Panamagbalin a Baro iti Isuamin a Banag

“Ket Daydi situtugaw idi trono kinunana: ‘Adtoy! pagbalinek a baro dagiti isuamin a banag.’ Kasta met, kinunana: ‘Isuratmo, ta dagitoy a sasao matalek ken napudnoda.’”​—APOCALIPSIS 21:5.

1, 2. (a) Ania a saludsod ti imparang ni Salomon tallo a milenio ti napalabasen? (b) Ania, itatta, ti kasla sumuppiat iti sasao ni Salomon?

“AWAN ti baro a banag iti baba ti init.” Dagidiay ti sasao ti masirib nga Ari Salomon. Iti panangituloyna, insaludsodna: “Adda aya maysa a banag isu a mapagkunaan koma: ‘Kitaenyo; daytoy baro’?” (Eclesiastes 1:9, 10) Kasanotay a sungbatan dayta a saludsod itatta?

² Saan kadi nga adu ti imparuar ti siensia ken ti teknolohia nga adu a baro a bambanag bayat iti daytoy maika-20 a siglo? Kitaenyo laengen ti lubong ti panagdaliasat, babaen kadagiti eroplanona a jet, dagiti napipigsa a lugluganna, ken dagiti bullet trains. Sa adda met dagiti nakaskasdaaw nga indur-as ti telekomunikasion, ti panagusar kadagiti agrikrikos a satelait, ken ti panagipatayab kadagiti lugan iti law-ang nga aktual a nangipadisso ti tattao idiay bulan. Dagiti pay met ngay moderno nga aplayanses iti kusina, dagiti reprihirador, ken dagiti makina a paglaba a nangadorno kadagiti adu a pagtaengan? Mabalin a dadduma a tattao agannayasda nga agkuna, ‘Apay, adda isuamin a baro a banag iti baba ti init!’

3. Ania a nakakigkigtot a kasasaad ti napartuat ditoy “baba ti init”? (Lucas 21:25, 26; Salmo 53:1)

³ Ngem aguraykayo bassit! Adda met maysa a banag a nakaal-alas, a makariribuk unay, a makitkita iti baba ti init. Ania dayta? Apay, ti daga ket nagbalinen nga armado a kampo! Nangrugi pay daytoy idi 1914 idi bimtak ti Gubat Sangalubongan I. Iti damdamona, nausar dagiti machine gun, eroplano, tangke, ken submarino iti paggugubatan. Iti kurang pay ngem 30 a tawtawen simmarunon ti Gubat Sangalubongan II. Daytat’ namimpat a daras iti panangdadaelna iti biag ken sanikua kas idi iti immuna a Gubat Sangalubongan. Daytat’ nausar nga aglaplapusanan kadagiti ad-adda a makapapatay unay nga aruaten​—dagiti flamethrowers, dagiti bomba a napalm, ken kamaudiananna ti bomba atomika​—dagiti pakpakauna dagiti demoniko a nuklear nga aruaten a mamagpegpeggad itan iti ilalasat ti sangatauan a mismo ditoy daga.

4. (a) Iti ania a sangal ti tuktukoyen ni Salomon idi agsasao maipapan ti “awan baro a banag”? (b) Kasano a ti kinasirib ken ayat ti Dios nabatad kadagiti naaramidanna ken aramidenna pay iti “baba ti init”?

⁴ Ngarud, maikunatayo aya a sipupudno, nga “awan ti baro a banag iti baba ti init”? Wen, maikunatay dayta, ta amin dagitoy a produksion ket umayda iti las-ud ti sangal ti namaterialan a lubong a pagtataengan a kanayon ti sangatauan. Uray pay no agipabettak ti tao kadagiti aruatenna a hydrogen-fusion, daytat’ saanen a baro. Ti hydrogen-fusion mapaspasamaken idiay init iti binilbilionen a tawtawen. Isu daytoy ti gubuayan ti agtultuloy a raniag ti enerhia a manglawlawag, mangpabpabara, ken mangmangted ti biag iti dagatayo. Ti lawag manipud ti init ti makipagtignay met a kadua dagiti chlorophyll kadagiti berde a mulmula, nga isuda ti agibangbangon kadagiti asukar ken karbohidrato nga isuda dagiti pamunganayan a gubuayan ti taraon nga agpaay iti umariwekwek a sibibiag a bambanag iti aglawlawtayo. Anian ti panagyamantayo nga inyurnos ti kasisiriban iti amin a Namarsua iti daga daytoy kontrolado, makagunggona a pannakaiyebbet ti nuklear nga enerhia nga agpaay iti dagatayo! (Salmo 104:24) Nupay ranrantaen dagiti tattao a managdakdakes nga usaren dagiti nuklear nga aruaten a maipaay iti reprep a panangpapatay, nakaragragsak ta ti Dios “iyegnanto ti panangdadael kadagidiay mangdaddadael iti daga.”​—Apocalipsis 18:11.

