Ti Dalan ti Ayat Pulos a Di Aggibus

“Itultuloyyo a sapulen a sireregta dagiti dakdakkel a sagsagut. Ket kaskasdi nga ipakitak kadakayo ti dalan a naringringbaw.”​—1 CORINTO 12:31.

1-3. (a) Kasano a mayarig iti panagsursuro iti sabali a pagsasao ti panagsursuro a mangyebkas iti ayat? (b) Aniada a banag ti mamagbalin a maysa a karit ti panagsursuro a mangyebkas iti ayat?

NAPADASYO kadin ti nagsursuro iti sabali a pagsasao? Kinapudnona, maysa a karit dayta! Siempre, makaadal iti pagsasao ti maysa a bassit nga ubing babaen laeng ti kanayon a pannakangngegna iti dayta. Nalaka a sumagepsep iti utekna ti uni ken kayulogan dagiti sao, ket iti saan a mabayag nasayudton ti panagsaona, nalabit dirediretso. Saan a kasta kadagiti nataengan. Agkarakonsultatayo iti diksionario, tapno laeng makasursuro iti sumagmamano a pagdamdamuan nga ebkas iti sabali a pagsasao. Ngem inton agangay ken no kanayontay a mangngeg ken usaren dagiti sao a masursurotayo, nalakanton kadatayo ti agpanunot ken agsao iti dayta a pagsasao.

² Ti panagsursuro a mangyebkas iti ayat ket mayarig iti panagsursuro iti sabali a pagsasao. Pudno, naisigud kadagiti tattao daytoy a nadiosan a galad. (Genesis 1:27; idiligyo ti 1 Juan 4:8.) Kaskasdi, ti panagsursuro a mangyebkas iti ayat kalikagumanna ti naisangsangayan a panagregget​—nangruna ita ta manmanon ti addaan iti naikasigudan a panagayat. (2 Timoteo 3:1-5) Pudno daytoy no dadduma iti mismo a pamilia. Wen, adu ti dumakkel iti naulpit a kasasaad a paspasaray a mayebkas dagiti naayat a sasao​—no adda man. (Efeso 4:29-31; 6:4) No kasta, kasanotay a masursuro nga iyebkas ti ayat​—uray pay no manmano a mapasarantayo dayta?

³ Makatulong ti Biblia. Iti 1 Corinto 13:4-8, saan laeng a basta inlawlawag ni Pablo ti kayulogan ti sao nga ayat no di ket sibabatad nga impakitana no kasano nga agtignay daytoy a katan-okan a kita ti ayat. Ti panangusig kadagitoy a bersikulo tulongannatayo a mangtarus iti kaipapanan daytoy a nadiosan a galad ken ad-adda a mangyebkas iti dayta. Usigentayo ti sumagmamano nga aspeto ti ayat kas dineskribir ni Pablo. Pagdadasigentayo dagitoy iti tallo a kategoria: ti konduktayo; kalpasanna, ti pannakilangentayo kadagiti dadduma; ken kamaudiananna, ti panagibturtayo.

Ti Ayat Tulongannatayo a Mangparmek iti Kinatangsit

4. Ania ti kuna ti Biblia maipapan iti panagimon?

⁴ Kalpasan dagiti immun-una a komentona maipapan iti ayat, insurat ni Pablo kadagiti taga Corinto: “Ti ayat saan a managimon.” (1 Corinto 13:4) Mabalin a maiparangarang ti imon iti panangapal ken pannakaluksaw iti irarang-ay wenno gapuanan dagiti sabsabali. Makadadael ti kasta nga imon​—iti pisikal, emosional, ken naespirituan a pamay-an.​—Proverbio 14:30; Roma 13:13; Santiago 3:14-16.

5. Kasano a matulongannatayo ti ayat a mangparmek iti imon no agparang a naliwayandatayo nga inikkan iti teokratiko a pribilehio?

