Surotenyo ti Manglab-aw a Wagas ti Ayat
NI Jehova a Dios ket ayat. (1 Juan 4:8) Ti Anakna, ni Jesu-Kristo, kunana a rebbeng nga ayatentayo ti Dios ken ti kaarrubatayo. (Mateo 22:37-40) Ay ket, ti Dios pagtigtignayenna ti intero nga uniberso maipuon iti daytoy a galad! Gapuna nga agpaay iti biag nga awan inggana iti sadinoman, masapul a surotentayo ti wagas ti ayat.
Impakita ti Dios ti ayat para iti nasion ti Israel ngem idi agangay inlaksidna dayta nga organisasion gapu iti di kinamatalek. Kalpasanna binigbigna ti kongregasion dagiti adalan ni Jesus kas ti baro nga organisasionna. Kasano? Babaen kadagiti naisangsangayan a panangiparangarang iti nasantuan nga espiritu a namabileg kadakuada nga agsao kadagiti dildila ken agipadto. Ngarud, idi Pentecostes 33 K.P., 3,000 a Judio ken proselita ti nagbalin a manamati ket pinanawanda ti daan nga organisasion agpaay iti baro nga organisasion ti Dios. (Aramid 2:1-41) Yantangay dagiti sagut ti espiritu ket naipaay baeten kadagiti apostol ni Jesus, ti kakasta a panangiparangarang ket nagpatinggan idi nataydan. (Aramid 8:5-18; 19:1-6) Ngem idin dagiti sagut napaneknekandan a ti anamong ti Dios ket adda iti naespirituan nga Israel.—Galacia 6:16.
Dagiti milagro a nagresulta manipud kadagiti sagut ti espiritu ket nakagunggonada. Nupay kasta, ti panangipakita ti ayat wenno di agimbubukodan a pannakasekan kadagiti sabsabali ket napatpateg ngem ti panangikut kadagiti sagut ti espiritu. Impakita daytoy ni apostol Pablo iti umuna a suratna kadagiti taga Corinto (c. 55 K.P.). Iti dayta isut’ nagsao maipapan iti ayat kas “maysa a manglab-aw a wagas.” (1 Corinto 12:31) Dayta a wagas ket naisalaysay idiay 1 Corinto kapitulo 13.
No Awan ti Ayat, Awan Mamaaytayo
Inkalintegan ni Pablo: “No agsaoak koma kadagiti dildila dagiti tattao ken dagiti anghel ngem awan met ayatko, nagbalinak a kas bronse nga aguni wenno piangpiang nga umaweng.” (1 Corinto 13:1) No awan ti ayat, awan mamaayna ti panagsao iti inranud-espiritu a natauan a pagsasao wenno maysa a nailangitan nga angheliko a pagsasao. Kinaykayat ni Pablo ti agsao iti lima a makapabileg a sasao imbes a sangapulo ribo iti maysa a pagsasao a di met maawatan dagiti tao. (1 Corinto 14:19) Ti maysa nga awan ayatna a tao ket kas “maysa nga aguni a bronse”—maysa a naringgor, makatitileng a tambor—wenno awan ayugna nga “umaweng a piangpiang.” Ti awan ayatna a panagsao kadagiti dildila ket saan a makapabang-ar, makapabileg iti naespirituan a pamay-an tapno maipadayag ti Dios ken matulongan ti ilina. Ita, ipakitatayo ti ayat babaen panangaramat kadagiti maawatan a sasao idiay Nakristianuan a ministerio.
