TRABAHO (ARAMID, PANAGTRABAHO)

Panangaramat iti pisikal wenno mental a pigsa tapno maitungpal ti maysa a panggep wenno tapno mapataud ti maysa a banag; ti panagtrabaho ket napadayawan iti Kasuratan. (Ec 5:18) Maysa a sagut ti Dios a ti tao mangan, uminum, ken “makakita iti imbag iti isuamin a napinget a panagtrabahona,” ket pagayatan ti Dios a ti tao ‘agrag-o kadagiti aramidna.’ (Ec 3:13, 22) Saan a kalpasan ti panagbasol ti tao ti damo a pannakairugi ti trabaho, ta ni Jehova inikkanna ti perpekto, awanan basol a lalaki ken babai iti annongen idi binilinna ida a parukmaenda ti daga. (Ge 1:28) Nupay kasta, ubbaw a trabaho ti imbunga ti basol.​—Ge 3:19; idiligyo ti Ro 8:20, 21.

Iti sidong ti Mosaiko a Linteg, naibilin dagiti periodo ti panaginana manipud panagtrabaho. Saan idi nga agtrabaho dagiti Israelita iti linawas nga aldaw ti Sabbath. (Ex 20:8-11) Kasta met, awan maaramid nga “aniaman a kita ti napagel a trabaho” kadagiti tiempo ti nasantuan a kombension.​—Le 23:6-8, 21, 24, 25, 34-36.

Managobra ni Jehova ken ti Anakna. Ni Jehova ket agtartrabaho a dagiti aramidna ramanenda ti panamarsua iti bambanag a kas ti langlangit, ti daga, an-animal, ken ti tao. (Ge 1:1; 2:1-3; Job 14:15; Sal 8:3-8; 19:1; 104:24; 139:14) Mayanatup a bigbigen a naindaklan ti ar-aramid ni Jehova, nga isu idayaw ken pagyamanan gapu kadagita. (Sal 92:5; 107:15; 145:4-10; 150:2) Matalek ken awan makaartap ti ar-aramid ti Dios, nabukelda iti sirib, ken dagita ket “kinapudno ken panangukom.”​—Sal 33:4; 86:8; 104:24; 111:7.

Nangaramid ni Jehova iti “naindaklan nga aramid” idi inispalna dagiti Israelita manipud pannakaadipen iti Egipto ken tinulonganna ida tapno matagikuada ti Canaan. (Uk 2:7) No dadduma, dagiti aramidna ramanenda ti pannakaipakat ti nadibinuan a panangukom. (Jer 50:25) Gapuna, babaen ken Isaias, naipadto: “Ta ni Jehova tumakderto . . . tapno trabahuenna ti trabahona​—ti trabahona di gagangay.” (Isa 28:21) Ti kasta a ‘di gagangay nga aramid’ ket napasamak idi 607 K.K.P. ken manen idi 70 K.P., idi imbanag wenno impagteng ni Jehova ti pannakadadael ti Jerusalem ken ti templona.​—Hab 1:5-9; Ara 13:38-41; kitaenyo ti PANNAKABALIN, MANNAKABALIN NGA AR-ARAMID.

Ti sirib a nailadawan kas persona ket naiparang nga adda iti sibay ni Jehova iti aramid a panagparsua kas ‘nasigo a managobrana.’ (Pr 8:12, 22-31; idiligyo ti Jn 1:1-3.) Idi adda ditoy daga kas tao, ni Jesu-Kristo, ti masirib nga Anak ti Dios, impakitana nga isu managobra, ket nupay nalpasen ti pisikal a panagparsua mainaig iti daga, nagtultuloy nga agtrabaho ni Jehova, ta kinuna ni Jesus: “Ni Amak agtultuloy nga agar-aramid agingga ita, ket agtultuloyak nga agar-aramid.” (Jn 5:17) Imbilang ni Jesus a ti panangaramid iti trabaho nga intuding kenkuana ni Jehova ket makapasalun-at, makapnek, ken makapabang-ar kas taraon. (Jn 4:34; 5:36) Dagiti aramid ni Kristo naaramidda iti nagan ni Amana; naggapuda iti Ama ken pinaneknekan dagitoy nga isu ‘naikaykaysa iti Ama.’ (Jn 10:25, 32, 37, 38; 14:10, 11; 15:24; Ara 2:22) Sibaballigi a nairingpas ni Jesus ti intuding-ti-Dios a trabahona ditoy daga.​—Jn 17:4.