⁵ Gapu iti daytoy, isaludsodyo iti bagiyo, ‘Umapalak kadi no agparang a naliwayandak nga inikkan iti teokratiko a pribilehio?’ No wen ti sungbat, dikay maupay. Ipalagip kadatayo ti mannurat ti Biblia a ni Santiago nga addaan amin nga imperpekto a tao iti “panagannayas nga umapal.” (Santiago 4:5) Ti panagayat kadagiti kakabsatyo matulongannakayo a mangisubli iti natimbeng a kababalinyo. Matulongannakayo a makipagrag-o kadagidiay agragrag-o ken diyo ibilang a pannakainsulto no adda sabali a maparaburan wenno mapadayawan.​—Idiligyo ti 1 Samuel 18:7-9.

6. Ania a nakaro a kasasaad ti timmanor iti kongregasion sadi Corinto idi umuna a siglo?

⁶ Kuna pay ni Pablo a ti ayat “saan nga agpangas, saan nga agtangsit.” (1 Corinto 13:4) No adda talento wenno abilidadtayo, saan a masapul nga iparayagtayo dayta. Nabatad a daytoy idi ti parikut kadagiti sumagmamano nga ambisioso a lallaki a nakastrek iti kongregasion sadi nagkauna a Corinto. Mabalin a nalalaingda a mangilawlawag wenno nasaysayaat ti panangaramidda kadagiti bambanag. Ti panagpasindayagda ti nalabit pakaigapuan ti panagsisina iti kongregasion. (1 Corinto 3:3, 4; 2 Corinto 12:20) Nakaro unay idin ti kasasaad, isut’ gapuna nga idi agangay, nasken a tubngaren ni Pablo dagiti taga Corinto gapu ta ‘inan-anusanda dagiti di nainkalintegan a tattao,’ a binabalaw ken inawagan ni Pablo kas “nalabes ti sayaatna nga apostol.”​—2 Corinto 11:5, 19, 20.

7, 8. Ipakitayo manipud iti Biblia no kasanotay a mausar dagiti aniaman a naikasigudan a talentotayo a mangitandudo iti panagkaykaysa.

⁷ Mabalin a tumanor met ita ti kasta a kasasaad. Kas pagarigan, mabalin nga agduyos dagiti dadduma a mangipannakkel kadagiti gapuananda iti ministerio wenno kadagiti pribilehioda iti organisasion ti Dios. Uray no adda paglaingan wenno abilidadtayo nga awan kadagiti dadduma iti kongregasion, rason kadi daytoy tapno agpasindayagtayo? Usarentay koma ketdi ti aniaman a naikasigudan a talentotayo a mangitandudo iti panagkaykaysa​—saan a tapno maitan-oktayo.​—Mateo 23:12; 1 Pedro 5:6.

⁸ Insurat ni Pablo a nupay adu ti kameng ti kongregasion, “ti Dios binukelna ti bagi.” (1 Corinto 12:19-26) Ti Griego a sao a naipatarus a “binukel” ipasimudaagna ti agtutunos a panaglalaok, kas iti panaglalaok dagiti kolor. No kasta, di rumbeng nga ipannakkel ti asinoman iti kongregasion dagiti abilidadna ken padasenna nga iturayan dagiti sabsabali. Awan lugar ti kinatangsit ken ambision iti organisasion ti Dios.​—Proverbio 16:19; 1 Corinto 14:12; 1 Pedro 5:2, 3.

9. Aniada a pakaballaagan ti ipaay ti Biblia maipapan kadagiti indibidual a ti laeng bukodda a pagimbagan ti pinanunotda?

