Kapitulo 9

Ti Sao ni Jehova Agsaksaknap a Sipapardas (1976-1992)

“Kamaudiananna, kakabsat, ikarkararagandakami, tapno ti sao ni Jehova agsaknap a sipapardas [wenno, ‘agtaray’] ket madaydayaw a kas met maaramid kadakayo.”​—2 Tes. 3:1, “Kingdom Interlinear.”

BABAEN kadagidiay a sasao dinawat ni apostol Pablo kadagiti manamati sadi Tesalonica nga isut’ ikararaganda ken dagiti kakaduana tapno agballigida a mangiwaragawag ti sao ni Jehova nga awan lappedna. Sinungbatan ni Jehova dayta a kararag. Ngem di kaipapanan daytoy nga awan dagiti parikut a sarangten ti apostol. Isut’ naipasango iti nakaro nga ibubusor manipud iti lubong ken masapul a sarangtenna dagiti sinan kakabsat a manangallilaw. (2 Cor. 11:23-27; Gal. 2:4, 5) Kaskasdi, uray kastoy, kalpasan agarup sangapulo a tawen, maisurat ni Pablo a kas resulta ti pammendision ti Dios, ti naimbag a damag ket “agbungbunga ken dumakdakkel iti isuamin a lubong.”​—Col. 1:6.

Umasping iti kaaldawantayo​—ngem iti rukod a di pay pulos napasaran idi​—ti naimbag a damag ket agbungbunga. Ad-adu a tao ti madandanon ti naimbag a damag ken umaw-awat iti dayta ngem idi napalabas. Ti kaitungpalan ti impadto ti Saot’ Dios ket sipapardas nga umab-abante, kas iti lumulumba.​—Isa. 60:22.

Dagiti Panagbalbaliw iti Organisasion

Idi 1976, ingaed ni Kabsat Knorr ti nagtrabaho kas presidente ti Watch Tower Society iti nasurok a tallo a dekada. Namin-adu a linawlawna ti lubong, a nangbisbisita ken nangparparegta kadagiti misionero, nangisursuro ken nangiwardas kadagiti kameng ti opisina iti sanga. Nakitana ti iyaadu ti bilang dagiti aktibo a Saksi manipud 117,209 idi 1942 agingga iti 2,248,390 idi 1976.

Ngem idi kalgaw ti 1976, nadlaw ni 71-años a N. H. Knorr a dinan malinteg ti magna. Kamaudiananna impakita dagiti panangsukimat nga isut’ agsagsagaba iti tumor ti utek a di mabalin nga operaan. Inkarigatanna nga intuloy ti nagtrabaho iti sumagmamano a bulan, ngem dakes ti kasasaad ti salun-atna. Ti aya kumapkapuy a salun-atna lapdannat’ iyaabante ti trabaho?

Idi 1971 immadun ti kameng ti Bagi a Manarawidwid. Idi 1975, adda 17 a miembro. Iti las-ud dayta a tawen, sipapasnek nga inusig ken inkarkararag ti Bagi a Manarawidwid no kasanot’ kasayaatan a panangaywanda iti amin a nairaman iti sangalubongan a trabaho a panangasaba ken panangisuro kas naibalabala iti Saot’ Dios agpaay iti kaaldawantayo. (Mat. 28:19, 20) Idi Disiembre 4, 1975, sangsangkamaysa nga inanamongan ti Bagi a Manarawidwid ti maysa kadagiti kapapatgan a panagbalbaliw iti organisasion iti moderno-aldaw a historia dagiti Saksi ni Jehova.

Nangrugi idi Enero 1, 1976, amin nga aktibidad ti Watch Tower Society ken dagiti kongregasion dagiti Saksi ni Jehova iti aglikmut ti daga ti imatmatonanen ti innem nga administratibo a komite ti Bagi a Manarawidwid. Kas maitunos iti dayta nga urnos idi Pebrero 1, 1976, naipatungpalen ti panagbalbaliw iti amin a sanga nga opisina ti Sosiedad iti intero a daga. Ti tunggal sanga ket saanen nga imatonan ti maysa a manangaywan ti sanga, no di ket tallo wenno nasursurok pay a nataengan a lallaki ti agserbi kas Branch Committee, nga addaan maysa a miembro nga agserserbi kas permanente a coordinator.a Kalpasan ti panagtignay dagiti komite iti sumagmamano a bulan, napaliiw ti Bagi a Manarawidwid: “Makagunggona no adu a kakabsat ti agbibinnalakad agpaay iti intereses ti trabaho ti Pagarian.​—Prov. 11:14; 15:22; 24:6.”