Simmaganad a kuna ti apostol: “No kupikopak koma ti talunggading ti pammadto ket ammok koma dagiti isuamin a sagrado a palimed ken ti amin a pannakaammo, ket no kupikopak koma ti isuamin a pammati tapno mabalinko koma a garawen dagiti bambantay, ngem awan ti ayatko, awan met pategko.” (1 Corinto 13:2) Ti namilagruan a panagipadto, naisangsangayan a pannakatarus kadagiti sagrado a palimed, ken ti inranud-espiritu a pannakaammo mabalin a gunggonaanna dagiti sabsabali ngem saan dagidiay mangik-ikut kadagita a sagut no dagidiay nasagutan ket dida naayat. Nagaramat ni Pablo ti naisangsangayan a pannakaawat kadagiti sagrado a palimed tapno tulonganna dagiti sabsabali, ket ti sagut ti pannakaammo ti namagbalin kenkuana a mangipakauna ti pannakaispal dagiti biktima ti pannakarba. (Aramid 27:20-44; 1 Corinto 4:1, 2) Kaskasdi, no isut’ addaan ‘amin a pannakaammo ken amin a pammati’ ngem di met naayat, isut’ awan mamaayna iti panagkita ni Jehova.
Ita, ti espiritu ni Jehova ti mamagbalin kadagiti Saksina tapno maawatanda dagiti padto ti Biblia ken dagiti sagrado a palimed ken iwanwanna ida iti panangiraman kadagita a pannakaammo kadagiti sabsabali. (Joel 2:28, 29) Ti espiritu pataudenna met ti pammati a kasapulan tapno maparmek dagiti kakasla bantay a lapped. (Mateo 17:20) Yantangay ti espiritu aramidenna amin dagitoy a bambanag, saan nga umiso ti panangbiruk iti personal a dayaw manipud kadakuada. Agtinnag nga awan mamaaytayo no ditay aramiden dagiti bambanag agpaay iti dayag ti Dios ken buyogen ayat kenkuana ken kadagiti pada a tao.—Galacia 5:6.
Di Gunggonaan ti Awan Ayatna a Daton
Kuna ni Pablo: “No iwarasko koma dagiti isuamin a kukuak tapno maipakan kadagiti napanglaw, ket no iyawatko koma toy bagik, tapno pagpasindayagko, ngem awan met ayatko, awan koma ti magunggonak.” (1 Corinto 13:3) No awan ti ayat, saan a magunggonaan ni Pablo no itedna ti isuamin a kupikopanna tapno pakanenna dagiti sabsabali. Gunggonaannatayo ti Dios gapu iti ayat a nangtignay kadagiti saguttayo, saan a gapu iti material a pategda wenno gapu ta sapsapulentayo ti pannakaidayaw kas manangted, kas ken naulbod nga Ananias ken Safira. (Aramid 5:1-11) Nangituyang ni Pablo ti nasayaat nga ulidan babaen siaayat a panangipaayna iti bagina mainaig iti panangispal a ministerio agpaay kadagiti manamati idiay Judea.—1 Corinto 16:1-4; 2 Corinto 8:1-24; 9:7.
Uray ti awan ayatna a kinamartir kas maysa a saksi iti kinapudno awan met mamaayna iti Dios. (Proverbio 25:27) Nagsao ni Jesus maipapan iti datonna ngem di nagpalangguad maipapan iti dayta. Imbes nga agpalangguad sitatallugod nga impaayna ti bagina gapu iti ayat. (Marcos 10:45; Efeso 5:2; Hebreo 10:5-10) Dagiti naespirituan a kakabsatna ‘idatagda dagiti bagbagida kas sibibiag a daton’ iti serbisio ti Dios saan nga iti mangidayaw iti bagi a kinamartir no di ket kadagiti gagangay a pamay-an a mangipadayag ken Jehova ken mangiparang ti ayatda kenkuana.—Roma 12:1, 2.
Dadduma a Pamay-an a ti Ayat Tignayennatayo
Insurat ni Pablo: “Ti ayat managitured ken naanus.” (1 Corinto 13:4a) Para iti adu, ti panagitured ti Dios manipud panagbasol ni Adan kinaipapananna ti panagbabawi a mangiturong iti pannakaisalakan. (2 Pedro 3:9, 15) No addaantayo ti ayat, siaanus nga isurotayo ti kinapudno kadagiti sabsabali. Liklikantayo dagiti panagrurod ken nakonsiderasiontayo ken manangpakawan. (Mateo 18:21, 22) Ti ayat ket naanus met, ken naiyasidegtayo iti Dios gapu iti kinaanusna. Ti bunga ti espirituna a kinaanus ti manglapped kadatayo manipud panagbalin nga ad-adda a manangipapilit kadagiti sabsabali ngem ti isuna kadatayo. (Efeso 4:32) Ti ayat pagbalinennatayo pay a naasi kadagiti di managyaman a tao.—Lucas 6:35.