5. (a) Apay nga umiso ni Salomon iti panagkunana: “Awan ti baro a banag iti baba ti init”? (b) Kasano a ti estilo ti panagbiag ti imperpekto a tao paneknekanna dagiti sasao ni Salomon?

⁵ Umiso ni Salomon iti panagkunana: “Awan ti baro a banag iti baba ti init.” Ta awan aniaman a baro maipapan kadagiti materiales, dagiti gubuayan ti enerhia, ken ti leyes naturales nga isudat mangbukel ti pakaibatayan dagiti pisikal a sistema dagiti bambanag iti daga. Dagitoy ti nabayagen a paset ti sangaparsuaan ti Dios. (Salmo 24:1; Apocalipsis 4:11) Awanen iti baro iti lleleggak ken ilelennek ti init, ti padron ti panniempona, ken ti natural a siklo iti panangsibug ken pannakapabaro ti daga. Ket no maipapan iti estilo ti panagbiag ti imperpekto a matay a tao, talaga nga awanen ti banag a baro, agpapan pay dagiti agbaliwbaliw a moda. Uray pay kadagiti nabaknang a kagimongan, ti biag nga agpaay kadagiti adu ti agbalin a maulit-ulit laeng, ken iti kaaduanna “makauma.” Iti agarup 70 wenno 80 a tawtawenen, ti namantsaan ti basol a tao ti ‘magmagna nga agturturongen iti napaut a pagbalayanna’​—ti tanem. Kas iti panangikuna ni Salomon iti dayta: “Ti adda idi isu ti addanto; ket ti naaramid idi isu ti maaramidto; ket awan ti baro a banag iti baba ti init.”​—Eclesiastes 1:4-9; 12:5.

“Ti Baro a Panamarsua” iti Baba ti Init

6. (a) Apay a dagiti baro a material a parparsua saanda a mainanama ti asideg a masanguanan? (b) Kasano ken kaano nga ituloy ni Jehova ti panangiyegna ti banag a “baro iti baba ti init”?

⁶ Pudno, iti pisikal a pamay-an “awan ti baro a banag iti baba ti init”; wenno mangpartuat met ni Jehova kadagiti baro a material a produksion bayat ti agdama a 7,000-tawen nga aldaw ti panaginanana manipud ar-aramid ti panamarsuana. Ngem maysa a banag a baro ti agparang iti baba ti init. Kaano? Daytat’ idi tawen 2 K.K.P. a nagparang ti anghel ni Jehova a giddato kadagiti nanumo a papastor iti asideg ti Bethlehem tapno mangaramid iti nakaskasdaaw a baro nga anunsio. Kunana: “Adtoy! iyegankayo ti naimbag a damag ti dakkel a ragsak a maipaayto kadagiti amin a tattao, ta ita nga aldaw naiyanak kadakayo idiay ili ni David ti maysa a Manangisalakan, isu ti Kristo nga Apo.” Kalpasanna maysa nga umariwekwek a nasantuan nga angheles ti nakitimpuyog kenkuana a nangidaydayaw iti Dios ken kunada: “Dayaw iti Dios idiay kangatuan, ken talna iti rabaw ti daga kadagiti tattao a naimbag ti nakemna.”​—Lucas 2:8-14.

7. (a) Ania a baro a banag ti napasamak idi pannakabautisar ni Jesus? (b) Kasanot’ panangilukat ni Jesus ti dalan a maipaay iti kanayonan pay nga irarang-ay?