Idi otonio ti 1976, nupay nagtalinaed a dakes ti kasasaad ti salun-atna, ni Kabsat Knorr nakipaset iti panangited ti panangidalan kadagiti miting a naangay idiay hedkuarter a karaman dagiti kameng ti Branch Committee ken dadduma pay a kameng ti sanga manipud aglawlaw ti lubong. Malaksid iti pannakimiting iti aldaw, awisen ni Kabsat Knorr dagitoy a kakabsat, iti babassit a grupo, iti siledna iti rabii. Iti kastoy a pamay-an, tinagiragsakda a dua ken ni baketna, ni Audrey, ti nasinged a pannakitimpuyog kadagiti lallaki a makaammo ken mangipatpateg kenkuana a nasinged a kalangenlangenna iti adu a tawen. Kasaruno dagitoy a miting, nagtultuloy a kimmapuy ti salun-at ni Kabsat Knorr inggat’ ipapatayna idi Hunio 8, 1977.

Idi Hunio 22, 1977, dua a lawas kalpasan ipapatay ni Kabsat Knorr, ni 83-años a Frederick W. Franz ti napili kas presidente ti Watch Tower Society. Maipapan ken Kabsat Franz, Ti Pagwanawanan a Pebrero 1, 1978, kunana: “Ti naisangsangayan a pakasarsaritaanna kas nalatak nga eskolar ti Biblia ken ti di mabannog a panagtrabahona a maipaay kadagiti intereses ti Pagarian ti nangted kenkuana ti talek ken nasungdo a panangsuportar dagiti Saksi ni Jehova iti uray sadino.”

Bayat dayta a panagbalbaliw, maipatpatungpalen dagiti baro nga urnos ti organisasion a nangipanamnama ti agtultuloy nga iyaabante ti trabaho.

Panangpennek Kadagiti Naespirituan a Kasapulan Babaen iti Literatura ti Biblia

Matartaraonan a naimbag dagiti Saksi ni Jehova iti naespirituan sakbay ti 1976. Ngem ti panangsukimat iti napasamak manipud idi iti sidong ti panangiwanwan ti Bagi a Manarawidwid ken ti Writing Committee, daytoy ipalgakna nga ad-adu a danum ti kinapudno ti agay-ayus ken iti ad-adu a nagduduma a porma.

Adu kadagidiay napataud a publikasion ti nangpennek kadagiti espesipiko a kasapulan dagiti Saksi. Naipakita ti naisangsangayan a pannakaseknan kadagiti agtutubo. Ket tapno matulongan dagiti agtutubo a mangipakat kadagiti prinsipio ti Biblia kadagiti kasasaad a masabetda iti biag, naipablaak ti Ti Kina-agtutuboyo​—Pananggun-od ti Kasayaatan iti Dayta idi 1976, ken Dagiti Saludsod nga Iyimtuod ti Agtutubo​—Dagiti Sungbat nga Epektibo, idi 1989. Ti napnot’ ilustrasion a publikasion a Ti Librok dagiti Estoria ti Biblia, a naisagana para kadagiti ubbing, ti nairuar idi 1978. Iti dayta met la a tawen naipaay ti praktikal a balakad ken panangiwanwan iti panangpatibker kadagiti pamilia iti Panangparagsak ti Biag ti Pamiliayo.

No dadduma, maasikaso dagiti espesipiko a kasapulan ti ili ni Jehova babaen ti naintiempuan a balakad iti binulong Ti Pagwanawanan. Kas pangarigan, ti sangalubongan a report ti trabaho dagiti Saksi ni Jehova para iti 1977/78 imparangna a bimmaba ti bilang ti makiramraman iti trabaho a panangasaba. Ti ngata panagbaba ket adda pakainaiganna iti di pannakatungpal dagiti inanama panggep iti 1975? Nalabit. Ngem adda dadduma pay a makagapu. Aniat’ maaramidan?