Innayon ni Pablo: “Ti ayat saan a naimon, saan a napasindayag, saan a natangsit.” (1 Corinto 13:4b) Ti kinaimon ket maysa nga aramid ti lasag a mangikapis iti maysa manipud Pagarian ti Dios. (Galacia 5:19-21) Ti ayat lapdannatayo nga agbalin a naimon kadagiti sanikua ti sabali a tao wenno kadagiti paborable a kasasaad. No isut’ umawat iti tartarigagayantayo a pribilehio iti serbisio, ti ayat ti mamagbalin kadatayo a makipagrag-o kenkuana, ipaayan ti pannaranaytayo, ken pagyamanantayo ti Dios ta isut’ maaramat tapno magunggonaan ti kongregasion.
Yantangay ti ayat “saan a napasindayag,” daytat’ saan a mangtignay kadatayo nga agpasindayag maipapan iti ipalpalubos ti Dios a maaramidantayo iti serbisiona. Dadduma a taga Corinto ti nagpasindayag a kas ket tay isudat’ nangpataud kadagiti sagut ti espiritu, ngem dagitoy ket nagtaudda iti Dios, kas met kadagiti pribilehio iti moderno-aldaw nga organisasionna. Imbes nga agpasindayagtayo maipapan iti saadtayo iti organisasion ti Dios, ngarud, kitaentayo ta ditayo koma maikulbo. (1 Corinto 1:31; 4:7; 10:12) Ti ayat “saan a natangsit,” ngem ti panunot ti di naayat a tao mabalin a pakaruenna ti panangipangpangruna iti bagi. Dagiti naayat a tattao dida marikna a natantan-okda ngem kadagiti sabsabali.—1 Corinto 4:18, 19; Galacia 6:3.
Disente, Di Agimbubukodan, Di Managluksaw
Ti ayat “saan a naalas ti aw-awidna, saan nga agimbubukodan, saan nga agluksaw.” (1 Corinto 13:5a) Itandudona dagiti naimbag a kababalin, nadiosan a kondukta, panagraem iti autoridad, ken disente nga aw-awid kadagiti Nakristianuan a panaggigimong. (Efeso 5:3-5; 1 Corinto 11:17-34; 14:40; idiligyo ti Judas 4, 8-10.) Yantangay ti ayat ipariknana iti tunggal maysa nga isu ket kasapulan, kas iti amin a paset ti natauan a bagi, ti maysa a naayat a kongregasion ket lugar ti talna ken salindeg. (1 Corinto 12:22-25) Imbes nga agimbubukodan a ‘kitkitaenna dagiti bukodna nga interes,’ ti ayat tignayennatayo a mangisakripisio kadagiti karbengantayo no dadduma ken ipakitatayo ti interes kadagiti sabsabali ken iti pagimbaganda. (Filipos 2:1-4) Ti ayat aramidennatayo nga ‘agbalin nga isuamin kadagiti amin a kita ti tao, tapno maispaltayo koma ti dadduma’ babaen ti ministeriotayo.—1 Corinto 9:22, 23.
Ti ayat “saan nga agluksaw.” Dagiti panagrasuk ti pungtot ket ar-aramid ti managbasol a lasag, ngem ti ayat pagbalinennatayo a “nabannayat no maipapan iti pungtot.” (Santiago 1:19; Galacia 5:19, 20) Uray pay nainkalintegan a makaungettayo, ti ayat dinatayo palubosan nga agtalinaed a sipupungtot, nga ik-ikkantayo ti lugar ti Diablo. (Efeso 4:26, 27) Nangnangruna a masapul a dagiti panglakayen liklikanda ti agpungtot no dagiti kapammatian dida matungpal dagiti sumagmamano a singasing.
