Tuladenyo ti Panagpampanunot ni Kristo

“Ti Dios a mangipaay iti panagibtur ken liwliwa ipalubosna koma kadakayo a maadda iti bagbagiyo ti isu met laeng a kababalin ti isip a naadda ken Kristo Jesus.”​—ROMA 15:5.

1. Kasano a ti kababalin ti maysa a tao apektaranna ti biagna?

TI KABABALIN dakkel ti epektona iti biag. Ti kinaaleng-aleng wenno kinaanep, ti kinapositibo wenno kinanegatibo, ti kinauyong wenno kinamannakitinnulong, ti kinamanagreklamo wenno kinamanagyaman dakkel ti maaramidanna no kasano ti panangtaming ti maysa a tao kadagiti kasasaad ken iti pannakilangen kenkuana dagiti sabsabali. No nasayaat ti panangmatmat ti maysa a tao, mabalin a naragsak latta uray kadagiti narigat unay a kasasaad. Iti tao a di umiso ti panangmatmatna, kasla awan a pulos ti naimbag kenkuana uray no, iti nainkalintegan a panangmatmat, nasayaat ti kasasaad.

2. Kasano a masursuro ti maysa a tao dagiti kababalin?

² Masursuro dagiti kababalin, naimbag man wenno dakes. Kinapudnona, mapatanor dagita. Maipapan iti kappasngay a maladaga, kuna ti Collier’s Encyclopedia: “Masapul a patanoren wenno sursuruenna dagiti kababalin a maaddanto kenkuana, no kasano a nasken a patanoren wenno sursuruenna ti pagsasao wenno uray ania nga abilidad.” Kasanotay a masursuro dagiti kababalin? Nupay adu a banag ti mainaig, dakkel ti maaramidan ti aglawlaw ken dagiti kakadua. Kuna ti nadakamat nga ensiklopedia: “Masursuro wenno maagseptayo, a kasla iti osmosis (proseso ti panagagsep), ti kababalin dagiti nasinged a kakaduatayo.” Rinibu a tawenen ti napalabas, adda umasping a kinuna ti Biblia: “Makikuyogka kadagiti masirib a tattao, ket masiribkanto; ngem ti makikuyog kadagiti maag pagsikorannanto.”​—Proverbio 13:20; 1 Corinto 15:33.

Pagtuladan iti Umiso a Kababalin

3. Siasino ti pagwadan no maipapan iti kababalinna, ken kasanotay a matulad?

³ Kas iti amin a dadduma pay a banag, nangipasdek ni Jesu-Kristo iti kasayaatan a pagtuladan no maipapan iti kababalin. Kinunana: “Impasdekko ti pagtuladan a maipaay kadakayo, tapno, kas iti inaramidko kadakayo, aramidenyo met koma.” (Juan 13:15) Tapno agbalintayo a kas ken Jesus, masapul nga ammuentay nga umuna ti maipapan kenkuana.a Adalentayo ti biag ni Jesus tapno maaramidtayo ti imbalakad ni apostol Pedro: “Naayabankayo iti daytoy a kurso, agsipud ta uray ni Kristo nagsagaba a maipaay kadakayo, a nangibati kadakayo iti maysa a pagwadan tapno surotenyo a sisisinged dagiti addangna.” (1 Pedro 2:21) Kalattayo ti agbalin a kas ken Jesus aginggat’ mabalin. Ramanen dayta ti panangtulad iti panagpampanunotna.

4, 5. Ania nga aspeto ti panagpampanunot ni Jesus ti naitampok iti Roma 15:1-3, ken kasano a matulad dagiti Kristiano?