Nangaramid ti Bagi a Manarawidwid kadagiti addang tapno pabilgen ti pammati dagiti Saksi ni Jehova a kasapulan nga itultuloyda nga iwaragawag a sireregta ti Pagarian iti binalaybalay. Ti Pagwanawanan nga Enero 15, 1980, naglaon kadagiti artikulo a “Ti Kinaregta iti Balay ni Jehova,” “Panangaskasaba iti Lubong a Dakes,” “Nangasabada Kadagiti Binalaybalay,” ken “Ti Kuna Dagiti Dadduma Maipapan iti Panangasaba iti Binalaybalay.” Dagitoy ken dadduma pay nga artikulo ti naminsan pay a nangpatalged a ti panangasaba iti balbalay ket addaan natibker a Nainkasuratan a pakaibatayan ken indagadagna ti naregta ken amin-kararua a pannakipaset iti daytoy napateg a trabaho.b​—Ara. 20:20; Col. 3:23.

Sabali pay a kasasaad ti nagkasapulan ti atension. Idi 1980, addada tattao a nakipaspaset kadagiti aktibidad dagiti Saksi ni Jehova iti sumagmamano a tawen, agraman sumagmamano a nalatak a nagserbi iti organisasion, ti naggandat a mamagsisina iti nagduduma a pamay-an ken bimmusor iti trabaho dagiti Saksi ni Jehova. Tapno pakirden ti ili ni Jehova maibusor iti kasta nga apostata nga impluensia, nagipablaak Ti Pagwanawanan kadagiti artikulo kas ti “Agtalinaed a ‘Nabileg iti Pammati’” (Pebrero 1, 1981), “Mangiserrek a Sililimed kadagiti Makadadael a Sekta” (Marso 15, 1984), ken “Iwaksiyo ti Apostasia, Salimetmetanyo ti Kinapudno!” (Oktubre 1, 1983), bayat a ti libro a “Let Your Kingdom Come” (1981) impaganetgetnat’ kinaagpayso nga immayen ti Pagarian, a naipasdeken idiay langit idi 1914. Di impalubos ti Bagi a Manarawidwid a disturbuen dagiti bumusbusor ti kangrunaan a panggep dagiti Saksi ni Jehova​—ti panangiwaragawag ti Pagarian ti Dios!

Nupay kasta, ti ngay panagkasapulan dagiti Saksi ni Jehova nga agtultuloy a mangpalawa ti pannakaammoda iti kinapudno ti Biblia? Para iti napinget a panagadal ti Biblia, idi 1984 nairuar ti rebisado a reference edision ti New World Translation, a naglaon kadagiti nawadwad a marginal a reperensia, footnote, ken material ti apendise. Uppat a tawen kalpasanna, idi 1988, naragsakan ti ili ni Jehova nga immawat iti kaudian a komentaryo iti kada bersikulo iti Apocalipsis, iti libro nga Apocalipsis​—Ti Grande a Tampokna Asidegen!, kasta met iti dua-tomo nga enciclopedia ti Biblia, ti Insight on the Scriptures. Ket idi 1991, naipablaak ti napintas pannakaiyilustrarna a libro a Ti Katan-okan a Tao a Nagbiag Pay Laeng, maysa a naannad a panangadal iti panagbiag ken sursuro ni Jesu-Kristo.

Ngem kasano met ngay dagiti kasapulan dagiti tao a saan a Saksi ni Jehova? Kas instrumento iti panangisuro kadagiti interesado, nairuar ti publikasion a Mabalinyo ti Agbiag nga Agnanayon iti Paraiso a Daga idi 1982. Daytoy nairanta a tumulong kadagiti estudiante ti Biblia a mangragpat kadagiti pagalagadan ni Jehova maipaay iti biag iti naindagaan a paraiso. Tapno matulongan dagiti tao nga addaan salsaludsod maipapan iti nagtaudan ken panggep ti biag ditoy daga, naipaay ti libro a Life​—How Did It Get Here? By Evolution or by Creation? idi 1985. Sinaruno daytoy, idi 1989, ti makapabileg-pammati a libro, Ti Biblia​—Saot’ Dios wenno Tao?