Kuna met ni Pablo maipapan iti ayat: “Dina ikankano ti pannakadangran.” (1 Corinto 13:5b) Ti ayat di agilista kadagiti kamali, a kasla listaan ti pautang. Makitana dagiti naimbag kadagiti kapammatian ken saan nga agibales kadagiti agpayso wenno maipatpato a nakabasolan. (Proverbio 20:22; 24:29; 25:21, 22) Ti ayat tulongannatayo a “mangsurot kadagiti bambanag a mangiyeg talna.” (Roma 14:19) Nagsubang da Pablo ken Bernabe ket nagsinada ti dalan iti serbisio ti Dios, ngem ti ayat inagasanna ti panagginnura ken inyadayona ida manipud panagimula ti sakit ti nakem.—Levitico 19:17, 18; Aramid 15:36-41.
Agannayas iti Kinalinteg ken Kinapudno
Maipanggep iti ayat, intuloy a kinuna ni Pablo: “Dina pagragsakan ti kinakillo, no di ket makipagrag-o iti kinapudno.” (1 Corinto 13:6) Dadduma pagragsakanda unay ti kinakillo a “dida makaturog no dida makaaramid ti kinadakes.” (Proverbio 4:16) Ngem iti organisasion ti Dios ditay agaapa wenno ditay pagragsakan no ti maysa ket nasiluan ti basol. (Proverbio 17:5; 24:17, 18) No adda koma idi umdas nga ayat iti Dios ken kinalinteg idiay kongregasion ti Corinto, saan koma a napanuynoyan ti imoralidad sadiay. (1 Corinto 5:1-13) Kadagiti sabsabali pay a banag, ti ayat iti kinalinteg ti mangiyadayo kadatayo manipud panangtagiragsak kadagiti pannakaiparang ti kinakillo kadagiti telebision, sine, wenno pabuya kadagiti teatro.
Ti ayat “makipagrag-o iti kinapudno.” Ditoy ti kinapudno ket naigiddiat iti kinakillo. Nabatad a kaipapanan daytoy a ti ayat tignayennatayo nga agrag-o gapu iti impluensia ti kinalinteg nga ipaay ti kinapudno kadagiti tattao. Makasaraktayo ti rag-o kadagiti bambanag a mamaregta kadagiti tao ket daytat’ mangiyadelantar iti panggep ti kinapudno ken kinalinteg. Ti ayat lapdannatayo nga agulbod, ikkannatayo ti rag-o no dagiti sililinteg ket mapaneknekan nga awan basolda, ken pagrag-oennatayo iti panagballigi ti kinapudno ti Dios.—Salmo 45:4.
No Kasano a Sarangten ti Ayat Amin a Bambanag
Iti panangitultuloyna iti panangdepinarna iti ayat, insurat ni Pablo: “Isuamin anusanna, isuamin patienna, isuamin inanamaenna, isuamin ituredna.” (1 Corinto 13:7) ‘Iti pananganusna iti isuamin,’ ti ayat iwaksina ti luksaw a kas ti maysa a nasayaat nga atep iwalinna ti tudo. No ti asinoman sairennatayo ngem kalpasanna agdawat ti pammakawan, ti ayat ti mamagbalin kadatayo nga aganus iti pannakadangran, a pakawanentayo ti nakabasol imbes nga idanundanontayo dagiti bambanag. Iti ayat pagreggetantayo nga ‘alaen ni kabsattayo.’—Mateo 18:15-17; Colosas 3:13.