⁷ Idi agtawen ti 30, daytoy a Manangisalakan nabautisaran kadagiti dandanum ti Jordan. Dagdagus, sabali manen a baro a banag ti napasamak iti baba ti init. Salaysayen dayta ti Lucas 3:21, 22 kadagitoy a sasao: “Ket idi nga agkarkararag [ni Jesus], ti langit naglukat ket bimmaba kenkuana ti nasantuan nga espiritu a nasimbubukel a kasla kalapati, ket nangngeg ti maysa a timek iti langit: ‘Sika ti Anakko a dungdungoen; maay-ayoak unay kenka.’” Iti dayta a punto nagbalin ni Jesus a “maysa a baro a parsua,” maysa a naiyanak iti espiritu nga Anak ti Dios. (2 Corinto 5:17) Bayat ti sumaganad a tallo ket kagudua a tawen, nangted ti napigsa a pammaneknek ni Jesus maipapan iti Pagarian ti Dios, a nangurnong kadagiti immuna nga adalanna. Kalpasanna, idi 33 K.P., kalpasan ti ipapatayna kas maysa a daton ken panagungarna kas maysa nga espiritu, ni Jesus nagparang “iti sanguanan ti Dios” tapno lukatanna ti dalan a maipaay pay kadagiti dadduma a nakaskasdaaw a paspasamak ditoy “baba ti init.”​—Hebreo 9:24; 1 Pedro 3:18.

8. Kasano a naiyeg ti “baro a parsua”?

⁸ Idi aldaw ti Pentecostes iti dayta a tawen, rinugian ni Jesus nga imparukpok ti nasantuan nga espiritu kadagiti matalek nga ad-adalanna, nga impamatmat nga isuda ti nakipagkaykaysa kenkuana kas annak ti Dios. Nasao ni apostol Pablo daytoy kas “baro a parsua” idiay 2 Corinto 5:17, 18, a kunkunana: “Gapuna no ti maysa adda ken Kristo, isu baro a parsua; dagiti banag a daan napalabasdan, adtoy! agbalinda a baro. Ket dagiti isuamin a banag agtaudda iti Dios, isu a nangikappia kadatayo kenkuana met laeng gapu ken Kristo, ket intalekna kadakami ti kinaministro iti pannakikappia.”

9. Ania a panggep ti tungpalen ti “baro a parsua”?

⁹ Saritaen ni apostol Pedro daytoy “baro a parsua,” a kunkunana: “Dakayo ti ‘napili a kaputotan, ti naarian a kinapadi, nasantuan a nasion, ili a kukua ti Dios, tapno ipaduyakyakyo dagiti kinatan-ok’ daydiay nangayab kadakayo manipud kinasipnget agingga iti nakaskasdaaw a lawagna.” (1 Pedro 2:9) Bayat ti kaaddada ditoy daga, ti naarian a kinapadi ti sireregta a nangiwarwaragawag “kadagiti nakaskasdaaw a bambanag ti Dios” a nainaig kadagiti pangpanggep ti Pagarianna. Dagidiay adda iti daytoy “baro a parsua” a makairingpas ti naindagaan a kursoda iti kinatarnaw mapagungarda kalpasan ti iyaay ni Jesus iti templo ni Jehova.​—Aramid 2:11; Roma 8:14-17.

“Ti Baro a Pannakaparsua”

10. (a) Aniat’ kinuna ni Jesus maipapan ti “baro a pannakaparsua”? (b) Iti aniat’ pakaawisan dagidiay adda ti “baro a parsua” a pakiramanan?

¹⁰ Nupay kasta, daytoy kadi “baro a parsua” a mangrugi ken ni Jesu-Kristo ti kakaisuna a “baro” a banag nga agparang iti ‘babaen ti init’? Nikaanoman! Kabayatan ti kaaddana ditoy daga, imbaga ni Jesus kadagiti adalanna: “Pudno kunak kadakayo, dakayo a simmurot kaniak, Inton baro a pannakaparsua, inton ti Anak ti tao agtugawto iti trono ti gloriana, agtugawkayto met kadagiti sangapulo ket dua a trono a mangukom kadagiti sangapulo ket dua a tribo ti Israel.” (Mateo 19:28) Ti “bassit nga ipastoran” dagiti napadasen ken napaneknekanen nga ad-adalan ni Jesus​—a 144,000 ti bilangda​—ti naawis a makiramanto ken Jesus iti Pagarianna ket “agtugawdanto kadagiti trono a mangukom kadagiti sangapulo ket dua a tribo ti Israel.”​—Lucas 12:32; 22:28-30; Apocalipsis 14:1-5.