Naikkan met ti atension dagiti napakumbaba a tattao nga agkasapulan ti naisangsangayan a tulong gaput’ kultural wenno relihiuso a nalikudanda. Tapno maisuro ti kinapudno maipapan iti Pagarian ni Jehova kadagidiay saan wenno narigat a makabasa, nairuar ti 32-panid a broshur nga Enjoy Life on Earth Forever! (Tagiragsakenyo ti Biag nga Agnanayon Ditoy Daga!) idi 1982. Idi 1992, nasuroken a 76,000,000 a kopia ti naiyimprenta, ken maiwarwaras iti 200 a pagsasao iti aglawlaw ti lubong, a nagbalin a kasasaknapan pannakaipatarusna a publikasion ti Watch Tower Society.

Idi 1983, naipablaak ti tallo a bokleta a nairanta a tumulong kadagiti Muslim, Buddhista, ken Hindu. Tapno madanon dagiti tao nga addaan kadagitoy ken dadduma pay a relihiuso a nalikudan, makatulong iti pannakatarus iti relihionda​—ti sursuro ken historiana. Tapno masabet daytoy a pakasapulan, nairuar ti libro a Ti Panangbiruk ti Sangatauan iti Dios idi 1990.

Interesado unay ti Bagi a Manarawidwid a mangidanon ti mensahe ti Pagarian iti ad-adu pay a tattao​—kadagiti tattao manipud kadagiti “amin a nasion ken kadagiti tribo ken . . . kadagiti pagsasao.” (Apoc. 7:9) Maipaay iti dayta a panggep, naiyurnos ti pannakaipatarus dagiti literatura iti adu pay a pagsasao. Kas pangarigan, manipud 1976 inggat’ 1992, agarup 42 porsiento ti ngimmatuan ti bilang dagiti pagsasao a nakaipatarusan Ti Pagwanawanan. Idi Oktubre 1992, ti bilang ket 111. Tapno nadaras ti panangipatarus, iti dayta met la a tawen nasurok a 800 a manangipatarus iti aglawlaw ti lubong ti makiramraman iti trabaho.

Dagiti Programa a Panangisuro Napabaknang ken Napagduduma

Iti panangiwanwan ti Bagi a Manarawidwid ken ti Teaching Committee, napabaknang ken napagduduma dagiti programa a panangisuro para kadagiti kameng ti hedkuarter ken pamilia ti Bethel kadagiti sanga iti intero a lubong. Mainayon iti panagbasa ti Biblia ken ti Yearbook kas paset ti panagdaydayawda iti agsapa, sadiay nairugi ti nauneg a pananganag iti paset ti Biblia a nabasa bayat ti naglabas a lawas, a maiyaplikar ti material kadagidiay agserserbi iti Bethel. Maipakpakaammo met dagiti regular a report manipud kadagiti nadumaduma a departamento ti Bethel kasta met kadagiti manangaywan ti sona.

Tapno mapennek dagiti kasapulan dagidiay addaan kanayonan nga annongen iti uneg ti organisasion, naiyurnos ken naipatungpal dagiti kanayonan a programa a panangisuro. Idi 1977, naiyurnos nga amin a panglakayen ket umatendar iti 15-oras a kurso ti Kingdom Ministry School. (Aramid 20:28) Nanipud idin, maiyur-urnos dagiti umasping a sesion a nagdudumat’ kapautna iti tunggal sumagmamano a tawen; ken nangrugi idi 1984, immawat met dagiti ministerial nga adipen iti panagsanay iti Kingdom Ministry School. Idiay Brooklyn, nangrugi idi Disiembre 1977, nairusat ti espesial a lima-lawas a panagadal dagiti kameng ti Branch Committee.

Naipakita met ti naisangsangayan a pannakaseknan kadagidiay agserserbi iti amin-tiempo a ministerio kas payunir. Idi Disiembre 1977 ti Pioneer Service School, dua-lawas a kurso ti panagsanay para kadagiti payunir a ministro, ti naiyusuat idiay Estados Unidos ket idi agangay nagsaknap iti amin a paset ti daga. Bayat ti simmaruno a 14 a tawen, nasurok a maminlima ti ngimmatuan ti bilang dagiti payunir​—manipud 115,389 inggat’ 605,610!