⁴ Ania ti ramanen ti panangtulad iti panagpampanunot ni Kristo Jesus? Ti kapitulo 15 ti surat ni Pablo kadagiti taga Roma 15 tulongannatayo a mangsungbat iti dayta a saludsod. Iti umuna a sumagmamano a bersikulo daytoy a kapitulo, tinukoy ni Pablo ti maysa a naisangsangayan a galad ni Jesus idi kinunana: “Datayo a napigsa, nupay kasta, rebbeng nga anusantayo dagiti pagkapuyan dagidiay di napigsa, ket ditay ay-aywen ti bagbagitayo. Tunggal maysa kadatayo ay-aywenna koma ti kaarrubana iti naimbag a maipaay a pakapabilganna. Ta uray ni Kristo dina inay-ayo ti bagina; no di ket kas adda a naisurat: ‘Dagiti panangumsi dagidiay nangum-umsi kenka nagtinnagda kaniak.’”​—Roma 15:1-3.

⁵ Kas panangtulad iti kababalin ni Jesus, maidagadag kadagiti Kristiano a madadaanda koma nga agserbi a sipapakumbaba kadagiti sabsabali imbes a ti laeng bagbagida ti panunotenda. Kinapudnona, dagiti “napigsa” sipapakumbaba ken situtulokda nga agserbi kadagiti dadduma. Ni Jesus, a napigpigsa iti naespirituan ngem iti asinoman a tao a nagbiag, kinunana maipapan iti bagina: “Ti Anak ti tao immay, saan a tapno pagserbian, no di ket tapno agserbi ken tapno itedna ti kararuana a subbot a kasukat dagiti adu.” (Mateo 20:28) Kas Kristiano, kayattay met a pagserbian dagiti sabsabali, a pakairamanan “dagidiay di napigsa.”

6. Kasanotay a matulad ti reaksion ni Jesus iti ibubusor ken panangumsi?

⁶ Ti maysa pay a nasayaat a galad nga imparangarang ni Jesus isu ti panangmatmat ken panagtigtignay a kanayon a positibo. Pulos a dina pinalubosan ti negatibo a kababalin dagiti dadduma a mangimpluensia iti nasayaat a panangmatmatna iti panagserbi iti Dios; ditay met koma ipalubos dayta. Idi naum-umsi ken naidadanes gapu iti matalek a panagdayawna iti Dios, siaanus a nagibtur ni Jesus a di nagtanabutob. Ammona a ti ibubusor ti di mamati ken di makaaw-awat a lubong ket namnamaen dagidiay mangikagkagumaan a mangay-ayo iti kaarrubada “iti naimbag a maipaay a pakapabilganna.”

7. Kasano nga imparangarang ni Jesus ti kinaanus, ket apay a kasta met koma ti aramidentayo?

⁷ Impakita ni Jesus ti umiso a kababalin iti dadduma pay a wagas. Pulos a di natektekan ken Jehova no di ket siaanus nga inurayna ti pannakatungpal dagiti panggepna. (Salmo 110:1; Mateo 24:36; Aramid 2:32-36; Hebreo 10:12, 13) Maysa pay, naanus ni Jesus kadagiti pasurotna. Kinunana kadakuada: “Agsursurokayo kaniak”; yantangay “naalumamay ti karirikna[na],” makapabileg ken makapabang-ar ti pannursurona. Ken gapu ta “napakumbaba ti puso[na],” saan a pulos a nagbalin a napasindayag wenno nakuspag. (Mateo 11:29) Imparegta ni Pablo a tuladentayo dagitoy a kababalin ni Jesus idi kinunana: “Pagtalinaedenyo kadakayo daytoy a kababalin iti isip nga adda met ken Kristo Jesus, a, nupay adda idi iti langa ti Dios, saanna a pinanunot ti panangagaw, kayatna a sawen, nga isu makipada koma iti Dios. Saan, no di ket inuksobanna ti bagina ket innalana ti langa ti maysa nga adipen ket nagbalin a kaas-asping ti tattao.”​—Filipos 2:5-7.

8, 9. (a) Apay a nasken nga ikagumaantayo a patanoren ti di agimbubukodan a kababalin? (b) Apay a ditay koma maupay no ditay masurot a naan-anay ti pagtuladan nga imbati ni Jesus, ket kasano a maysa ni Pablo a nasayaat nga ulidan iti daytoy a banag?