Ti ayat “patienna amin” nga adda iti Sao ti Dios ken pagbalinennatayo a managyaman iti naespirituan a taraon a maipapaay baeten “ti matalek ken naannad nga adipen.” (Mateo 24:45-47) Nupay saantayo a nalaka a maallilaw, ti ayat lapdannatayo manipud kaadda ti di manamati a puso ken ilikliknatayo manipud panangipabasol kadagiti dakes a motibo kadagiti kapammatian. (Eclesiastes 7:21, 22) Ti ayat met “inanamaenna ti isuamin” a nairekord kadagiti Kasuratan, kas kadagiti kinapudno maipanggep iti Pagarian ti Dios. Tinignay ti ayat, inanamaentayo ken ikararagtayo ti kasayaatan a pagbanagan kadagiti makasuot a kasasaad. Ti ayat tignayennatayo met a mangibaga kadagiti sabsabali ti gapu ti inanamatayo. (1 Pedro 3:15) Mainayon pay, ti ayat ‘ituredna amin,’ agraman dagiti basol maibusor kadatayo. (Proverbio 10:12) Ti ayat iti Dios tulongannatayo met a mangibtur ti pannakaidadanes ken sabsabali pay a suot.
Innayon ni Pablo: “Ti ayat saan a maibus uray kaano.” (1 Corinto 13:8a) Daytat’ dinto pulos maibus a kas met iti di panagpatingga ni Jehova. Yatangay ti agnanayon a Diostayo isut’ ladawan ti ayat, daytoy a galad dinto pulos agsarday. (1 Timoteo 1:17; 1 Juan 4:16) Ti uniberso kankanayonto latta nga iturayan ti ayat. Ikararagtayo ngarud a ti Dios tulongannatayo a mangsaranget kadagiti agimbubukodan nga ugalitayo ken ipakitatayo daytoy di maibus a bunga ti espirituna.—Lucas 11:13.
Dagiti Banag nga Aglabas
Iti panangipatuldona, insurat ni Pablo: “Ngem nupay adda dagiti sagut ti panagipadto, manungpaldanto; nupay adda dagiti dildila, agsardengdanto; nupay adda pannakaammo, mapukawto.” (1 Corinto 13:8b) ‘Dagiti sagut ti panagipadto’ ti namagbalin kadagiti mangikut kadakuada a mangisawang kadagiti baro a padto. Nupay dagiti kakasta a sagut ket naglabasda kalpasan a naipasdek ti Kristiano a kongregasion kas organisasion ti Dios, pulos a saan a nagpatingga ti pannakabalinna nga agipadto, ket linaon ti Saona amin dagiti padto a kasapulantayo ita. Ti imparanud-espiritu nga abilidad ti panagsao kadagiti dildila ket nagsardeng met, ken ti naisangsangayan a pannakaammo ket ‘nanungpal met,’ kas naipadto. Ngem ti kumpleto a Sao ni Jehova ipaayna ti kasapulantayo a maammuan agpaay iti pannakaisalakan. (Roma 10:8-10) Kasta pay met, ti ili ti Dios ket napno iti espirituna ken iparangda dagiti bungana.
Intultuloy ni Pablo: “Ta ammotay ti dadduma a paset ket padtuantay ti dadduma a paset; ngem inton umay daydiay kinaan-anay, daydiay kinakurang mapukawto.” (1 Corinto 13:9, 10) Dagiti sagut ti pannakaammo ken pammadto ket saan a naan-anay. Nalawag, ti kasta a padto saan a detaliado, ket tunggal mammadto ket saan a kumpleto ti panangisalaysayna iti masanguanan, nga agkurang iti naan-anay a pannakaammo maipapan iti impadtona. Ita, nupay kasta, ti pannakatarus kadagiti padto ket agin-inut nga agbalbalin a kumpleto. Kas pangarigan, dagiti kinapudno a mangitungtungpal iti padto ti Biblia pasingkedanda a ni Jesus inawatna ti naarian nga autoridad iti sangatauan idi 1914. Sipud idin, addatayon iti “panawen ti panungpalan” ken tagtagiragsakentayon ti agtultuloy nga idadakkel iti naespirituan a pannakaammo ken pannakatarus kadagiti padto ti Biblia. (Daniel 12:4) Ngarud, agturturongtayon iti naan-anay a pannakaammo ken “daydiay kinaan-anay” ket talaga nga asidegen.
