Dagiti Saludsod Manipud Kadagiti Managbasa

◼ Pinati kadi dagiti Kristiano idi umuna a siglo a ti panungpalan daytoy dakes a sistema umay iti las-ud ti panagbiagda?

Dagiti paspasurot ni Jesus idi umuna a siglo magagaranda nga umayen ti panungpalan. Kas ti intay makita, dadduma kadakuada ti nangipato a ti panungpalan ket asidegen, nga umayen a dagdagus. Masapul a makorehir ti panangmatmatda. Ngem pudno a saan a dakes kadagiti Kristiano, idi wenno itatta, a patien a sipapasnek a ti naipadto a panungpalan ti rebbeng a tratuen nga asidegen ken agbiag a silalagip iti dayta nga inaldaw.

Iti panangsungbatna ti saludsod dagiti adalanna maipapan “ti pagilasinan” iti kaaddana, pinakdaaran ni Jesus ida: “Agsalukagkayo ngarud, ta dikay ammo no ania nga aldaw ti iyaayto ti Apoyo.” (Mateo 24:3, 42) Ti kasta a kinaalerto rebbeng nga apektaranna ti tigtignayda, ta innayon ni Kristo: “Ket agaluadkayo di la ket ta dagiti puspusoyo mapnoda ti kinarawet ken panagbartek ken kadagiti tarigagay itoy a biag, ket iti kasta umayto a kellaat kadakayo dayta nga aldaw . . . Agsalukagkayo ngarud ken agkarkararagkayo nga agnanayon tapno makalisikayo kadagitoy amin a maaramid nga umayto, ken makapagtakderkayo iti sanguanan ti Anak ti tao.”​—Lucas 21:34-36.

Ammuenyo nga inted ni Jesus daytoy a pammagbaga kalpasan ti panangibinsabinsana ti paspasamak a mangbukel “ti pagilasinan.” Gapuna napaalibtak dagiti apostol iti kinapudno a dadduma a bambanag ti tumanor iti historia sakbay ti panungpalan. Nupay kasta, sumagmamano a lawas kamaudiananna, sinaludsodanda ni Jesus a napagungaren: “Apo, itan ti panangbangonmo manen ti pagarian ti Israel?” Simmungbat: “Saan a maibatang kadakayo ti panangammo kadagiti aldaw wenno kadagiti tiempo nga intalimeng ti Ama iti pannakabalinna a bukbukod.”​—Aramid 1:6, 7.

Makitatay ditoy a dagiti kasingedan a paspasurot ni Jesus ket magagaranda unay nga umayen koma iti mabiit ti panungpalan a gapu itoy nalipatanda payen no aniat’ nabiit pay nga imbagana kadakuada maipapan kadagiti pisikal nga ebidensia a rumsua bayat ti kaaddana kasakbayan dayta a panungpalan.

Makitatayo ti sabali pay a mangipamatmat iti gagarda kadagiti sursurat ni apostol Pablo kadagiti Kristiano idiay Tesalonica. Idi agarup 50 K.P. insuratna: “Ngem maipapan kadagiti al-aldaw ken kadagiti panawen, kakabsat, awan pakasapulanyo a maisurat kadakayo. Ta dakayo met laeng ammoyo a naimbag a kas iti mannanakaw iti rabii, kasta ti iyaay ti aldaw ni Jehova. Saantayo ngarud a maturog a kas kadagiti dadduma, no di ket agpuyattayo ket managparbengtayo koma.” (1 Tesalonica 5:1, 2, 6) Dadduma kadagidiay napulotan ti espiritu a Kristiano naawatanda dayta a kasla kaipapananna a ti kaadda ni Jesus (agraman aldaw ni Jehova a mangikisap kadagiti dakes) ket umay idin, a dagdagus.

Ngem saan met a kasta. Kinapudnona, nagsurat ni Pablo ti maikadua a surat kadakuada: “Ngem no maipapan iti kaadda ni Apotayo a Jesu-Kristo ken iti pannakigimongtayo kenkuana, dawatenmi kadakayo a dikayo koma paalis a sipapardas iti panunotyo ket dikayo pariribuk uray gapu iti espiritu wenno uray gapu iti sao wenno uray gapu iti surat a kas naggapu kadakami a kasla nga adda ditoyen ti aldaw ni Jehova. Dikayo paallilaw iti uray siasino iti uray aniaman, ta dinto umay no di pay umuna ti panagtallikud ken maiparangarang ti tao ti basol.”​—2 Tesalonica 2:1-3.

