‘Naisagana Kadi a kas Insienso’ Dagiti Kararagyo?

“Ti kararagko maisagana kadi a kas insienso dita sanguanam.”​—SALMO 141:2, NW.

1, 2. Ania ti itakderan idi ti panangpuor iti insienso?

BINILIN ni Jehova a Dios ni Moises a mammadtona a mangisagana iti sagrado nga insienso a mausar iti tabernakulo a pagdaydayawan ti Israel. Surotenna ti pormula nga inted ti Dios. Paglalaokenna ti uppat a nabanglo a rekado. (Exodo 30:34-38) Pudno a naayamuom.

² Iti babaen ti Linteg ti tulag a naited iti nasion ti Israel, masapul a mapuoran daytoy nga insienso iti inaldaw. (Exodo 30:7, 8) Adda kadi naisangsangayan a kaipapanan ti panangusar iti insienso? Adda, ta inkanta ti salmista: “Ti kararagko agtarus [“maisagana,” NW] kadi a kas insienso dita sanguanam [ni Jehova a Dios]; ti panangitanggayak koma kadagitoy im-imak kas daton ti malem.” (Salmo 141:2) Iti libro nga Apocalipsis, inladawan ni apostol Juan dagidiay adda iti likmut ti nailangitan a trono ti Dios kas addaan kadagiti balitok a malukong a napno iti insienso. “Ket,” kuna ti naipaltiing a salaysay, “ti insienso kaipapananna ti karkararag dagiti sasanto.” (Apocalipsis 5:8) No kasta, ti panangpuor iti nabanglo nga insienso itakderanna dagiti makaay-ayo a kararag nga idatdaton dagiti adipen ni Jehova iti aldaw ken rabii.​—1 Tesalonica 3:10; Hebreo 5:7.

3. Ania ti tumulong kadatayo a ‘mangisagana kadagiti kararagtayo a kas insienso iti sanguanan ti Dios’?

³ Tapno awaten ti Dios dagiti kararagtayo, masapul nga agkararagtayo kenkuana iti nagan ni Jesu-Kristo. (Juan 16:23, 24) Ngem kasanotay a mapasayaat dagiti kararagtayo? Bueno, ti panangusig iti sumagmamano a Nainkasuratan nga ehemplo tulongannatay koma a mangidatag kadagiti kararagtayo a kas insienso iti sanguanan ni Jehova.​—Proverbio 15:8.

Panagkararag a Nabuyogan iti Pammati

4. Kasano a nainaig ti pammati iti makaay-ayo a kararag?

⁴ Tapno dumanon dagiti kararagtayo iti Dios a kas nabanglo nga insienso, masapul a mabuyogan iti pammati ti panagkararagtayo. (Hebreo 11:6) No makasarak dagiti Kristiano a panglakayen iti tao a masakit iti naespirituan a sidadaan nga umawat iti Nainkasuratan a tulongda, ti “kararag[da a napakuyogan iti] pammati paimbagennanto ti addaan sagubanit.” (Santiago 5:15) Makaay-ayo iti nailangitan nga Amatayo dagiti kararag a nabuyogan iti pammati, ken kasta met ti napasnek a panagadal iti Sao ti Dios. Impakita ti salmista ti nasayaat a kababalin idi inkantana: “Itag-aykonto met dagiti im-imak kadagiti bilbilinmo, nga inay-ayatko; ket imutektekakto dagiti alagadem. Isuronak iti naimbag a panagipato ken pannakaammo; ta namatiak kadagiti bilbilinmo.” (Salmo 119:48, 66) ‘Itag-aytay koma dagiti imatayo’ iti napakumbaba a kararag ken ipakitatayo nga adda pammatitayo babaen ti panangtungpal kadagiti bilin ti Dios.

