Ti Sangalubongan a Kinatalged iti Sidong ti “Prinsipe ti Kappia”
“Ti idadakkel ti naprinsipean a panangiturayna ken ti kappia awanto ti inggana, iti trono ni David ken iti pagarianna tapno bangonenna ken salimetmetanna babaen ti kinahustisia ken kinalinteg, manipud ita ken iti agnanayon. Ti regta ni Jehova dagiti buybuyot ti mangaramidto iti daytoy.”—ISAIAS 9:7.
1, 2. (a) Ti pannakaipasngay ti Pagarian ti Dios ket okasion nga agpaay iti ania, ket kaano ti pannakaaramid daytoy a pannakaipasngay? (b) Ania ti intuding ti karta ti Naciones Unidas iti dayta nga organisasion, ket ania ti intuding ti tulag ti Pagarian ken ni Jesu-Kristo? (c) Kasanotay nga ammo a ni Jehova ket dinto mapaay a mangsalimetmet iti tulag ti Pagarian?
NO KASANO a ti pannakaiyanak ni Jesus, ti perpekto nga ubing a lalaki, ket maysa idi nga okasion iti naisalsalumina a panagrag-o, kasta met ti pannakaiyanak ti nabayagen a naikari a Pagarian maysanto met nga okasion ti aglaplapusanan a rag-o. (Salmo 96:10-12) Sigun kadagiti kinapudno iti moderno nga historia, dayta a gobierno ti naipabaklay kadagiti abaga ti naipadayag a Jesus idi 1914. Ti kaadda itatta ti organisasion ti Naciones Unidas dida ilinged dayta a kinapudno. Awan kadagiti agtuturay kadagiti 159 a miembro ti UN ti naggapu iti sangakabbalayan ni David. Nupay kasta, ti karta dayta sangalubongan a kumplot ti nangituding kadakuada iti trabaho a panangragpat iti sangalubongan a talna ken talged para iti sangatauan.
2 Ngem ti tulag ni Jehova maipaay iti Pagarian ti nikaanoman di nakanselar. Idiay Isaias 9:7 ti ebkas nga “iti trono ni David” patalgedanna ti tulag nga inaramid ti Dios ken David a maipaay iti pagarian nga awan inggana. Mainayon pay, nagsapata ni Jehova nga agpaay iti naballigi a pannakairingpas dayta. A ni Jehova salimetmetanna daytoy a tulag ti napagbalin a nalawag idiay Salmo 89:3, 4, 35, 36: “Nangaramidak iti tulag kadagiti pinilik; insapatak ni David nga adipenko, ‘Ti kaputotam ipasdekkonto nga agnanayon ket patakderekto ti tronom agingga kadagiti amin a kapkaputotan.’ Idinto nga insapatak babaen ti kinasantok, saanakto nga agulbod ken David. Ti kapuonanna agpautto nga agnanayon, ken ti tronona kas ti init iti sanguanak.” Dayta a tulag, agraman ti titulo a “Prinsipe ti Kappia,” ti nangituding ken Jesu-Kristo ti trabaho a panangiyeg iti sangalubongan a kinatalged.
3. Apay a ti tiempo a panangrugi ti “Prinsipe ti Kappia” iti panagturayna ket saan a tiempo ti talna idiay langit ken ditoy daga?
3 Nupay kasta, ti tiempo a panangipabaklay ni Jehova a Dios iti gobierno ken Nakoronaan a Prinsipe ket saanto a maysa a tawen ti talna idiay langit wenno ditoy daga. Sigun iti Apocalipsis kapitulo 12, ti pannakaipasngay ti Pagarianna ti sarunuen ti gubat idiay langit. Ni Satanas a Diablo ken dagiti demoniona limmabanda iti kaipaspasdek a gobierno, ket ti kaitrontrono nga Ari agraman nasantuan nga anghelesna nakidangadangda met kadagiti nademonioan a puersa. Ti nagbanaganna ket naitappuak ni Satanas ken dagiti demoniona manipud langit ket naitappuakda ditoy kaparanget ti dagatayo. Kalpasanna, inyikkisda: “Asikayo pay daga ken baybay, ta ti Diablo immulog kadakayo nga addaan dakkel a pungtot nga ammona a bassiten ti tiempona.” (Apocalipsis 12:12) Nanipud pannakaipababa ti Diablo, nakalkaldaang a nagbalin ti dagatayo a disso ti di maartapan a kinaranggas ken panaggugubat. Anian ti pannakasapul unay ti sangatauan iti “Prinsipe ti Kappia,” ta daytat’ mangibunga iti sangalubongan a kinatalged!