⁹ Ti ayat “saanna a sapulen dagiti bukodna a pagimbagan.” (1 Corinto 13:5) Ti tao a naayat dina patuloken dagiti dadduma iti kayatna a mapasamak. Naglaon ti Biblia kadagiti pakaballaagan iti daytoy a banag. Kas pagarigan: Mabasatayo ti maipapan kada Dalila, Jezebel, ken Atalia​—babbai a nangpatulok kadagiti dadduma iti kayatda a maaramid. (Oc-ocom 16:16; 1 Ar-ari 21:25; 2 Cronicas 22:10-12) Adda met dita ni Absalom nga anak ni Ari David. Mapanna idi sabten ti asinoman nga umay idiay Jerusalem tapno agdarum ket sisisikap nga iparipiripna a saan a maseknan ti korte ti ari kadagiti parikutda. Kalpasanna sipapanayag nga ibagana a ti talaga a kasapulan ti korte ket maysa a mannakipagrikna a lalaki a kas kenkuana! (2 Samuel 15:2-4) Siempre, saan a dagiti mairurrurumen ti pakaseknan ni Absalom no di ket ti bagina laeng. Nagtignay a kas man la isu ti ari ket adu ti naallukoyna. Ngem nagkas-ang ti nagtungpalan ni Absalom. Idi natay, di man la naibilang a maikari a maipaayan iti nadayaw a pannakaitabon.​—2 Samuel 18:6-17.

10. Kasanotay a maipakita a maseknantayo iti pagimbagan dagiti sabsabali?

¹⁰ Maysa daytoy a ballaag kadagiti Kristiano ita. Lalaki man wenno babai, mabalin a naikasigudan a nalaingtayo a mangallukoy. Nalabit nalaka laeng a maaramidtayo ti kayattayo no datayo ti makaadu iti masao no iti saritaan wenno no patulokentayo dagidiay naiduma ti kapanunotanda. Ngem no pudno a naayattayo, maseknantayo iti pagimbagan dagiti sabsabali. (Filipos 2:2-4) Saantay a gundawayan dagiti dadduma wenno itandudo dagiti mapagduaduaan a kapanunotan gapu iti kapadasantayo wenno akemtayo iti organisasion ti Dios, a kas man la dagiti laeng kapanunotantayo ti napateg. Imbes ketdi, laglagipentayo ti proverbio ti Biblia: “Ti kinatangsit umun-una ngem ti pannakadadael, ket ti napalangguad nga espiritu kasakbayan ti pannakatnag.”​—Proverbio 16:18.

Ti Ayat Mamagkakappia

11. (a) Kadagiti ania a pamay-an a maipakitatayo ti ayat a naasi ken nadayaw? (b) Kasanotay a maipakita a saantay a pagrag-oan ti kinakillo?

¹¹ Insurat met ni Pablo a ti ayat “manangaasi” ken “saan a naalas ti panagtigtignayna.” (1 Corinto 13:4, 5) Wen, ti ayat dinatay palubosan nga agtignay iti nasabrak, naalas, wenno di nadayaw a pamay-an. Imbes ketdi, ikonsiderartayo ti rikrikna dagiti sabsabali. Kas pagarigan, ti naayat a tao saan nga agaramid kadagiti banag a mangriribuk iti konsiensia dagiti sabsabali. (Idiligyo ti 1 Corinto 8:13.) Ti ayat “saanna a pagrag-oan ti kinakillo, no di ket makipagrag-o iti kinapudno.” (1 Corinto 13:6) No ipatpategtayo ti linteg ni Jehova, saantay a laglag-anen ti imoralidad wenno paliwliwa kadagiti banag a kagura ti Dios. (Salmo 119:97) Ti ayat tulongannatayo nga agrag-o kadagiti banag a makapabileg imbes a makadadael.​—Roma 15:2; 1 Corinto 10:23, 24; 14:26.

12, 13. (a) Kasanot’ rebbeng a panagtignaytayo no sinairdatayo? (b) Mangdakamatkayo kadagiti ehemplo iti Biblia a mangipakita nga uray ti nainkalintegan a panagpungtot maituggodnatayo nga agaramid iti banag a di nainsiriban.

