PANAGMENNAMENNA

Ti kita ti nauneg ken naipamaysa a panagpanunot nga iti dayta ti maysa a tao siseserioso nga utobenna dagiti napalabas a kapadasanna, imutektekan ken amirisenna ti agdama a bambanag, wenno sipapasnek nga usigenna dagiti posible a mapasamak iti masanguanan.

Tapno siuumiso a makapagmennamenna, ti maysa a tao kasapulan nga awanan kadagiti pakasingaan, agmaymaysa nga agpampanunot. Ni Isaac, kas pagarigan, rimmuar a nagpagnapagna nga agmaymaysa iti sarsardam tapno agmennamenna, mabalin a maipapan iti umad-adanin a pannakayasawana ken Rebecca. (Ge 24:63) Ti salmista, bayat ti panagmaymaysana kadagiti panagbantay iti rabii, minennamennana ti kinanaindaklan ti Naindaklan a Namarsuana. (Sal 63:3) Dagiti panagmennamenna ti puso rebbeng a naipamaysa iti makagunggona a bambanag, iti kinangayed ni Jehova ken iti ar-aramidna, iti bambanag a makaay-ayo kenkuana (Sal 19:14; 49:3; 77:12; 143:5; Fil 4:8), saan ket a kadagiti gandat dagiti nadangkes.​—Pr 24:1, 2.

Ti panangaramid iti makagunggona a panagmennamenna ket makatulong tapno ti maysa saan nga agannayas a mangipaay kadagiti minamaag a sungbat. Sipapasnek nga utobenna dagitoy a banag nga addaan pateg, ket kas ibungana, dagiti sungbat nga ipaayna agtaudto iti puso, iti kasta saannanto a pagbabawyan inton agangay.​—Pr 15:28.

Idi nadutokan ni Josue kas manangaywan ti nasion ti Israel, naibilin kenkuana a mangaramid iti kopia ti linteg ni Jehova, ket naibaga kenkuana (kas naipatarus iti adu a bersion ti Biblia) a “mennamennaenna” dayta iti aldaw ken rabii. (Jos 1:8; AS, KJ, JB, RS) Ti Hebreo a sao ditoy maipaay iti “mennamennaen” ket ha·ghahʹ. Kangrunaanna, kaipapananna ti “mangyesngaw kadagiti di maisawang nga uni” ken naipatarus nga ‘agasug,’ “aguga,” “agkukok,” ken ‘agdayamudom.’ (Isa 16:7; 31:4; 38:14; 59:3) Ti ha·ghahʹ kaipapananna met ti “isao . . . iti nababa a timek” ken “agmennamenna.” (Sal 35:28; Pr 15:28) Mayanatup nga iti Baro a Lubong a Patarus, ti Hebreo a termino a ha·ghahʹ, nga agparang iti Josue 1:8, naipatarus kas “masapul nga iti nababa a timek agbasaka.” (Kitaenyo met ti Sal 1:2.) No ti maysa agbasa iti nababa a timek, ad-adda a mayukuokna iti panunotna ti material a mennamennaenna, iti kasta di mapunas dayta. Kuna ti Gesenius’s Hebrew and Chaldee Lexicon (impatarus ni S. Tregelles, 1901, p. 215) maipapan iti ha·ghahʹ: “Siuumiso a tumukoy iti panagsao ti maysa iti bagina, panagtanamitim ken iti nababa a timek, kas masansan nga ar-aramiden dagidiay agut-utob.”​—Idiligyo ti Sal 35:28; 37:30; 71:24; Isa 8:19; 33:18.

Ni apostol Pablo imbagana ken Timoteo a rumbeng nga utobenna wenno mennamennaenna ti kababalin, ministerio, ken sursurona. Kas maysa a manangaywan, masapul nga agan-annad unay ni Timoteo a ti isursurona ket nasalun-at a doktrina ken mapagulidanan ti wagas ti panagbiagna.​—1Ti 4:15.

Di Umiso a Panagmennamenna. Kalpasan a ti kapitan ti templo inarestona da apostol Pedro ken Juan ket dagiti Judio nga agtuturay pinangtaanda ida ken binilinda ida a saandan a mangisuro maibatay iti nagan ni Jesus, dagiti apostol nagsublida iti dadduma nga adalan. Kas panangtukoyda iti naimpadtuan a sasao ni David, dagitoy inkararagda iti Dios: “‘Apay a nagaarimbangaw dagiti nasion ket dagiti ili nagmennamennada iti ubbaw a bambanag?’ . . . Nupay kasta, agpadpada a da Herodes ken Poncio Pilato agraman dagiti tattao iti nasnasion ken agraman dagiti tattao ti Israel iti kinaagpaysuanna naguurnongda a sangsangkamaysa iti daytoy a siudad maibusor iti nasantuan nga adipenmo a ni Jesus, a pinulotam, tapno aramidenda ti bambanag a nasakbay nga intuding ta imam ken ti pammatigmaanmo a mapasamak.”​—Ara 4:1-3, 18, 21, 23-28.

Ipakita ti konteksto a ti “ubbaw a bambanag” a nadakamat ditoy ket, saan a ti bambanag a gagangay a sapsapulen dagiti tattao iti biag, no di ket ti bambanag nga awanan a pulos iti kinaimbag​—kinapudnona, ti panagpampanunot, panagsasao, ken pananggandat a makidangadang maibusor ken Jehova ken iti ad-adipenna​—bambanag a kasta unay ti kinabarengbarengda.​—Ara 4:25.

Kinuna ni Ari David maipapan kadagidiay nanggura kenkuana ken nangikagumaan iti pannakapapatayna: “Iti intero nga agmalem mangidaydayamudomda [porma ti ha·ghahʹ] kadagiti panangallilaw.” (Sal 38:12) Dagitoy a panagmennamenna saan nga apagkanito a pampanunot laeng. Nauneg ti pannakairamut dagita iti puso, a ti pagannayasanda naipamaysa iti dayta a nadangkes a gandat. Ti mannurat iti Proverbio kunaenna maipapan iti kakasta a tattao: “Ti panangagaw isu ti agtultuloy a mennamennaen ti pusoda, ket ti riribuk isu ti agtultuloy a sawen dagiti bukodda a bibig.”​—Pr 24:2.

Kinuna ni Jesus kadagidiay manggurgura kenkuana: “Apay nga irasrasonyo dagitoy a banag iti puspusoyo?” (Mr 2:8) Kadagiti amin a “manglaplapped iti kinapudno iti nakillo a pamay-an,” kunaen ni apostol Pablo: “Nagbalin a kawaw ti panagul-uloda kadagiti panagrasrasonda ket ti di nasaririt a pusoda nagsipnget.” Ti kasta a panagmennamenna pudno a makapapatay kadagidiay maigamer iti dayta.​—Ro 1:18, 21.