Idi otonio ti 1987, nalukatan ti baro nga eskuelaan​—ti Ministerial Training School. Naipasdek daytoy nga eskuelaan tapno sanayen dagiti kualipikado nga awan pay asawana a kakabsat a lallaki a natudinganen a panglakayen wenno ministerial nga adipen ken situtulok nga agserbi kadagiti lugar a sadiay dakkel ti pakasapulan iti sangalubongan a tay-ak. Idi 1992, naangay dagiti klase idiay Alemania, Australia, Austria, Britania, El Salvador, España, Estados Unidos, Francia, Italia, Mexico, Nigeria ken Sweden. Ti nagresultaanna, saan a kas klase dagiti indibidual a namatmatan a nangatngato ngem kadagiti dadduma iti kongregasion, no di ket kas kanayonan dagiti kualipikado a lallaki nga agserbi kadagiti kakabsatda.

Tapno mapalawa ti sangalubongan a trabaho a panangisuro ti Biblia, naiyeskediol dagiti kumbension internasional kadagiti siudad a nasayaat a pagdadanonan​—dadduma kadagiti daga a sadiay naparitan dagiti Saksi ni Jehova. Dagitoy a kumbension pinabilegna dagiti kakabsat kadagidiay a lugar ken nangparang-ay iti panangasaba ti naimbag a damag kadagidiay a daga.c

Dagiti Pasilidad a Mangaywan ti Irarang-ay

Bayat a nagsaknap a sipapardas ti sao ni Jehova, kinasapulan dagiti makaparagsak nga irarang-ay iti panagbangon ken panagimaldit​—nga imatmatonan ti Bagi a Manarawidwid ken ti Publishing Committee.

Dagiti Saksi nga addaan kapadasan iti panagbangon imboluntarioda ti serbisioda, ket napagkaykaysa dagiti tarigagayda tapno tumulong iti panangbangon kadagiti baro ken daddadakkel a pasilidad ti sanga iti intero a lubong. Manipud 1976 inggat’ 1992, naibangon dagiti kabbaro a pasilidad ti sanga iti 60 a daga. Mainayon iti dayta, nairugin dagiti proyekto a panangpalawa kadagiti dati a pasilidad iti 30 a daga. Ti pamay-an ti pannakairingpas ti trabaho (babaen kadagiti boluntario manipud iti adu a kongregasion​—no dadduma manipud kadagiti sabsabali a pagilian) pinatibkerna ti singgalut ti ayat ken panagkaykaysa ti ili ni Jehova.d

Tapno magebgeban ti dumakdakkel a pakasapulan ti Sosiedad kadagiti pagimprentaan iti adu a pagsasao, nangpartuat dagiti Saksi nga aduan padasna iti tay-ak ti kompiuter iti maysa a sistema sakbay ti panangimaldit a maawagan MEPS (Multilanguage Electronic Phototypesetting System). Nairingpas ti proyekto idi 1986. Kas resultana, nangrugi idi 1992, maimalmalditen Ti Pagwanawanan iti 66 a pagsasao nga aggigiddan. Gapuna parepareho a naespirituan a taraon ti aw-awaten ti kaaduan a Saksi ni Jehova iti isu met laeng a tiempo.e

Bayat a lumawlawa dagiti pasilidad ti Watch Tower Society, umad-adu met a boluntario ti kasapulan iti hedkuarter idiay Brooklyn kasta met kadagiti sanga nga opisina iti intero a lubong. Manipud 1976 inggat’ 1992, namitlo ti dimmakkelan ti internasional a pamilia ti Bethel, agarup 4,000 inggat’ nasurok a 12,900 a kameng nga agserserbi iti intero a daga. Ay-aywanan ti Bagi a Manarawidwid ken ti Personnel Committee dagiti personal ken naespirituan a kasapulan daytoy nagdakkelan a buyot dagiti amin-tiempo a boluntario.