¹² Insurat ni Pablo a ti ayat “saan a magargari nga agpungtot” (“saan a naarsagid,” Phillips). (1 Corinto 13:5) Agpayso, kadatayo nga imperpekto a tattao, gagangay laeng a marurod wenno makapungtottayo no adda mangsair kadatayo. Nupay kasta, di umiso ti agipempen iti sakit ti nakem wenno agtalinaed a sipupungtot. (Salmo 4:4; Efeso 4:26) No di mamedmedan, uray ti nainkalintegan a panagpungtot mabalin a tignayennatayo nga agaramid iti banag a di nainsiriban, ket mabalin a singirennatayto ni Jehova gapu iti daytoy.​—Genesis 34:1-31; 49:5-7; Numeros 12:3; 20:10-12; Salmo 106:32, 33.

¹³ Dagiti dadduma pinalubosanda ti pagkurkurangan dagiti sabsabali a mangapektar iti pangngeddengda a tumabuno kadagiti Nakristianuan a gimong wenno makiraman iti ministerio iti tay-ak. Adu kadagitoy ti siiinget a nakidangadang idi maipaay iti pammati, a nalabit inan-anduranda ti ibubusor ti pamiliada, pananguy-uyaw dagiti katrabahuanda, ken dadduma pay a kas kadagitoy. Inibturanda dagiti kasta a tubeng agsipud ta imbilangda dagitoy a pakasuotan ti kinatarnaw, ket umiso dayta. Ngem ania ti mapasamak no adda di naayat nga insawang wenno inaramid ti padada a Kristiano? Saan kadi a maysa met daytoy a pakasuotan ti kinatarnaw? Wen, ta no agtalinaedtayo a sipupungtot, mabalin a ‘mailugarantayo ti Diablo.’​—Efeso 4:27.

14, 15. (a) Ania ti kayat a sawen ti ‘aging-ingpen iti pannakadangran’? (b) Kasanotay a matulad ni Jehova iti panagbalin a manangpakawan?

¹⁴ Adda naimbag a rason nga intuloy a kinuna ni Pablo a ti ayat “saanna nga ing-ingpen (“keep account” iti Ingles) ti pannakadangran.” (1 Corinto 13:5) Nagaramat ditoy iti termino ti accounting, a nalabit mangipasimudaag iti panangisurat iti basol iti maysa a libro tapno saan a malipatan. Naayat kadi ti mangaramid iti permanente a mental a rekord ti makapasakit a sao wenno aramid, a kas man la isingirtayto dayta iti masanguanan? Anian a ragsaktayo ta dinatay suksukimaten ni Jehova iti kasta nga awanan asi a pamay-an! (Salmo 130:3) Wen, no agbabawitayo, punasenna dagiti basoltayo.​—Aramid 3:19.

¹⁵ Mabalintay a tuladen ni Jehova iti daytoy a banag. Ditay koma naarsagid unay no iti pagaruptayo ket sinairdatayo. No agsakit a dagus ti nakemtayo, mabalin a saksaktantay laeng ti bagitayo nga ad-adda ngem iti daydiay nangsair kadatayo. (Eclesiastes 7:9, 22) Imbes ketdi, nasken a laglagipentayo a ti ayat “patienna ti isuamin a bambanag.” (1 Corinto 13:7) Siempre, awan kadatayo ti mayat nga agbalin a nalaka a mamatpati, ngem ditay koma pagduaduaan ti motibo dagiti kakabsattayo nga awan gapgapuna. Aginggat’ mabalin, panunotentayo koma nga awan dakes a motiboda.​—Colosas 3:13.

