PAULO
[manipud Lat., kaipapananna ti “Bassit”].
Ti prokonsul ti Chipre idi simmarungkar sadiay ni Pablo iti umuna a panagbaniagana kas misionero, idi agarup 47 K.P. Umiso ni Lucas iti panangawagna kenkuana kas prokonsul, ta ti administrasion ti Chipre idi a tiempo ket iturturayan ti Senado ti Roma imbes a ti emperador. (Ara 13:7, 12) Ti probinsia ti Chipre ket sigud nga iturturayan ti emperador, ngem idi 22 K.K.P. inyawat ni Augusto nga iturayan ti Senado.—Kitaenyo ti PROKONSUL.
Idiay Soli, iti makin-amianan nga igid ti isla ti Chipre, nasarakan ti maysa a kitikit a pakairamanan ti sasao a “bayat a prokonsul ni Paulo.” Iti imperio ti Roma, ti nagan a Lucio Sergio Paulo ket nagan ti maysa a kurador ti Tiber nga adda iti babaen ni Claudio Cesar. Nupay kasta, di masinunuo ti aniaman a pakainaigan dagitoy a tattao iti Sergio Paulo a nadakamat iti Biblia.—The Annual of the British School at Athens, London, 1947, p. 201-206.
Nagnaed ni Sergio Paulo idiay Pafo, iti makinlaud nga igid ti baybay ti isla. Isu ket “maysa a nasaririt a lalaki,” ket gapu ta kayatna a denggen ti sao ti Dios, pinaayabanna da Bernabe ken Pablo. Bayat a makisarsaritada ken Sergio Paulo, ni Elimas (Bar-Jesus) a Judio a mangkukulam “rinugianna a binusor ida, nga inkagkagumaanna nga iyadayo ti prokonsul manipud iti pammati.” Ngem ni Pablo, a napno iti nasantuan nga espiritu, imbagana a temporario a mabulsek daytoy a mangkukulam a nangbusor iti naimbag a damag. Kasta ti napasamak. Idi naimatanganna daytoy mannakabalin nga aramid ti espiritu ti Dios, nagbalin a manamati ti prokonsul, “ta nagsiddaaw unay iti sursuro ni Jehova.”—Ara 13:6-12.