Maysa a “Mangiladawan a Drama” a Pakasursuruantayo

NAKARIGRIGAT koma a matarusan ti naan-anay a kaipapanan ti sumagmamano a sasao ti Biblia no saan a nangipaay iti kanayonan a lawag ti dadduma a pasetna! Mabalin a maipagarup a basta salaysay laeng dagiti linaon ti Sao ti Dios. Ngem adda napatpateg pay nga impormasion kadagitoy a salaysay a saan a nalaka a mailasin. Ti salaysay maipapan iti dua a babbai iti sangakabbalayan ni patriarka nga Abraham ti maysa a pagarigan. Inawagan ni apostol Pablo dayta kas “mangiladawan a drama.”​—Galacia 4:24.

Rumbeng nga usigentayo daytoy a drama agsipud ta dagiti impormasion a linaonna nakapatpategda kadagiti amin nga agtarigagay a mangsagrap iti bendision ni Jehova a Dios. Sakbay nga amirisentayo no apay a kasta, panunotentayo dagiti kasasaad a nangtignay ken Pablo a mangipalgak iti kaipapanan ti drama.

Idi umuna a siglo, adda parikut dagiti Kristiano a taga-Galacia. Dadduma kadakuada ti ‘siaannad nga agngilin iti al-aldaw ken bulbulan ken pampanawen ken tawtawen’ nga imbilin ti Linteg ni Moises. Patien dagitoy a tattao a dagiti manamati nasken nga agtulnogda iti Linteg tapno anamongan ida ti Dios. (Galacia 4:10; 5:2, 3) Nupay kasta, ammo ni Pablo a saanen a makalikaguman kadagiti Kristiano ti kakasta a panagngilin. Tapno paneknekanna dayta, dinakamatna ti maysa a salaysay a pagaammo unay ti asinoman a nayanak a Judio.

Impalagip ni Pablo kadagiti taga-Galacia a ni Abraham nga ama ti nasion a Judio pinutotna da Ismael ken Isaac. Ti adipen a babai a ni Agar ti nangipasngay ken ni Ismael, ket ti siwayawaya a babai a ni Sara ni nangipasngay ken ni Isaac. Awan duadua a dagiti taga-Galacia a mangitantandudo iti panagtulnog iti Linteg ni Moises ammoda ti salaysay maipapan iti kinalupes ni Sara idi damo ken ti panangitedna iti adipenna a babai a ni Agar ken Abraham tapno mangipasngay iti anak para kenkuana. Naammuanda la ketdi nga idi inyinaw ni Agar ni Ismael, nangrugi nga umsienna ti apona a babai a ni Sara. Ngem kamaudiananna, sigun iti kari ti Dios, impasngay ni Sara ni Isaac nupay isu ket baketen. Idi agangay pinapanaw ni Abraham da Agar ken Ismael gapu iti panangsutsutil ni Ismael ken ni Isaac.​—Genesis 16:1-4; 17:15-17; 21:1-14; Galacia 4:22, 23.

Dua a Babbai, Dua a Tulag

Imbuksilan ni Pablo dagiti paset daytoy “mangiladawan a drama.” Isuratna: “Dagitoy babbai kaipapananda ti dua a tulag, ti maysa ket manipud Bantay Sinai, a mangipasngay iti annak a maipaay iti pannakaadipen, ket isu ni Agar. . . . Katupagna ti Jerusalem ita nga aldaw, ta isu adda iti pannakaadipen agraman ti annakna.” (Galacia 4:24, 25) Ni Agar iladawanna ti literal nga Israel, a ti Jerusalem ti kabeserana. Ti nasion a Judio adda rebbengenda ken Jehova gapu iti Linteg ti tulag a naipaulog idiay Bantay Sinai. Iti sidong ti Linteg ti tulag, kanayon a mapalagipan dagiti Israelita a naadipenda iti basol ken kasapulanda ti pannakasubbot. ​—Jeremias 31:31, 32; Roma 7:14-24.

Siasino, ngarud ti iladawan “ti siwayawaya a babai” a ni Sara ken ti anakna a lalaki a ni Isaac? Impamatmat ni Pablo a ti “lupes a babai” a ni Sara inladawanna ti asawa ti Dios, ti nailangitan a paset ti organisasionna. Lupes daytoy a nailangitan a babai gapu ta sakbay nga immay ni Jesus, isu ket awanan kadagiti napulotan iti espiritu nga “annak” ditoy daga. (Galacia 4:27; Isaias 54:1-6) Nupay kasta, idi Pentecostes 33 K.P., naiparukpok ti nasantuan nga espiritu iti maysa a grupo dagiti lallaki ken babbai isu nga arigna a nayanakda manen kas annak daytoy nailangitan a babai. Dagiti annak a nagtaud iti daytoy nga organisasion naibilangda nga annak ti Dios ket makipagtawidda ken Jesu-Kristo iti sidong ti maysa a baro a tulag. (Roma 8:15-17) Kas maysa kadagitoy nga annak, naikuna ni apostol Pablo iti suratna: “Ti Jerusalem sadi ngato siwayawaya, ken isu ti inatayo.”​—Galacia 4:26.