Ti Ayat Tulongannatayo nga Agibtur

16. Kadagiti ania a kasasaad a matulongannatayo ti ayat nga agibtur?

¹⁶ Kuna pay ni Pablo kadatayo a “ti ayat mabayag-panagituredna.” (1 Corinto 13:4) Tulongannatayo a mangibtur kadagiti narigat a kasasaad, nalabit iti las-ud ti napaut a tiempo. Kas pagarigan, adu a Kristiano ti adu a tawenen nga agbibiag iti sangakabbalayan a saan nga agkakarelihionan. Agsolsolo dagiti dadduma, saan a gapu ta inkeddengda dayta, no di ket gapu ta awan pay nasarakanda a maitutop a pakiasawaan a mayalubog “iti Apo.” (1 Corinto 7:39; 2 Corinto 6:14) Sa adda dagidiay mangan-andur kadagiti nakaro a sakit. (Galacia 4:13, 14; Filipos 2:25-30) Kinapudnona, iti daytoy imperpekto a sistema, awan ti tao a di mapasanguan iti kasasaad a nasken nga ibturan.​—Mateo 10:22; Santiago 1:12.

17. Ania ti makatulong kadatayo a mangibtur iti amin a banag?

¹⁷ Ipatalged ni Pablo kadatayo a ti ayat “anusanna ti isuamin a bambanag, . . . inanamaenna ti isuamin a bambanag, ibturanna ti isuamin a bambanag.” (1 Corinto 13:7) Ti ayat ken Jehova tulongannatayo a mangibtur iti aniaman a kasasaad maipuon iti kinalinteg. (Mateo 16:24; 1 Corinto 10:13) Di kayat a sawen daytoy nga agpakamartirtayo. Imbes ketdi, kayattayo ti maaddaan iti natalna, naulimek a panagbiag. (Roma 12:18; 1 Tesalonica 4:11,12) Nupay kasta, no tumaud dagiti pakasuotan ti pammati, siraragsak nga ibturantayo dagitoy kas paset ti panagbalin nga adalan ni Kristo. (Lucas 14:28-33) Bayat nga agib-ibturtayo, ikagumaantayo a taginayonen ti positibo a panangmatmat, a mangnamnamatayo a nasayaatto ti pagbanagantayo iti baet dagiti narigat a kasasaad.

18. Kasano a kasapulan ti panagibtur uray no nasayaat ti kasasaad?

¹⁸ Saan laeng a rigat ti nasken nga ibturan. No dadduma, ti panagibtur kaipapananna laeng ti panagtalinaed, panagtultuloy iti naikeddeng a dana, adda man wenno awan dagiti pakasuotan. Ti panagibtur ramanenna ti panangmantener iti nasayaat a naespirituan a rutina. Kas pagarigan, sipapasnek kadi a makiramramankayo iti ministerio, sigun iti kasasaadyo? Basbasaen ken ut-utobenyo kadi ti Sao ti Dios ken agkarkararagkay kadi iti nailangitan nga Amayo? Regular kadi a tumabtabunokayo kadagiti gimong ti kongregasion, ken mabembenepisiarankay kadi iti pannakipinnabilegyo kadagiti kapammatianyo? No kasta, agib-ibturkayo, nasayaat man wenno narigat ti agdama a sasaadenyo. Dikay mauma, “ta iti naikeddeng a panawen agapittayto no ditay mabannog.”​—Galacia 6:9.

Ayat​—“Dalan a Naringringbaw”

19. Kasano a ti ayat ket “dalan a naringringbaw”?

¹⁹ Impaganetget ni Pablo ti kinapateg ti panangyebkas iti ayat babaen ti panangawagna iti daytoy nadiosan a galad kas “dalan a naringringbaw.” (1 Corinto 12:31) “Naringringbaw” iti ania nga anag? Bueno, kalkalpas nga imbinsabinsa ni Pablo dagiti sagut ti espiritu, a gagangay kadagiti Kristiano idi umuna a siglo. Naparaburan ti sumagmamano iti pannakabalin nga agipadto, dagiti dadduma mangagas kadagiti sakit, ket adu ti nakapagsao iti nadumaduma a pagsasao. Pudno a nakaskasdaaw a sagut dagitoy! Ngem, kinuna ni Pablo kadagiti taga Corinto: “No agsaoak kadagiti pagsasao dagiti tattao ken dagiti anghel ngem awan ayatko, nagbalinak a maysa nga agun-uni a suer wenno umaw-aweng a piang-piang. Ket no addaanak iti sagut ti panagipadto ken ammok amin dagiti sagrado a palimed ken amin a pannakaammo, ket no addaanak iti amin a pammati tapno iyakarko dagiti bantay, ngem awan ayatko, awan ti kaes-eskak.” (1 Corinto 13:1, 2) Wen, agbalin a “natay nga ar-aramid” uray dagiti aramid a makagunggona koma no saan nga ayat iti Dios ken iti kaarruba ti motibotayo a mangaramid kadagitoy.​—Hebreo 6:1.