5. Ania ti rumbeng nga aramidentayo no agkurangtayo iti sirib?

⁵ Mabalin nga agkurangtayo iti sirib a kasapulan iti panangsango iti suot. Nalabit pagduaduaantayo a matungtungpal itan ti maysa a partikular a padto ti Biblia. Imbes nga ipalubostayo a pakapsutennatay daytoy iti naespirituan, dumawattayo iti sirib. (Galacia 5:7, 8; Santiago 1:5-8) Siempre, ditay namnamaen a sungbatannatayo ti Dios iti nakaskasdaaw a wagas. Masapul nga ipakitatayo ti kinapasnek dagiti kararagtayo babaen ti panangaramid iti namnamaenna nga aramiden dagiti amin a tattaona. Nasken nga adalentayo dagiti Kasuratan iti tulong dagiti publikasion nga ipapaay ti “matalek ken masirib nga adipen.” Pabilgen daytoy ti pammatitayo. (Mateo 24:45-47; Josue 1:7,8) Nasken met a rumang-aytayo iti pannakaammo babaen ti regular a pannakiraman kadagiti gimong ti ili ti Dios.​—Hebreo 10:24, 25.

6. (a) Ania ti rumbeng a bigbigentay amin maipapan iti kaaldawantayo ken ti kaitungpalan dagiti padto ti Biblia? (b) Malaksid iti panangikararag iti pannakasantipikar ti nagan ni Jehova, ania pay ti rumbeng nga aramidentayo?

⁶ Iti kaaldawantayo, makumikom dagiti dadduma a Kristiano kadagiti personal a banag ken karera a mangipasimudaag a nalipatandan nga adayo ti nagtengantayon iti “panawen ti panungpalan.” (Daniel 12:4, NW) Mabalintay nga ikararag a parayrayen wenno pabilgen koma dagiti kasta a kapammatiantayo ti pammatida iti Nainkasuratan a pammaneknek a nangrugi ti kaadda ni Kristo idi 1914 idi nga insaad ni Jehova kas nailangitan nga Ari ket agturturay itan iti tengnga dagiti kabusorna. (Salmo 110:1, 2; Mateo 24:3) Bigbigentay koma amin a dagiti naipadto a pasamak a kas iti pannakadadael ti palso a relihion​—ti “Babilonia a Dakkel”​—ti sinasairo nga iraraut ni Gog ti Magog iti ili ni Jehova, ken ti panangisalakan kadakuada ti Mannakabalin-amin a Dios iti gubat ti Armagedon ket mabalin a kellaat a dumteng ken apagbiit laeng a mapasamakda amin. (Apocalipsis 16:14, 16; 18:1-5; Ezequiel 38:18-23) Isu nga agkararagtayo a dumawat iti tulong ti Dios tapno makapagtalinaedtayo a siririing iti naespirituan. Sapay koma ta sipapasnek nga ikararagtayo ti pannakasantipikar ti nagan ni Jehova, ti iyaay ti Pagarianna, ken ti pannakaaramid ti pagayatanna ditoy daga a kas sadi langit. Wen, sapay koma ta itultuloytay nga ipakita ti pammatitayo ken ipaneknek a napasnek dagiti kararagtayo. (Mateo 6:9, 10) Wen, amin a mangay-ayat ken Jehova birokenda koma nga umuna ti Pagarian ken ti kinalintegna ken aramidenda ti amin a kabaelanda a mangikasaba iti naimbag a damag sakbay nga umay ti panungpalan.​—Mateo 6:33; 24:14.

Idaydayaw ken Pagyamananyo ni Jehova

7. Ania ti magustuanyo iti kararag ni David a ti dadduma a pasetna ket nailanad iti 1 Cronicas 29:10-13?

⁷ Ti maysa a napateg a pamay-an tapno agbalin ‘dagiti kararagtayo a kas insienso’ ket babaen ti naimpusuan a panangidaydayaw ken panagyaman iti Dios. Nangidaton ni Ari David iti kasta a kararag idi nangisagut agraman dagiti Israelita kadagiti banag a kasapulan iti pannakabangon ti templo ni Jehova. Inkararag ni David: “Benditoka, O Jehova, a Dios ni Israel nga amami, iti agnanayon nga awan ti inggana. Kukuam, O Jehova, ti kinadakkel, ken ti pannakabalin, ken ti gloria, ken ti balligi, ken ti kinadayag: ta amin nga adda kadagiti langlangit, ken iti daga kukuam; kukuam ti pagarian, O Jehova, ket maitan-okka a kas ulo iti rabaw ti isuamin. Dagiti kinabaknang ken dayaw agpadpadada nga aggapu kenka, ket agturayka iti isuamin; ket mannakabalin ken maingel ta imam; ket ita imam ti yan ti mamadakkel ken mamapigsa iti isuamin. Ita ngarud, Diosmi, agyamankami kenka, ken agdayawkami iti nagloriaan a naganmo.”​—1 Cronicas 29:10-13.