⁸ Nalaka nga ibaga a kayattay a pagserbian dagiti sabsabali ken kayattay nga ipangpangruna ti pagimbaganda imbes a ti bukodtayo a pagimbagan. Ngem no usigentay a naimbag ti riknatayo, mabalin a matakuatantayo a saan a naan-anay nga agduyos ti pusotayo a mangaramid iti dayta. Apay a saan? Umuna, agsipud ta adda dagiti agimbubukodan a kababalin a natawidtayo kada Adan ken Eva; maikadua, agsipud ta agbibiagtayo iti lubong a mangitantandudo iti panagimbubukodan. (Efeso 4:17, 18) Ti panangpatanor iti di agimbubukodan a kababalin masansan a kaipapananna ti panangpatanor iti panagpampanunot a maisupadi iti naikasigudan nga imperpekto a kasasaadtayo. Nasken ti determinasion ken panagregget.

⁹ No dadduma, mabalin a maupaytayo gapu iti nabatad a kinaimperpektotayo, a maigidiat unay iti perpekto a pagtuladan nga imbati ni Jesus kadatayo. Mabalin nga ipagaruptayo nga imposible pay ketdi a matuladtayo ti panagpampanunot ni Jesus. Ngem imutektekanyo ti makaparegta a sasao ni Pablo: “Ammok a kaniak, kayatna a sawen, iti lasagko, awan agnaed a naimbag; ta adda kaniak ti pannakabael nga agtarigagay, ngem awan ti pannakabael nga agaramid iti nasayaat. Ta ti naimbag a kayatko diak aramiden, no di ket ti dakes a diak kayat isu ti an-annurotek. Pudno a pagragsakak ti linteg ti Dios maitunos iti kinatao nga adda iti unegko, ngem makitak iti kamkamengko ti sabali a linteg a makibakbakal maibusor iti linteg ti panunotko ket iturturongnak a sikakayaw iti linteg ti basol nga adda iti kamkamengko.” (Roma 7:18, 19, 22, 23) Pudno, nupay kayat ni Pablo nga aramiden ti pagayatan ti Dios, masansan a dina maaramid gapu iti kinaimperpektona. Ngem mapagulidanan ti kababalinna​—ti panangmatmat ken ti panagriknana maipapan ken Jehova ken iti lintegna. Mabalin a kastatayo met.

Panangatur Kadagiti Di Umiso a Kababalin

10. Ania a panangmatmat ti imparegta ni Pablo a patanoren dagiti taga Filipos?

¹⁰ Posible kadi nga adda di umiso a kababalin ti dadduma a tattao a nasken nga ilintegda? Wen. Nabatad a pudno daytoy kadagiti dadduma a Kristiano idi umuna a siglo. Iti suratna kadagiti taga Filipos, dinakamat ni Pablo a masapul ti umiso a panangmatmat. Insuratna: “Saan a gapu ta inawatkon dayta [nailangitan a biag babaen ti nasapsapa a panagungar] wenno naan-anayakon, no di ket agtultuloyak tapno kitaek no maiggamak met laeng dayta a pinangiggem kaniak ni Kristo Jesus. Kakabsat, saanko pay nga ibilang ti bagik a naiggamakon [dayta]; ngem adda maysa a banag maipapan iti dayta: Ti pananglipat kadagiti bambanag a nalikudan ken panangkamakam a panangragpat kadagiti bambanag iti masanguanan, agtultuloyak nga agturong iti kalat maipaay iti gunggona a panagpangato nga ayab ti Dios babaen ken Kristo Jesus. Ngarud, datayo amin a nataenganen, maaddaantayo koma iti daytoy a kababalin ti isip.”​—Filipos 3:12-15.

11, 12. Kasano ti panangipalgak ni Jehova kadatayo iti umiso a panagpampanunot?