20. Apay a nasken nga itultuloytay nga ikagumaan nga ipakita ti ayat?

²⁰ Adda maysa pay a rason nga inted ni Jesus no apay a nasken a sukayentayo ti ayat, a maysa a nadiosan a galad. Kinunana: “Babaen iti daytoy maammuanto ti isuamin a dakayo dagiti adalak, no addaankayo iti ayat iti maysa ken maysa.” (Juan 13:35) Ti sao a “no” ipamatmatna nga adda iti tunggal Kristiano no sursuruenna nga iyebkas ti ayat. Total, ti basta panagnaed iti ganggannaet a pagilian dinatay piliten nga agsursuro iti pagsasao sadiay. Kasta met a ti basta pannakigimong idiay Kingdom Hall wenno pannakilangen kadagiti pada a Kristiano dinatay automatiko nga isuro a mangyebkas iti ayat. Nasken ti agtultuloy a panagregget a mangadal iti daytoy a “pagsasao.”

21, 22. (a) Kasano koma ti panagriknatayo no ditay maaramid ti dadduma nga aspeto ti ayat a sinalaysay ni Pablo? (b) Apay a maikuna a “ti ayat pulos a di aggibus”?

²¹ Adda dagiti kanito a diyo maaramid ti dadduma nga aspeto ti ayat a sinalaysay ni Pablo. Ngem dikay maupay. Siaanus a pagreggetanyo nga aramiden dagitoy. Itultuloyyo ti agkonsulta iti Biblia ket iyaplikaryo dagiti prinsipiona iti pannakilangenlangenyo kadagiti sabsabali. Pulos a diyo koma liplipatan ti ulidan nga impasdek ni Jehova a mismo para kadatayo. Binagbagaan ni Pablo dagiti taga Efeso: “Agbalinkayo a manangaasi iti maysa ken maysa, nadungngo a mannakipagrikna, a sibubulos a pakawanenyo ti maysa ken maysa a kas met iti Dios sibubulos a pinakawannakayo babaen ken Kristo.”​—Efeso 4:32.

²² No kasano nga agbalin a nalaklaka inton agangay ti agsao iti sabali a pagsasao, no bumaybayag mabalin a saankayton a marigatan a mangyebkas iti ayat. Ipanamnama ni Pablo kadatayo a “ti ayat saan a pulos aggibus.” (1 Corinto 13:8) Saan a kas kadagiti nakaskasdaaw a sagut ti espiritu, ti ayat saan nga agpatingga uray kaano. Gapuna, itultuloyyo a sursuruen nga iyebkas daytoy a nadiosan a galad. Kas kuna ni Pablo, maysa dayta a “dalan a naringringbaw.”

Mailawlawagyo Kadi?

◻ Kasano a matulongannatayo ti ayat a mangparmek iti kinatangsit?

◻ Kadagiti ania a wagas a matulongannatayo ti ayat a mangitandudo iti talna iti kongregasion?

◻ Kasano a matulongannatayo ti ayat nga agibtur?

◻ Kasano a ti ayat ket “dalan a naringringbaw”?

[Ladawan iti panid 19]

Ti ayat tulongannatayo a mangpalabas kadagiti biddut dagiti kapammatiantayo

[Dagiti Ladawan iti panid 23]

Ti panagibtur kaipapananna ti panangmantener iti teokratiko a rutinatayo