4. Apay a ti titulo a “Mannakabalin a Dios” di koma mairiro iti mannakabalin-am a Dios?
4 Sigun iti Isaias 9:6, dadduma a titulo, a mainayon iti “Prinsipe ti Kappia,” ti mainayon pay iti nadayag a nagan ni Jesu-Kristo. Maysa kadagitoy a titulo isu ti “Mannakabalin a Dios.” Isu ti saan a maawagan ti Dios a Mannakabalin-amin, a kasla ket tay kapada ken kapatas a miembro ti maysa a trinidad dagiti didiosen. Uray pay iti aldaw a panagungarna, impakaammona nga isut’ nababbaba ngem ni Jehova. Nagparang ken Maria Magdalena ket isut’ imbaonna kadagiti magagaran nga adalanna nga isut’ agsubli ken Amada ken Amana ken ti Diosda ken Diosna. (Juan 20:17) Agingga itoy nga aldaw, isut’ agtultuloy a mangidadaulo iti amin a sangaparsuaan iti panagdaydayaw iti “Dios dagiti didios, ni Jehova. (Daniel 11:36) Ay, wen, ni Jesu-Kristo ket addaan ti Dios ket dayta a Dios saan a ni Jesus met laeng no di ket ti nailangitan nga Amana a ni Jehova. Anian a nagdaeg ti panagserbi ti “Prinsipe ti Kappia” kas pakpakauna ti sapasap nga agnanayon a talna ken talged!
5. Apay a ni Jesu-Kristo ti kualipikado unay a mangidaulo iti amin a nasaririt a parparsua iti panagdayaw iti pudno ken sibibiag a Dios, a ni Jehova?
5 Iti amin a kinaagnanayon, ti naipadayag nga Anak ti Dios ti agtultuloy a mangidaulo iti amin a nasaririt a parsua iti panagdaydayaw iti daytoy maymaysa ken pudno a sibibiag a Dios, ni Jehova. Ti naitan-ok nga Anak ti Dios ti naindaklan a kualipikado a maipaay iti daytoy. Kadagiti isuamin a parparsua idiay langit ken ditoy daga, ti naipadayag nga Anak ti Dios ket isu daydiay makaammo ken Jehova iti kaundayanen a panawen ken daytat’ sisisinged unay. Idiay 1 Corinto 2:11 kuna ni apostol Pablo: “Siasino ngarud kadagiti tao ti makaammo kadagiti bambanag ti maysa a tao no saan a ti espiritu ti tao nga adda kenkuana?” Gapuna kasta met iti kaso ni Jesu-Kristo. Nupay isut’ inusar ni Jehova a Dios iti panamarsua ti tao, sabali met a banag para kenkuana ti aktual nga agbalin a tao a mismo, nga isut’ nalikmut kadagiti naindagaan a kasasaad ken mapadasanna a mismo ti rikrikna ti tao. Gapuna naisurat nga “uray pay no isu ti Anak idi, naadalna ti panagtulnog gapu kadagiti bambanag a linak-amna” kas maysa a tao ditoy daga. (Hebreo 5:8) Ngarud pinaneknekanna nga isut’ maikari a mapagtalkan a sitatalged kadagiti ‘isuamin a turay idiay langit ken ditoy daga’ ken tapno ibaklay ti titulo kas “Mannakabalin a Dios.”—Mateo 28:18; idiligyo iti Filipos 2:5-11.
“Nakaskasdaaw a Mamagbaga” ken “Agnanayon nga Ama”
6. Kasano a ni Jesu-Kristo ti agserserbin kas “Nakaskasdaaw a Mamagbaga,” ken kasano a nagunggonaan ti “dakkel a bunggoy” manipud nakaskasdaaw a pammagbagana?