11. Ania a dua a paset ti daton ni Jesus ti nailadawan iti Aldaw ti Pannakaabbong, ken kasano?

¹¹ Ngarud, asino, dagitoy “sangapulo ket dua a tribo”? Ti urnos nga inaramid ni Jehova a maipaay iti Aldaw ti Panangabbong ti kadaanan nga Israel ti mangted pamalatpatan. Kada tawen, iti maika-sangapulo nga aldaw iti maika-pito a bulan, maikalikagum iti nangato a padi nga agidaton ti maysa a lalaki a baka kas daton gapu iti basol “a maipaay kenkuana agraman balayna.” Daytoy iladladawanna ti daton ni Jesus a maiyaplikar iti “balayna” a nababbaba a papadi. Ket dagiti ngay dadduma nga Israelita? Sumaganad ti nangato a padi paggasanggasatennanto dagiti dua a kalding. Maysa kadagitoy ti papatayenna kas “ti kalding a daton gapu iti basol, a maipaayto iti ili.” Kalpasan ti panangipudnona ti basbasol ti ili iti maikadua a kalding, ibaonnanto dayta iti let-ang. Ti pannakaipakninton dagitoy dua a kalding ti mangiladawan ngarud ti panangiparukpok ni Jesus iti dara ti biagna iti daton ken ti naan-anay a panangawitnanto iti basbasol ti intero a sangatauan malaksid kadagidiay adda iti balay dagiti papadi.​—Levitico 16:6-10, 15.

12. Kasanot’ panangisalaysay ti maysa a diksionario ti kaipapanan “ti baro a pannakaparsua”?

¹² “Ti sangapulo ket dua a tribo ti Israel” ti addaan iti isu met laeng a pateg idiay Mateo 19:28. Ditoy ti aplikasionna ti lumawa a lab-awanna dagiti naiyanak ti espiritu a nababbaba a papadi tapno ramanenna ti dagiti dadduma pay iti sangatauan. Ti An Expository Dictionary of New Testament Words, ni W. E. Vine, ti mangdepinar ti nausar a sao a Griego ditoy a maipaay iti “baro a pannakaparsua,” pa·lin·ge·ne·siʹa, kas “baro a pannakaiyanak . . . naespirituan a pannakapabaro,” ket innayonna: “Idiay Mat[eo] 19:28 ti sao ti nausar, iti palawag ti Apo, iti nalawlawa a kaipapananna, ti ‘pannakaisubli dagiti amin a bambanag’ (Ara. 3:21, R.V.), inton, kas resulta ti Maikadua nga Iyaay ni Kristo, ni Jehova ‘isaadnanto ti Arina iti Nasantuan a bantayna a Sion’ (Sal. 2:6) . . . Iti daytanto a matungpalen ti pannakaispal ti lubong manipud ti pannakabalin ken panangallilaw ni Satanas ken manipud kadagiti naulpit ken antikristiano nga agtuturay dagiti nasnasion.”

13. (a) Aniat’ ipamatmat dagiti nadumaduma a bersion ti Biblia maipapan ti kaiyulogan ti pa·lin·ge·ne·siʹa? (b) Gapuna, aniat’ mapasamak iti “baba ti init”?

¹³ Maitunos iti daytoy, dagiti patarus ti Biblia ditoy ipaulogda ti pa·lin·ge·ne·siʹa iti nadumaduma kas: pannakapabaro, baro a lubong, baro a pannakaiyanak, lubong a naiyanak manen, lubong nga umayto, Baro a Parsua, baro nga urnos ti biag, baro a panawen. Naawatanyo aya ti kaipapanan dayta? “Ti sangapulo ket dua a tribo ti Israel,” a mangireprepresentar kadagiti amin a tattao iti sangatauan, maukomdanto ken Kristo ken kadagiti nasungdo a nababbaba a papadina. Daytoy ket maipaayto iti pannakapabaro, ti engrande a pannakapabaro dagiti amin a pinanggep ni Jehova nga agpaay iti daytoy a daga, ditoy “baba ti init.”