Agtalinaed ti Katan-okan a Galad
Iti panangipasagidna iti irarang-ay ti kongregasion, insurat ni Pablo: “Idi ubingak, nagsasaoak a kasla ubing, nagpampanunotak a kasla ubing, nagrasrasonak a kasla ubing; ngem ita ta nataenganakon, binaybay-akon dagiti inuubingan nga ugali.” (1 Corinto 13:11) Yantangay ti maysa nga ubing agtignay maipuon iti nakedngan a pannakaammo ken pisikal nga irarang-ay, daytat’ maiyalla-alla, a kas tay maipalpallayug iti indayon. Ngem ti maysa a nataengan ket dakdakkelen iti pisikal, addaan ad-adu a pannakaammo, ken masansan a saan a nalaka a maiyalla-alla. Inikkatnan dagiti inuubingan a pampanunot, kababalin, ken pamay-an. Umasping iti dayta, kalpasan a nagnataenganen ti naindagaan nga organisasion ti Dios, inkeddengna a dina kasapulanen dagiti sagut ti espiritu a padpadto, dildila, ken pannakaammo. Nupay dagiti agdama-aldaw a kameng ti kongregasion, nga addan iti kinalakayna, dida met marikna ti panagkasapulanda iti kakasta a sagut, naragsakda nga agserbi iti Dios iti sidong ti panangiwanwan ti espirituna.
Innayon ni Pablo: “Ta iti agdama kumitatayo a sikukudrep babaen ti maysa a sarming, ngem inton agangay rupanrupanton. Ita ammok ti dadduma a paset, ngem inton agangay siuumisonton ti pannakaammok a kas met iti pannakaam-ammona kaniak.” (1 Corinto 13:12) Kabayatan ti kinaubing ti kongregasion, saan pay idi a tiempo ti Dios tapno ipanayagna dagiti sumagmamano a banag. Ngarud, nakitada ida a sikukudrep, kas tay kumitkita dagiti Kristiano iti maysa a sarming nga agkurang iti nasayaat a mangisilnag a rabaw. (Aramid 1:6, 7) Ngem addatayon iti labes ti kudrep. Dagiti kaitungpalan ti padpadto ket nakabatbatad ken nakalawlawagen, ta isu daytoyen ti tiempo a panangipanayag ti Dios. (Salmo 97:11; Daniel 2:28) Nupay ni Pablo ammona a mismo ti Dios, ti aringgawis ti pannakaammo ken Jehova ken ti kasisingedan a pannakirelasion Kenkuana ket dumteng no ti apostol ket napagungaren iti nailangitan a biag, ket ngarud awatennan ti naan-anay a gunggona ti Nakristianuan a kursona.
Iti panangserrana iti panangiladawanna iti ayat, insurat ni Pablo: “Ita, nupay kasta, mataginayon ti pammati, ti inanama, ti ayat, dagitoy a tallo; ngem ti kadakkelan kadakuada isu ti ayat.” (1 Corinto 13:13) Agpapan pay kaawan dagiti namilagruan a sagut ti espiritu, ti kongregasion addaan itan iti ad-adda a kumpleto a pannakaammo ken rason agpaay iti nabilbileg a pammati, namnama, ken ayat. Addaan dayta iti pammati nga isuamin nga inkari ti Dios ket kasla natungpalen. (Hebreo 11:1) Dagiti parupa ti pammati agpatinggadanto inton matungpalen dagiti bambanag a naipadto idiay Sao ti Dios. Dagiti aspeto ti namnama agsardengdanto inton makitatayon dagiti namnamaentayo a bambanag. Ngem ti ayat agtalinaed nga agnanayon. Ngarud, amin koma a Saksi ni Jehova itultuloyda a suroten ti manglab-aw a wagas ti ayat.