6 Agpaay kadagiti amin a napigsa a rason, ti nailangitan a Prinsipe ti Dios ti makapagserbi a naan-anay iti sangatauan kas “Nakaskasdaaw a Mamagbaga.” (Isaias 9:6) Ti balakadna ti kanayon a nainsiriban, perpekto, ken di agbiddut. Kas Manangibabaet ni Jehova a Dios ken kadagidiay naiserrek iti baro a tulag, isu ti kinapudnona agserserbi kas nakaskasdaaw a mamagbaga kadagiti napalabas a 19 a siglo. Ita, nanipud 1935, “maysa a dakkel a bunggoy” ti “sabsabali a karnero” ti mangaw-awat iti nakaskasdaaw a pammagbagana ket magunggun-odanda ti kasayaatan a pannursuro ken panangiwanwanna. (Apocalipsis 7:9-17; Juan 10:16) Kas maysa nga ahensia iti daytoy trabaho a panangbalbalakad, isut’ nangpataud iti daytoy “panungpalan ti sistema dagiti bambanag” ti naikari a klase “matalek ken naannad nga adipen” ket inkabilna dayta a mangaywan kadagiti isuamin a naindagaan a gamengna, wenno naarian nga interesesna. (Mateo 24:3, 45-47; Lucas 12:42-44) Ti “dakkel a bunggoy” ti umaw-awat itan iti naespirituan a balakad a pudno a nakaskasdaaw ken mapagtalkan agsipud ta daytat’ naibatay iti naipanayag a Sao ti Dios.
7. Apay a ni Satanas a Diablo ket saanen a mannakabalin a dios iti ili ni Jehova?
7 Kas resulta ti panangabrasada iti dayta a balakad, ni Satanas a Diablo, “ti dios daytoy a sistema dagiti bambanag,” ket saanen a mannakabalin a Dios kadatayo kas ili ni Jehova. (2 Corinto 4:4) Situtulnog a rimmuartayon manipud Babilonia a Dakkel, ti sangalubongan nga imperio ti ulbod a relihion, ket saantayon a makiramraman kadagiti dakes ken naranggas a basbasolna. Innalatayon ti di maisin a takdertayo iti dasig Daydiay nangipabaklayan ni Jehova a Dios iti gobiernona.
8. (a) Apay a ti titulo nga “Agnanayon nga Ama” ti nangnangruna a makaallukoy iti “dakkel a bunggoy”? (b) Aniat’ mapasamakto kadagidiay mangipalubos a ni Satanas a Diablo ti agbalin a naespirituan nga amada?
8 Ti titulo nga “Agnanayon nga Ama” ti nakaay-ayat unay. Ti “dakkel a bunggoy” dagiti “sabsabali a karnero” ti mangapresiar a nangnangruna iti daytoy a termino. Ti kinaama ni Satanas a Diablo ti di makaallukoy kadakuada. Agpigpigergerda pay no malagipda dagiti narelihiusuan a papangulo a Judio a nangbusor ken ni Jesus a nagkunaanna: “Kukuanakayo ti Diablo nga amayo ket kayatyo nga aramiden dagiti kalikagum ni amayo. Isu nakapapatay nanipud idi damo, ket saan a nagtalinaed iti pudno, ta awan ti pudno kenkuana. No agsao ti ulbod, sawenna ti kababalinna met laeng, ta isu manangulbod ket ama ti kinaulbod.” (Juan 8:44) Ti “dakkel a bunggoy” ket rimmuardan manipud kadagidiay naespirituan nga annak ni Satanas a Diablo, a ti kinaamana ti nagbasol a sangatauan ti saanto nga agnanayon. Dagidiay mangipalubos kenkuana nga agbalin kas naespirituan nga amada madadaeldanto a kaduana. Ti naan-anay a pannakadadael, nga isimsimbolo “ti agnanayon nga apuy” idiay Mateo 25:41, ti agur-uray iti Diablo ken amin a tattao a di makapagtalaw manipud iti kinaamana.—Mateo 25:41-46.
9. Kasano a manannanamen ti “dakkel a bunggoy” ti kinaama ti “Agnanayon nga Ama”?
9 Iti kasumbangirna, ti “dakkel a bunggoy” nannanamendan ti kinaama ti “Agnanayon nga Ama.”a Kasano? Babaen ti panagim-imdengda iti timekna ken ti panagbalinda kas dagiti “sabsabali a karnero[na]” ken babaen iti pannakitimtimpuyogda iti natda ti naespirituan nga Israel. Daytoy nabara a relasion ti pamilia ti mangipamatmat ti kinatalna. Iti panagsuratna babaen iti paltiing tinukoy ni apostol Pablo idiay Roma 16:20 kas “ti Dios a mangted talna.” Ngarud, anian a maiyanatup, a ti bugbugtong nga Anakna ti rebbeng met a maawagan “Prinsipe ti Kappia”! Bayat ti panangisubsublinanto ti talna iti intero nga uniberso, awan duadua a ti “Prinsipe ti Kappia” agbiagto a maitunos iti kinapateg ti naindaklan a titulona.