“Dagiti Aldaw ti Pannakaisubli”

14. (a) Sigun iti Aramid 3:20, 21, iti aniat’ masapul nga urayen ni Jesus? (b) Kasano ken kaano a naipatugaw ni Jesus kas Ari?

¹⁴ Kaanonto ti pannakapasamak dayta a pannakapabaro? Idiay Aramid 3:20, 21, ni Pedro ti nagsao maipapan ken “Jesus, isu a masapul a ti langit awatenna agingga kadagiti aldaw ti pannakaisubli dagiti amin a banag nga insao ti Dios iti ngiwat dagiti sasanto a mammadtona idi ugma.” Itudtudo daytoy ti panagur-uray ni Jesus iti makanawan ti Dios kadagiti langlangit agingga “ti pannakatungpal ti naituding a panawen dagiti nasnasion.” (Lucas 21:24; Salmo 110:1, 2) Kalpasanna, idi 1914, pudno a ni Jehova ‘impatugawna ti arina idiay Sion, iti nasantuan a bantayna.’ Ania a pannakaisubli idi ti napasamak?​—Salmo 2:6.

15. (a) Aniat’ napasamak iti “baba ti init” kalpasan pannakaitrono ni Jesus? (b) Kasanot’ pannakatungpal ti Mateo 25:31-34 ken Isaias 11:6-9?

¹⁵ Umuna, maysa a baro a banag ti nakita iti baba ti init, a dagiti natda a matalek a nababbaba a papadi ni Kristo​—dagiti maud-udi iti “baro a parsua”​—naurnongdan ket rinugiandan ti agtrabaho iti ‘panangikaskasaba iti daytoy naimbag a damag iti naipasdeken a Pagarian.’ Sumaganad, ti “dakkel a bunggoy” maur-urnongdan “manipud amin a nasnasion” a maipaay iti pannakaisalakan a lumasat “iti dakkel a rigat.” (Mateo 24:14; Apocalipsis 7:9, 14) Iti daytoy agdama a panawen ti naitronon nga Ari, ni Jesu-Kristo, paglalasinlasinennanto dagiti tattao, “kas panamaglalasin ti maysa a pastor kadagiti karnero ken kalding.” “Dagiti karnero” isuda dagidiay mangipakpakita ti bagbagida nga agannayas iti kinalinteg nga agturong iti Ari ken dagiti naiyanak ti espiritu a kakabsatna a “baro a parsua.” Dagitoy a “karnero” ngarud naawisda nga agtawid ti biag nga agnanayon iti naindagaan a sakup ti Pagarian ni Jehova. Itattan, tagtagiragsakendan ti naespirituan a paraiso a naisublin ditoy daga.​—Mateo 25:31-34, 46; Isaias 11:6-9.

16. (a) Ania a panangukom ti madaman a maar-aramid? (b) Ania pay a panangukom ti maaramidto kalpasan Armagedon?

¹⁶ Ti panangukom kadagiti nasnasion ken “ti karnero” iti daytoy a tiempo ket isut’ maipapan iti pannakaikarida a maipaay iti ilalasat bayat ti “dakkel a rigat.” (Mateo 24:21, 22) Nupay kasta, isu kadi daytoy ti panangukom a tuktukoyenna idiay Mateo 19:28? Saan, ta ti kanayonan pay a panangukom ti aramidento pay ni Kristo ken dagiti nababbaba a papadina kalpasan dayta a rigat. Isu ti panangukom iti piguratibo a “sangapulo ket dua a tribo ti Israel,” dagiti tattao malaksid ti naarian a kinapadi. Ti bilang a “sangapulo ket dua” ipamatmatna ti kinanaan-anay dagidiay adda iti sangatauan a maukomto. Ramanen daytoy dagiti makalasatto “iti dakkel a rigat,” ken dagiti asinomanto a maiyanak kadakuada, ken ti binilbilion iti sangatauan a maisublinto ditoy daga babaen iti panagungar.