¹¹ Ipakita ti sasao ni Pablo a di umiso ti panangmatmat ti asinoman a nagbalin a Kristiano no dina bigbigen a kasapulanna ti rumang-ay. Saan a kas ken Kristo ti panagpampanunotna. (Hebreo 4:11; 2 Pedro 1:10; 3:14) Awan kadin ti namnama ti kasasaad ti kasta a tao? Adda. Matulongannatayo ti Dios a mangbalbaliw iti kababalintayo no talaga a kayattayo. Intuloy a kinuna ni Pablo: “No agannayas ti isipyo iti sabali iti aniaman a pamay-an, ti Dios ipalgaknanto kadakayo ti kababalin nga adda iti ngato.”​—Filipos 3:15.

¹² Nupay kasta, no kayattayo nga ipakita ni Jehova kadatayo ti umiso a kababalin, masapul nga aramidentayo ti pasettayo. Ti panagadal iti Sao ti Dios a nabuyogan iti kararag babaen ti tulong dagiti Nakristianuan a publikasion nga ipapaay ti “matalek ken masirib nga adipen” tulonganna dagidiay ‘agannayas ti isipda iti sabali’ a mangpatanor iti umiso a kababalin. (Mateo 24:45) Maragsakan a tumulong dagiti Kristiano a panglakayen, a dinutokan ti nasantuan nga espiritu a ‘mangipastor iti kongregasion ti Dios.’ (Aramid 20:28) Anian a yamantayo ta ikabilangan ni Jehova ti kinaimperpektotayo ken siaayat a tulongannatayo! Awatentay koma ti tulongna.

Panagsursuro Kadagiti Sabsabali

13. Ania ti maadaltayo maipanggep iti umiso a kababalin manipud iti salaysay ti Biblia maipapan ken Job?

¹³ Iti Roma kapitulo 15, impakita ni Pablo a makatulong a mangbalbaliw iti kababalintayo ti panangutob kadagiti nagkauna nga ehemplo. Insuratna: “Amin dagiti bambanag a naisurat a nasaksakbay naisuratda a pakasursuruantayo, tapno babaen ti panagibturtayo ken babaen ti liwliwa manipud iti Kasuratan maaddaantay koma iti namnama.” (Roma 15:4) Kadagiti napalabas a tiempo, nasken nga ilinteg ti dadduma kadagiti matalek nga adipen ni Jehova ti kababalinda. Kas pagarigan, naikasigudan a nasayaat ti kababalin ni Job. Pulos a dina impabasol ti kinadakes ken Jehova, ken uray kaanoman saan a napukaw ti panagtalekna iti Dios iti baet ti panagsagabana. (Job 1:8, 21, 22) Nupay kasta, adda pagannayasanna a mangikalintegan iti bagina. Tinignay ni Jehova ni Eliu a tumulong ken Job a mangatur iti daytoy a pagannayasan. Imbes a mainsulto, sipapakumbaba a binigbig ni Job a masapul a balbaliwanna ti kababalinna ket inaramidna a dagus dayta.​—Job 42:1-6.

14. Kasanotay a matulad ni Job no mabalakadantayo maipapan iti kababalintayo?

¹⁴ Kaslatay aya ken Job no siaayat nga ibaga kadatayo ti padatayo a Kristiano nga adda di umiso nga ar-aramidentayo? Kas ken Job, pulos a ditay koma ‘pabasolen a simamaag ti Dios.’ (Job 1:22) No saan a datayo ti pakaigapuan ti panagsagabatayo, ditay koma agtanabutob wenno ipabasol dagiti parikuttayo ken Jehova. Ditay koma agkalintegan, a laglagipentayo nga uray ania dagiti pribilehio a tagtagiragsakentayo iti panagserbi ken Jehova, kaskasdi a datayo ket “awan kaes-eskanna nga ad-adipen” laeng.​—Lucas 17:10.

15. (a) Ania a di umiso a panangmatmat ti imparangarang ti dadduma kadagiti pasurot ni Jesus? (b) Kasano nga imparangarang ni Pedro ti nasayaat a panangmatmat?