Annak Dagiti Babbai

Sigun iti salaysay ti Biblia, ni Ismael indadanesna ni Isaac. Iti kasta met la a pamay-an, bayat ti umuna a siglo K.P., dagiti annak ti naadipen a Jerusalem rinabrabak ken indadanesda dagiti annak ti Jerusalem sadi ngato. Inlawlawag ni Pablo: ‘No kasano idi a daydiay nayanak iti lasag [ni Ismael] rinugianna nga indadanes daydiay nayanak iti espiritu [ni Isaac], kasta met ita.’ (Galacia 4:29) Idi nagparang ni Jesus ditoy daga ken rinugianna nga impakaammo ti Pagarian, isu ket indadanes dagiti narelihiosuan a panguluen dagiti Judio, no kasano a ti anak a lalaki ni Agar a ni Ismael indadanesna idi ni Isaac, ti pudno nga agtawid ken Abraham. Rinabrabak ken indadanesda ni Jesu-Kristo, a nalawag nga impagarupda nga isuda ti pudno nga agtawid ket ni Jesus ti sumalsallin.

Sakbay la unay a dagiti agtuturay iti nainlasagan nga Israel pinapatayda ni Jesus, kinuna ti Anak ti Dios: “Jerusalem, Jerusalem, ti mammapatay kadagiti mammadto ken manangubor kadagidiay naibaon kenkuana,​—anian a namin-adu a kinayatko nga urnongen a sangsangkamaysa ti annakmo, iti wagas a ti upa urnongenna a sangsangkamaysa dagiti piekna iti sirok dagiti payakna! Ngem saanyo a kinayat dayta. Adtoy! Ti balayyo mabaybay-an kadakayo.”​—Mateo 23:37, 38.

Dagiti nailanad a naipaltiing a paspasamak idi umuna a siglo ipakitada a ti nainlasagan a nasion nga inladawan ni Agar saan a nakapataud kadagiti annak a makipagtawid ken Jesus. Pinagtalaw ken inlaksid ni Jehova dagiti Judio a sitatangsit a mamati nga adda kalinteganda a makipagtawid gapu ta nayanakda a Judio. Siempre, adda dadduma a nainlasagan nga Israelita a makipagtawid ken Kristo. Ngem naited dayta a pribilehio gapu iti pammatida ken Jesus, saan ket a gapu iti pulida.

Idi Pentecostes 33 K.P., nalawagen ti bilang dagidiay agbalin a makipagtawid ken Kristo. Bayat a naglabas ti tiempo, pinulotan ni Jehova ti dadduma pay nga annak ti Jerusalem sadi ngato.

Ti panggep ni Pablo a nangilawlawag iti daytoy a “mangiladawan a drama” ket tapno ipakita a natantan-ok ti baro a tulag ngem ti Linteg ti tulag nga imbabaet ni Moises. Awan ti makagun-od iti anamong ti Dios babaen ti panangtungpalda iti Mosaiko a Linteg, ta imperpekto ti amin a tao ket itampok laeng ti Linteg ti pannakaadipenda iti basol. Ngem kas inlawlawag ni Pablo, immay ni Jesus tapno ‘luk-atanna dagidiay adda iti sidong ti linteg.’ (Galacia 4:4, 5) Gapuna, ti panamati iti pateg ti sakripisio ni Kristo ti nangiturong iti pannakawayawaya manipud iti panangkondenar ti Linteg.​—Galacia 5:1-6.

Pateg ti Drama Kadatayo

Apay a rumbeng nga aginterestayo iti naipaltiing a panangibuksil ni Pablo iti daytoy a drama? Ti maysa a rason ket ikkannatayo iti pannakaawat kadagiti Nainkasuratan a kaipapanan a mabalin a nagtalinaed koma a di nalawag. Ti pannakalawlawag pabilgenna ti panagtalektayo iti panagkaykaysa ken panagtutunos ti Biblia.​—1 Tesalonica 2:13.

Maysa pay, nakapatpateg dagiti agpayso a pasamak a nailadawan iti daytoy a drama nga agpaay iti masanguanan a kinaragsaktayo. No saan a gapu kadagiti “annak” sigun iti kari ti Dios, awan koma ti manamnamatayo no di pannakaadipen iti basol ken ipapatay. Ngem gapu iti naayat a panangiwanwan ni Kristo ken dagiti kakaduana a makipagtawid iti inkari ti Dios ken ni Abraham, “amin a nasion iti daga bendisionandanto ti bagbagida.” (Genesis 22:18) Mapasamak daytoy no mawayawayaanda nga agnanayon manipud iti epekto ti basol, kinaimperpekto, ladingit, ken ipapatay. (Isaias 25:8, 9) Pudno a nakaragragsakto dayta a tiempo!

[Ladawan iti panid 11]

Naipasdek ti Linteg ti tulag idiay Bantay Sinai

[Credit Line]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[Ladawan iti panid 12]

Ania ti kaipapanan ti “mangiladawan a drama” a dinakamat ni apostol Pablo?