Panangaywan Kadagiti Kongregasion ken ti Trabaho a Panagebanghelio

Bayat a sipapardas a nagsaknap ti sao ni Jehova, inturong ti Bagi a Manarawidwid ken ti Komite ti Serbisio ti pigsada iti panangpabileg kadagiti kongregasion iti sangalubongan ken iti panangisaknap ti sangalubongan a trabaho a panagebanghelio.

Adda pay kadi maaramidan tapno matulongan ti adu a kabbaro a mababautisaran iti tinawen? Idi karrugi ti 1977, naaramid dagiti urnos tapno mapabileg dagiti kabbaro a Saksi iti naespirituan. Inlawlawag Ti Serbisyotayo iti Pagarian: “Patienmi a di kumurang a dua a libro ti rumbeng a maiyadal kadagiti amin a tattao nga umawat ti kinapudno. . . . Gapuna a rumbeng nga agtultuloy ti panagadal kalpasan ti bautismo agingga a malpas ti maikadua a libro.” Iti kastoy a pamay-an naikkan dagiti kabbaro a nabautisaran a Saksi iti ad-adu a gundaway a manggun-od ti pannakaammo ken pannakaawat ken mangparayray ti panangapresiarda iti kaipapanan ti pannakabautisar. Ti baro nga urnos imparegtana met ti nasingsinged a panagtitimpuyog dagiti kabbaro ken dagiti Saksi a timmulong kadakuada iti panagadalda ti Biblia iti pagtaengan.

Tapno maaywanan dagidiay adu a sumrek iti organisasion ni Jehova, nasurok a 29,000 a baro a kongregasion ti nabuangay iti intero a lubong iti nagbaetan ti 1976 ken 1992. (Mik. 4:1) Ad-adu pay a manangaywan ti sirkito ken distrito ti dinutokan ti Bagi a Manarawidwid ken naibaon a tumulong. Ngimmato ti bilang dagitoy nga agdaldaliasat a manangaywan manipud agarup 2,600 idi 1976 agingga iti 3,900 idi 1992.

Bayat nga immadu dagiti kongregasion, adda met dumakdakkel a pakasapulan kadagiti ad-adu pay a paggigimongan. Adda aya naparpardas a pamay-an ti panangbangon kadagiti Kingdom Hall? Idi 1970’s, nangiyurnos dagiti Saksi ni Jehova idiay Estados Unidos ti maysa a programa a panagbangon a nakaawisan dagiti nasigo a managbangon manipud kadagiti kabangibang a tumulong kadagiti lokal a Saksi a mangbangon iti Kingdom Hall. Gaput’ itutulong dagiti ginasut, napardas a mairingpas ti paggigimongan​—masansan iti dua wenno tallo nga aldaw laeng. Idi 1980’s, maar-aramiden ti napardas a panangbangon kadagiti Kingdom Hall iti dadduma a paset ti daga.

Dagiti napolitikaan a panagbalbaliw idiay Makindaya nga Europa inapektaranna met dagiti Saksi ni Jehova. Anian a ragsak dagiti kakabsattayo kadagiti pagilian kas ti Makindaya nga Alemania (kas pannakaawagna idi), Hungaria, Polandia, Romania, ken ti maawagan idi nga Union Soviet a nakaammo a naikkandan ti legal a pannakabigbig, iti dadduma a kasasaad kalpasan 40 a tawen a pannakaiparit! Ti ad-adu a wayawaya kadagidiay a pagilian pinagbalinna a nalaklakadan nga idanon ti naimbag a damag iti agarup 380,000,000 a tattao! Di nagtaktak nga inusar dagiti Saksi ni Jehova ti baro a wayawayada a makiraman iti trabaho a panangasaba iti publiko.

Ket dagiti resultana? Ti sao ni Jehova nagsaknap a sipapardas! Kas pangarigan, idi Abril 1992, ti bilang dagiti manangiwaragawag ti Pagarian nga agrepreport idiay Polandia ket 106,915. Ket nakaskasdaaw dagiti inanama maipaay iti masanguanan nga irarang-ay: Iti dayta met la a bulan 214,218 ti timmabuno iti Panglaglagip iti ipapatay ni Kristo. Umasping unay, idiay makunkuna idi nga Union Soviet, agdagup ti 173,473 ti timmabuno iti Panglaglagip idi 1992, rimmang-ay ti 60 a porsiento no idilig iti sinarunona a tawen.

