PROKONSUL

Kangrunaan a lokal nga administrador iti maysa a probinsia a tartarawidwidan ti Senado ti Roma.

Idi 27 K.K.P., tinarawidwidan a mismo ti Romano nga Emperador a ni Augusto ti amin a probinsia a masapul a maaddaan iti puersa militar, a ti sangapulo a dadduma pay a probinsia ket tinarawidwidan ti senado. Dagitoy sangapulo a probinsia ket inturayan dagiti prokonsul. Adda dua a klase ti prokonsul: Dagiti sigud a konsul, a naibaon kadagiti probinsia ti Asia ken Africa (nga addaan iti dakkel a puersa militar), ken dagiti sigud a pretorio, a naibaon kadagiti dadduma pay a probinsia a tartarawidwidan ti senado.

Responsabilidad ti prokonsul nga iwanwan ti sibil nga ar-aramid ti probinsia, mangaramid kadagiti hudisial a pangngeddeng, ken siguraduenna a maannurot ti linteg ken mataginayon ti urnos. Isu ti kangatuan ti saad iti probinsia, nupay mabalin nga usisaen ti senado ti Roma ti ar-aramidna. Ti cuestor ti mangaywan kadagiti mapastrek a buis. Ti prokonsul ket saan a nagaruat iti kawes ti militar ken awan met ti kampilanna.

Nadakamat a nagbalin a Kristiano ti prokonsul a ni Sergio Paulo iti Aramid 13:7, 12. Isu idi ti prokonsul ti Chipre. Iti Aramid 18:12, nadakamat ni Galion kas prokonsul ti probinsia ti Acaya. Umiso ni Lucas iti panangaramatna iti termino a “prokonsul” kadagitoy a kaso, ta ti Acaya ket probinsia a tinarawidwidan ti senado sipud idi 27 K.K.P. agingga iti 15 K.P., ken manen kalpasan ti 44 K.P.; ket ti Chipre nagbalin a probinsia a tartarawidwidan ti senado idi 22 K.K.P. Adda nasarakan a sinsilio manipud Chipre a naglaon ti sangona iti ulo ken titulo ni Claudio (iti Latin) ken naisurat iti likudna ti sasao nga “Iti Sidong ni Cominius Proclus, Prokonsul Dagiti Taga Chipre” (iti Griego).