Saludsod Dagiti Agbasbasa
Talaga Kadi a Tallo a Masirib a Lallaki ti Simmarungkar iti Maladaga a ni Jesus?
Kas tradision no tiempo ti Krismas iti Makin-abagatan nga America, Makindaya a Europa, ken Asia, adda dagiti maiplastar a Belen—tallo nga ari, wenno masirib a lallaki, nga adda awitda a napateg a sagsagut para iti maladaga a ni Jesus. Pudno kadi dayta nga estoria? Maitunos kadi dayta iti pudno a pasamak? Kitaentayo.
Ti laeng ebanghelio da Mateo ken Lucas ti nangisalaysay kadagiti pasamak idi maipasngay ni Jesus. Ipakita dagitoy a salaysay a dagiti laeng nanumo a pastor nga adda kadagiti asideg a pagaraban ti simmarungkar idi iti maladaga a ni Jesus. Iti kinapudnona, dagiti maibagbaga a simmarungkar ket saan nga ar-ari, wenno masirib a lallaki, no di ket astrologo, ken saan a nadakamat ti bilangda. Idi nagdaliasat dagiti astrologo tapno sumarungkarda, ni Jesus ket saanen a kappasngay a maladaga iti kulluong no di ket maysan nga ubing nga agnanaed iti balay. Ti kaaddada ket namagpeggad pay ketdi iti biag ni Jesus!
Imutektekam ti salaysay ti mannurat ti Biblia a ni Lucas maipapan iti pannakaipasngay ni Jesus, ket kastoy ti mabasam: “Adda met idi dagiti pastor nga aggigian iti ruar ken agbambantay iti rabii kadagiti arbanda. Ket kellaat a ti anghel ni Jehova nagtakder iti sibayda, ket . . . kinuna kadakuada ti anghel: . . . ‘Makasarakkayto iti maladaga a nabungon kadagiti lupot a pamalkut ken naipaidda iti kulluong’ . . . Ket napanda a sigaganat ket nasarakanda ni Maria kasta met ni Jose, ken ti maladaga a nakaidda iti kulluong.”—Lucas 2:8-16.
Iti salaysay ni Lucas, awanen ti dadduma pay a nadakamat a kadua ti maladaga a ni Jesus no saan laeng a da Jose, Maria, ken dagiti pastor.
Ita, usigem ti salaysay iti Mateo 2:1-11 iti Ti Baro a Naimbag a Damag Biblia: “Nayanak ni Jesus iti ili a Betlehem idiay Judea, idi ni Herodes ti agdama nga ari. Saan a nabayag kalpasan ti pannakayanakna, adda mamasirib a lallaki a taga-daya a napan idiay Jerusalem . . . Simrekda iti balay ket nakitada ti ubing ken ni Maria nga inana.”
Imutektekam ta ti dinakamat laeng ti salaysay ket “mamasirib a lallaki,” saan ket a “tallo a masirib a lallaki,” ken nagdaliasatda nga umuna manipud iti daya a nagturong iti Jerusalem, saan nga iti siudad ti Betlehem a nakaipasngayan ni Jesus. Idi nakagtengdan idiay Betlehem, ni Jesus ket saanen a maysa a maladaga nga adda iti kulluong no di ket maysan nga “ubing” nga agnanaed iti balay.
Maysa pay, nupay dagiti simmarungkar ket tinukoy Ti Baro a Naimbag a Damag Biblia kas “mamasirib a lallaki,” dadduma a patarus ti nangtukoy kadakuada kas “Mago” wenno “astrologo.” Sigun iti A Handbook on the Gospel of Matthew, ti ebkas a “mamasirib a lallaki” kaipapananna “ti Griego a sao nga orihinal a mangtukoy kadagiti Persiano a papadi nga eksperto iti astrolohia.” Ti The Expanded Vine’s Expository Dictionary of New Testament Words depinarenna met dagita a sasao kas “maysa a mangkukulam, managsalamangka, agpampammarang a mannakabalin iti mahika, propesor iti panagkulam.”
Nupay nalatak pay ita ti astrolohia ken panagkulam, namallaag ti Biblia maibusor iti panagusar kadagita. (Isaias 47:13-15) Dagita ket paset ti espiritismo ken ar-aramid a karimon ni Jehova a Dios. (Deuteronomio 18:10-12) Dayta ti makagapu nga awan ti anghel a nangipakaammo kadagiti astrologo maipapan iti pannakaipasngay ni Jesus. Nupay kasta, babaen ti tagtagainep, binallaagan ida ti Dios a dida pakaammuan ni nadangkes nga Ari Herodes, yantangay ikagkagumaan ti ari a papatayen ni Jesus. Isu a “nagsublida iti pagilianda babaen iti sabali a dalan.”—Mateo 2:11-16.
Kayat kadi dagiti pudno a Kristiano a mataginayon ti pinarparbo a Belen a mangballikug iti kinapudno maipapan iti pannakaipasngay ni Jesus? Sigurado a saan.