Kinuna ni Jesus: “Ti mangwatwat iti pammati kaniak, aramidento met dayta dagiti trabaho nga aramidek; ket aramidennanto dagiti trabaho a dakdakkel ngem dagitoy, agsipud ta mapanak iti Ama.” (Jn 14:12) Nabatad a saan a kayat a sawen ni Kristo a dagiti pasurotna aramidenda dagiti trabaho nga ad-adda a namilagruan ngem iti inaramidna, ta awan rekord iti Biblia a ti asinoman kadakuada ket nagaramid iti milagro a nanglab-aw iti inaramid ni Jesus iti panangpagungar ken Lazaro a natayen iti uppat nga aldaw. (Jn 11:38-44) Ngem yantangay mapan idin ni Jesus iti Ama, ket dagiti pasurotna awatenda ti nasantuan nga espiritu tapno agbalinda a saksina “agpadpada idiay Jerusalem ken iti intero a Judea ken Samaria ken agingga iti kaadaywan a paset ti daga” (Ara 1:8), ngarud saklawenda ti nalawlawa a lugar ken dakdakkel a trabaho iti napapaut a tiempo ngem iti inaramid ni Jesus. Iti daytoy nga anag, aramidenda dagiti trabaho a dakdakkel ngem iti inaramidna.

No Apay a Nasken ti Panagtrabaho. Kinuna ni Jesu-Kristo a “ti trabahador maikari kadagiti tangdanna,” iti kasta impasimudaagna a dagidiay nagbannog mainaig iti naespirituan a bambanag saanda a maawanan kadagiti kasapulan iti biag. (Lu 10:7) Nupay kasta, kas impamatmat ni apostol Pablo kadagiti taga Tesalonica, ti nasadut a tao a saanna a kayat ti agtrabaho saan a maikari a mangan a gastos ti sabali no di ket rumbeng a sursuruenna ti agtrabaho babaen kadagiti imana tapno matamingna dagiti kasapulanna. (1Te 4:11; 2Te 3:10, 12) Kasta met, ti agtatakaw “saan koma nga agtakawen” no di ket “agtrabaho koma a sipipinget.”​—Efe 4:28.

Kalidad ti Trabaho Dagiti Adipen ti Dios. No ar-aramidenna ti aniaman a trabaho, ti adipen ni Jehova rumbeng a laglagipenna ti relasionna iti Dios, nga aramidenna ti amin a banag nga “amin-kararua a kas maipaay ken Jehova, ket saan a maipaay iti tattao.” (Col 3:23) Kalikaguman daytoy ti kinagaget (Pr 10:4; 13:4; 18:9), kinapudno, ken kinamapagtalkan. Pakaidayawan ti Dios ti panangiparangarang iti kakasta a kababalin, kas nabatad manipud pammagbaga a naited kadagiti Kristiano nga adipen: “Dagiti adipen agpasakupda koma kadagiti makinkukua kadakuada iti amin a bambanag, ket ay-aywenda ida a naimbag, saan a makisubsubang, saan nga agtaktakaw, no di ket naan-anay a mangipakita iti naimbag a kinamapagtalkan, tapno maarkosanda ti sursuro ti Manangisalakantayo, ti Dios, iti amin a bambanag.”​—Tit 2:9, 10; Efe 6:5-8; Heb 13:18.

Umiso a Panangmatmat Kadagiti Nagun-odan a Sanikua. Dagiti Kristiano rumbeng a manginanamada iti Dios maipaay iti pamendisionna iti trabahoda ket tagipatgenda dayta, a saanda a maringgoran unay maipapan kadagiti material a kasapulanda. Binalakadan ni Jesus dagiti pasurotna a sapulenda nga umuna ti Pagarian. (Mt 6:11, 25-33) Indagadagna met: “Agtrabahokayo, saan a maipaay iti taraon a madadael, no di ket maipaay iti taraon a mataginayon maipaay iti biag nga agnanayon.” (Jn 6:27) Gapuna, ti kuarta ken material a bambanag a nagun-odan kas imbunga ti panagtrabahoda nainsiriban a matmatan dagiti adipen ti Dios kas segundario laeng no idilig iti napatpateg nga amang a naespirituan a kinabaknang. Aramatenda met dagiti nagbannoganda a namaterialan a sanikua tapno maparang-ayda dagiti naespirituan nga interes, ket iti kasta ‘makigayyemda’ iti Dios ken ni Kristo.​—Ec 7:12; Lu 12:15-21; 16:9.