8. (a) Iti Salmo 148 agingga iti 150, ania a sasao a pagdaydayaw ti nangnangruna a makatukay iti pusoyo? (b) No ti kaririknatayo ket kas iti daydiay nayebkas iti Salmo 27:4, ania ti aramidentayo?

⁸ Anian a nagimnas nga ebkas ti pammadayaw ken panagyaman! Mabalin a saan a kasta ti kapintas dagiti kararagtayo, ngem naimpusuan met dagitoy. Naglaon ti libro dagiti Salmo kadagiti kararag ti panagyaman ken panagdayaw. Iti Salmo 148 agingga iti 150, makasaraktayo kadagiti agkakaimnas a sasao a pagdaydayaw. Nayebkas iti adu a salmo ti panagyaman iti Dios. “Maysa a banag ti dinawatko ken Jehova,” inkanta ni David. “Isu a birokekto; ti panagtaengko koma iti balay ni Jehova iti dagup dagiti al-aldaw ti biagko, tapno agbuybuyaak iti sayaat ni Jehova, ken imutektekak iti uneg ti templona.” (Salmo 27:4) Agtignaytay koma a maitunos iti kakasta a kararag babaen ti sireregta a pannakiraman kadagiti amin nga aktibidad ti nagkaykaysa nga ili ni Jehova. (Salmo 26:12) Ti panangaramid iti dayta ken panangut-utob iti Sao ti Dios iti inaldaw ikkannatayo iti adu a rason nga umadani ken Jehova buyogen ti naimpusuan a panagdayaw ken panagyaman.

Sipapakumbaba a Dumawat iti Tulong ni Jehova

9. Kasano ti panagkararag ni Ari Asa, ket ania ti napasamak?

⁹ No naimpusuan nga agserserbitayo ken Jehova kas Saksina, masiguradotayo nga ipangagnatayo no agkararagtayo a dumawat iti tulong. (Isaias 43:10-12) Usigenyo ni Asa nga ari ti Juda. Natalna ti umuna a 10 a tawen ti 41 a tawen a panagturayna (977-937 K.K.P.). Kalpasanna, ti Juda ket rinaut ti armada a buklen ti maysa a milion a soldado nga impanguluan ni Zera nga Etiope. Nupay basbassitda nga amang, rimmuar ni Asa ken dagiti tattaona a sumabet kadagiti kabusor. Ngem sakbay ti dangadang, sipapasnek a nagkararag ni Asa. Binigbigna ti pannakabalin ni Jehova a mangisalakan. Nagpakpakaasi ti ari a dimmawat iti tulong, a kunana: “Agtalekkami laeng kenka, ket iti naganmo immaykami a maibusor itoy a kinaadu. O Jehova, sika ti Diosmi; dika ipalubos a ti tao mangabak a maibusor kenka.” Naan-anay ti balligida bayat nga insalakan ni Jehova ti Juda gapu iti naindaklan a naganna. (2 Cronicas 14:1-15) Ispalennatay man ti Dios iti pakasuotan wenno pakirdennatayo a mangibtur iti dayta, sigurado nga ipangagnatayo no dumawattayo iti tulongna.

