Salsaludsod Dagiti Agbasbasa
Nasabrak kadi wenno saan a nadayaw ni Jesus iti wagas a pannakisaona ken ni nanangna iti paboda idiay Cana?—Juan 2:4.
Kalpasan la unay ti pannakabautisarna, naawis da Jesus ken dagiti adalanna iti maysa a paboda idiay Cana. Adda met sadiay ni nanangna. Idi naibusanda iti arak, imbaga ni Maria ken Jesus: “Awanen ti arakda.” Ngem ni Jesus kinunana ken nanangna: “Ania ti pakaibiangak kenka, babai? Ti orasko saan pay a dimteng.”—Juan 2:1-4.
No iti kaaldawantayo, maibilang a nasabrak, makapainsulto pay ketdi no ti maysa awaganna ni nanangna kas “babai” ken bagaanna iti “ania ti pakaibiangak kenka?” Ngem no ibilangtayo a kasta ni Jesus, ditay koma liplipatan nga ikabilangan ti kultura ken ti wagas ti panagsasaoda idi napasamak dayta. Makatulong no maawatantayo ti pannakausar dagitoy nga ebkas idi panawen ti Biblia.
Maipapan iti termino a “babai,” kastoy ti kuna ti Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words: “No mausar dayta a termino a pangawag iti babai, saan a mangipamatmat iti pannubngar wenno kinainget, no di ket panangipateg wenno panagraem.” Kasta met laeng ti kuna ti dadduma a reperensia. Kas pagarigan, kastoy ti kuna ti The Anchor Bible: “Saan a pannubngar daytoy, wenno kinaawan iti panagraem wenno mangipamatmat iti saan a panangipateg . . . Dayta ti gagangay a nadayaw a panangawag ni Jesus kadagiti babbai.” Ilawlawag ti The New International Dictionary of New Testament Theology a ‘nausar ti sao nga awan ti aniaman a nasabrak a kaipapananna.’ Kuna met ti Theological Dictionary of the New Testament ni Gerhard Kittel a ti kasta a panangusar “ket saan a kinagubsang wenno mangipababa.” Gapuna, ditay koma ipapan a ni Jesus ket nagubsang wenno di naasi ken nanangna idi inawaganna daytoy iti “babai.”—Mateo 15:28; Lucas 13:12; Juan 4:21; 19:26; 20:13, 15.
Ti ngay ebkas nga “ania ti pakaibiangak kenka?” Nalawag a maysa daytoy a gagangay a pagsasao dagiti Judio a namin-adu a nagparang iti Biblia. Kas pagarigan, iti 2 Samuel 16:10, mabasatayo a ni David at-atipaenna ni Abisai a mangpapatay ken Simei idi kinunana: “Ania ti bibiangko kadakayo, dakayo nga annak ni Zeruia? Bay-anyo latta a mangidawdawat iti pakadaksan, agsipud ta mismo a ni Jehova kinunana kenkuana, ‘Idawdawatmo ti pakadaksan ni David!’” Kasta met, mabasatayo iti 1 Ar-ari 17:18 a ti balo iti Sarepta, idi natakuatanna a natay ti anakna, kinunana ken Elias: “Ania ti bibiangko kenka, O lalaki ti pudno a Dios? Immayka kaniak tapno ipalagipmo ti biddutko ken tapno papatayem ti anakko.”
Manipud kadagitoy a pagarigan iti Biblia, makitatayo a ti ebkas nga “ania ti pakaibiangak kenka?” ket masansan a mausar a mangipakita iti panagkedked a mangaramid iti naisingasing wenno mangyebkas iti panagduma ti panangmatmat wenno opinion, saan a gapu iti pannakasimron wenno kinatangsit. Ania ngarud ti makunatayo kadagiti sasao ni Jesus ken Maria?
Idi imbaga ni Maria ken Jesus, “Awanen ti arakda,” nalawag a saanna laeng nga ibagbaga dayta ken Jesus no di ket isingsingasingna nga ipamuspusanna koma dayta. Inusar laeng ni Jesus ti gagangay a pagsasao a mangipasimudaag a dina kayat a tungpalen dagiti singasing ni Maria, ket dagiti sumaganad a sasaona a, “Ti orasko saan pay a dimteng,” ti mangipaawat kadatayo no apay a kasta ti kinunana.
Sipud idi nabautisaran ken napulotan idi 29 K.P., pagaammo unay ni Jesus a kas naikari a Mesias, pagayatan ni Jehova a masapul a salimetmetanna ti kinatarnawna agingga iti ipapatay, panagungar, ken pannakaipadayagna. Kinunana: “Ti Anak ti tao immay, saan a tapno pagserbian, no di ket tapno agserbi ken tapno itedna ti kararuana kas subbot a kasukat dagiti adu.” (Mateo 20:28) Idi dandanin ti ipapatayna, inlawlawag ni Jesus daytoy a kunkunana: “Ti oras dimtengen.” (Juan 12:1, 23; 13:1) Gapuna, iti kararagna iti karabiyan ti ipapatayna, kinuna ni Jesus: “Ama, dimtengen ti oras; padayagem ti anakmo, tapno ti anakmo padayagennaka koma.” (Juan 17:1) Kamaudiananna, idi dimteng ti bunggoy a mangaresto kenkuana idiay Getsemane, riniing ni Jesus dagiti apostol ket kinunana: “Ti oras dimtengen! Adtoy! Ti Anak ti tao maliputan a mayawat iti im-ima dagiti managbasol.”—Marcos 14:41.
Ngem iti boda idiay Cana, karugrugi pay la idi ni Jesus iti ministeriona kas Mesias, ket ti ‘orasna’ saan pay a dimteng. Ti kangrunaan a panggepna isu ti panangaramid iti pagayatan ni Amana iti pamay-an ken tiempo a kayat ni Amana, ket awan ti mabalin a makibiang iti naikeddeng nga aramidenna. Iti panangibagana iti daytoy ken nanangna, natibker ni Jesus ngem nadayaw ken naasi. Kasta met, saan a pulos a nabainan wenno nainsulto ni Maria iti anakna. Kinapudnona, idi naawatan ni Maria ti kaipapanan ti sungbat ni Jesus, imbaga ni Maria kadagiti agserserbi iti boda: “Aniaman nga ibagana kadakayo, aramidenyo.” Ngem imbes a dina ikankano ni nanangna, inaramid ni Jesus ti immuna unay a milagrona kas Mesias—pinagbalinna ti danum a primera klase nga arak—isu nga impakitana ti nagsayaat a kinatimbeng iti panangaramid iti pagayatan ni Amana ken ti panangbigbig iti pakaseknan ni nanangna.—Juan 2:5-11.
[Ladawan iti panid 31]
Naasi ni Jesus ngem natibker iti pannakisaona ken nanangna