Dagiti Di Umiso nga Aramid a Liklikan. Ni Jehova ti mangikeddeng no ania nga ar-aramid ti umiso ken no ania nga ar-aramid ti di umiso. “Iyegnanto ti tunggal kita ti aramid iti pannakaukom mainaig iti tunggal nailemmeng a banag, no dayta ket naimbag wenno dakes.” (Ec 12:13, 14) Ti Dios supapakannanto met ti tunggal tao sigun iti aramid dayta a tao. (Sal 62:12) Daytoy ken nangnangruna ti panagayat ken Jehova a Dios ket naimbag a rason iti panangliklik kadagiti di umiso nga aramid ken iti panangitungpal kadagiti aramid a makaay-ayo iti imatangna.​—1Jn 5:3; Sal 34:14; 97:10; Am 5:14, 15.

Tapno mapasaran ti parabur ti Dios, masapul a liklikan dagiti Kristiano ti “ar-aramid ti lasag,” a ramanenda ti pannakiabig, nalulok a kababalin, idolatria, panangannurot iti espiritismo, guranggura, irarasuk ti unget, ken panagbarbartek. Ti kakasta nga ar-aramid lapdanda ti maysa manipud panangtawid iti Pagarian ti Dios ken nabatad a karaman iti “di nabunga nga ar-aramid a kukua ti kinasipnget,” ar-aramid nga awan ibungana a pagimbagan.​—Ga 5:19-21; Efe 5:3-14; 1Pe 4:3; idiligyo ti Jn 3:20, 21.

Dagiti Umiso a Trabaho Wenno Aramid. Nasken ti panagpannuray ken Jehova a Dios tapno agballigi dagiti trabaho wenno aramid ti maysa. (Sal 127:1; Pr 16:3) Ti Dios ti mangsaranay ken mangpabileg kadagidiay mangikagkagumaan a mangaramid iti pagayatanna. (2Co 4:7; Fil 4:13) Nupay ti biag ti tattao napnuan iti ubbaw a panagtrabaho (Ec 2:10, 11), saan nga ubbaw dagiti aramid a nainaig iti pudno a panagdaydayaw. Naipasigurado kadagiti Hebreo a Kristiano: “Saan a nakillo ti Dios tapno lipatenna ti aramidyo ken ti ayat nga impakitayo maipaay iti naganna, ta nagserbikayo kadagiti sasanto ken agtultuloykayo nga agserbi.” (Heb 6:10) Ti kasta nga aramid nabatad a ramanenna ti panangipaay iti namaterialan a tulong wenno dadduma pay a kinamanangngaasi kadagidiay agkasapulan wenno kadagidiay agsagsagaba ken maidaddadanes. (Idiligyo ti Efe 4:28; Fil 4:14-19; 1Ti 6:17, 18; San 1:27.) Ti dadduma pay a nasayaat nga ar-aramid ramanenda ti pannakipaset iti panagaramid iti ad-adalan (Mt 28:19, 20; 1Co 3:9-15) ken, iti biang dagiti lallaki, panagserbi kas manangaywan iti kongregasion Kristiano ken panangisuro kadagiti kapammatian.​—1Te 5:12, 13; 1Ti 3:1; 5:17.

Pammati ken Ar-aramid. Saan a ti ar-aramid iti Mosaiko a Linteg, a pakairamanan ti panagidaton iti sakripisio, panaggugor, ken panagkugit, ti namagbalin iti maysa a tao kas nalinteg. (Ro 3:20; 4:1-10; Ga 3:2) Kaskasdi, ni adalan a Santiago​—a saan a ti ar-aramid iti Mosaiko a Linteg ti tuktukoyenna​—kunaenna a “ti maysa a tao maideklara a nalinteg babaen kadagiti aramid, ket saan a babaen iti pammati laeng” (San 2:24), ta masapul nga adda aktibo nga ar-aramid a mangiparangarang iti pammati ti maysa, a mangipaay iti pammaneknek iti dayta. (Idiligyo ti Mt 7:21-27; Efe 2:8-10; San 1:27; 2:14-17; 4:4.) Kas pagarigan, addaan idi ni Abraham iti ar-aramid a nangpaneknek iti pammatina, kas iti kinatulokna a mangidaton ken Isaac. Pinaneknekan met ni Rahab ti pammatina babaen iti ar-aramidna a panangilemmeng kadagiti managsimisim nga Israelita.​—Heb 11:17-19; San 2:21-25.