10. No ditay ammo no kasano a sanguen ti parikut, kasano a makatulong ti kararag ni Ari Josafat?

¹⁰ No ditay ammo no kasano a sanguen ti parikut, makapagtalektayo a denggennatayo ni Jehova no umararawtayo a dumawat iti tulong. Nailadawan daytoy idi kaaldawan ni Josafat nga ari ti Juda. Nangrugi ti 25 a tawen a panagturayna idi 936 K.K.P. Idi a ti Juda ket pinangtaan dagiti nagtitipon a buyot ti Moab, Ammon, ken bantay Seir, nagpakpakaasi ni Josafat: “O Diosmi, saanmonto aya ida nga ukomen? Ta awan ti pannakabalinmi a bumusor itoy dakkel a buyot nga umay a maibusor kadakami; dikami met ammo no ania koma ti aramidenmi: no di ket dagiti matami addada a situturong kenka.” Sinungbatan ni Jehova dayta a napakumbaba a kararag. Nakiranget a maipaay iti Juda babaen ti panangrirona kadagiti kabusor ket nagpipinnatayda. Iti kasta, nagbuteng dagiti kabangibang a nasion, ket nagari ti talna sadi Juda. (2 Cronicas 20:1-30) No agkurangtayo iti sirib a kasapulan iti panangsango iti parikut, kas ken Josafat mabalintay nga ikararag: ‘Dimi ammo ti aramidenmi, ngem dagiti matami situturongda kenka, Jehova.’ Mabalin nga ipalagip kadatayo ti nasantuan nga espiritu dagiti Nainkasuratan a punto a kasapulan iti panangrisut iti problema, wenno nalabit tulongannatayo ti Dios iti wagas a di mapanunot ti tao.​—Roma 8:26, 27.

11. Ania ti maadaltayo maipapan iti kararag manipud iti inaramid ni Nehemias mainaig iti bakud ti Jerusalem?

¹¹ Mabalin a nasken nga itultuloytayo ti agkararag a dumawat iti tulong ti Dios. Nagladingit, nagsangit, nagayunar, ken nagkararag ni Nehemias iti sumagmamano nga aldaw maipapan iti narba a bakud ti Jerusalem ken ti nakaay-ay-ay a kasasaad dagiti agnanaed iti Juda. (Nehemias 1:1-11) Nabatad a dimmanon iti Dios dagiti kararagna a kas nabanglo nga insienso. Maysa nga aldaw, ni Artaxerxes nga ari ti Persia insaludsodna ken naliday a Nehemias: “Ania ti dawatem?” Kinuna ni Nehemias: “Iti kasta nagkararagak iti Dios ti langit.” Nasungbatan daydi ababa ken naulimek a kararag, ta napatgan ti tarigagay ti puso ni Nehemias babaen ti ipapanna idiay Jerusalem tapno bangonenna manen ti narba a bakud.​—Nehemias 2:1-8.

Bay-anyo nga Isuronakayo ni Jesus nga Agkararag

12. Iti bukodyo a sasao, kasanoyo a gupgopen dagiti kangrunaan a punto ti modelo a kararag ni Jesus?

¹² Kadagiti amin a kararag a nailanad iti Kasuratan, adu ti masursurotayo nangnangruna iti modelo a kararag nga indaton ni Jesu-Kristo kas nabanglo nga insienso. Kuna ti Ebanghelio ni Lucas: “Maysa kadagiti adalan [ni Jesus] kinunana kenkuana: ‘Apo, isurom kadakami no kasano ti agkararag, kas iti panangisuro met ni Juan kadagiti adalanna.’ Idin kinunana kadakuada: ‘No agkararagkayo, kunaenyo, “Ama, masantipikar koma ti naganmo. Umay koma ti pagariam. Itedmo kadakami ti tinapaymi maipaay iti aldaw sigun ti kasapulan iti aldaw. Ket pakawanennakami iti basbasolmi, ta pakawanenmi met a mismo ti tunggal maysa a nakautang kadakami; ken dinakam iyeg iti pannakasulisog.”’” (Lucas 11:1-4; Mateo 6:9-13) Usigentayo daytoy a kararag, a saan a nairanta a dagdagulliten no di ket agserbi a pagsurotan.

13. Kasanoyo nga ilawlawag ti kaipapanan ti sasao nga, “Ama, masantipikar koma ti naganmo”?

¹³ “Ama, masantipikar koma ti naganmo.” Naisangsangayan a pribilehio dagiti dedikado nga adipen ni Jehova ti panangawagda kenkuana kas Ama. Kas annak a nawaya a mangikamang iti aniaman a pakaseknan iti naasi nga ama, kankanayon koma a mangidatontayo iti nadayaw ken napnuan panagraem a kararag iti Dios. (Salmo 103:13, 14) Maanninaw koma kadagiti kararagtayo ti pannakaseknantayo iti pannakasantipikar ti nagan ni Jehova agsipud ta tarigagayantayo a madalusan dayta iti amin a pannakaumsi. Wen, kayattayo a mailasin ken maibilang a kas nasantuan, wenno sagrado, ti nagan ni Jehova.​—Salmo 5:11; 63:3, 4; 148:12, 13; Ezequiel 38:23.