Ti Naarian a Gobierno ti “Prinsipe ti Kappia”
10, 11. Kalpasan ti panangipadtona iti naindaklan a pannakaipasngay pay laeng ti anak, aniat’ intuloy a kinuna ni Isaias, ket aniat’ kaipapanan dagiti sasaona?
10 Kalpasan ti panangipadto ni Isaias ti naindaklan a pannakaiyanak pay laeng—wen, ti pannakaipasngay ti Anak ti Dios a mapadayawanto iti titulo a “Prinsipe ti Kappia”—ti mammadto ti pinaltiingan ti espiritu ni Jehova a mangikuna: “Ti idadakkel ti panangiturayna ken ti kappia awanto ti inggana . . . Ti regta ti buybuyot ni Jehova ti mangaramidto iti daytoy.”—Isaias 9:7.
11 Iti panagkunana “ti idadakkel ti panagiturayna,” ipakpakita ti padto a ti sakupento ti “Prinsipe ti Kappia” ket saknapannanto ti intero a daga. Awanto dagiti pagbeddengan ti daga a manglimitar iti pagturayanna. Saklawennanto ti intero a globo. Mainayon pay, iti Paraiso a daga nga umay, awantot’ inggana ti talna. Nikaanoman nga addanto aniaman a riribuk iti uray sadino. Ti talna ti agsaknapto iti intero a daga ken kanayon nga aglaplapusananto. (Salmo 72:7) Ti talna iti daytoy a kaso kaipapananna saan laeng a ti kaawan ti kinaranggas ken gubat. Ramanen dayta ti kinahustisia ken kinalinteg, ta kuna ni Isaias a ti naprinsipean a panagturayna ti mapapigsanto “babaen iti kinahustisia ken iti kinalinteg, manipud ita ken iti agnanayon.” Addanto ti kinawadwad dagiti bembendision a maipaay iti sangatauan. Ket ti dinto mapaksuyan a regta ni Jehova a Dios ti mangaramid iti dayta iti las-ud dagiti panawentayo.
12. Kasano a ti gobierno nga adda iti abaga ti “Prinsipe ti Kappia” maireprepresentaren iti intero a daga?
12 Uray pay itattan, daytoy a gobierno iti abaga ti “Prinsipe ti Kappia” ti maireprepresentaren iti intero a daga. Ti pannakaawaten iti naarian a nailangitan a gobiernona ti sipapardas nga agsaksaknapen. Ti natda dagiti naiyanak iti espiritu nga ad-adalan ni Jesu-Kristo naurnongdan a naan-anay manipud amin a nasnasion. Mainayon pay, ti “dakkel a bunggoy” maur-urnongdan manipud nasurok a 200 a nagduduma a dagdaga. Adda itan 3,229,022 a saksi ni Jehova, ket ti nakaay-ayat a trabaho a panangurnong ti di pay nalpas. Daytoy “dakkel a bunggoy” ti mangitantandudo ken mangidaydayawen iti gobierno a naipabaklay iti “Prinsipe ti Kappia.” Dagiti miembrona siyayamanda unay iti panagbalinda kas iturayan dayta a gobierno ken ti panagbalinda kas pannakabagi dayta iti intero a daga, a kadkadua dagiti “embahador a maisuno ken Kristo,” ti napulotan a natda.—2 Corinto 5:20.
Ti Moderno-Aldaw a Kumplot Mawarawara
13. (a) Aniat’ pagregreggetan dagiti embiado ti Pagarian nga aramiden iti nagbabaetanda? (b) Kasanot’ panangmatmat ti Dios iti Naciones Unidas?
13 Dagitoy nga embiado wenno pannakabagi ti Pagarian salsalimetmetanda met ti talna iti nagtetengngaanda. ‘Ag-agawaanda a salimetmetan ti panagmaymaysa ti espiritu iti singgalut ti talna.’ (Efeso 4:3) Ar-aramidenda daytoy agpapan pay amin a kinagulo a nakasaksaknapen iti intero a daga. Dagiti nasnasion a miembro ken saan a miembro ti Naciones Unidas nakalineada a maibusor iti gobierno ti “Prinsipe ti Kappia.” Kas panangmatmat ti Dios iti dayta, ti Naciones Unidas ket maysa a nagdakkelan a sangalubongan a kumplot. Apay? Agsipud ta iwarwaragawagna ti bagina a nakasaganan a makagun-od kadagiti kalat nga impataw ti Dios a gun-odan laeng ti “Prinsipe ti Kappia[na].” Ken aw-awisenna dagiti tattao iti amin a nasnasion a mangsuportar iti dayta a mangipasdek iti sangalubongan a kinatalged babaen iti panagregget ti tao. Inwaragawagna pay ti 1986 kas ti “Internasional a Tawen ti Kappia.” Ngarud pinaneknekanna ti bagina kas maysa a kumplot a maibusor iti “Prinsipe ti Kappia” ken maibusor iti tulag ni Jehova kenkuana a maipaay iti agnanayon a Pagarian.
