4) Wen, natay dagidi a 18 a tattao saan a gapu ta nakaaramidda iti basol a namagpungtot iti Dios. Imbes ketdi, ti nakas-ang nga ipapatayda ket gapu iti “tiempo ken ti di mapakpakadaan a pasamak.” (Eclesiastes 9:11) Kinorehir ngarud ni Jesus ti di umiso a sursuro babaen ti panangdakamatna iti maysa a pasamak a pagaammo dagiti agdengdengngeg kenkuana.

²⁰ Iti panangisurotayo, kasanotay a mausar dagiti pudno a pasamak ken kapadasan? Ibagatayon nga ipalpalawagmo ti pannakatungpal ti padto ni Jesus maipapan iti pagilasinan ti kaaddana. (Mateo 24:3-14) Mabalinmo a dakamaten dagiti nabiit pay a damag maipapan kadagiti gubat, bisin, wenno ginggined a mangipakita a matungtungpalen dagiti espesipiko a paset ti pagilasinan. Wenno ipapantayon a kayatmo nga usaren ti maysa a kapadasan tapno iyilustrar no ania dagiti panagbalbaliw a ramanen ti panangikawes iti baro a personalidad. (Efeso 4:20-24) Pakasarakam iti kasta a kapadasan? Mabalinmo nga usaren ti kapkapadasan dagiti kapammatiam wenno ti maysa a kapadasan a naipablaak iti maysa kadagiti publikasion dagiti Saksi ni Jehova.

21. Ania dagiti gunggona nga itden ti panagbalin nga epektibo a mannursuro iti Sao ti Dios?

²¹ Pudno a ni Jesus ti Naindaklan a Mannursuro! Kas nakitatayo iti daytoy a benneg, ti ‘panangisuro ken panangikaskasaba iti naimbag a damag’ ti kangrunaan iti biagna. (Mateo 4:23) Dayta met ti kangrunaan iti biagtayo. Dakkel ti gunggona nga itden ti panagbalin nga epektibo a mannursuro. No mangisurotayo, mangmangtedtayo kadagiti sabsabali, ket mangyeg iti ragsak ti kasta a panangted. (Aramid 20:35) Naragsaktayo ta ammotayo nga iranranudtayo ti maysa a banag a napaypayso ken manayon ti pategna​—ti kinapudno maipapan ken ni Jehova. Masagraptayo met ti pannakapnek nga iyeg ti pannakaammo a tultuladentayo ni Jesus, ti katan-okan a Mannursuro a nagbiag ditoy daga.