ARETAS
[Natakneng; Nakasaysayaat].
Ti maudi kadagiti sumagmamano nga Arabiano nga ar-ari a kastoy ti naganna inturayanna ti Damasco idi nakiraman ti gobernador dayta iti maysa a kumplot dagiti Judio tapno papatayenda ni Pablo. Nakalibas ni apostol Pablo babaen iti maysa a kuribot a naibaba manipud maysa a tawa iti pader ti siudad.—Ara 9:23-25; 2Co 11:32, 33.
Inted ni Aretas ti anakna a babai tapno asawaen ni Herodes Antipas. (Kitaenyo ti HERODES Num. 2.) Nupay kasta, indiborsio ni Herodes Antipas tapno maasawana ni Herodias—ti pannakikamalala a kinondenar ni Juan a Manangbautisar. (Mt 14:3, 4) Ad-adda pay a nagunget ni Aretas gapu iti supiat mainaig kadagiti pagbedngan, rinautna ni Antipas ken naan-anay nga inabakna. Idin ni Emperador Tiberio binilinna ni Vitellius, gobernador ti Siria, a tiliwenna ni Aretas, sibibiag man wenno natay. Ni Vitellius, a saan met a gayyem ni Antipas, insaganana dagiti buyotna, ngem natay ni Tiberio idi 37 K.P., ket naisardeng ti kampania militar maibusor ken Aretas. Ni Caligula a suno ni Tiberio binaliwanna daytoy a bilin mainaig iti sabali a pagilian, insaadna ni Herodes Agripa I a mangsandi ken Antipas, ket impalubosna nga agturay ni Aretas iti Damasco. Ti maysa a sinsilio ti Damasco nga aglaon iti kitikit ni Aretas ket napetsaan iti daytoy a panawen.