Iti dadduma a pagilian, nupay kasta, nagserbi a lapped ti agtultuloy a panangidadanes ken dagiti natural a didigra. Idi 1992, dagiti aktibidad dagiti Saksi ni Jehova ti adda pay laeng iti sidong dagiti panangipawil ti gobierno iti 24 a pagilian. Iremremedio ti Chairman’s Committee ti Bagi a Manarawidwid tapno maasistiran ken mapakaammuan ti internasional a panagkakabsat no kasano a makatulongda kadagiti pada a Saksi nga agserserbi iti sidong ti rigat. (Idiligyo ti 1 Corinto 12:12-26.) Saan a napasardeng ti panangidadanes wenno dagiti natural a didigra ti pannakaikaskasaba ti sao ni Jehova!

“Maysa a Naisangsangayan nga Ili a Kukuana”

Gapuna, iti tawtawen manipud 1976 inggat’ 1992, pudno a ti sao ni Jehova nagsaknap a sipapardas. Dandani nagdoble ti dimmakkelan ti organisasion, iti nasurok nga 4,470,000 a manangibunannag ti Pagarian!

Intultuloy ti ili ni Jehova a sipipinget nga iwaragawag ti Pagarian ti Dios, itan iti ad-adu a pagsasao ngem idi. Babaen ti panangadalda kadagiti naipaay a publikasion, pinaunegda ti pannakaammoda iti Biblia ken tinulonganda dagiti interesado a makaadal kadagiti kinapudno ti Biblia. Nagunggonaanda manipud kadagiti programa a panangisuro a naiyusuat agpaay kadagidiay addaan kanayonan nga annongen iti uneg ti organisasion. Awan duadua a binendisionan ni Jehova ti panangiwaragawagda ti Pagarianna.

Nanipud 1870’s inggana iti agdama, adda dagiti lallaki a nakaipaay ti naisangsangayan a tulong iti irarang-ay ti trabaho ti Pagarian, lallaki a kas kada Charles T. Russell, Joseph F. Rutherford, Nathan H. Knorr, ken Frederick W. Franz, agraman ti dadduma pay a nagserbi kas kameng ti Bagi a Manarawidwid. Ngem nikaanoman saan a nagbalin dagiti Saksi ni Jehova a maysa a sekta nga impasdek iti asinoman kadagitoy a lallaki. Imbes ketdi, adda maymaysa laeng a panguloda, “ti Kristo.” (Mat. 23:10) Isut’ Ulo dagitoy nga organisado a Saksi ni Jehova, daydiay ‘nakaitedan ti isuamin a kinaturay’ a mangiwanwan iti daytoy a trabaho “iti isuamin nga aldaw agingga iti panagpatingga ti sistema dagiti bambanag.” (Mat. 28:18-20) Determinadoda nga agpasakop iti kinaulo ni Kristo, mangsalimetmet iti Sao ti Dios, ken makitunos iti panangidalan ti nasantuan nga espiritu, tapno maitultuloyda ti rumang-ay iti panagdaydayaw iti maymaysa a pudno a Dios ken mapaneknekanda ti bagbagida a “maysa a naisangsangayan nga ili a kukuana, naregta kadagiti naimbag nga aramid.”​—Tito 2:14.

Ngem ania dagiti sumagmamano a kangrunaan a sursuro ken pagalagadan iti kondukta a mamaggiddiat kadagiti Saksi ni Jehova manipud kadagiti amin a sabsabali a relihion? Kasano a naawaganda a Saksi ni Jehova? Kasanot’ pannakapataud ti gastos iti trabahoda? Apay a taginayonenda ti nainget a pannakaisina manipud kadagiti sabsabali nga iglesia ken iti kaadduan iti lubong? Apay a nakarot’ pannakaidadanesda iti nakaad-adu a paset ti daga? Dagitoy ken adu pay a saludsod ti masungbatanto kadagiti sumaganad a kapitulo.