14. Ania ti kayat a sawen ti panangikararag iti, “Umay koma ti pagariam”?

¹⁴ “Umay koma ti pagariam.” Agturturay ni Jehova iti Pagarianna babaen ti nailangitan a Mesianiko a gobierno iti ima ti Anakna ken dagiti “sasanto” a kakadua ni Jesus. (Daniel 7:13, 14, 18, 27; Apocalipsis 20:6) Din agbayag, ‘umayto’ a maibusor iti amin a bumusbusor iti kinasoberano ti Dios ditoy daga, a pukawenna ida. (Daniel 2:44) Iti kasta, maaramidto ti pagayatan ni Jehova ditoy daga, kas sadi langit. (Mateo 6:10) Anian a rag-o ti itdento dayta kadagiti amin a parsua a sisusungdo nga agserserbi iti Soberano ti Uniberso!

15. Ania ti ipamatmat ti panangidawat ken Jehova nga ipaayna ti “tinapay[tayo] maipaay iti aldaw”?

¹⁵ “Itedmo kadakami ti tinapaymi maipaay iti aldaw sigun ti kasapulan iti aldaw.” Ti panagdawat ken Jehova iti taraon “maipaay iti aldaw” ipamatmatna a saan nga aglaplapusanan a probision ti dawdawatentayo no di ket dagiti laeng kasapulantayo iti inaldaw. Nupay agtalektayo nga ipaay ti Dios dagiti kasapulantayo, agtrabahotayo met ken usarentayo ti aniaman nga umiso a pamay-an a panggun-od iti taraon ken dadduma pay a masapsapultayo. (2 Tesalonica 3:7-10) Siempre, rumbeng nga agyamantayo iti nailangitan a Mangmangted kadagiti kasapulantayo agsipud ta awan dagitoy a probision no saan a gapu iti ayat, sirib, ken pannakabalinna.​—Aramid 14:15-17.

16. Kasanotay a magun-od ti pammakawan ti Dios?

¹⁶ “Pakawanennakami iti basbasolmi, ta pakawanenmi met a mismo ti tunggal maysa a nakautang kadakami.” Tangay imperpekto ken managbasoltayo, saantay a matungpal a naan-anay dagiti awan pagkuranganna a pagalagadan ni Jehova. Nasken ngarud a dumawattayo iti pammakawanna maibatay iti daton a panubbot ni Jesus. Ngem no kayattay nga ipakat ti “Managdengngeg iti kararag” ti bileg dayta a daton kadagiti basoltayo, masapul nga agbabawitayo ken situtulok nga awatentayo ti aniaman a disiplina nga ipaayna kadatayo. (Salmo 65:2, NW; Roma 5:8; 6:23; Hebreo 12:4-11) Maysa pay, manamnamatayo a pakawanennatay laeng ti Dios no ‘pinakawantayon dagiti nakautang kadatayo,’ dagidiay nakabasol kadatayo.​—Mateo 6:12, 14, 15.

17. Ania ti kayat a sawen ti sasao a, “Dinakam iyeg iti pannakasulisog”?

¹⁷ “Dinakam iyeg iti pannakasulisog.” No dadduma, kuna ti Biblia a ni Jehova ti mangar-aramid kadagiti bambanag, idinto ta ipalpalubosna laeng dagitoy. (Ruth 1:20, 21) Dinatay sulisogen ti Dios nga agbasol. (Santiago 1:13) Ti Diablo, ti managbasol a lasagtayo, ken daytoy lubong ti pagtaudan dagiti pakasulisogantayo nga agaramid iti dakes. Ni Satanas ti Mangsulsulisog kadatayo nga agbasol iti Dios. (Mateo 4:3; 1 Tesalonica 3:5) No kunatayo, “Dinakam iyeg iti pannakasulisog,” idawdawattayo iti Dios a dina koma ipalubos a mapaaytayo no masulisogtayo nga agsukir kenkuana. Maiwanwannatayo tapno saantay a tumulok ken dinatay magundawayan ni Satanas, “daydiay nadangkes.”​—Mateo 6:13; 1 Corinto 10:13.