14. Kasanot’ panangpakdaar ni mammadto nga Isaias kadagiti amin a bumusbusor ken Jehova ken ti tulag ti Pagarianna?
14 Iti rason a kas iti dayta, pinakdaaran ni mammadto Isaias ni Ari Acaz ken dagiti iturayanna idi a maibusor iti panangsapul ti talna ken talged babaen ti pannakitulagda iti Asirio a Pannakabalin ti Lubong. Masarakan dayta a pakdaar idiay Isaias 8:9, 10. Iti napintas a daniw, pinakdaaran ti mammadto amin a bumusbusor ken ni Jehova ken ti tulag ti Pagarianna: “Agariwawakayo, O dakayo nga inilin-ili, ket maburburakkayo; ket timudenyo, dakayo amin a taga adayo a dagdaga! Agbarikeskayo, ket maburburakkayo! Agbarikeskayo, ket maburburakkayo! Agpipinnatigmaankayo, ket awanto ti kapapaayanna! Baliksenyo ti sao, ket dinto mataginayon, ta ti Dios adda kadakami!”
15. Aniantot’ mapasamak iti kumplot a maibusor iti tulag ti Pagarian itatta, kas indemostra ti kumplot idi kaaldawan ni Ari Acaz?
15 Gapuna bay-an a dagiti nasnasion iti sidong ti prinsipe daytoy a lubong, ni Satanas a Diablo, agkukumplotda a maibusor iti tulag ti Pagarian ken ti naprinsipean nga Agtawid ken Agturayna. Ti panagkumplot ti maburburakto, kas ti panagkumplot idi panawen ni Ari Acaz. Ni Ari Rezin iti Siria ken Ari Pekah ti Israel dida nagbuteng ken ni Jehova dagiti buybuyot no di ket nagkukumplotda a maibusor iti tulag a maipaay iti Pagarian. Ngem, ti panagkukumplotda naburburakda. Kasta met, ken Ari Acaz iti Juda di nagbuteng ken ni Jehova no di ket nakikumplot iti sangalubongan a pannakabalin ti Asiria. Daytoy ti di pudno a nakatulong ken Acaz wenno nakaiyeg ti talna ken talged kenkuana. Dayta ketdi ti nangiyeg ti dukot ken pannakakayawna. Dakdakes pay naikkat ti pabor ni Jehova ken ni Acaz.
16. Kasano a binurakburak ni Jehova ti kumplot dagiti Asirio a maibusor ti tulag ti Pagarian, ket aniat’ inyanniniwan daytoy iti kaaldawantayo?
16 Kalpasan ti ipapatay ni Acaz ken iti panawen ni Ezekias nga anakna, binurak ni Jehova dagiti buybuyot ti kumplot ti Asiria a maibusor iti tulag ti Pagarian. Napilitan ti ari ti Asiria a nagsanud manipud Juda kalpasan ti panangtalipupos ti anghel ni Jehova iti 185,000 kadagiti buyotna. Awan pay uray maysa a pana a naipatayab dagiti kabusor a maibusor iti siudad ti Jerusalem. (Isaias 37:33-36) Ti umas-asping iti agdama a sangalubongan a panagkukumplot a maibusor iti tulag ti Pagarian ni Jehova ken iti “Prinsipe ti Kappia” ti sigsigurado, ta ti Dios adda ken Prinsipe Immanuel ken kaduana amin dagiti mangidaydayaw kenkuana!
Panagtakder nga Awanan Buteng a Maipaay iti Sapasap a Kinasoberano ni Jehova
17. (a) Aniantot’ aramiden iti mabiiten dagiti napolitikaan nga el-elemento iti Babilonia a Dakkel, ket anianto ti kasapulan ken awaten ti ili ni Jehova? (b) Kalpasan ti pannakaipakni ti Babilonia a Dakkel, anianto ti aramiden dagiti ateistiko nga agtuturay ita, a mangtignay ken ni Jehova a mangala iti aniaman a panagtignay?