[Dagiti Footnote]

[Blurb iti panid 117]

Nikaanoman saan a nagbalin dagiti Saksi ni Jehova a maysa a sekta nga impasdek iti asinoman a tao

[Kahon/Graph iti panid 110]

Manipud 1976 inggat’ 1992, rimmang-ay iti 42 porsiento dagiti bilang ti pagsasao a nakaipatarusan “Ti Pagwanawanan”

[Graph]

(Para iti aktual a pannakaurnosna, kitaem ti publikasion)

111

78

1976 1992

[Kahon iti panid 111]

Nalikudan ni F. W. Franz

Naiyanak ni Frederick William Franz idiay Covington, Kentucky, E.U.A., idi Setiembre 12, 1893. Idi 1899 immakar ti pamilia idiay Cincinnati, ket sadiay a nagturpos iti haiskul ni Frederick idi 1911. Isut’ simrek idiay University of Cincinnati, a nangalaanna ti kurso a liberal arts. Inkeddengna nga agbalinto a manangaskasaba a Presbyteriano, gapuna inggaedna nga inadal ti Biblia a Griego. Idiay unibersidad napili ni Frederick nga umawat ti Rhodes scholarship, a mangkualipikar kenkuana a sumrek idiay Oxford University idiay Inglaterra. Nupay kasta, sakbay a naiyanunsio dayta, napukaw nga interamente ni Frederick ti interesna nga agbalin nga eskolar ket dinawatna ti pannakaikkat ti naganna iti listaan dagiti makisalisal.

Sakbay dayta, pinatulodan ni kabsatna nga Albert iti maysa a bokleta a naawatna kadagiti International Bible Students. Idi kamaudiananna isut’ inikkan ni Albert iti umuna a tallo a tomo ti “Studies in the Scriptures.” Naragsakan ni Frederick iti maad-adalna ket inkeddengna a panawan ti Presbyterian Church sa makitimpuyog iti kongregasion dagiti Estudiante ti Biblia. Idi Nobiembre 30, 1913, isut’ nabautisaran. Idi Mayo 1914 insardengnat’ nagbasa idiay unibersidad, ket dagus nga inyurnosna ti panagbalinna a colporteur (payunir).

Idi Hunio 1920 nagbalin a kameng ti pamilia ti Bethel idiay Brooklyn. Kalpasan ti ipapatay ni N. H. Knorr, idi Hunio 1977, ni Kabsat Franz ti napili kas presidente ti Sosiedad. Simamatalek a nagserbi kas kameng ti Bagi a Manarawidwid agingga iti ipapatayna idi Disiembre 22, 1992, a 99 ti edadna.

[Graph iti panid 112]

(Para iti aktual a pannakaurnosna, kitaem ti publikasion)

Umad-adu a Payunir

1992

600,000

400,000

1986

200,000

1981

1976

[Graph iti panid 113]

(Para iti aktual a pannakaurnosna, kitaem ti publikasion)

Dumakdakkel a Sangalubongan a Pamilia ti Bethel

1992

12,000

9,000

1986

6,000

1981

1976

3,000

[Graph iti panid 114]

(Para iti aktual a pannakaurnosna, kitaem ti publikasion)

Umad-adu a Kongregasion

80,000

1992

60,000

1986

1981

1976

40,000

20,000

[Graph iti panid 115]

(Para iti aktual a pannakaurnosna, kitaem ti publikasion)

Irarang-ay Dagiti Manangibunannag ti Pagarian

1992

4,000,000

1986

3,000,000

1981

1976

2,000,000

1,000,000

[Ladawan iti panid 109]

Tunggal sanga nga opisina ti Sosiedad ket imatmatonan ti maysa a komite dagiti kakabsat, kas iti daytoy a mangay-aywan ti trabaho idiay Nigeria

[Dagiti ladawan iti panid 116]

Ti Bagi a Manarawidwid dagiti Saksi ni Jehova Enero 1992

Carey W. Barber

John E. Barr

W. Lloyd Barry

John C. Booth

Frederick W. Franz

George D. Gangas

Milton G. Henschel

Theodore Jaracz

Karl F. Klein

Albert D. Schroeder

Lyman A. Swingle

Daniel Sydlik