¹⁵ Idi umuna a siglo, imparangarang ti dadduma kadagiti dimngeg ken Jesus ti di umiso a panangmatmat. Naminsan, adda imbaga ni Jesus a narigat a maawatan. Gapuna, “adu kadagiti adalanna, idi nangngegda daytoy, kinunada: ‘Makapakigtot daytoy a sasao; siasino ti makapagimdeng iti dayta?’” Nalawag a di umiso ti panangmatmat dagidiay nangibaga iti kasta. Ket gapu ta di umiso ti panangmatmatda, saandan a dimngeg ken Jesus. Kuna ti rekord: “Maigapu itoy adu kadagiti adalanna ti napan kadagiti bambanag a nalikudan ket didan makipagna kenkuana.” Di aya umiso ti panangmatmat dagiti amin a dumdumngeg idi kenkuana? Saan. Ituloy a kunaen ti rekord: “Gapuna ni Jesus kinunana kadagiti sangapulo ket dua: ‘Kayatyo kadi met ti mapan?’ Ni Simon Pedro simmungbat kenkuana: ‘Apo, iti siasino ti papananminto?’” No ar-arigen, sinungbatan ni Pedro ti mismo a saludsodna: “Addaanka kadagiti sasao ti agnanayon a biag.” (Juan 6:60, 66-68) Anian a nagsayaat a panangmatmat! No adda dagiti eksplanasion wenno limmawag a pannakaawat kadagiti Kasuratan a nalabit narigattay nga awaten iti damo, saan kadi a nasayaat nga iparangarangtayo ti kas iti panangmatmat ni Pedro? Anian a kinamaag no sumardengtayo nga agserbi ken Jehova wenno agsao a maikontra iti “pagtuladan iti makapasalun-at a sasao” gapu laeng ta adda dagiti banag a narigat a maawatan iti damo!​—2 Timoteo 1:13.

16. Ania a nagdakes a kababalin ti imparangarang dagiti Judio a panguluen ti relihion idi kaaldawan ni Jesus?

¹⁶ Dagiti Judio a panguluen ti relihion idi umuna a siglo saanda nga imparangarang ti panagpampanunot ni Jesus. Naipalgak ti natangken a determinasionda a di agimdeng ken Jesus idi pinagungarna ni Lazaro. Iti asinoman nga umiso ti panagpampanunotna, umanay koman dayta a milagro a mangpaneknek a ni Jesus ket imbaon ti Dios. Nupay kasta, mabasatayo: “Iti kasta dagiti panguluen a papadi ken dagiti Fariseo inurnongda a sangsangkamaysa ti Sanhedrin ket rinugianda a kunaen: ‘Ania ti aramidentayo, agsipud ta daytoy a tao agaramid kadagiti adu a pagilasinan? No isu baybay-antayo a kastoy, maaddaandanto amin iti pammati kenkuana, ket dagiti Romano umaydanto ket ikkatendanto nga agpadpada ti lugartayo ken ti nasiontayo.’” Ti solusionda? “Manipuden iti dayta nga aldaw nagnunumuanda ti mangpapatay kenkuana.” Malaksid iti panangisikatda ken Jesus, inkeddengda a pukawen ti nabiag a pammaneknek nga adda pannakabalinna nga agaramid iti milagro. “Dagiti panguluen a papadi itan nagnunumuanda a papatayen met ni Lazaro.” (Juan 11:47, 48, 53; 12:9-11) Anian a nagdakes no maaddaantayo iti kasta a kababalin ket marurod wenno maupaytayo kadagiti banag a rumbeng koma a pagrag-oantayo! Wen, ken talaga a napeggad dayta!

Panangtulad iti Positibo a Kababalin ni Kristo

17. (a) Kadagiti ania a kasasaad a saan a nagbuteng ni Daniel? (b) Kasano nga impakita ni Jesus nga isu ket natured?