Agtignaykayo a Maitunos Kadagiti Kararagyo

18. Kasanotay a makapagtignay a maitunos kadagiti kararagtayo a maaddaantay koma iti naragsak a panagasawa ken biag ti pamilia?

¹⁸ Dagiti kangrunaan a banag ti nadakamat iti modelo a kararag ni Jesus, ngem mabalintay nga ikararag ti aniaman a banag. Kas pagarigan, mabalintay nga ikararag ti maipapan iti tarigagaytayo a maaddaan iti naragsak a panagasawa. Tapno agtalinaedtayo a nadalus agingga iti kasar, mabalintay nga ikararag a makapagteppeltayo koma. Ngem agtignaytayo a maitunos kadagiti kararagtayo babaen ti panangliklik kadagiti imoral a babasaen ken paglinglingayan. Determinadotay met koma a ‘mangasawa wenno makiasawa a mayalubog laeng iti Apo.’ (1 Corinto 7:39; Deuteronomio 7:3, 4) No naasawaantayon, nasken nga agtignaytayo a maitunos kadagiti kararagtayo maipaay iti kinaragsak babaen ti panangyaplikar iti balakad ti Dios. Ket no addan annaktayo, saan nga umdas ti panangikararag nga agbalindanto koma a matalek nga ad-adipen ni Jehova. Nasken nga ikagumaantayo nga itukit iti isipda dagiti kinapudno maipapan iti Dios babaen ti sangapamiliaan a panagadal iti Biblia ken regular a panangikuyog kadakuada kadagiti Nakristianuan a gimong.​—Deuteronomio 6:5-9; 31:12; Proverbio 22:6.

19. Ania ti rumbeng nga aramidentayo no ikarkararagtayo ti ministeriotayo?

¹⁹ Ikarkararagtay kadi a mabendisionan koma ti ministeriotayo? No kasta, agtignaytayo a maitunos iti kakasta a kararag babaen ti napasnek a pannakiraman iti trabaho a panangikasaba iti Pagarian. No ikararagtayo a maaddaantay koma iti gundaway a tumulong kadagiti sabsabali a magna iti dalan nga agturong iti biag nga agnanayon, nasken nga irekordtayo a naimbag dagiti interesado ken situtulok nga iwayaantay ida nga iyadalan iti Biblia kadagiti pagtaenganda. No ngay tarigagayantayo ti sumrek iti amin-tiempo a trabaho a panangasaba kas payunir? No kasta, nasken nga agtignaytayo a maitunos kadagiti kararagtayo babaen ti nagangganetget a panangasaba ken pannakikadua kadagiti payunir iti ministerio. Ti panangaramid kadagiti kasta nga addang ipakitana nga agtigtignaytayo a maitunos kadagiti kararagtayo.

20. Ania ti usigen ti sumaganad nga artikulo?

²⁰ No simamatalek nga agserserbitayo ken Jehova, mainanamatayo a sungbatanna dagiti kararagtayo a mayannurot iti pagayatanna. (1 Juan 5:14, 15) Wen, adu a makagunggona a punto ti nasursurotayo iti panangusig iti dadduma kadagiti kararag a nailanad iti Biblia. Usigen ti sumaganad nga artikulo dagiti dadduma pay a Nainkasuratan a pagsurotan para kadagidiay agtarigagay a ‘mangidaton kadagiti kararagda a kas insienso iti sanguanan ni Jehova.’

Kasanoyo a Sungbatan?

◻ Apay a mabuyogan koma iti pammati dagiti kararagtayo?

◻ Ania ti paset ti panagdayaw ken panagyaman kadagiti kararagtayo?

◻ Apay a sitatalek a mabalintay ti agkararag ken Jehova a dumawat iti tulong?

◻ Ania dagiti kangrunaan a punto ti modelo a kararag?

◻ Kasanotay a makapagtignay a maitunos kadagiti kararagtayo?

[Ladawan iti panid 12]

Kas ken Ari Josafat, no dadduma mabalin a nasken nga ikararagtayo daytoy: ‘Dimi ammo ti aramidenmi, ngem dagiti matami situturongda kenka, Jehova’

[Ladawan iti panid 13]

Agkarkararagkay kadi a maitunos iti modelo a kararag ni Jesus?