17. Siasinodanto dagiti maukom, ken sigun kadagiti ania a “aramid”?

¹⁷ Maipapan iti daytoy, kuna ni Pablo idiay Aramid 17:31 a ti Dios “intudingna ti maysa nga aldaw a panangukomnanto a sililinteg iti lubong gapu iti daydiay lalaki [ni Kristo Jesus] a tinudinganna, a pinaneknekanna kadagiti isuamin a pinagungarna iti tengnga dagiti natay.” Ti kalpasanto ti Armagedon a “mapagtaengan a daga,” a buklenton ti amin a sangatauan ditoy daga, didanton maukom sigun kadagiti naar-aramidda a napalabas a basbasol bayat ti agdama a sistema dagiti bambanag. Imbes ketdi, “maukomda tunggal maysa kas maiyannurot kadagiti aramidda” a naaramidda idiay baro a daga bayat a gundawayandanto a maipaay kadagiti bagbagida ti sagana ti daton a subbot ni Kristo.​—Apocalipsis 20:13; Mateo 20:28; 1 Juan 2:2.

18. (a) Kas ipamatmat ni Isaias, anianton ti agparang iti “baba ti init”? (b) Ania a sasao ti kari ti matungpalton, ket anianto ti mainanama a maipaay iti kinaagnanayonen nga adda iti masanguanan? (Roma 8:21)

¹⁸ Anian dagiti nagranga a bambanag nga agparangto iti baba ti init iti dayta a tiempo! Ti naespirituan a paraiso maisaknapto iti literal a paraiso, kas kaitungpalan ti orihinal a panggep ni Jehova a maipaay iti daytoy a daga. Ti Diostayo kunaenna kadatayo a ‘ti daga isu ti pagbatayan ti sakana,’ maysa a santuario nga isunto ti pakadaydayawanna, ket isu met kinunana: “Ket aramidekto ti disso dagiti saksakak a nagloriaan.” (Isaias 66:1; 60:13) Gapuna ditoy baba ti init, ti daga ket mapagbalinto a nagloriaan a paraiso, maysa a minuyongan ti ragsak, a sadiay ti perpekto, natalna, ken napagkaykaysa a sangatauan ti mangidaydayawto nga agnanayonen iti Diosda ken Namarsuada. “Matalek ken napudno” dagiti makaparagsak a sasao ti kari ni Jehova: “Adtoy! pagbalinek a baro dagiti isuamin a bambanag”! (Apocalipsis 21:5) Ket iti kinaagnanayon nga adda iti masanguanan, anian a nakaskasdaaw a baro a parparsua ti partuatento ti naayat a Diostayo ditoy baba ti init a mangparagsak iti natauan a pamiliana!

Kasanoyo a Sungbatan,ti Maipapan kadagiti Paspasamak ‘iti Babaen ti Init’?​—

◻ Iti ania a kaipapanan nga “awan ti baro a banag”?

◻ Kaano ken kasano ti panagparang ti “baro a parsua”?

◻ Aniat’ abrasaen “ti baro a pannakaparsua”?

◻ Kasano ti panagtuloy “dagiti aldaw ti pannakaisubli,” ket anianto ti dakkel nga ibungana?

[Ladawan iti panid 26]

Anian a nakakelkellaat a komentario iti makunkuna a sibilisasion a ti lubong ket agbusbos itan a maipaay kadagiti armas ti nakadakdakkel a kantidad a 1.9 milion a doliar iti kada minuto! Daytoy ti nasursurok pay ngem ti mausar a pangtaraon, pangkawes, ken pangaramid ti pagtaengan ti amin a natauan a rasa nga agbibiag iti kinapanglaw itatta. Iti kasumbangirna, dagiti natambak a bomba megaton ti mabalin a dadaelenna ti amin a tattao ditoy daga​—lima a bilion kadatayo​—iti 12 a daras a maulit-ulit. Kaskasdi naipadamag a kagudua milion kadagiti kasasayaatan nga utek iti lubong ti maus-usar iti panangpartuat kadagiti ad-adda pay a makadadael nga ig-igam iti panangdadael.

[Credit Line]

U.S. Army photo