¹⁷ Salsalimetmetan dagiti adipen ni Jehova ti positibo a kababalin. Idi nagkukumplot dagiti kabusor ni Daniel a mangipatungpal iti linteg a mangiparit iti panagkararag iti asinoman a dios wenno tao malaksid iti ari iti las-ud ti 30 nga aldaw, ammo ni Daniel nga apektaran daytoy ti relasionna ken Jehova a Dios. Sumardeng ngata nga agkararag iti Dios iti las-ud ti 30 nga aldaw? Saan, situtured nga intultuloyna ti nagkararag ken Jehova iti mamitlo kada aldaw, kas iti dati nga ar-aramidenna. (Daniel 6:6-17) Saan met a kinabuteng ni Jesus dagiti kabusorna. Iti maysa nga aldaw ti Sabbath, naranaanna ti maysa a lalaki a nagango ti maysa nga imana. Ammo ni Jesus a di maragsakan dagiti adu a Judio nga adda sadiay no paimbagenna ti asinoman kabayatan ti Sabbath. Sipaprangka a sinaludsodna kadakuada no ania ti makunada. Idi awan maisungbatda, pinaimbag ni Jesus ti lalaki. (Marcos 3:1-6) Pulos a di nagkedked ni Jesus a mangaramid iti nakaibaonanna nga ammona a maiparbeng.

18. Apay a busorendatayo dagiti dadduma, ngem ania koma ti reaksiontayo iti negatibo a kababalinda?

¹⁸ Ammo dagiti Saksi ni Jehova ita a masapul a saanda met a kabuteng ti posible a negatibo a reaksion dagiti bumusbusor. Ta no agbutengda, saanda nga iparparangarang ti panagpampanunot ni Jesus. Adu ti bumusbusor kadagiti Saksi ni Jehova, ti dadduma gapu ta saanda nga ammo ti pudno a kasasaad ken ti dadduma gapu ta kagurada dagiti Saksi wenno ti mensaheda. Ngem ditay koma ipalubos a maapektaran ti positibo a kababalintayo gapu iti ibubusorda. Pulos a ditay itulok a diktaran dagiti dadduma ti wagas ti panagdaydayawtayo.

19. Kasanotay a maiparangarang ti panagpampanunot ni Jesu-Kristo?

¹⁹ Kanayon idi a positibo ti panangmatmat ni Jesus kadagiti pasurotna ken kadagiti urnos ti Dios, uray no narigat nga aramiden dayta. (Mateo 23:2, 3) Tuladentay koma ti ulidanna. Agpayso nga imperpekto dagiti kakabsattayo, ngem kastatayo met. Sadino pay aya ti pakasarakantayo kadagiti nasaysayaat a kakadua ken pudpudno a nasungdo a gagayyem no di iti sangalubongan a timpuyogtayo kas agkakabsat? Saan pay nga inted ni Jehova kadatayo ti naan-anay a pannakaawat iti naisurat a Saona, ngem ania a relihioso a grupo ti ad-adu ti maawatanna? Taginayonentay koma ti umiso a panagpampanunot, ti panagpampanunot ni Jesu-Kristo. Malaksid iti dadduma pay a banag, ramanen daytoy ti panangnamnama ken Jehova. Daytoy ti pagsasaritaantayo iti sumaganad nga artikulo.

[Footnote]

Mailawlawagyo Kadi?

• Kasano a ti kababalintayo apektaranna ti biagtayo?

• Deskribirenyo ti panagpampanunot ni Jesu-Kristo.

• Ania ti maadaltayo iti kababalin ni Job?

• Ania ti umiso a kababalin a maadda koma kadatayo no busorendatayo?

[Dagiti Ladawan iti panid 7]

Ti Kristiano nga addaan iti umiso a kababalin ikagumaanna a tulongan dagiti sabsabali

[Ladawan iti panid 9]

Ti panagadal iti Sao ti Dios a nabuyogan iti kararag tulongannatayo a mangtulad iti panagpampanunot ni Kristo