Di kayat a sawen daytoy nga agbalinda a naliway maipapan iti kaadda ni Jesus ken ti panungpalan ti sistema. Iti panaglabas ti kada tawen, ti pakdaar ni Jesus ad-adda nga agbalin a naing-inget: “Agsalukagkayo ngarud, ta dikay ammo no ania nga aldaw ti iyaayto ti Apoyo.”

Gapuna, kalpasan ti lima a tawen a panangisuratna ti Maikadua a Tesalonica, insurat ni Pablo: “Idinto nga ammotayo ti panawen nga isu ti oras a panagriingtayon iti turog, ta ita, ti pannakaisalakantayo as-asidegen ngem idi damo a namatitayo. Ti rabii lumabasen; ket umasideg ti bigat. Iwagsaktayo ngarud dagiti ar-aramid ti sipnget ket ikapettayo ti igam ti lawag.” (Roma 13:11, 12) Kalpasan ti lima pay a tawen, binagbagaan ni Pablo dagiti Hebreo a Kristiano: “Ta masapulyo ti anus, tapno iti kalpasan ti panangaramidyo iti pagayatan ti Dios, awatenyo ti naikari. Ta ‘iti mabiit unay nga aldaw,’ ket ‘dayta umay umayto ket dinto agtaktak.’” (Hebreo 10:36, 37) Sa, iti kasakbayan ti kaudian a bersikulo ti Apocalipsis, insurat ni apostol Juan: “Ti mangsaksi kadagitoy a bambanag, kunana, ‘Wen; siak umayak a dagus.’ Amen! Umayka, Apo Jesus.”​—Apocalipsis 22:20.

Awan duadua, ti Kristiano idi ket saan a di nainkalintegan iti panamatina a ti panungpalan ket umayen iti las-ud ti panagbiagna. Ket no babaen iti aksidente wenno natural a pasamak, isut’ matay sakbay ti panungpalan, isut’ nagbiag a binuyogan ti umiso a pannakaawat ti kinaganat a pinataud ni Jesus ken dagiti naipaltiing a Kasuratan.

Amin daytoy ket ad-adda manen a maiyaplikar kadatayo, iti naladawen nga oras a pagbibiagantayo. Iti nalukay a panagadaw ti sasao ni Pablo, ditay mabalin a libaken nga ‘itan ti pannakaisalakantayo ket as-asidegen ngem idi dagiti immuna a Kristiano nagbalinda a manamati ken uray pay idi datay a mismo ti nagbalin a manamati. Ti rabii aglabasen; ti aldaw sigurado nga umadanin.’

Nakitkitatayon iti historia nangrugi iti Gubat Sangalubongan I a kasla bantay ti kangatonan dagiti pisikal nga ebidensia, ebidensia a mangpampaneknek nga addatayon iti panungpalan ti sistema dagiti bambanag. Imbes a makumikom iti panangpugpugto no kaano ti iyaay ti panungpalan, rebbengna a makumikomtayo iti panangikaskasaba ti naimbag a damag, nga isut’ makaisalakan ti biagtayo ken ti biag dagiti adu pay a sabsabali.​—1 Timoteo 4:16.

Addaantay nawadwad a rason a manginanama a daytoy a panangaskasaba ket mairingpasen iti tiempotayo. Kayat kadi a sawen a dayta ket sakbay ti baro a bulan, baro a tawen, baro a dekada, baro a siglo? Awan tao a makaammo, ta kuna ni Jesus nga ‘uray dagiti anghel idiay langit’ saanda nga ammo dayta. (Mateo 24:36) Mainayon pay, ditay kasapulan a maammuan bayat nga itultuloytay nga ar-aramiden ti imbilin ti Apo kadatayo nga ipamaysa nga aramiden. Ti nasken unay isut’ pannakaaramid ti pagayatan ken trabaho ti Dios ket addaantay ti naan-anay a pannakiraman iti dayta. Iti kasta “makalisitayo kadagitoy amin a maaramid nga umayto, ken makapagtakdertayo iti sanguanan ti Anak ti tao.”​—Lucas 21:36.