17 Saanen nga agbayag dagiti napolitikaan nga elemento ti mangiturongto iti panagreggetda a maibusor iti Kakristianuan ken maibusor iti intero a Babilonia a Dakkel, ti sangalubongan nga imperio ti ulbod a relihion, tapno dayta ti talipuposendan. Iti daytanto napeggad a kanito, umayto ti nadiosan a pannalaknib iti ili ni Jehova iti naisangsangayan a pamay-an. Babaen ti pannakasulsolnanto iti nadara a panagballigina iti Babilonia a Dakkel sirurungsotto a bueltaen dagiti ateistiko nga agtuturay dagidiay adda iti dasig ti gobierno ti Dios babaen ken Jesu-Kristo. Kalpasanna usarento ni Jehova ti “Prinsipe ti Kappia[na]” a makirupak “iti gubat ti dakkel nga aldaw ti Dios a Mannakabalin-amin.” (Apocalipsis 16:14) Mapaneknekanto ni Jesu-Kristo kas ti di maparukma a Mannakigubat a ti gobiernona dinto agpababa a pulos. Isunto ti mapaneknekan a “Mannakabalin a Dios” iti sidong ti naballigi a Dios a mannakabalin-amin, ni Jehova. Daytoy “Mannakabalin a Dios” balangatannanto ti naraniag a karerana iti daytoy a panagballigi inton Armagedon a dinto kumupas a pulos iti panawen nga awan inggana. Agvivatay amin iti dayta di maartapan a panagbiktoria!
18. Iti sango ti moderno-aldaw a kumplot a maibusor ti tulag ti Pagarian, aniat’ determinado nga aramiden dagiti Saksi ni Jehova, ket anianto ti pagtungpalanna?
18 Ngarud, umabantetayo iti dakdakkel a sangalubongan a pannakaitan-ok ngem iti napalabas, aminkayo a saksi ni Jehova, nga agtalek a naan-anay iti Diosyo ken ti agturturayen nga Arina, ti “Prinsipe ti Kappia”! Ipamatmatyo ti kinaawan panagbutengyo iti agdama a sangalubongan a kumplot. Babaen ti panangiwaragawagyo iti uray sadino ti mensahe ti Pagarian ken ti um-umayen a panagballigina iti sangalubongan a kumplot inton Armagedon, agpaaykay koma amin para kadagiti pagilasinan ken datdatlag a pakaidayawan ni Jehova. Inton ti Diablo ibueltananton dagiti agtuturay ti lubong a maibusor kadatayo, laglagipenyo, ti panagballigi ti addanto kadagidiay agtakder a sipupudno ken simamatalek a maipaay ti Pagarian ni Immanuel, ti “Prinsipe ti Kappia,” ta “Ti Dios Adda Kadatayo”! (Mateo 1:23; idiligyo iti Isaias 8:10.) Ket bay-an nga amin dagiti anghel ti langit ken amin dagidiay mangsalimetmet ti kinatarnawda iti sangatauan ditoy daga kunaenda “Amen” iti pannakaalangon ti kinasoberano ni Jehova iti isuamin a bambanag a naparsua idiay langit ken ditoy daga, nga addanton ti kinatalged a dinto mamingga!
[Dagiti Footnote]
a Maipaay iti detaliado a pannakasalaysay ti akem ni Jesu-Kristo kas ti “Agnanayon nga Ama,” kitaenyo ti kapitulo 20 ti libro a Worldwide Security Under the “Prince of Peace,” nga impablaak ti Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
Salsaludsod a Pangsumario
◻ Kasano a ti titulo a “Mannakabalin a Dios” agaplikar ken ni Jesu-Kristo?
◻ Kasano a ni Jesus ti agserserbin kas “Nakaskasdaaw a Mamagbaga”?
◻ Makin-kinaama ti rebbeng a sapulentayo, ken makin-kinaama ti laksidentayo?
◻ Ania ti kinapudnona ti Naciones Unidas?
◻ Aniat’ mapasamak iti daytoy agdama-aldaw a panagkukumplot a maibusor iti tulag ti Pagarian ken ti Agtawidna, ti “Prinsipe ti Kappia”?
[Ladawan iti panid 16, 17]
Ti intero nga uniberso mapagkaykaysanton iti natalna a panagdaydayaw iti Sapasap a Soberano